İçeriğe atla

Sporla aklanma

Sportwashing, Türkçede "sporla aklanma" olarak ifade edilmektedir.[1] Yanlış davranışlarla lekelenen itibarları iyileştirmek için sporu kullanan bireylerin, grupların, şirketlerin veya hükûmetlerin uygulamalarını tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Bir tür propaganda olan sportwashing, spor etkinliklerine ev sahipliği yaparak, spor takımları satın alarak veya sponsorluk yaparak veya bir spora katılarak gerçekleştirilebilir.

Uluslararası düzeyde, sportwashing'in dikkati zayıf insan hakları sicillerinden ve yolsuzluk skandallarından uzaklaştırmak için kullanıldığına inanılıyor. Sportwashing'in bireysel ve kurumsal düzeyde ahlaksızlıkları, suçları ve skandalları örtbas etmek için kullanıldığına inanılmaktadır. Sportwashing, itibar aklamaya bir örnektir.

Genel bakış

Başkan Vladimir Putin, 9 Eylül 2017'de Moskova'da düzenlenen bir turnuva öncesi törende FIFA Dünya Kupasını elinde tutuyor

Uluslararası olarak sportswashing, bir ülkenin yumuşak gücünün bir parçası olarak tanımlanmıştır.[2][3][4][5] Rusya'nın 2018 FIFA Dünya Kupası'na ev sahipliği yapması, ülkenin dış politikası nedeniyle küresel itibarının düşük olması ve olayın tartışmaların odağını Dünya Kupası'nın başarısına çevirmesi nedeniyle örnek olarak gösterildi.[6]

Sportswashing ile suçlanan ülkelerden insanlar genellikle kendi ülkelerinde spor etkinliklerinin tadını çıkarmak istediklerini ve spor boykotlarının ve etkinliklerin yer değiştirmesinin hem sporseverler için adaletsiz olduğunu hem de hükûmet politikasını değiştirmede etkisiz olduğunu iddia ederler.[7] Herhangi bir devletin küresel bir spor organizasyonuna ev sahipliği yapması, doğrudan veya dolaylı bağlantıları bulunan konsorsiyumlar aracılığıyla spor takımlarını satın alması veya sponsorluk desteği vererek bir sporcuyu ya da spor etkinliğini kullanması gibi yöntemlerle gerçekleştirilmektedir.[1]

Sportswashing ile suçlanan şirketler arasında Ineos'un 2019'da Team Sky sponsorluğu (şimdi Ineos Grenadiers)[8] ve Arabtec'in Manchester City FC sponsorluğu yer alıyor.[9]

Sportswashing genellikle onu kullanan işletme için çok maliyetlidir. Örneğin, Mart 2021'de insan hakları örgütü Grant Liberty, yalnızca Suudi Arabistan'ın sözde sportswashing faatliyetlerine en az 1,5 milyar dolar harcadığını söyledi.[10][11]

Kaynakça

  1. ^ a b Cem Yücetürk, Yusuf Bahadır Keskin (2022). "Otoriter Rejimlerin Aklanma Yöntemi Olarak Sportswashing: Suudi Arabistan Krallığı Örneği". 26. Cilt 14. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi. s. 118. 22 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2023. 
  2. ^ "Sportswashing, a new word for an old idea – Sportstar". 24 Nisan 2020. 24 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2021. 
  3. ^ "Saudi uses sports 'soft power' as lever of influence". France 24 (İngilizce). 2 Ocak 2020. 22 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2021. 
  4. ^ "Qatar's soft power sports diplomacy". Middle East Institute (İngilizce). 22 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2021. 
  5. ^ Limited, Bangkok Post Public Company. "Saudi uses sports 'soft power' as lever of influence". Bangkok Post. 1 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2021. 
  6. ^ "Sportswashing: a growing threat to sport". Upstart (İngilizce). 17 Eylül 2020. 22 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2021. 
  7. ^ "'Sportswashing': unethical but sadly here to stay". Palatinate (İngilizce). 22 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2021. 
  8. ^ "The 'Sportswashing' Behind One of the World's Biggest Cycling Teams". www.vice.com (İngilizce). 22 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2021. 
  9. ^ "Amnesty criticises Manchester City over 'sportswashing'". The Guardian (İngilizce). 11 Kasım 2018. 6 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2021. 
  10. ^ "Saudi Arabia has spent at least $1.5bn on 'sportswashing', report reveals". The Guardian (İngilizce). 28 Mart 2021. 1 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2021. 
  11. ^ "Saudi Arabia has spent 'at least' $1.5bn on 'sportswashing'". Middle East Monitor (İngilizce). 29 Mart 2021. 7 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">1896 Yaz Olimpiyatları</span> 1896da Atinada düzenlenen çok sporlu etkinlik

1896 Yaz Olimpiyatları ya da resmî adıyla I. Olimpiyat Oyunları, 6-15 Nisan 1896 tarihleri arasında Yunanistan'ın başkenti Atina'da gerçekleştirilen bir çok sporlu etkinliktir. Antik Olimpiyat Oyunları'ndan esinlenilerek düzenlenmeye başlanan modern Olimpiyat Oyunları'nın ilkidir.

<span class="mw-page-title-main">Paris Saint-Germain FC</span> Fransız futbol kulübü

Paris Saint-Germain Football Club veya genel olarak bilinen ismiyle Paris Saint-Germain ya da kısaca PSG, 1970 yılında Fransa'nın Paris şehrinde kurulan spor kulübüdür. Fransa'nın en üst ligi olan Ligue 1'de yer alır. Kendi sahası olarak kullandığı stadyum Prensler Parkı'dır.

1988 Yaz Olimpiyatlarındaki güreş etkinlikleri 18 Eylül - 1 Ekim 1988 tarihleri arasında, oyunların düzenlendiği yer olan Güney Kore'nin Seul kentinde Sangmu Spor Salonunda düzenlendi.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Aydın Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu vakıf üniversitesi

İstanbul Aydın Üniversitesi, Anadolu Eğitim ve Kültür Vakfı tarafından İstanbul'da kurulmuş vakıf üniversitesi. YÖK istatistiklerine göre 2007-2016 yılları arasında aday öğrencilerin en çok tercih ettiği vakıf üniversitesi olurken, 2015-2016 yılında da en fazla uluslararası öğrencinin öğrenim gördüğü vakıf üniversitesi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ülker Spor ve Etkinlik Salonu</span> İstanbul, Türkiyede bir spor salonu

Fenerbahçe Ülker Spor ve Etkinlik Salonu, İstanbul'un Ataşehir ilçesinde yer alan çok amaçlı kapalı spor salonu.

<span class="mw-page-title-main">Ali Sami Yen Spor Kompleksi</span> İstanbulun Sarıyer ilçesinde yer alan çok amaçlı stadyum

Ali Sami Yen Spor Kompleksi ya da sponsorluk anlaşması gereği Rams Park, İstanbul'un Sarıyer ilçesinde yer alan çok amaçlı stadyumdur. Galatasaray'ın iç sahadaki futbol maçlarına ev sahipliği yapmaktadır.

TVF Burhan Felek Voleybol Salonu veya sponsorluk anlaşması gereği TVF Burhan Felek Vestel Voleybol Salonu, İstanbul'da bir spor salonu. 19 Kasım 2010'da hizmete açılmıştır. Salonda ilk oynanan resmi maç Türkiye Kupası Finali Fenerbahçe Acıbadem - Vakıfbank Güneş Sigorta Türk Telekom karşılaşmasıdır. 5.500 kişi kapasiteli salon İstanbul'un da tek uluslararası voleybol salonudur. Aynı zamanda salon, 2011 ve 2013 CEV Champions League Final Four'larına da ev sahipliği yapmıştır.

Suudi Arabistan'a gelen ziyaretçiler, vizeden muaf ülkelerden birinden gelmedikçe vize almak zorundadır.

<span class="mw-page-title-main">Elektronik spor</span> özellikle video oyunları için yapılan profesyonel oyun maçlarına verilen isim

Elektronik spor, organize video oyunu yarışmalarına verilen isim. Oyunlar, genellikle profesyonel oyuncular arasında profesyonel organizasyonlar ile düzenlendiğinde bu ismi alır. Elektronik sporlarda en çok rastlanan oyun türleri strateji oyunları, dövüş oyunları, birinci şahıs nişancı oyunları ve spor oyunlarıdır. League of Legends Dünya Şampiyonası, The International, Evolution Championship Series ve Intel Extreme Masters gibi turnuvalar canlı yayınlanır ve oyunculara sekiz haneli miktarlara kadar önemli para ödülleri sağlar. espor karşılaşmalarında yer alan oyunculara siberatlet denir.

<span class="mw-page-title-main">Çin'de spor</span>

Çin'de spor uzun zamandır dövüş sanatları ile özdeşleştirilmiştir. Günümüzde Çin'de birçok çeşitli rekabetçi spor mevcuttur. Geleneksel Çin kültüründe fiziksel uygunluk önemli bir kişisel özellik olarak algılanır. Çin'de her dört sene "Millî Oyunlar" olarak bilinen ve Olimpiyat Oyunları'na benzeyen çok sporlu etkinlik yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yüreğir Serinevler Spor Salonu</span>

Yüreğir Serinevler Spor Salonu, Türkiye'nin Adana kentinde bulunan bir spor salonudur. Salon, Yüreğir ilçesine bağlı Serinevler mahallesinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Dağıstanlı Spor Salonu</span> Samsun ilinde bir spor salonu

Mustafa Dağıstanlı Spor Salonu, Türkiye'nin Samsun ilinin İlkadım ilçesinde bulunan çok amaçlı kapalı spor salonu. Serbest güreşte iki kez olimpiyat, üç kez dünya şampiyonu olan millî sporcu Mustafa Dağıstanlı'nın adını taşıyan salonda birçok uluslararası etkinlik düzenlenmiş olmakla birlikte günümüzde Samsunspor kadın voleybol takımına ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">2021 İslami Dayanışma Oyunları</span>

2021 İslami Dayanışma Oyunları, İslam İşbirliği Teşkilatı üyesi ülkeler arasında düzenlenen çok sporlu organizasyonun beşincisidir. Türkiye'nin Konya şehrinde düzenlenmiştir.

Ineos Grenadiers,, UCI DünyaTakımı seviyesindeki İngiliz profesyonel bisiklet takımı. Takım merkezi, Manchester, İngiltere'deki Manchester Velodrome'dadır. Takımın lojistik merkezi ise Deinze, Belçika'dadır.

<span class="mw-page-title-main">U.S. Postal Service (bisiklet takımı)</span>

U.S. Postal Service Pro Cycling Team, ABD merkezli UCI ProTeam statüsündeki eski profesyonel yol bisikleti yarışı profesyonel bisiklet takımı. 14 Haziran 2004'te Discovery Channel ile imzalanan sponsorluk anlaşması ile takımın adı 2004-2007 yılları arasında Discovery Channel Pro Cycling Team oldu. Sponsorluk anlaşmasının bir parçası olarak Lance Armstrong takımın tartışmasız lideri oldu. 10 Şubat 2007'de Discovery Channel sponsorluk anlaşmasını sezon sonunda yenilemeyeceğini duyurdu. 10 Ağustos 2007'de takım yeni sponsor aramayacağını ve faaliyetlerini durdurduğunu açıkladı.

<span class="mw-page-title-main">Jeddah Corniche Pisti</span>

Jeddah Corniche Pisti ya da Cidde Cadde Pisti, 2021 yılında ilk kez yapılması planlanan Suudi Arabistan'ın Cidde kentindeki Jeddah Corniche yolundaki bir sokak pistidir. Suudi Arabistan Grand Prix 2021 Formula 1 sezonundan itibaren Formula 1 takviminde yer alan yarışlardan biridir.bir Formula 1 yarışı İlk yarış 5 Aralık 2021 tarihinde Cidde Cadde Pisti'nde gece yarışı olarak yapılmıştır. Ayrıca 2021 yılında Formula 2 ve Porrsche GT3 Orta Doğu Şampiyonası gibi motor sporlarına ev sahipliği yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pala Alpitour</span>

Pala Alpitour ; Santa Rita, Torino, İtalya'da bulunan çok amaçlı Kapalı spor salonudur. Torino Olimpiyat Stadı'na birkaç metre mesafededir. Arena'nın buz hockeyi etkinlikleri için koltuk kapasitesi 12,350 kişilik ve bu kapasiteden dolayı İtalya'nın en büyük kapalı spor arenasıdır. Arena 2006 Kış Olimpiyatları için €87 milyon Euro harcanarak yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">2021 Tour de France</span> Bisiklet turu

2021 Tour de France, bisikletin üç büyük turundan biri olan Tour de France'ın 108. sürümüdür. Danimarka'nın başkenti Kopenhag için planlanan 2021 Tur'unun büyük başlangıcı, COVID-19 pandemisinin etkisi nedeniyle Brest'e transfer edildi ve Kopenhag 2020 Avrupa Futbol Şampiyonası'nda dört maça ev sahipliği yaptı ve Ayrıca bu etkinlik de pandemi nedeniyle 2021'e ertelendi. Başlangıçta 2 ila 25 Temmuz 2021 için planlanan Tur, yeniden planlanan 2020 Yaz Olimpiyatları'ndan kaçınmak için 26 Haziran ila 18 Temmuz 2021'e taşındı. Bu Fransa Bisiklet Turu'nun Danimarka'yı ilk ziyareti olacaktı. Danimarka, 2022'de Grand Départ'a ev sahipliği yapacak.

<span class="mw-page-title-main">Musashino Forest Sports Plaza</span> Spor Merkezi

Musashino Forest Sports Plaza, Japonya'nın Chōfu kentinde bulunan bir spor merkezidir. Merkez, 10.000 kişi kapasiteye sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Liverpool Arena</span>

Sponsorluk nedenleriyle M&S Bank Arena ve daha önce Echo Arena olarak bilinen Liverpool Arena, İngiltere'nin Liverpool kentinin şehir merkezinde bulunan çok amaçlı bir kapalı arenadır. Mekan canlı müzik, komedi performansları ve spor etkinliklerine ev sahipliği yapar ve birbirine bağlı bir arena, sergi ve kongre merkezi olan Liverpool etkinlik kampüsü ACC Liverpool'un bir parçasını oluşturur. Mekan, İngiltere'nin Kuzey Batısı genelinde 2,5 milyonluk bölgesel bir nüfusa ve 6,6 milyonun üzerinde bir nüfusa hizmet vermektedir.