İçeriğe atla

SpX-DM1

Kontrol Edilmiş


SpX-DM1
Launch of SpX-DM1 on March 1, 2019.
Uçuş çeşidiTest uçuşu
OperatörNASA, SpaceX
Uçuş süresi6 gün, 5 saat, 56 dakika, 5 saniye
Uzay aracı
Uzay aracı çeşidiCrew Dragon 2
ÜreticiSpaceX
Brüt kütle6,350 kg (14,000 lb)
Görev başlangıcı
Fırlatılma tarihi2 March 2019 07:49:03 UTC
RoketFalcon 9 Block 5
Fırlatma rampasıLC-39A
Görev sonu
İniş tarihi8 March 2019 13:45:08 UTC
İniş bölgesiAtlantik Okyanusu
Yörünge parametreleri
Referans sistemiGeosentrik yörünge
RejimAlçak Dünya yörüngesi
Yörünge eğimi51.6 degrees
Uluslararası Uzay İstasyonu ile Yanaşma
KapıHarmony
Yanaşma tarihi3 March 2019 10:51 UTC
Ayrılma Tarihi8 March 2019 7:32 UTC
Kenetlenme süresi5 gün

SpX-DM1 (Demonstration Mision 1), SpaceX'in Dragon 2 kapsülü için test uçuşudur. Kapsül gelecekte insanları Uluslararası Uzay İstasyonuna (ISS) taşıyacak kapsüldür. Bu uçuş, kapsülün insan kullanımına güvenliğini test eden insansız uçuştur. 2 Mart 7:49 AM UTC 2019'da fırlatılmıştır.[1][2] 3 Mart'ta, kalkıştan 24 saat kadar sonra ISS'e yanaşmıştır. Görev 8 Mart 13:50 UTC 2019'da kapsülün denize başarılı bir iniş gerşekleştirmesiyle sona ermiştir.[3]

Uçuş

Uzay aracı, ISS'e otomatik yanaşma ve kenetlenme sisteminin testlerini yaptı, 5 gün kenetli kaldı ve atmosfere giriş ve iniş aşamalarını gerçekleştirdi. Test uçuşu süresine yaşam destek sistemlerinin durumları izlendi. Aynı kapsül, daha sonra uçuş içi görev iptali (abort) testleri için tekrar kullanılacaktır.[4]

NASA'nın Ticari Mürettebat Programı siparişi üzerine, SpaceX Falcon 9 roketi ile fırlatılmıştır. Başlangıçtaki plana göre ilk CCDev2 test uçuşları 2015'te yapılacaktı,[5] ancak sonradan Aralık 2016'ya, sonradan 2017'de birkaç kez ertelendi.[6][7][8] Resmi tarik ilk kez NASA tarafından Kasım 2018'de; 17 Ocak 2019 olarak açıklandı.[9] Geliştirme sürecindeki gecikmelerden dolayı bu tarih Şubat'a ertelendi.[10] Statik ateşleme testi 24 Ocak 2019'da gerçekleşti. Ocağın sonunda fırlatma tarihi FCC tablolarına 2 Mart 2019 olarak girildi.[1]

DM-1, Uçuş ve Fırlatma izinlerini 22 Şubat ve 27 Şubat 2019 tarihlerinde aldı.[11]

DM-1'i taşıyan Falcon 9 LC-39A fırlatma rampasına 28 Şubat 15:00 UTC 2019 tarihinde çıktı.[12] Uzay aracı 2 Mart 7:49 UTC 2019 tarihinde fırlatıldı. 3 Mart 10:51 UTC 2019 tarihinde ISS'e yanaştı.[13][14]

Kapsül, 8 Mart 13:50 UTC 2019 tarihinde Atlantik Okyanusuna başarılı bir iniş yaptı.[15]

Yük

ISS'e astronot taşımaktansa bu test uçuşu SpaceX'in uzay elbisesinin içinde bir manken gönderdi. Bu manken, resmi olarak İnsansı Test Aracı veya ATD(Anthropomorphic Test Device); takma adı da Ripley'dir. Kapsül boş olmasına rağmen ağırlığı içinde astronotlar olduğu zamanki ağırlığa yakın biçimde tasarlanmıştır.[16][16][17][18]

Kaynakça

  1. ^ a b "Space Exploration Technologies Corp. WF9XGI 0068-EX-ST-2019 FCC Experimental License". fcc.report. 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2019. 
  2. ^ "February 6, 2019 – Commercial Crew Program". blogs.nasa.gov (İngilizce). 2 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2019. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2019. 
  4. ^ Foust, Jeff (4 Şubat 2016). "SpaceX seeks to accelerate Falcon 9 production and launch rates this year". SpaceNews. 3 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2016. Shotwell said the company is planning an in-flight abort test of the Crew Dragon spacecraft before the end of this year, where the vehicle uses its thrusters to separate from a Falcon 9 rocket during ascent. That will be followed in 2017 by two demonstration flights to the International Space Station, the first without a crew and the second with astronauts on board, and then the first operational mission. 
  5. ^ Richardson, Derek (5 Ocak 2019). "Falcon 9 with Crew Dragon vertical at Launch Complex 39A". SpaceFlight Insider. 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2019. 
  6. ^ "First SpaceX commercial crew test flight could slip to 2019". SpaceNews.com (İngilizce). 3 Ekim 2018. Erişim tarihi: 8 Aralık 2018. 
  7. ^ "SpaceX delays commercial crew test flights to latter half of 2018". SpaceNews.com (İngilizce). 11 Ocak 2018. Erişim tarihi: 8 Aralık 2018. 
  8. ^ "Report warns of additional commercial crew delays". SpaceNews.com (İngilizce). 6 Eylül 2016. Erişim tarihi: 8 Aralık 2018. 
  9. ^ "NASA Invites Media to SpaceX Demo-1 Launch" (Basın açıklaması). NASA. 21 Kasım 2018. 24 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2019. 
  10. ^ "SpaceX Demo-1 Launch Update". NASA Commercial Crew Program Blog. 10 Ocak 2019. 15 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2019. 
  11. ^ Ralph, Eric (28 Şubat 2019). "SpaceX's Crew Dragon and Falcon 9 head to Pad 39A for historic launch debut". TESLARATI.com (İngilizce). 1 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2019. 
  12. ^ Clark, Stephen. "SpaceX's Crew Dragon rolls out for test flight – Spaceflight Now" (İngilizce). 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2019. 
  13. ^ "Crew Dragon successfully conducts debut docking with the ISS – NASASpaceFlight.com" (İngilizce). 3 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2019. 
  14. ^ "Demo-1 Underway: Crew Dragon Launches on Debut Flight – Commercial Crew Program". blogs.nasa.gov (İngilizce). 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2019. 
  15. ^ "Crew Dragon's inaugural flight to Station concludes with splashdown – NASASpaceFlight.com" (İngilizce). 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2019. 
  16. ^ a b Grush, Loren (22 Şubat 2019). "NASA gives SpaceX the okay to launch new passenger spacecraft on uncrewed test flight". The Verge. 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2019. 
  17. ^ Boyle, Alan. "NASA, SpaceX and a test dummy are ready for Dragon 2's first trip to space station". GeekWire. GeekWire, LLC. 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2019. 
  18. ^ Bartels, Meghan. "Meet Ripley, SpaceX's Dummy Astronaut Riding on Crew Dragon Test Flight". Space.com. 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Bu liste, Uluslararası Uzay İstasyonu'na (ISS) düzenlenen seferlerin kronolojik bir listesidir. ISS'yi kullanan, araştırma ve test amacıyla uzay istasyonunda bulunan mürettebatı ifade eder. Seferler altı aya kadar sürebilir ve iki ila yedi mürettebat üyesini içerebilir.

<span class="mw-page-title-main">SpaceX</span> Amerikan özel havacılık şirketi

SpaceX, merkezi ABD'nin Kaliforniya eyaletindeki Hawthorne şehrinde bulunan bir Amerikalı uzay taşımacılığı şirketidir. SpaceX; Falcon 9, Falcon Heavy, Starlink, Dragon Kargo, Starship gibi uzay misyonu araçlarını bünyesinde bulundurmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dragon (uzay aracı)</span> Amerikalı uzay taşımacılığı şirketi SpaceX tarafından geliştirilen, kargo taşımaya yönelik, tekrar kullanılabilen bir uzay aracı

SpaceX Dragon veya Dragon 1, Amerikalı uzay taşımacılığı şirketi SpaceX tarafından geliştirilen, kargo taşımaya yönelik, tekrar kullanılabilen bir uzay aracıdır. Dragon, SpaceX'in Falcon 9 isimli iki aşamada yörüngeye çıkabilen fırlatma aracı ile fırlatılarak Uluslararası Uzay İstasyonuna ikmal görevini tamamladı. Bu görevin ardından Dragon 1'in yerini SpaceX Dragon 2 aldı.

<span class="mw-page-title-main">Falcon 9</span> Merkezi Kaliforniyanın Hawthorne şehrinde olan SpaceX şirketi tarafından tasarlanıp geliştirilen yeniden kullanılabilir bir fırlatma araçları ailesi

Falcon 9, merkezi Kaliforniya'nın Hawthorne şehrinde olan SpaceX şirketi tarafından tasarlanıp geliştirilen yeniden kullanılabilir bir fırlatma araçları ailesidir. Bu fırlatma araçları ailesi Falcon 9 v1.0, Falcon 9 v1.1, Falcon 9-R'den oluşmaktadır. Bu yörüngeye iki aşamada çıkan aracın her iki aşaması için de güç, yakıt olarak sıvı oksijen (LOX) ve roket-sınıfı kerosen (RP-1) kullanan roket motorları tarafından sağlanır. Falcon 9'un şu anki haliyle alçak Dünya yörüngesine 13150 kilogram (28990 lb) ağırlığında ve yer istasyonu transfer yörüngesine 4,850 kilogram (10,690 lb) ağırlığında görev yüklerini taşıyabilmektedir. Her üç Falcon 9 aracı da orta ölçekteki fırlatma sistemleri sınıfındadır.

<span class="mw-page-title-main">Falcon (roket ailesi)</span>

Falcon roket ailesi, Space Exploration Technologies (SpaceX) şirketi tarafından geliştirilen ve işletilen bir dizi fırlatma aracıdır. Tamamen 21. yüzyılda tasarlanmış ilk yörüngesel fırlatma araçlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Draco (roket motoru ailesi)</span>

Draco, SpaceX tarafından fırlatma araçlarında ve uzay kapsüllerinde kullanılmak üzere tasarlanmış olan Hipergolik sıvı yakıtlı roket motoru ailesidir. Şimdiye kadar iki çeşidi üretilmiştir : Draco ve SuperDraco.

<span class="mw-page-title-main">Falcon Heavy</span>

Falcon Heavy, SpaceX tarafından tasarlanmış ve üretilmiş, kısmen yeniden kullanılabilen bir ağır yük fırlatma aracıdır. Falcon Heavy, Falcon 9 fırlatma aracının bir uyarlamasıdır ve Falcon 9 roket çekirdeğinin yanı sıra, Falcon 9 ilk aşamasından türetilmiş olan, fazladan iki adet sonradan eklenen roketten oluşmaktadır. Bu yapılandırma Alçak Dünya yörüngesine (ADY) çıkarılabilen görev yükü miktarını yaklaşık 54 tona yükseltecektir, bununla karşılaştırılacak olursa Falcon 9 v1.1 aracı 13 ton'a kadar görev yükünü ADY'ye çıkarabilmektedir. Falcon Heavy için ilk fırlatma 6 Şubat 2018 tarihinde başarılı olarak gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kennedy Uzay Merkezi Kalkış Kompleksi 39</span>

Kennedy Uzay Merkezi Kalkış Kompleksi 39, Kennedy Uzay Merkezi'ne ait bir roket fırlatma alanıdır. Kalkış kompleksi başlangıçta Apollo programı için inşa edildi ve daha sonra Uzay Mekiği programında kullanıldı. Günümüzde ise fırlatma rampaları SpaceX Falcon 9, Dragon 2 ve Falcon Heavy ile NASA'nın Space Launch System için C rampası ile fırlatılmasını destekleyecek şekilde değiştirildi.

<span class="mw-page-title-main">SpaceX CRS-18</span> Uzay

SpaceX CRS-18 ya da SpX-18, SpaceX'in Uluslararası Uzay İstasyonu'na gidecek 18. uçuşudur. Ticarî İkmâl Hizmetleri girişimi altında NASA tarafından düzenlenmiştir. Fırlatma, 25 Temmuz 2019 tarihinde Falcon 9 üzerinde yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Crew Dragon Demo-2</span> NASA adına SpaceX tarafından işletilen mürettebat görevi

SpaceX Demo-2 Crew Dragon uzay aracının planlanan ilk mürettebatlı test uçuşudur. Dragon uzay aracı, 30 Mayıs 2020 günü Kennedy Uzay Merkezinden Falcon-9 roketi üzerinden fırlatılmıştır. 15 Ekim günü saat 18.03 (UTC) itibarıyla görev başlayalı 1598 gün, 22 saat ve 41 dakika geçmiştir. 27 Mayıs 2020 günü 20:33:33 UTC (16:33:33) EDT'de Uluslararası Uzay İstasyonu'na fırlatılacaktı ancak olumsuz hava koşulları nedeniyle 30 Mayıs 2020'ye ertelendi. Demo-2, 2011 yılında Douglas G. Hurley'in pilot olduğu son Uzay Mekiği misyonu STS-135'ten bu yana Amerika Birleşik Devletleri'nden başlatılan ilk mürettebat yörünge uzay uçuşu olacak. Hurley, Robert L. Behnken'in ortak operasyon komutanı olarak katıldığı Crew Dragon Demo-2'de uzay aracı komutanı olacak. Crew Dragon Demo-2, 1982'de STS-4'ten bu yana Amerika Birleşik Devletleri'nden başlatılan ilk iki kişilik yörünge uzay uçuşudur. Görevde kullanılan Falcon-9 roketi, ilk kez uzaya insan taşıyıp tekrar Dünya'ya iniş gerçekleştiren ilk Falcon-9 roketidir.

Victor Jerome Glover 2013 sınıfından bir NASA astronotu ve SpaceX Crew Dragon'un Uluslararası Uzay İstasyonu'na ilk operasyonel uçuşunda pilot olarak görev aldı.

SpX-1 olarak da bilinen SpaceX CRS-1, Space Exploration Technologies Corporation'ın (SpaceX) mürettebatsız Dragon kargo uzay aracının üçüncü uçuşuydu. Şirketin iki aşamalı Falcon 9 fırlatma aracının dördüncü genel uçuşu ve birincisi SpaceX operasyonel görevi, NASA ile Ticari İkmal Hizmetleri sözleşmesi kapsamında. Fırlatma 8 Ekim 2012'de 00:34:07 UTC'de gerçekleşmiştir.

<i>dearMoon</i> projesi SpaceX tarafından tasarlanan özel uzay uçuşu

dearMoon projesi, Japon milyarder Yusaku Maezawa tarafından ileri sürülen ve finanse edilen bir ay turizmi ve sanat projesidir. Proje, özel bir uzay uçuşu kapsamında hazırlandı ve Ay çevresinde tek bir yörünge etrafında SpaceX Starship aracılığıyla uçulması planlandı. Yolcular arasında Maezawa, 8 kişi; bir veya iki mürettebat üyesi olacaktır. Projenin duyurusu Eylül 2018'de yapıldı. Uçuşun 2023'ten önce gerçekleşmesi beklenmektedir.

SPX-22 olarak da bilinen CRS-22, SpaceX'e ait Dragon 2'nin kargo versiyonu kullanılarak; yeni güneş panel çifti dahil olmak üzere Uluslararası Uzay İstasyonu'na (ISS) 3.328 Kg taşınacak görevdir. Fırlatma Türkiye saatiyle 20.29'da Kennedy Uzay Merkezi'ndeki (KSC) LC-39A rampasından başlayacak olup SpaceX tarafından yönetilecek.

<span class="mw-page-title-main">Falcon 9 Block 5</span>

Falcon 9 Block 5, SpaceX tarafından Amerika Birleşik Devletleri'nde tasarlanan ve üretilen, kısmen yeniden kullanılabilir iki kademeli orta taşıma kapasiteli yörüngeye fırlatma aracıdır. SpaceX Merlin motorları tarafından çalıştırılan Falcon 9 Full Thrust'ın beşinci versiyonudur. Bu motorlar roket-sınıfı kerosen (RP-1) ve sıvı oksijen (LOX) yakarak çalışır.

<span class="mw-page-title-main">SpaceX Crew-5</span> Mürettebatlı yörünge uçuşu

SpaceX Crew-5, NASA'nın Ticari Mürettebat Programı kapsamında gerçekleştirilen beşinci operasyonel Crew Dragon uzay aracı uçuşu ve toplamda sekizinci insanlı yörünge uçuşuydu. Görev, dört mürettebat üyesini Uluslararası Uzay İstasyonu'na (ISS) taşımak amacıyla 5 Ekim 2022'de başarıyla fırlatıldı. Crew Dragon uzay aracı, 6 Ekim 2022 saat 21:01 UTC'de ISS'ye kenetlendi.

<span class="mw-page-title-main">SpaceX CRS-15</span>

SpX-15 olarak da bilinen SpaceX CRS-15, 29 Haziran 2018'de bir Falcon 9 roketinde başlatılan Uluslararası Uzay İstasyonuna yönelik bir Ticari İkmal Hizmeti göreviydi. Görev, NASA tarafından imzalandı ve SpaceX tarafından planlandı.

<span class="mw-page-title-main">Axiom Mission 3</span>

Axiom Mission 3, Axiom Space tarafından Uluslararası Uzay İstasyonu'na düzenlenen ve SpaceX tarafından sağlanan Crew Dragon Freedom uzay aracının kullanıldığı üçüncü uzay görevidir. Uçuş, 18 Ocak 2024 21:49 UTC tarihinde Falcon 9 Block 5 roketinin fırlatılmasıyla başladı. Yaklaşık 37 saat süren yolculuğun ardından astronotları taşıyan Crew Dragon uzay aracı 20 Ocak 2024 TSİ 13:42'de Uluslararası Uzay İstasyonu'na başarıyla kenetlendi. Astronotlar, 14 gün süren görev süresince çeşitli deneyler gerçekleştirdiler. Hava koşullarının müsait olmaması nedeniyle mürettebatın Dünya'ya dönüşü 3 defa ertelendi. Crew Dragon uzay aracı, 7 Şubat 2024 TSİ 17:20'de Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan ayrıldı. Yaklaşık 2 gün süren yolculuk, kapsülün 9 Şubat 2024 TSİ 16:30'da Atlas Okyanusu'na inmesiyle birlikte sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Dragon 2</span> Roket

Dragon 2, Amerikalı havacılık şirketi SpaceX tarafından öncelikle Uluslararası Uzay İstasyonuna (ISS) uçuşlar için geliştirilmiş ve üretilmiş, kısmen yeniden kullanılabilir bir uzay aracı sınıfıdır. SpaceX ayrıca Inspiration4 ve Axiom Mission 3 gibi özel uzay uçuşlarını da başlatıyor. Dört mürettebatı taşıyabilen bir uzay aracı olan Crew dragon ile Cargo Dragon olmak üzere iki varyantı vardır. Uzay aracı, yeniden kullanılabilir bir uzay kapsülü ve harcanabilir bir gövde modülünden oluşur. Uzay aracı bir Falcon 9 Blok 5 roketinin üzerine fırlatılır ve kapsül, suya iniş yoluyla Dünya'ya geri döner.

<span class="mw-page-title-main">Expedition 70</span> Uluslararası Uzay İstasyonunda 70. uzun süreli kalış

Expedition 70, Uluslararası Uzay İstasyonu'na yapılan 70. uzun süreli seferdir. Sefer, Soyuz MS-23'ün 27 Eylül 2023'te olağan kalkışıyla başladı ve Danimarkalı astronot Andreas Mogensen ISS komutasını Expedition 69 kozmonotu Sergey Prokopyev'den devraldı.