İçeriğe atla

Spil Dağı

Spil Dağı
Spil Dağı ve Manisa panoraması
Harita
En yüksek noktası
Yükseklik1.517 m (4.977 ft)
Koordinatlar38°34′12″K 27°27′0″D / 38.57000°K 27.45000°D / 38.57000; 27.45000
Coğrafya
KonumŞehzadeler, Manisa, Türkiye
Jeoloji
Dağ türüKalkan volkan

Spil Dağı, Manisa merkezden kuzey yolunu izleyerek 24 km, İzmir merkezden güney yolunu izleyerek yaklaşık 50 km uzaklıkta, ismi Manisa ile özdeşleşmiş, tarih, mitoloji ve flora bakımından çok zengin bir dağdır.

Spil Dağı, Gediz Nehri ovasının 60 metrelik seviyesinden başlayarak Karadağ zirvesinde 1517 metre yüksekliğe ulaşır. Dağın çevresinde derin vâdiler ve bunların içinde dere yatakları bulunmaktadır.

Dağın bitki örtüsü ormanlıktır. Manisa lâlesi gibi endemik türler de dahil olmak üzere, zengin bir floraya sahiptir. Ünlü yaban atlarının yanı sıra, diğer yaban hayvanı türleri de mevcuttur.

Spil Dağı'nda ayrıca birçok mağara da bulunmaktadır.

Manisa Tarzanı

Ana madde: Manisa Tarzanı

Manisa Tarzanı, resmî kayıtlara göre Ahmeddin Carlak ya da kendi ifadesi ile Ahmet Bedevi, Türk Kurtuluş Savaşı'ında savaştığı için İstiklal Madalyası sahibidir.

Kurtuluş savaşı sonlarında İtilaf Devletleri Ordularını geri çekilişleri esnasında Batı Anadolu'daki her yeri ateşe verir. Alevler öyle kuvvetlidir ki Manisa'nın yemyeşil manzarası katran karasına dönüşür.

Tutkulu bir doğa sevdalısı olarak bu durumu üzüntüyle gören Bedevi, savaş sonrasında Manisa'nın manzarasını tekrar yeşile dönüştürmek üzere burada kalmaya karar verir. Bunun üzerine hayatını Manisa'yı tüm Türkiye'ye örnek olacak şekilde ağaçlandırmaya adamış ve yaşadığı süre boyunca binlerce ağaç dikmiştir. Spil dağı eteklerini yeşile kavuşturan kişidir. Spil dağında yaşamış küçük bir kulübede yaşamış, üzerine eski bir gazete örterek uyumuştur. ve Manisa sokaklarında şort ve lastik ayakkabıyla dolaşmıştır. 1963 yılında Demokrat Partinin ağaçlarını kestiği görünce kalp spazmı geçirmiş ve ölmüştür. Hayatını kaybedince Manisa halkınca bir efsaneye dönüştürülmüş, ilde birçok heykeli dikilmiştir.[1]

Ağlayan Kaya

Spil Dağı'nda Niobe'nin Ağlayan Kayası

Ağlayan Kaya, Spil Dağı eteklerinde bulunan doğal bir eserdir.

Bugün Spil Dağı'nın eteklerinde Ağlayan Kaya ya da diğer adıyla Niobe Kayası olarak bilinen kayanın bir sanat eseri olup olmadığı antik çağdan beri tartışılır. Doğal aşınma sonucu başı önüne eğik, ağlayan bir kadın görünümü kazanmıştır. Eski Yunan mitolojisi yoluyla günümüze gelmiş öyküsüyle yitirdiği çocuklarının ardından gözyaşı döken kahırlı anaların simgesi haline gelmiş Frigyalı (veya Lidyalı) Tantalus'un kızı Niobe'nin, Zeus tarafından burada taşa dönüştürüldüğüne inanılır.

Efsaneye göre Niobe'nin yedi oğluyla yedi kızı vardı ve yalnızca iki çocuğu (Apollon ve Artemis) olan Leto’dan daha doğurgan olmakla övünüyordu. Bu gururu nedeniyle onu cezalandırmaya karar veren Leto, Apollon’a Niobe’nin bütün oğullarını, Artemis’e de bütün kızlarını öldürttü. Çocukların cesetleri 10 gün sonra tanrılar tarafından gömüldü. Frigya’daki evine dönen Niobe, acılarını dindirmek isteyen Zeus tarafından Spylos dağının (Spil Dağı-Manisa) yamacında bir kaya parçasına dönüştürüldü.

Spil Dağı Yarıkkaya mevkiinde "Pelops'un Tahtı".

Ağlayan Kaya yanına yakın zamanda bir amfitiyatro düzenlemesi yapılmıştır. Kayayı ziyaret edenler arasında duygulu mesajlar yazarak yere sermek alışkanlık haline gelmiştir.

Spil Dağı'nda ayrıca, Yarıkkaya mevkiinde Niobe'nin erkek kardeşi Pelops ile ilişkilendirilerek "Pelops'un Tahtı" şeklinde adlandırılan ve Frig kült sanatının izlerini taşıdığı ve evvelce bir heykelin yerleştirilmiş olması muhtemel bir "oturak" veya "sunak" bulunmaktadır.[2]

Sabuncubeli Geçidi

Sabuncubeli Geçidi, Manisa ve İzmir'i Spil Dağı ve Yamanlar Dağı arasından birbirine bağlayarak İzmir'in Bornova metropol ilçesine ulaşan karayolunun da geçtiği, en yüksek noktası 600 m. rakıma varan geçittir. Geçit günümüzde İzmir'in kuzeydoğu yönünde şehirsel gelişiminin doğal uç sınırını oluşturmaktadır. 1960'lı yıllarda binlerce hektarı kapsayan önemli bir ağaçlandırma hamlesi dağ ve çevresinde yürütülmüştür.[3]

Sülüklü Gölü ve Atalanı

Spil Dağı Millî Parkı - Spil National Park
Atalanı'ndaki yılkı atları.

Park'ın doğusunda 600 m yükseklikte bulunan ve sülük dolu olduğu için "Sülüklü Göl" olarak adlandırılan bir göl bulunmaktadır.

Ayrıca, zirveye yakın "Atalanı" mevkiinin adı, Osmanlı Devleti döneminden beri devam eden bir uygulama ile, bölgedeki atların mevsimlik olarak veya ihtiyarlamaları nedeniyle burada yılkıya bırakılmasından kaynaklanmaktadır. Atalanı'nda bungalov tarzı konaklama tesisleri mevcuttur.

Spil Dağı Millî Parkı

1968 yılından beri millî park sıfatı taşımakta olup, Manisa İl Çevre ve Orman Müdürlüğü'ne bağlıdır.

Ayrıca bakınız

Kitaplar

Kaynakça

  1. ^ "Manisa Tarzanı", Vikipedi, 25 Ağustos 2020, erişim tarihi: 29 Ağustos 2020 
  2. ^ Hasan Dedeoğlu (2003). Lydians and Sard ISBN 978-975-7199-99-1 (İngilizce). A Turizm. 
  3. ^ George Maxim Anossov Hanfmann - Jane C. Waldba (1975). A survey of Sardis and the major monuments outside the city walls, sf. 171, 978-0674857513. Harvard University Press. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Balçova</span> İzmirin ilçesi

Balçova, İzmir ilinin bir ilçesidir. İlçenin doğusunda Konak, doğu ve güneyinde Karabağlar, batısında Narlıdere ilçeleri, kuzeyinde İzmir Körfezi bulunmaktadır. İzmir'in merkezine 8 kilometre uzaklıktadır. İlçe merkezinin yayılım alanının denizden uzaklığı 20 ila 80 metre arasında değişmektedir. İlçenin havaalanına uzaklığı ise 18 kilometredir. Balçova, anakent sınırları içerisinde yer alır. İlçe denize yakın yani kuzey tarafa kurulmuştur. Güney tarafı ise orman ve dağlarla kaplıdır. Yüz ölçümü 16 km2 olup nüfus yoğunluğu 3.229'dur. Yüz ölçümüü bakımından İzmir'in en küçük ilçesidir. Konak ilçesine bağlıyken 3 Haziran 1992 tarihli 3806 sayılı kanunla ilçe olmuştur. Balçova Termal Tesisleri, Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, İzmir Ekonomi Üniversitesi ve Türkiye'nin ikinci büyük teleferiği olan Balçova Teleferiği bu ilçenin sınırları içerisinde yer almaktadır. 2008 yılında sakıncalı olduğu gerekçesiyle kapatılan Balçova Teleferiği, 31 Temmuz 2015 tarihinde yeniden açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Manisa</span> Manisa ilinin merkezi olan şehir

Manisa, Ege Bölgesi'nde yer alan bir şehirdir. Manisa ilinin merkezi olan şehirdir. 2012 yılında çıkarılan 6360 sayılı kanun ile büyükşehir olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İlyada</span> Truva Savaşını anlatan bir destan

İlyada, Homeros'un Troya Savaşı'nı anlatan destanıdır. Yunancada Odysseia ile birlikte en eski destan olduğu düşünülen, epik bir şiirdir. Eldeki veriler ışığında Homeros tarafından MÖ 7. ya da 8. yüzyılda yazıldığı düşünülen Antik Yunan edebiyatının temel eserlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Apollon</span> Antik Yunan Tanrısı

Apollon, mitolojide müziğin, sanatların, Güneş'in, ateşin ve şiirin tanrısı, kehanet yapan, bilici tanrıdır. Aynı zamanda kâhinlik yeteneğini diğer insanlara da transfer edebilir. Biseksüel yönüyle ağır basan Apollon'un mitolojideki eşi Kassandra olup Zeus ve Leto'nun oğlu, Artemis'in ikiz kardeşidir. Sarışın ve çok yakışıklıdır. Orijini Yunan olan Apollon, Roma mitolojisine Apollo ismiyle geçmiştir. Mitolojideki en önemli tanrılardan biri olan Apollon, Anadolu kökenlidir.

<span class="mw-page-title-main">Tantalos</span>

Tantalos, Batı Anadolu'da mitik Frigya kralı, Pelops ve Niobe'nin babası. Eski Yunan mitolojisine göre Zeus ile nemf'lerden biri olan Plouto'nun oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Karya</span>

Karya, Anadolu'nun güneybatısında günümüzde Muğla kuzey kısımları Denizli güneyi ve içerideki bölgeye denk gelen coğrafyanın eski çağlardaki ismi. Bölgenin oluşumu Antik Yunan kavimlerinin Anadolu'nun Ege kıyılarında koloniler kurmaya başlamalarından öncesine dayanmaktadır ve bir uygarlık düzeyi yaratmış olan Karyalıların Anadolu'nun yerli halkı olduğu konusunda tarihçiler arasındaki mutabakat genişlemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Manisa Tarzanı</span> Türk çevreci

Manisa Tarzanı, resmî kayıtlara göre Ahmeddin Carlak ya da kendi ifadesi ile Ahmet Bedevi, Kerkük kökenli bir Türkmen. Türk Kurtuluş Savaşı'nda savaştığı için İstiklal Madalyası sahibidir. Hayatını Manisa'yı tüm Türkiyeye örnek olacak şekilde ağaçlandırmaya adamış ve yaşadığı süre boyunca binlerce ağaç dikmiştir. Spil Dağı'nda yaşayan ve Manisa sokaklarında üzerinde sadece şort ile dolaşan Ahmeddin Carlak'a halk 1934 yapımı Tarzan filmi Manisa sinemalarında gösterime girdikten sonra yaşamını bu filmle özdeşleştirerek Manisa Tarzanı adını takmıştır. 1963 yılında hayatını kaybedince Manisa halkınca bir efsaneye dönüştürülmüş, ilde birçok heykeli dikilmiştir. Her yıl ölüm yıldönümü olan 31 Mayıs gününde Manisa'da hatırası için törenler düzenlenir.

<span class="mw-page-title-main">Artemis</span> Yunan mitolojisinde avcılık, okçuluk ve ay tanrıçası

Yunan mitolojisinde Artemis (Yunanca: Ἄρτεμις) av, vahşi doğa, vahşi hayvanlar, doğa, bitki örtüsü, doğum, çocuk bakımı ve iffet tanrıçasıdır. Ay tanrıçası Selene ve başka bir Ay tanrıçası olan Hekate ile yoğun bir şekilde özdeşleştirilmiştir bu nedenle yukarıda belirtilen ikisinin yanı sıra mitolojideki en önemli ay tanrılarından biri olarak kabul edilir. Çoğunlukla su perileri, bazı ölümlüler ve avcılardan oluşan geniş çevresiyle Yunanistan ormanlarında sık sık dolaşırken betimlenmiştir. Tanrıça Diana Roma mitolojisindeki eşdeğeridir.

<span class="mw-page-title-main">Niobe</span>

Niobe, "Frigyalı", hatta "Frigya Kralı" olarak anılan, ancak Frigya ülkesinin en batı ucunda, günümüzde İzmir-Manisa arasındaki Spil Dağı ve Yamanlar Dağı çevresinde, dağ ile aynı adı taşıyan, ancak günümüze çok az izi erişmiş Sipylus kenti merkezli olarak hüküm sürmüş Tantalus'un ve eşi Dione'nin kızıdır.

Ağlayan Kaya, Türkiye'de aşağıdaki bazıları anlatılarla ilintili jeolojik ve/veya coğrafi oluşumları ifade edebilir:

<span class="mw-page-title-main">Nif Dağı</span>

Nif Dağı, İzmir Körfezi'nin doğusunda Vişneli Köyü'nde yer alan, İzmir'in Kemalpaşa ilçesine hakim ve Bozdağlar dağ silsilesinin en batıya uzanan ucunu oluşturan 1.510 m yüksekliğindeki tektonik dağ.

<span class="mw-page-title-main">Leto</span>

Leto, Antik Yunan mitolojisinde gök Titanları Koios ve Phoebe'nin kızıdır. Roma mitolojisinde "Latona" olarak bilinir. Genelde annelik ve çocuk bakımına eğilimi olduğu gösterilen bir tanrıçadır. Apollon ve Artemis'in annesidir. Kaynağına bağlı olarak ya Kos'ta veya Hiperborea olarak anılan topraklarda doğmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Pelops</span>

Pelops, "Frigyalı", hatta "Frigya Kralı" olarak anılan, Frigya ülkesinin en batı ucunda, İzmir-Manisa arasındaki Spil Dağı ve Yamanlar Dağı çevresinde, dağ ile aynı adı taşıyan, ancak günümüze pek az izi erişmiş Sipylus kenti merkezli olarak, muhtemelen MÖ 12. yüzyılda hüküm sürmüş yerel bey Tantalus'un ve eşi Dione'nin oğlu, Niobe'nin erkek kardeşidir. Hakkındaki anlatı şeklinde günümüze ulaşan bilgiler eski Yunan mitolojisi yolu ile olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Spil Dağı Millî Parkı</span>

Spil Dağı Millî Parkı, Türkiye'nin Manisa ve İzmir il sınırları içerisinde yer alan bir millî parktır. Spil Dağı'nı ve çevresini kapsayan park, 22 Nisan 1968'de ilan edildi. Doğa Koruma ve Milli Parklar 4. Bölge Müdürlüğü'ne bağlıdır. Ayrıca, zirveye yakın "Atalanı" mevkisi de bu park içinde yer almaktadır. Osmanlı Devleti'nden beri var olan atların mevsimlik olarak veya ihtiyarlamaları nedeniyle burada yılkıya bırakılmasıyla atların doğal yaşam sahası hâline gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yamanlar Dağı</span> İzmir, Türkiyede bir dağ

Yamanlar Dağı İzmir metropol alanının ve İzmir Körfezi'nin kuzeydoğu kesimine hakim, büyük kısmı Karşıyaka ilçesi sınırları içinde yer alan 1,076 metre yüksekliğinde dağ kütlesi.

<span class="mw-page-title-main">Dönüşümler</span> Ovid tarafından MS 8 yılında tamamlanan ve 15 kitaptan oluşan öyküsel şiir

Dönüşümler Romalı şair Ovid tarafından MS 8 yılında tamamlanan ve 15 kitaptan oluşan öyküsel şiir türünde bir edebiyat eseridir.

<span class="mw-page-title-main">Sabuncubeli Geçidi</span>

Sabuncubeli Geçidi, Manisa ve İzmir'i Spil Dağı ve Yamanlar Dağı arasından birbirine bağlayarak İzmir'in Bornova metropol ilçesine ulaşan karayolunun da geçtiği, en yüksek noktası 685 m. rakıma varan geçit.

<span class="mw-page-title-main">Yunusemre</span> Manisanın ilçesi

Yunusemre, Türkiye'nin Ege Bölgesi'nde bulunan Manisa ilinin ilçelerinden biridir. 12 Kasım 2012'de Manisa il merkezinin ikiye bölünmesiyle ayrı bir ilçe olmuştur. 257.993 kişilik nüfusuyla Manisa'nın en yüksek nüfuslu ilçesidir. İlçenin adı, 13. yüzyılda yaşamış tasavvuf ve Türk halk şairi Yunus Emre'den gelmektedir. İlçe, Gediz Ovası'nın üzerinde ve Spil Dağı ile Yamanlar Dağı'nın eteğinde kuruludur. İlçenin güneyinde Spil ve Yamanlar Dağı, batısında İzmir'in Menemen ilçesi, kuzeyinde Yunt Dağları, doğusunda Şehzadeler ilçesi ve kuzeydoğusunda Saruhanlı ilçesi bulunur. Gediz Nehri ilçenin içinden, yerleşim yerlerinin ise kuzeyinden geçer. İlçenin ana ekonomik geçim kaynağı tarım ve sanayidir. Özellikle Vestel'in tüm üretimini Manisa'da yapması dolayısıyla yerli halk için iş imkanı sağlar ve çevre illerden de bu sebeple göç alır.

<span class="mw-page-title-main">Ağrı Dağı Millî Parkı</span> 2004 yılında, Ağrı dağı ve çevresindeki 88.014 ha alanda ilan edilen millî park

Ağrı Dağı Millî Parkı, 2004 yılında, Ağrı dağı ve çevresindeki 88.014 ha alanda ilan edilen millî park. Nuh tufanı, Türkiye'nin en yüksek dağı ve en büyük buzulu, meteor çukuru, yaban hayatın çeşitliliği ile dikkat çeker.

<span class="mw-page-title-main">Akan Millî Parkı</span>

Akan Millî Parkı, Japonya'nın Hokkaidō Adası'nda bulunan bir millî parktır. Park, 4 Aralık 1934 tarihinde kurulmuş olup Daisetsuzan Millî Parkı ile birlikte Hokkaidō'nun en eski millî parklarından biridir.