İçeriğe atla

Spor Tahkim Mahkemesi

Spor Tahkim Mahkemesi
Court of Arbitration for Sport
Tribunal arbitral du sport
CAS, Lozan, İsviçre'de bulunan merkez binası.
CAS, Lozan, İsviçre'de bulunan merkez binası.
Kuruluş1984 (1984)
YargıSpor mahkemesi
YerLozan, İsviçre
DilFransızca, İngilizce
Websitetas-cas.org
Başkan
MevcutJohn Coates

Spor Tahkim Mahkemesi, (CAS, İngilizce: Court of Arbitration for Sport - TAS, Fransızca: Tribunal arbitral du sport), spor hukuku ile ilgili anlaşmazlıkları çözmek için kurulmuş olan, uluslararası spor tahkim mahkemesi. Ana merkezi İsviçre'nin Lozan kentinde yer almakla birlikte, New York, Sidney ve Lozan'da mahkemeleri bulunmaktadır. Olimpiyatlara ev sahipliği yapan şehirlerde geçici mahkemeler kurulmaktadır.

Yargılama ve temyiz

Genel olarak açıklamak gerekirse; taraflar arasında bir anlaşmazlık söz konusu olduğu zaman, taraflar arasında CAS'a başvuru konusunda bir tahkim anlaşması sağlanmışsa CAS'a gidilebilir. Olimpiyat Tüzüğü'nün 61. maddesine göre Olimpiyat Oyunları ile ilgili her türlü anlaşmazlıkta sadece CAS yetkilidir. Tüm Uluslararası Olimpik Federasyonlar en azından bazı anlaşmazlıklar açısından CAS yargılamasını tanımışlardır.[1] 2009 yılında Uluslararası Anti-Doping Yasası'nı imzalayan devletler anlaşarak, bunların içerisine Uluslaraarası Olimpik Federasyonlar ve Ulusal Olimpiyat Komiteleri de dahildir, anti-doping yasaları ihlallerinde CAS'ın yargılama yapmasını tanıdılar.[2][3][4]

CAS kararlarına karşı İsviçre Federal Yüksek Mahkemesi'nde temyiz yoluna başvurulabilmektedir.[2] CAS kararlarının temyizleri nadiren kabul edilmektedir, kabul edilen kararların çoğu da usûl sorunlarıyla alakalı kararlardır. (Tek istisnası "kamu düzenine aykırılık" konusundaki temyiz talepleridir.) Mart 2012'de 7 adet başarılı temyiz başvurusu gerçekleşti. Bunların altı tanesi usûle ilişkin olan temyiz talepleriydi, ancak esasa ilişkin olan CAS kararlarından bir tanesi İsviçre Federal Yüksek Mahkemesi tarafından bozuldu. Bu dava Brezilyalı futbolcu Matuzalem ile ilgiliydi.[5]

Tarihçe

Spor ve politkanın birbirine karışmasıyla birlikte, oluşum Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) başkanı Juan Antonio Samaranch tarafından, Olimpiyatlar sırasında ortaya çıkacak olan anlaşmazlıklarla ilgilenmek için tasarlandı. IOC'nin bir parçası olarak 1984 yılında kuruldu.

1994'te CAS tarafından verilen bir karar, İsviçre Federal Yüksek Mahkemesi'nde CAS'ın yargılamada tarafsız olmadığı iddiasıyla temyiz edildi. İsviçre mahkemesi kararında, CAS'ın gerçek bir tahkim mahkemesi olduğuna, ancak CAS ve IOC arasında çok yakın bir bağ bulunduğuna hükmetti.

Buna karşılık CAS, kendisini IOC'den, hem organ olarak hem de finansal olarak daha bağımsız hale getirecek reformlar gerçekleştirdi. Bu reformların neticesinde en büyük değişiklik, IOC'de yer alan ve amacı CAS'ın yönetimiyle finanse edilmesinden sorumlu olan "International Council of Arbitration for Sport" (ICAS) (Türkçe: Uluslararası Spor Tahkim Konseyi)'nin kurulmasıydı. 2004 itibarıyla CAS tarafından hakkında en çok karar verilen davalar; profesyonel futbol kulüplerinin transfer anlaşmazlıkları veya sporda performans artırıcı madde kullanımından kaynaklanan doping davalarıydı.

İçtihatları

2009 Kasım ayında CAS, ilk kez biyolojik pasaport ile ilgili olarak, Claudia Pechstein isimli patencinin 2 yıl cezasıyla sonuçlanan davasında karar verdi. Mart 2011'de mahkeme 2 İtalyan bisikletçi; Franco Pellizotti and Pietro Caucchioli hakkında, kan örneklerinde yer alan kanıtlara dayalı olarak 2 yıl men cezası verdi.[6]

Ekim 2011'de, 2012 Olimpiyat Oyunları'nı da etkileyen davada, mahkeme Olimpiyat Tüzüğü'nün bir kısmının, Uluslararası Anti-Doping Yasası'nı ihlal ettiğini deklare etti. Osaka kuralı, anti doping kuralı ihlallerinden dolayı en az 6 ay ceza alan atletlerin, cezalarının bitiminden itibaren 6 ay içerisinde Olimpiyat Oyunları'nda yarışmalarını engellemekteydi. Britanya Olimpiyat Komitesi (BOA)'nın, doping cezası alan atletlerin seçimini engellemesi üzerine, uzun süre devam eden hukuk süreci sonunda bu kararın geçersiz sayılmasıyla birlikte, CAS daha önce vermiş olduğu bu kararını tekrar onayladı.[7] Hem IOC hem de BOA, bir sonraki Olimpiyatlar olan 2016 Olimpiyat Oyunları'nı etkileyecek olan benzer bir kuralı, bir sonraki değişiklik tasarısında yasaya ekleme çabalarıyla bu karara yanıt verdiler.

Mahkeme, oyun sahası ile ilgili içtihatlarından dönme konusunda gönülsüz davranmaktadır. Ancak resmi yetkililerin kötüniyetle davrandığının açıkça belli olduğu davalar bunlardan ayrıktır.[8]

Mahkeme 2006 yılında, Cebelitarık Futbol Federasyonu'nun UEFA'ya katılım için yeterli başvuru şartları oluduğuna karar verdi ve UEFA'yı geçici üyeliğin teslimine zorladı. Bir sonraki UEFA kongresinde, CAS kararı hiçe sayılarak, İspanya'nın lobi faaliyetleri neticesinde ezici çoğunlukla Cebelitarık'ın üyeliği reddedildi.[9]

2010 yılında, FIFA'nın İrlanda Cumhuriyeti Futbol Federasyonu (FAI)'nin Cumhuriyet'le kan bağına sahip olmayan Kuzey İrlandalı futbolcu seçimlerini önlemede başarısız olmasının ardından, Kuzey İrlanda Futbol Federasyonu (IFA) davasını CAS'a taşıdı.[10] CAS, İrlanda Cumhuriyeti Futbol Federasyonu (FAI) ve FIFA lehine olacak şekilde, düzenlemeleri doğru olarak uyguladıklarına hükmetti.[11]

29 ve 30 Ağustos 2013 tarihlerinde iki Türk kulübü; Fenerbahçe ve Beşiktaş hakkında, bu takımların şike yaptıkları gerekçesiyle, UEFA Tahkim Kurulu tarafından verilen men cezalarını onamıştır.[12][13] Bu kararlara göre Fenerbahçe SK 2 yıl, Beşiktaş JK ise 1 yıl süreyle Avrupa kupalarına katılmaktan men edilmişledir.[12][13]

Kaynakça

  1. ^ Richard H. McLaren, Twenty-Five Years of the Court of Arbitration for Sport: A Look in the Rear-View Mirror, 20 Marq. Sports L. Rev. 305 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (2010)
  2. ^ a b International Olympic Committe: Olympic Charter 26 Ağustos 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ World Anti-Doping Agency: 2009 World Anti-Doping Code 24 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  4. ^ Hilary Findlay and Marcus F. Mazzucco: The Supervisory Role of the Court of Arbitration for Sport in Regulating the International Sport System 1 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  5. ^ Roy Levy: Swiss Federal Tribunal overrules CAS award in a landmark decision: FIFA vs Matuzalem 25 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  6. ^ Court Upholds Cyclist’s Ban Based on Biological Passport 13 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. New York Times. Retrieved 24 March 2013
  7. ^ "London 2012: Dwain Chambers eligible after court ruling". BBC Sport. 30 Nisan 2012. 5 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2012. 
  8. ^ Court of Arbitration for Sport:CAS 2012/A/2731 BOC & BTC & Márcio W. Ferreira v/ WTF & COM & FMT & Damian A.Villa Valadez 5 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  9. ^ "Gibraltar have failed in their attempt to become a member of Uefa". BBC Sport. 29 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2012. 
  10. ^ "IFA take case to CAS". 21 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2013. 
  11. ^ Fumagalli, Luigi. "Irish Football Association v/ Football Association of Ireland, Daniel Kearns and FIFA" (PDF). 23 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2012. 
  12. ^ a b "CAS Açıklaması". bjk.com.tr. 29 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2013. 
  13. ^ a b "GÜNDEME DAİR AÇIKLAMA". fenerbahce.org. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2013. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">UEFA</span> FIFAya bağlı Avrupanın uluslararası futbol yönetim organı

UEFA ya da açılımıyla Avrupa Futbol Federasyonları Birliği, yalnızca Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti dâhil olmamak üzere, tüm Avrupa devletleri ve ek olarak Kıbrıs, İsrail, Kazakistan, Ermenistan, Gürcistan, Azerbaycan ve Rusya'yı da içine alan ve kendisine bağlı ülke federasyonlarından oluşan yarı federal bir spor kurumudur. Futbol, futsal ve plaj futbolunun Avrupa'daki yöneticisi ve denetleyicisi olan UEFA'nın resmî dilleri İngilizce, Almanca ve Fransızcadır. Merkezi ise İsviçre'nin Nyon kentinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mahkeme</span>

Mahkeme, taraflar arasındaki hukukî anlaşmazlıkları (davaları) hukukun üstünlüğüne uygun olarak sivil ya da askerî, adlî veya idarî konularda adaleti sağlamak üzere yetkilendirilmiş, toplum yapısına ve kültüre göre değişiklikler gösterebilen bir yargılama formudur. Mahkemeler genellikle bir devlet kurumu şeklinde teşkilatlanır. Hem ortak hukuk, hem de medeni hukuk sistemlerinde mahkemeler, uyuşmazlıkların çözümü için merkezi araçlardır.

<span class="mw-page-title-main">2009 Fransa Bisiklet Turu</span>

2009 Fransa Bisiklet Turu Fransa Bisiklet Turu'nun 96'ncısı. 2009 yılı 4 Temmuz'unda, Monako prensliği'nde Formula 1 Monaco pisti'ni de kapsayan 15 km lik Bireysel zamana karşı etabı ile başladı. Ayrıca etap 2 Monako'da start aldı. Resmi start anonsu, 14 Aralık 2007 tarihinde Monako'da Prens Albert'in katılımında yapıldı. 2009 Tur'u 6 farklı ülke toprağından geçti: Monako, Fransa, İspanya, Andorra, İsviçre, İtalya ve 26 Temmuz 2009'da Paris'teki Şanzelize Caddesi etabı ile sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">2008 Yaz Olimpiyatları'nda halter</span>

2008 Yaz Olimpiyatları'nda halter yarışmaları 9 Ağustos - 19 Ağustos 2008 tarihleri arasında Pekin'in Beihang Üniversitesi Spor Salonu'nda düzenlenmiştir.

Kadınlar 48 kg halter müsabakası halter yarışması içinde en hafif olanıydı ve haltercilerin maksimum ağırlıkları 48 kilogramdı. Yarışma 9 Ağustos saat 10.00'da başladı ve neticelenecek ilk halter oyunuydu.

2011 Türk futbolu şike davası ya da 3 Temmuz süreci, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'nın talimatıyla Organize Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü'ne bağlı ekiplerin yapmış olduğu 8 aylık teknik ve fiziki takip inceleme neticesinde 3 Temmuz 2011 tarihinde Türkiye'nin 15 şehrinde eş zamanlı olarak gerçekleştirdiği operasyonla birçok aktif yönetici ile futbolcunun gözaltına alınması sonucu başlayan davadır. Türk futbol tarihinin en büyük skandallarından birisidir. 2010-11 sezonunda Süper Lig ve 1. Lig'in bazı müsabakalarında şike yapıldığı ve teşvik primi verildiği iddiası üzerine başlatılmıştır.

Gamze Bulut, Türk atlet. 2012 Olimpiyat Oyunlarında Aslı Çakır Alptekin'in doping yaptığı ispatlanması ile birlikte CAS tarafından birinciliği ve altın madalyası alınıp ikinci olan Gamze Bulut'a verildi. Daha sonra Gamze Bulut'un da dopingli olduğu ortaya çıkmış ve bu madalyalar kendisinden de alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İvan Uhov</span>

İvan Sergeyeviç Uhov, Rus yüksek atlayıcı. 2010 Dünya Salon Atletizm Şampiyonası'nda altın madalya kazandı ve iki kez Avrupa salon şampiyonu oldu. Ayrıca 2010 Avrupa Atletizm Şampiyonası'nda gümüş madalya elde etti ve ilk kez düzenlenen 2010 IAAF Diamond League'de yüksek atlamayı ilk sırada tamamladı. Londra'daki 2012 Yaz Olimpiyatları'nda altın madalyayı kazandı, ancak 1 Şubat 2019'da 16 Temmuz 2012-31 Aralık 2015 tarihleri arasında elde ettiği tüm sonuçların dopingle mücadele kurallarının ihlali nedeniyle diskalifiye edildiği açıklandı.

2008 Yaz Olimpiyatları'ndaki atletizm yarışmaları 15 ile 24 Ağustos tarihleri arasında, Pekin Ulusal Stadyumu'nda gerçekleştirildi.

CAS sözcüğü ile şunlardan biri kastedilmiş olabilir:

<span class="mw-page-title-main">2008 Yaz Olimpiyatları'nda güreş</span>

2008 Yaz Olimpiyatları'nda güreş müsabakaları, 12-21 Ağustos 2008 tarihleri arasında Çin'nin Pekin kentinde düzenlenmiştir. Serbest ve grekoromen kategorilerinde toplam 18 altın madalya dağıtılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aslı Çakır Alptekin</span> Türk kadın milli atlet, orta mesafe koşucusu

Aslıhan Çakır Alptekin, Türk orta mesafe koşucusudur. Üsküdar Belediyespor sporcusudur. Yarışlarda doping maddeleri kullandığı için Olimpiyat madalyası da dahil olmak üzere kazandığı uluslararası ödüller geri alınmıştır. Türkiye Atletizm Federasyonu tarafından da ömür boyu pistlerden men edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mariya Savinova</span>

Mariya Sergeevna Savinova-Farnosova, Rus orta mesafe koşucusu.

Dünya Dopingle Mücadele Ajansı, Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) liderliğinde hükûmetler, uluslararası federasyonlar, ulusal olimpiyat komiteleri ve sporcuların desteği ile kurulmuş bağımsız bir kurumdur. İsviçre'nin Lozan şehrinde, sporda dopinge karşı mücadeleyi koordine etmek, desteklemek, takip etmek amacıyla yapılan toplantı sonucunda yayımlanan Lozan Deklerasyonu sonrasında 10 Kasım 1999 tarihinde kurulmuştur. Aralarında uluslararası spor federasyonları, ulusal dopingle mücadele kuruluşları, IOC, Uluslararası Paralimpik Komitesi'nin de bulunduğu 600'den fazla kurumun kullanmakta olduğu Uluslararası Dopingle Mücadele Kurallarının hazırlanması ve düzenlenmesinden sorumludur. Merkezi 2002'de Montreal, Québec, Kanada'ya taşınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri Yüce Mahkemesi</span> Amerika Birleşik Devletlerindeki en yüksek mahkeme

Amerika Birleşik Devletleri Yüce Mahkemesi, en üst düzey temyiz mahkemesi ve kararlarıyla ABD Anayasası'nı yorumlayan organ. Açılan davalar çerçevesinde devletin ulusa, eyaletin eyalete ve hükûmetin yurttaşa karşı yetkilerinin sınırlarını belirler.

<span class="mw-page-title-main">2016 Yaz Olimpiyatları'nda Moldova</span>

Moldova, 5-21 Ağustos tarihleri arasında Rio'da düzenlenen 2016 Yaz Olimpiyatları'nda 8 farklı branşta 23 sporcu ile temsil edilmiştir. Serghei Tarnovschi'in, bronz madalyasını elinden alındı ve Moldova kazandığı tüm madalyaları kaybederek sıralamaya giremedi.

<span class="mw-page-title-main">Jan Ullrich</span> Alman bisiklet yarışçısı

Jan Ullrich, emekli Alman yol bisikleti yarışçısı. 2000 yılında Sidney'de düzenlenen Olimpiyat Oyunları'nda altın ve gümüş madalya kazanmıştır. 1999 Vuelta a España'yı ve 1997 yılında kendi ülkesinde düzenlenen HEW Cyclassics yarışını kazanmıştır. Kariyerinin en önemli zaferini 1997 Fransa Bisiklet Turu'nu kazanarak elde etmiştir. 2007 yılı Şubat ayında emekli olmuştur.

2022 Kış Olimpiyatları'nda kadınlar artistik buz pateni müsabakası, 15 Şubat ve 17 Şubat'ta Pekin'in Yanqing bölgesindeki Başkent Kapalı Stadyumu'nda yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">Kamila Valiyeva</span> Rus buz patenci

Kamila Valeryevna Valiyeva ; d. 26 Nisan 2006), Rus patencidir. 2022 Avrupa şampiyonu, 2021 Rostelecom Kupası şampiyonu, 2021 Skate Canada International şampiyonu, 2022 Rusya ulusal şampiyonudur. 2021 Rusya Ulusal gümüş madalyası almıştır. Ayrıca takım etkinliğinde 2022 Olimpiyat şampiyonluğu yaşamıştır. 2022 Kış Olimpiyatları'nda, dayanıklılığı artırmak için spor müsabakalarında yasaklanan trimetazidin ve yasaklanmayan diğer iki ilaç testi sonucunun pozitif çıkması tartışmalara yol açtı. Spor Tahkim Mahkemesi tarafında açılan anti-doping davası, 29 Ocak 2024 tarihinde son buldu. 30 Ocak 2024'te Dünya Dopingle Mücadele Ajansı ve Uluslararası Paten Birliği, Kamila Valiyeva'nın 4 yıl boyunca tüm müsabakalardan men edilmesine karar verdi. Valiyeva'nın, pozitif testin elde edildiği tarih olan 25 Aralık 2021'den itibaren elde ettiği tüm sonuçlar ve kazandığı madalyalar iptal edildi.

Erkekler grekoromen 84 kg müsabakaları 2008 Yaz Olimpiyatları'nda 14 Ağustos 2008 tarihinde Çin Tarım Üniversitesi Spor Salonu'da yapıldı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.