İçeriğe atla

Soyuz 1

Soyuz 1
Vladimir Komarov'un 1964 yılı hatıra pulu
Görev türüTest uçuşu
UygulayıcıDeney ve tasarım bürosu (OKB-1)
COSPAR kimliği1967-037A Bunu Vikiveri'de düzenleyin
SATCAT no.02759
Görev süresi1 gün, 2 saat, 47 dakika, 52 saniye
Tamamlanan yörüngeler18
Uzay aracı özellikleri
Uzay aracıSoyuz 7K-OK No.1
Uzay aracı tipiSoyuz 7K-OK
ÜreticiDeney ve tasarım bürosu (OKB-1)
Fırlatma ağırlığı6450 kg
Boş ağırlık2800 kg
Boyutlar10 m uzunluğunda (güneş panelleri ile)
2,72 m genişliğinde
Mürettebat
Mürettebat sayısı1
ÜyelerVladimir Komarov
Çağrı işaretiRusçaРубин (RusçaRubin – "Yakut")
Görev başlangıcı
Fırlatma tarihi23 Nisan 1967, 00:35:00 GMT
RoketSoyuz 11A511 s/n U15000-04
Fırlatma yeriBaykonur, Site 1/5[1]
ÜstleniciDeney ve tasarım bürosu (OKB-1)
Görev sonu
İniş tarihi24 Nisan 1967, 03:22:52 GMT
İniş yeriKarabutak'ın 3 km batısı, Orenburg Oblastı, Rusya SFSC, Sovyetler Birliği[2]
Yörünge parametreleri
Referans sistemiYer merkezli
RejimAlçak Dünya yörüngesi
Perigee yüksekliği197,0 km
Apogee yüksekliği223,0 km
Eğiklik50,8°
Süre88,7 minutes
 
Soyuz 1'in enkazı

Soyuz 1 (Rusça: Союз 1) Sovyetler Birliği uzay programı kapsamında 23 Nisan 1967'de gerçekleştirilen mürettebatlı bir uzay uçuşuydu. Mürettebatı Albay Vladimir Mihailoviç Komarov'dan oluşuyordu. Soyuz 1 uzay aracı dünyaya dönüş sırasında paraşütlerinin açılamaması sonucu 24 Nisan'da yere çakıldı. Vladimir Komarov, uzay uçuşunda hayatını kaybeden ilk kişi oldu. Soyuz 1, aynı zamanda gece fırlatılan ilk mürettebatlı uzay aracıydı.

Soyuz 1, insansız bir uçuşla başarılı testi yapılmamış olduğu halde insanlı olarak uzaya gönderilmişti. Bu durum, siyasi baskılarla uçuşun aceleye getirilmiş olmasından kaynaklanmıştır.

Görev planına göre Soyuz 1'in fırlatılmasından sonra ikinci bir Soyuz aracı daha (Soyuz 2) içinde üç kozmonotla birlikte (Valeri Fyodoroviç Bikovski, Yevgeni Vassilyeviç Krunov ve Aleksey Stanislavoviç Yeliseyev) uzaya gönderilecekti. Bu kozmonotlardan ikisi uzay yürüyüşü yaparak Soyuz 1'e geçecek ve dünyaya dönecekti. Soyuz 1'in güneş panellerinden biri açılamayınca Soyuz 2 takımı bir kurtarma uçuşu planlamaya başladı ve kozmonotlar arızalı güneş panelini onarmaya hazırlandılar. Ancak Soyuz 2 asla fırlatılmadı. Buna sebep olarak Baykonur'daki sağanak yağışın Soyuz 2'nin fırlatılmasına engel olması gösterildi, ancak bu uçuşun yapılmamasının gerçek nedeninin Soyuz 1'deki arızaların sayısı ve ciddiyeti olduğu düşünülmektedir. Nitekim daha sonra yapılan incelemede, Soyuz 1'in paraşüt sistemindeki yere çakılmasına neden olan hatanın Soyuz 2 aracında da bulunduğu saptanmıştır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Baikonur LC1". Encyclopedia Astronautica. 15 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2009. 
  2. ^ "Google Maps – Soyuz 1 Crash Site – Memorial Monument Photo". 14 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2010. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Uzay Yarışı</span> Soğuk Savaş sırasında, ABD ve SSCB arasında yaşanan uzay rekabeti (1955–1975)

Uzay Yarışı, Amerika Birleşik Devletleri ile Sovyetler Birliği arasında 20. yüzyılın ikinci yarısında gerçekleşen resmî olmayan uzay rekabetidir. Kökeni, II. Dünya Savaşı'ndan sonra iki ülke arasında balistik füze temelli nükleer silahlanma yarışına dayanmaktadır. Uzaya uydu, roket ve sonda yollamak, insan göndermek; Ay'a insan indirmek gibi çabalar içermektedir. Bu yarış, aynı zamanda ABD ile SSCB arasındaki Soğuk Savaş'ın (1947–1991) bir parçasıdır. Uzay Yarışı, yapay uyduların öncü fırlatmalarını, Ay'a, Venüs'e ve Mars'a yollanan robotik uzay sondalarını ve alçak Dünya yörüngesinde ve nihayetinde Ay'da insanlı uzay uçuşunu getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Apollo-Soyuz Test Projesi</span>

Apollo - Soyuz Test Projesi (ASTP), ABD ve SSCB'nin ortaklaşa yürüttüğü bir uzay projesi, ilk uluslararası insanlı uzay uçuşu.

<span class="mw-page-title-main">Vladimir Komarov</span>

Vladimir Mihailoviç Komarov, Sovyet kozmonotu, bir uzay uçuşunda hayatını kaybeden ilk insan.

<span class="mw-page-title-main">Salyut 2</span> Sovyetler Birliği tarafından 4 Nisan 1973te fırlatılan uzay istasyonu

Salyut 2, Sovyetler Birliği tarafından 4 Nisan 1973'te fırlatılan uzay istasyonu. Bu istasyon gerçekte Salyut programına dahil değildi, çok gizli Almaz askeri uzay istasyonu programının bir parçasıydı. Salyut 2 adı, istasyonun askeri görevini gizlemek için verilmişti. Başarıyla uzaya fırlatılmasına karşın, yörüngedeki ikinci gününden itibaren basınç kaybetmeye başladı ve uçuş kontrolleri bozuldu. Arızanın nedeni, muhtemelen istasyonu yörüngeye çıkaran Proton roketinin üst kademesinin ayrıldıktan sonra yakın mesafede infilak etmesi sonucu oluşan şarapnel delikleriydi. 11 Nisan'da istasyonun dört güneş hücresi bozuldu ve elektrik kesildi. 28 Mayıs 1973'te atmosfere girerek yandı.

<span class="mw-page-title-main">Soyuz (uzay aracı)</span> Rus yapımı uzay aracı serisi

Soyuz bugün hala hizmette olan 1960'larda Korolyov Tasarım Bürosu tarafından Sovyet uzay programı için tasarlanmış bir uzay aracı serisidir. Soyuz, Voskhod uzay aracının başarılı bir ardılı olarak aslında Sovyet İnsanlı Ay programının bir parçası olarak inşa edilmiştir. Soyuz uzay aracı bugüne kadar dünyada bir Soyuz roketi üzerinde en çok kullanılan ve en güvenilir fırlatma aracı olmuştur. Soyuz roketi tasarımı sırayla 8K74 ya da R-7A Semyorka gibi bir Sovyet kıtalararası balistik füzesi olan Vostok fırlatıcısına dayanmaktadır. Tüm Soyuz uzay araçları Kazakistan'daki Baykonur Uzay Üssünden fırlatılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Soyuz 11</span>

Soyuz 11 insanlı bir uzay aracının bir uzay istasyonuyla tarihte ilk kez başarıyla kenetlendiği görev. Dönüş yolunda Soyuz uzay aracının havasının uzaya boşalması sonucunda bir felaketle sonuçlandı ve mürettebatı oluşturan üç uzay adamı; Vladislav Volkov, Georgi Dobrovolski ve Viktor Patsayev öldü. Bu, uzayda gerçekleşen ilk ölüm vakasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Soyuz 3</span>

Soyuz 3, Sovyet Soyuz programı kapsamında uzay uçuşu. 26 Ekim 1968'de Baykonur Uzay Üssü'nden fırlatıldı. Bir buçuk yıl önce 24 Nisan 1967'de uzayadamı Vladimir Komarov'un ölümüyle sonuçlanan Soyuz 1 uçuşundan sonraki ilk insanlı Sovyet uzay uçuşuydu.

<span class="mw-page-title-main">Vostok 1</span> SSCB yapımı bir uzay aracı

Vostok 1, Vostok programının ilk uzay uçuşu ve tarihteki ilk insanlı yörünge uçuşuydu. Vostok 3KA uzay kapsülü, 12 Nisan 1961'de Sovyet kozmonot Yuri Gagarin ile birlikte Baykonur Uzay Üssü'nden fırlatıldı ve Gagarin'i Dünya çevresinde yörünge hızına ulaşan ve Dünya çevresinde tam bir tur atan ilk insan yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Kahramanı</span>

"Sovyetler Birliği Kahramanı", Sovyetler Birliği'nin en yüksek dereceli onur madalyası.

Soyuz 13 ilk defa Soyuz 12 ile denenen yeni tasarım Soyuz uzayaracının ikinci deneme uçuşu. Soyuz 13 aracı, Orion 2 Uzay Gözlemevi'ni de taşıyordu. Orion 1 Uzay Gözlemevi, Salyut 1 uzay istasyonunda kuruluydu. Mürettebattan Piyotr Klimuk, uzaya giden ilk Beyaz Rus kökenli kozmonottu.

Soyuz 14, tarihte ilk insanlı askeri uzay uçuşu. Sovyetler Birliği tarafından gerçekleştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Soyuz 18-1</span>

Soyuz 18-1, Sovyetler Birliği tarafından fırlatılan insanlı uzay aracı. Arıza nedeniyle yörüngeye ulaşamadan içindeki iki kozmonotla birlikte düştü. Acil iniş sisteminin çalışması nedeniyle kozmonotlar Vasili Lazarev ve Oleg Makarov yara almadan kurtuldular.

<span class="mw-page-title-main">Soyuz 38</span>

Soyuz 38, Sovyetler Birliği ve Küba Cumhuriyeti tarafından Eylül 1980'de gerçekleştirilen ortak uzay görev seferi.Soyuz uzay aracı Salyut 6 uzay istasyonuna iki kozmonot taşımıştır.

Uzay teknolojisi; uzay bilimi araştırmaları veya havacılık endüstrisi tarafından uzay uçuşları, uydular ve uzayın keşfi konularında kullanılmak üzere geliştirilen teknolojiler. Uzay teknolojisi kavramının içine uzay aracı, yapay uydular, uzay istasyonları ve destek altyapısı, ekipman ve prosedürler ile uzay savaşı konuları girmektedir. Uzayda çalışma yapmak; yeni aletler ve teknikler, kısacası yeni teknolojiler gerektirmektedir. Hava tahmini, uzaktan algılama, GPS sistemleri, dijital uydu ve bazı uzak-mesafe iletişim sistemleri gibi günlük olarak kullanılan hizmetler uzay teknolojisi altyapısına bağımlıdırlar. Bilimler arasında özellikle astronomi ve yer bilimleri uzay teknolojilerinden faydalanmaktadır. Uzay ile ilgili girişimler tarafından üretilen ya da daha da geliştirilen yeni teknolojileri genellikle kısa sürede diğer ekonomik aktiviteler tarafından tüketilmeye başlar.

<span class="mw-page-title-main">Yuri Romanenko</span>

Yuri Viktoroviç Romanenko, eski Sovyet kozmonotu, iki kez Sovyetler Birliği Kahramanı. Kariyeri boyunca toplamda 430 gün 20 saat 21 dakika ve 30 saniye uzayda bulunmuş ve 18 saat uzay yürüyüşü yapmıştır. 1987 yılında Mir uzay istasyonunda kalıcı kozmonot olarak görev yapmış, istasyona Soyuz TM-2 ile ulaşmış ve Soyuz TM-3 ile ayrılmıştır. Mir'de kaldığı 326 gün süreyle o dönem en uzun süre uzay istasyonunda bulunan kozmonot olmuştur. Oğlu Roman Romanenko da kozmonottur ve Mayıs 2009'da Soyuz TMA-15 ile uzaya çıkmıştır.

Uzay yolculuğu, 20. yüzyılda Konstantin Tsiolkovsky ve Robert H. Goddard tarafından geliştirilen teorik ve pratik atılımların ardından insan başarısının bir parçası haline geldi. Sovyetler Birliği, yörüngeye ilk uydu, ilk erkek ve ilk kadını uzaya göndererek savaş sonrası Uzay Yarışında önder oldu. ABD, 1969'da Ay'a ilk insan inişi ile Sovyet rakiplerini yakaladı. Uzay yarışı sona ermesini takiben, uzay uçuşu harika uluslararası işbirliği ile karakterize edilmiştir ve bu Dünya yörüngesine ucuz erişim ve ticari girişimler için bir genişleme oluşturmuştur. Gezegenler arası sondalar Güneş sistemindeki gezegenlerinin hepsiniziyaret etmiş ve insanlar yörüngede Mir ve ISS gibi uzun süre uzay istasyonlarında kalmıştır. Çin, insanlı misyonlar da dahil olmak üzere önemli uzay uçuş yeteneğine sahip üçüncü ülke olarak ile ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nin uzay programı</span> 1930lu yıllardan dağılıncaya kadar SSCB tarafından yürütülen roket ve uzay keşif programları

Sovyetler Birliği'nin uzay programı, 1930'lu yıllardan 1991'de dağılıncaya kadar eski Sovyetler Birliği (SSCB) tarafından yürütülen roket ve uzay keşif programlarından oluşuyordu. Altmış yıllık geçmişi boyunca, bu öncelikle sınıflandırılmış askeri program, uzay uçuşlarında bir takım öncü başarılar göstermişti, bunlar; ilk kıtalararası balistik füze (R-7), ilk uydu, Dünya yörüngesine ilk canlı taşıma görevi, uzayda ve Dünya yörüngesinde ilk insan, uzayda ve yörüngedeki ilk kadın, ilk uzay yürüyüşü, Ay'la ilk çarpışma, Ay'ın karanlık tarafının ilk görüntüsü ve insansız olarak Ay'a yumuşak iniş, ilk uzay gezgincisi, otomatik olarak ayıklanan ve Ay'dan Dünya'ya getirilen ilk Ay örneği ve ilk uzay istasyonundan oluşmaktadır. İlk gezegenler arası sondalar, kayda değer başka kayıtlar içeriyordu: Venera 1 ve Mars 1, sırasıyla Venüs ve Mars'a uçmuş, Venera 3 ve Mars 2, ilgili gezegen yüzeyi ile çarpışmış ve Venera 7 ve Mars 3 bu gezegenlere yumuşak iniş yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Suya iniş</span>

Suya iniş, bir uzay aracının paraşüt kullanılarak bir su kütlesine iniş yöntemidir. Uzay Mekiği programından önce mürettebatlı Amerikan uzay aracı tarafından, SpaceX Dragon ve Dragon 2 kapsülleri tarafından kullanıldı ve yaklaşmakta olan Orion Çok Amaçlı Mürettebat Aracı tarafından kullanılması planlanmaktadır. Rus Soyuz uzay aracı'nın suya inmesi de mümkündür ancak bu sadece beklenmedik bir durumdur. Sovyet tarihinde kasıtsız mürettebatlı tek suya iniş örneği Soyuz 23 inişidir.

<span class="mw-page-title-main">Mercury-Redstone 3</span>

Mercury-Redstone 3 veya Freedom 7, 5 Mayıs 1961'de astronot Alan Shepard tarafından yönetilen ilk ABD insanlı uzay uçuşuydu. Mercury Projesi'nin ilk mürettebatlı uçuşuydu. Projenin nihai amacı, bir astronotu Dünya çevresinde yörüngeye çıkarmak ve onu güvenli bir şekilde Dünya'ya geri getirmekti. Shepard'ın görevi, fırlatmanın yüksek g-kuvvetlerine ve atmosferik yeniden girişe dayanma yeteneğini göstermek olan birincil amacı olan 15 dakikalık bir yörünge altı uçuştu.

<span class="mw-page-title-main">Soyuz 28</span>

Soyuz 28, Mart 1978'de Soyuz programı kapsamında Sovyet mürettebatının yörüngedeki Salyut 6 uzay istasyonuna yaptığı bir görevdi. Bu, istasyona yapılan dördüncü görev, üçüncü başarılı yanaşma ve Soyuz 26'nın yerleşik mürettebata ikinci ziyaretiydi.