İçeriğe atla

Spiranthes

İncisalebi
Spiranthes spiralis
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Plantae
Şube:Tracheophyta
Sınıf:Liliopsida
Takım:Asparagales
Familya:Orchidaceae
Alt familya:Orchidoideae
Oymak:Cranichideae
Alt oymak:Spiranthinae
Cins:Spiranthes
Schltr.[1]
Tip tür
Spiranthes spiralis

Spiranthes orkide ailesinden incisalebi olarak bilinen bir çiçekli bitki cinsidir. Küçük bir orkide cinsidir. Kökler 2 ila 6 arası sayıda demet halinde, silindirik ila fusiformdur. Gövdede mızraksı yapraklar ya da brahte benzeri pullar bulunur. Çiçekler beyazımsı renkli ve sarmal biçiminde dizilmiştir. Dudakta mahmuz görülmez. Ovaryum silindirik fusiformdur.[3] Doğal olarak Amerika, Avrasya ve Avustralya'da görülür.[4]

Etimoloji

Cins adı çiçeklerin gövde boyunca sarmal biçimde dizili olmasına işaret eder.[4]

Taksonomi

İlk defa 1817 yılında Louis Claude Richard'ın De Orchideis Europaeis Annotationes eserinde isim olarak yayımlanmıştır.[5][6] Bu tarihten itibaren çok sayıda taksonomik revizyon geçirmiştir. Öyle ki, bir zamanlar Spiranthinae oymağındaki tüm türler Spiranthes cinsine bağlıydı. 1920 yılına gelindiğinde ise Spiranthes cinsi 24 farklı cinse bölünmüştü.[7] 1951[8] ve 1958[9] yıllarındaki revizyonlarda birçok tür cinse çağrıldı ancak 1990'larda yeniden bölündü.[10]

Cinse taksonomistlerin ve sistematistlerin ilgisi son zamanlarda artmış, çok sayıda yeni türün keşfedilmesini uzun süredir devam eden bazı taksonomik sorunun çözülmesi takip etmiştir.[11][12][13][14][15]

Ekoloji

Cins birincil olarak bombus arıları tarafından tozlanır ancak diğer arı türleri de döllenme sürecinden etkindir.[16][17][18]

Dış bağlantılar

Vikitür'de konuyla ilgili taksonomik bilgiler bulunur:

Kaynakça

  1. ^ De Orchid. Eur.: 28 1817.
  2. ^ Flore des Environs de Paris 2: 330. 1836.
  3. ^ "Spiranthes". 10 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2020. 
  4. ^ a b Spiranthes. 8 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Kuzey Amerika Florası.
  5. ^ Govaerts, R. et al. 194174 . Spiranthes in World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. İnternette yayınlandı. Erişim: 194174 Spiranthes {{{3}}}.
  6. ^ Richard, Louis Claude (1817). De Orchideis Europaeis Annotationes. Paris. 6 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2020. 
  7. ^ Schlechter, R. (1920). Versuch einer systematischen Neuordnung der Spiranthinae. 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Beih. Bot. Centralbl. 37 317–454. (Almanca)
  8. ^ Williams, L. O. The Orchidaceae of Mexico - 4 Volumes. Ceiba Tegucigalpa. 1951.
  9. ^ Schweinfurth, C. Orchids of Peru. Fieldiana Bot. 30 1–260. 1958.
  10. ^ Szlachetko, D. L. (1996). Studies on Spirantheae Orchidaceae: I. Varia. Fragmenta Floristica et Geobotanica 41(2), 845-63.
  11. ^ Dueck, L. A.; Aygoren, D.; Cameron, K. M. (1 Eylül 2014). "A molecular framework for understanding the phylogeny of Spiranthes (Orchidaceae), a cosmopolitan genus with a North American center of diversity". American Journal of Botany (İngilizce). 101 (9): 1551-1571. doi:10.3732/ajb.1400225. ISSN 0002-9122. PMID 25253714. 
  12. ^ Pace, Matthew C.; Cameron, Kenneth M. (Aralık 2016). "Reinstatement, Redescription, and Emending of Spiranthes triloba (Orchidaceae): Solving a 118 year old cryptic puzzle". Systematic Botany (İngilizce). 41 (4). doi:10.1600/036364416x694026. 
  13. ^ Pace, Matthew C.; Cameron, Kenneth M. (2019). "The evolutionary and systematic significance of hybridization between taxa of Spiranthes (Orchidaceae) in the California Sierra Nevada and Cascade Range". TAXON (İngilizce). 68 (2): 199-217. doi:10.1002/tax.12034. ISSN 1996-8175. 
  14. ^ Pace, Matthew C.; Giraldo, Giovanny; Frericks, Jonathan; Lehnebach, Carlos A.; Cameron, Kenneth M. (1 Ocak 2019). "Illuminating the systematics of the Spiranthes sinensis species complex (Orchidaceae): ecological speciation with little morphological differentiation". Botanical Journal of the Linnean Society (İngilizce). 189 (1): 36-62. doi:10.1093/botlinnean/boy072. ISSN 0024-4074. 
  15. ^ Pace, Matthew C.; Cameron, Kenneth M. (2017). "The Systematics of the Spiranthes cernua Species Complex (Orchidaceae): Untangling the Gordian Knot". Systematic Botany (İngilizce). 42 (4): 640-669. doi:10.1600/036364417x696537. 
  16. ^ Catling, Paul M. (1 Aralık 1982). "Breeding systems of northeastern North American Spiranthes (Orchidaceae)". Canadian Journal of Botany. 60 (12): 3017-3039. doi:10.1139/b82-358. ISSN 0008-4026. 
  17. ^ Tao, Zhi-Bin; Ren, Zong-Xin; Bernhardt, Peter; Liang, Huan; Li, Hai-Dong; Zhao, Yan-Hui; Wang, Hong; Li, De-Zhu (2018). "Does reproductive isolation reflect the segregation of color forms in Spiranthes sinensis (Pers.) Ames complex (Orchidaceae) in the Chinese Himalayas?". Ecology and Evolution (İngilizce). 8 (11): 5455-5469. doi:10.1002/ece3.4067. ISSN 2045-7758. PMC 6010815 $2. PMID 29938065. 
  18. ^ Catling, Paul M. (1 Nisan 1983). "Pollination of northeastern North American Spiranthes (Orchidaceae)". Canadian Journal of Botany. 61 (4): 1080-1093. doi:10.1139/b83-116. ISSN 0008-4026. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Doğuran memeliler</span> memeli alt sınıfı

Doğuran memeliler keselileri ve etenelileri içeren memeli alt sınıfıdır. Dış kulaklara ve memelere sahiptirler. Therianlar çoğunlukla diş yapısı ile sınıflandırılırlar. Yaşayan memelilerden, ekidneler familyasına ait türler ve Ornithorhynchus anatinus (ornitorenk) dışındaki tüm türler, bu gruptandır.

<span class="mw-page-title-main">Apiaceae</span>

Apiaceae, Apiales takımına bağlı bir bitki familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Araucariaceae</span> kozalaklı ağaçların bilinen en eski familyalarından bitki cinsi

Araucariaceae, Pinales takımına bağlı ağaçların bilinen en eski familyalarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Tek çenekliler</span>

Tek çenekliler (Liliopsida), monokotiller, çoğunlukla tek yıllık, palmiyeler haricindeki otsu bitkileri kapsayan çiçekli bitkiler sınıfıdır.

<span class="mw-page-title-main">Orchidaceae</span> bitki familyası

Orkideler, Asparagales takımına bağlı Orchidaceae familyasına ait bitkilerdir. Orkideler, çiçekleri genellikle renkli ve hoş kokulu olan çeşitli ve yaygın çiçekli bir bitki grubudur. Orkideler, buzullar hariç Dünya'daki hemen hemen her yaşam alanında bulunan kozmopolit bitkilerdir. Dünyanın en zengin orkide cinsleri ve türleri tropiklerdedir.

<span class="mw-page-title-main">Carl Ferdinand Cori</span> Nobel ödüllü Çek biyokimyager ve farmakolog

Carl Ferdinand Cori, Çek biyokimyager ve farmakolog. Eşi Gerty Cori ve Arjantinli fizyolog Bernardo Houssay ile birlikte, glikojenin yıkımı ve vücutta tekrar sentezi yoluyla enerji deposu ve kaynağı olarak kullanılması ile ilgili keşiflerinden dolayı 1947 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Toynaklılar</span> memeli kladı

Toynaklılar, memelilerin Ferungulata grubundan, pençelerini toynak biçiminde geliştirmiş bir memeli üst takımıdır.

<i>Gaga</i> (bitki)

Gaga, Pteridaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir. 2012'de Aleiodes gaga tanımlanırken adını Lady Gaga'dan alır. Bir ay sonra Kuzey Karolina'da yapılan araştırmada ise Orta ve Güney Amerika, Meksika, Arizona ve Teksas'da yeni iki tür keşfedilir. Gaga germanotta, Kosta Rika'da bulunur ve Gaga'nın gerçek soyadı verilir. Gaga monstraparva, Meksika'da bulunur ve Gaga'nın 'little monsters' olarak bilinen hayranlarının adı verilir. Daha sonrasında Cheilanthes cinsine ait türler yeniden sınıflandırılarak bu cinse dahil edilir.

<span class="mw-page-title-main">Orchidoideae</span> bitki familyası

Orchidoideae, orkide ailesinin (Orchidaceae) alt familyasıdır. Altfamilya iki klad'a, bunlar da alttaki oymaklara ayrılmıştır:

<i>Cranichideae</i> bitki oymağı

Cranichideae, Orchidoideae altfamilyasına bağlı bir orkide oymağıdır.

<i>Spiranthes spiralis</i> bitki türü

Spiranthes spiralis, Salepgiller ailesine bağlı, inci salebi olarak bilinen, bir orkide türüdür. Doğal olarak Avrupa, Asya ve Kuzey Afrika'da yayılış gösterir. Nesli Tehlike Altındaki Türlerin Ticaretine İlişkin Sözleşme'ye göre yakın gelecekte tehdit altında olabilecek tür statüsündedir. Belçika ve Hollanda'da yasal olarak korunma altındadır.

<span class="mw-page-title-main">John Lindley</span> İngiliz bitki bilimci ve orkidolog.

John Lindley İngiliz bitki bilimci ve orkidolog. Bitki bilim mahlası Lindl.'dir.

<span class="mw-page-title-main">Tetanurae</span> ana teropod kladı

Tetanurae, günümüz kuşlarına Ceratosaurus'tan daha yakın akraba olan tüm teropod dinozorları içeren, geniş bir dinozor grubudur. Tetanurae, Triyas'ın sonlarında muhtemelen kardeş grubu Ceratosauria'dan ayrıldı. Tetanuranlar fosil kayıtlarında ilk olarak Erken Jura devri'nde, yaklaşık 190 myö, ortaya çıktı ve Orta Jura döneminde küresel olarak dağıldı.

<i>Galeandra</i> bitki cinsi

Galeandra, bahçecilikte kısaca Gal, bilinen 37 orkide türüne sahip Güney Amerika, Orta Amerika ve Florida'ya özgü bir bitkidir.

<i>Wullschlaegelia</i> bitki cinsi

Wullschlaegelia Orchidaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir.

<i>Xylobium</i> bitki cinsi

Xylobium Orchidaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir.

<i>Lepanthes</i> bitki cinsi

Lepanthes Orchidaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir.

<i>Lepanthopsis</i> bitki cinsi

Lepanthopsis Orchidaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir.

<i>Galearis</i> bitki cinsi

Galearis Orchidaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Allosauridae</span>

Allosauridae, geç Jura döneminde yaşamış, allosauroid teropod dinozor familyasıdır. Allosauridae, ilk olarak 1878'de Amerikalı paleontolog Othniel Charles Marsh tarafından adlandırılan oldukça eski bir familyadır. Allosauridler, kemiğin yanal kısmına çıkma sürecini kısıtlayan bir astragalus, lateral kondilden daha büyük bir medial ve kondillerin yüzü boyunca yatay bir oluk ile ayırt edilir.