İçeriğe atla

Soyuz-2

Soyuz-2 (2.1a / 2.1b / ST-A / ST-B)
Soyuz-2.1a roketi ile bir MetOp uzay aracı, fırlatılmaya hazır halde
AmaçOrbital carrier rocket
ÜreticiTsSKB-Progress (Samara) and Chemical Automatics Design Bureau (Voronezh) [1]
Menşei ülkeRusya
Fırlatma başına maliyet80 milyon dolar (Arianespace)[1] 35-48.5 milyon dolar (Roscosmos)[2][3]
Boyut
Yükseklik463 m (1.519 ft)[4]
Çap295 m (968 ft)
Ağırlık312.000 kg (688.000 lb)[4]
Kademeler2 or 3
İlgili roketler
Roket ailesiR-7 (Soyuz)
Fırlatma geçmişi
DurumAktif
Fırlatma yerleri
  • Baikonur, Site 31/6
  • Plesetsk, Site 43
  • Kourou, ELS
  • Vostochny, Site 1S
Toplam fırlatmalar104 (2.1a: 45, 2.1b: 53, 2.1v: 6)
Başarı(lar)97 (2.1a: 42, 2.1b: 50, 2.1v: 5)
Başarısızlık(lar)4 (2.1a: 2, 2.1b: 2, 2.1v: 0)
Kısmi başarısızlık(lar)3 (2.1a: 1, 2.1b: 1, 2.1v: 1)
İlk uçuş
  • 2.1a: 8 Kasım 2004
  • 2.1b: 27 Aralık 2006
  • 2.1v: 28 Aralık 2013
Son uçuş
  • 2.1a: Aktif
  • 2.1b: Aktif
  • 2.1v: Aktif
Taşıdığı yolcu veya kargo türü

Soyuz-2 (14A14), Rus Soyuz roketinin 21. yüzyıl versiyonudur. Temel formunda, yükleri düşük Dünya yörüngesine yerleştirmek için üç aşamalı bir taşıyıcı rokettir. Soyuz'un önceki sürümleriyle karşılaştırıldığında, ilk aşama güçlendiriciler ve iki çekirdek aşama, geliştirilmiş enjeksiyon sistemlerine sahip yükseltilmiş motorlara sahiptir. Dijital uçuş kontrolü ve telemetri sistemlerine sahip Soyuz, daha önceki Soyuz roketlerinin aksine sabit bir fırlatma platformundan fırlatılabiliyor.[5]

Versiyonlar

Soyuz-2 roket ailesi, 2.1a, 2.1b ve 2.1v'den oluşmaktadır. İlk iki versiyon (2.1a ve 2.1b), Soyuz-U fırlatma rampası üzerinde yapılan değişikliklerdir. Sonuncusu (2.1v) ise, yan güçlendiricileri bulunmayan, diğerlerine göre daha "hafif" bir versiyondur.

  • Soyuz-2.1a
  • Soyuz-2.1b
  • Soyuz-2.1v

Dikkate değer görevler

  • Altyörüngesel test uçuşu
  • İlk fırlatış (Soyuz-2, 17 Temmuz 2006'da, MetOp-A uydusu ile birlikte yörüngeye yerleştirildi.)[6]
  • İlk mürettebatlı görev (9 Nisan 2020'de Soyuz MS-16'yı Uluslararası Uzay İstasyonu'na taşıyarak gerçekleştirildi.)

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2020. 
  2. ^ "Russian launch service provider reveals cost of Soyuz-2.1 rocket launch". Russian Aviation. 22 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2020. 
  3. ^ "The Soyuz-2 rocket series". Russian Space Web. 13 Şubat 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2020. 
  4. ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; progress-soyuz2perf isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  5. ^ "Rusya Soyuz-2 (2006)". Russian Space Web. 13 Şubat 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "Soyuz-2". Russian Space Web. 17 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">SpaceX</span> Amerikan özel havacılık şirketi

SpaceX, merkezi ABD'nin Kaliforniya eyaletindeki Hawthorne şehrinde bulunan bir Amerikalı uzay taşımacılığı şirketidir. SpaceX; Falcon 9, Falcon Heavy, Starlink, Dragon Kargo, Starship gibi uzay misyonu araçlarını bünyesinde bulundurmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Falcon 9</span> Merkezi Kaliforniyanın Hawthorne şehrinde olan SpaceX şirketi tarafından tasarlanıp geliştirilen yeniden kullanılabilir bir fırlatma araçları ailesi

Falcon 9, merkezi Kaliforniya'nın Hawthorne şehrinde olan SpaceX şirketi tarafından tasarlanıp geliştirilen yeniden kullanılabilir bir fırlatma araçları ailesidir. Bu fırlatma araçları ailesi Falcon 9 v1.0, Falcon 9 v1.1, Falcon 9-R'den oluşmaktadır. Bu yörüngeye iki aşamada çıkan aracın her iki aşaması için de güç, yakıt olarak sıvı oksijen (LOX) ve roket-sınıfı kerosen (RP-1) kullanan roket motorları tarafından sağlanır. Falcon 9'un şu anki haliyle alçak Dünya yörüngesine 13150 kilogram (28990 lb) ağırlığında ve yer istasyonu transfer yörüngesine 4,850 kilogram (10,690 lb) ağırlığında görev yüklerini taşıyabilmektedir. Her üç Falcon 9 aracı da orta ölçekteki fırlatma sistemleri sınıfındadır.

Vega, Avrupa Uzay Ajansı'nın kullandığı, İtalya Uzay Ajansı ve Avrupa Uzay Ajansı'nın ortaklaşa geliştirdiği ArianeSpace tarafından kullanılan bir harcanabilir fırlatma sistemidir. Geliştirilmesi 1998'de başladı ve 13 Şubat 2012 tarihinde Guyana Uzay Merkezi'nde ilk fırlatma gerçekleşti. ArianeSpace 2018'in sonuna kadar Vega'yı kullanmak istediğini belirtmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Falcon 1</span> SpaceX şirketi tarafından özel sermaye ile geliştirilmiş ve üretilmiş olan, bir harcanabilir fırlatma sistemi

Falcon 1, SpaceX şirketi tarafından özel sermaye ile geliştirilmiş ve üretilmiş olan, bir 'harcanabilir fırlatma sistemidir. Yörüngeye-iki-aşamalı-çıkan türdeki roket her iki aşama için de yakıt olarak LOX/RP-1 karışımını kullanmaktadır, ilk aşamada tek bir Merlin motoru ve ikinci aşamada ise tek bir Kestrel motoru kullanılmaktadır. Roket baştan sona SpaceX tarafından tasarlandı ve özel sermaye ile geliştirilerek yörüngeye çıkabilen ilk başarılı sıvı-yakıt-itkili fırlatma aracı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Merlin (roket motoru ailesi)</span>

Merlin, SpaceX tarafından Falcon 1 ve Falcon 9 fırlatma araçlarında kullanılmak üzere geliştirilmiş olan bir roket motorları ailesidir. SpaceX, Merlin motorlarını ayrıca Falcon Heavy fırlatma aracında da kullanmayı planlamaktadır. Merlin motorları gaz-üreteci güç döngüsü içinde roket yakıtı olarak RP-1 ve Sıvı oksijen kullanır. Merlin motoru en başta denizden kurtar(ıl)ma ve tekrar kullanım için tasarlanmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Falcon (roket ailesi)</span>

Falcon roket ailesi, Space Exploration Technologies (SpaceX) şirketi tarafından geliştirilen ve işletilen bir dizi fırlatma aracıdır. Tamamen 21. yüzyılda tasarlanmış ilk yörüngesel fırlatma araçlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Falcon Heavy</span>

Falcon Heavy, SpaceX tarafından tasarlanmış ve üretilmiş, kısmen yeniden kullanılabilen bir ağır yük fırlatma aracıdır. Falcon Heavy, Falcon 9 fırlatma aracının bir uyarlamasıdır ve Falcon 9 roket çekirdeğinin yanı sıra, Falcon 9 ilk aşamasından türetilmiş olan, fazladan iki adet sonradan eklenen roketten oluşmaktadır. Bu yapılandırma Alçak Dünya yörüngesine (ADY) çıkarılabilen görev yükü miktarını yaklaşık 54 tona yükseltecektir, bununla karşılaştırılacak olursa Falcon 9 v1.1 aracı 13 ton'a kadar görev yükünü ADY'ye çıkarabilmektedir. Falcon Heavy için ilk fırlatma 6 Şubat 2018 tarihinde başarılı olarak gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fırlatma aracı</span> uzaya bir obje taşımayı sağlayan roket

Uzay yolculuğu alanında fırlatma aracı ya da taşıyıcı roket bir görev-yükünü Dünya'nın yüzeyinden uzaya taşımak için kullanılan bir rokettir. Bir fırlatma sistemi fırlatma aracından, fırlatma rampasından ve diğer çeşitli altyapı bileşeninden oluşmaktadır. Genelde taşıyıcı roketler yörüngeye yapay uydu yerleştirmek için kullanılırken, araştırma roketi gibi bazı uzay uçuşları Yörünge-altı uzay uçuşu olarak sınıflandırılır. Bazı roketler ise bir uzay aracının Dünya'nın yörüngesinden tamamen kurtulamasını sağlarlar.

<span class="mw-page-title-main">Roskosmos</span> Rusya uzay ajansı

Roskosmos Devlet Uzay Etkinlikleri Kuruluşu, Rusya'nın uzay bilimleri programı ile genel havacılık ve uzay araştırmalarından sorumlu devlet kurumudur.

<span class="mw-page-title-main">Naro-1</span>

Naro-1 veya daha önceki adıyla Korea Space Launch Vehicle (KSLV), Güney Kore yapımı iki kademeli katı yakıtlı bir fırlatma roketidir. Naro-1, Güney Kore'nin ilk fırlatma roketi olup aynı zamanda yörüngeye ulaşan ilk Güney Kore yapımı fırlatma aracıdır.

Blue Origin, Jeff Bezos tarafından kurulan ve merkezi Washington'da bulunan havacılık ve uzay araştırma şirketi. 2000 yılında Jeff Bezos tarafından kurulan şirket, CEO Bob Smith tarafından yönetiliyor ve yeniden kullanılabilir fırlatma araçlarıyla uzaya erişimi daha ucuz ve daha güvenilir hale getirmeyi hedefliyor.

<span class="mw-page-title-main">Space Launch System</span>

Space Launch System (SLS), NASA tarafından geliştirilen tek kullanımlık aşırı ağır yük fırlatma aracıdır. SLS, 2022 itibarıyla operasyonel hizmetteki herhangi bir roketten daha fazla yük taşıma kapasitesine ve aynı zamanda daha fazla havalanma itiş gücüne sahiptir. Artemis aya iniş programının ana fırlatma aracı olan SLS, mürettebatlı Orion uzay aracını ay ötesi yörüngeye fırlatmak için tasarlanmıştır. İlk mürettebatsız görev olan Artemis 1, 16 Kasım 2022'de fırlatıldı.

<span class="mw-page-title-main">Ariane 1</span>

Ariane 1, Ariane roket ailesinin ilk roketidir. Roket, Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ve Aérospatiale tarafından 1973 yılında geliştirilmiş olup ilk uçuşunu 24 Aralık 1973 tarihinde gerçekleştirdi.

<span class="mw-page-title-main">H-IIB</span>

H-IIB (H2B), Japon yapımı bir sıvı yakıtlı fırlatma roketidir. Roket, JAXA ve Mitsubishi Heavy Industries tarafından geliştirilmiş olup uyduları jeostatik yörüngeye göndermek ve H-II Transfer Araçları'nı Uluslararası Uzay İstasyonu'na göndermek amacıyla kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Electron (roket)</span> Roket

Electron, Yeni Zelanda havacılık şirketi Rocket Lab tarafından geliştirilen ve ticari küçük uydu başlatma segmentini (CubeSats) kapsayan iki aşamalı bir fırlatma aracıdır. Aracın Rutherford motorları, yörünge roketine güç sağlayan ilk elektrikli pompa besleme motorudur.

<span class="mw-page-title-main">GSLV Mk III</span> Fırlatma aracı

Geosenkronize Uydu Fırlatma Aracı Mark III ya da diğer bir adıyla Fırlatma Aracı Mark 3 (LVM3), Hint Uzay Araştırma Organizasyonu (ISRO) tarafından geliştirilen üç aşamalı orta kaldırma fırlatma aracıdır. Öncelikle iletişim uydularını jeostasyonel yörüngeye fırlatmak için tasarlanmış olup, Hint İnsan Uzay Uçuşu Programı kapsamında mürettebatlı misyonlar ve Chandrayaan-2 gibi özel bilim misyonları için fırlatma aracı olarak tanımlanmıştır. GSLV Mk III, benzer şekilde adlandırılan GSLV Mk II'den daha yüksek bir yük kapasitesine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Rocket Lab</span> Havacılık ve Uzay taşımacılığı şirketi

Rocket Lab, 2006 yılında Peter Beck tarafından Yeni Zelanda'da kurulan ve finanse edilen havacılık ve uzay taşımacılığı işletmecisidir.

<span class="mw-page-title-main">Artemis 1</span> Ay ve Marsta insan keşfine olanak sağlayacak bir dizi görevin ilk aşaması

Artemis I, Kasım 2022'de gerçekleştirilen fırlatmayla başlamış mürettebatsız bir Ay yörüngesi göreviydi. NASA'nın Artemis programının ilk büyük uzay uçuşu olan Artemis I, ajansın elli yıl önce sona eren Apollo programından sonra Ay'a dönüşünü simgeliyordu. Orion uzay aracı ve Space Launch System (SLS) roketinin ilk entegre uçuş testiydi ve ana amacı, sonraki Artemis görevlerine hazırlık olarak Orion uzay aracını ve özellikle de ısı kalkanını test etmekti. Bu görevler, Ay'da yeniden insan varlığı oluşturmayı ve Mars'ın araştırılması da dahil olmak üzere gelecekteki bilimsel çalışmalar için gereken teknolojileri ve ticari yaklaşımları göstermeyi amaçlamaktadır.

Delta IV Heavy, Delta IV ailesinin en büyük türü olan harcanabilir ağır yük fırlatma aracıdır. Bu, SpaceX'in Falcon Heavy'sinin arkasında, çalışan dünyanın en büyük kapasiteli ikinci fırlatma aracıdır ve onu CNSA'nın Long March 5'i yakından takip eder. United Launch Alliance tarafından üretilmiştir ve ilk 2004 yılında fırlatılmıştır.

International Launch Services, Inc. (ILS), ticari Angara ve Proton roket fırlatma hizmetlerinin dünya çapında satışına ilişkin münhasır haklara sahip bir ortak girişimdir. Proton fırlatıcıları Kazakistan'daki Baikonur Cosmodrome'da gerçekleşirken Angara, Rusya'daki Plesetsk ve Vostochny Cosmodrome'dan fırlatılır.