İçeriğe atla

Soyut strateji oyunu

Tavla oyununa ait bir görsel.

Tavla Tavla, özel bir platform üzerinde 2 zar ve 15 siyah, 15 beyaz taş ile oynanan iki kişilik bir oyundur. Tavla anlamında Osmanlıca ﻧﺮﺩ /nerd/ sözcüğü de kullanılırdı. Tavlanın eş anlamlısı olarak nert, nerttahtaverilmektedir. Dünyadaki en eski oyunlardan birisidir ve mirası pek çok millet tarafından sahiplenilir. Oyunun ilk ortaya çıktığı devirde tavladaki zarlar ve taşların kemiklerden yapıldığı düşünülmektedir.

Tavlanın tarihi MÖ 3000 yıllarına uzanır. Antik Romalıların Ludus Duodecim Scripture (12 çizgi oyunu) denen ve modern tavla ile neredeyse aynı bir oyun oynadığı bilinmektedir. Zamanla oyunun farklı toplumlarda farklı versiyonları türetilmiştir.

Tavladaki karşılıklı altışar hane 12 ayı, 15 beyaz ve 15 siyah pul ayın 15 gece ve 15 gündüzünü, karşılıklı on ikişer hane de günün 24 saatini temsil eder.[]

Tavlada, 4.500 civarında hamle ihtimali bulunduğundan oyunda ustalaşmak önemlidir. Ancak zarın şansı simgelemesinden dolayı şans faktörü de kendisini hissettirmektedir.

Bazı kaynaklarda "modern" ve "geleneksel" tavla şeklinde ayrım yapılır. Modern tavla ile kast edilen zarların tutmayı engellemek için fincanla atılması ya da tavla takımlarının 21 inç olması gibi federasyon standartlarına uygun oyun oynanmasıdır.

Osmanlı Devleti'nde 1400'lü yıllarda Türklerde tavla oyunu yaygınlaşmıştır. Osmanlı'nın yükseliş döneminde tavla çok büyük bir önem taşımaya başlamıştı. Günümüzde tavla geleneği Türklerde devam etmektedir.

Türkiye'de çok yaygın bir oyun olan tavlada usta oyuncular bir gelenek biçiminde zar kombinasyonlarının Farsçadan Türkçeye geçen isimlerini kullanırlar.

Dama

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tavla</span> iki kişilik bir oyun

Tavla, özel bir platform üzerinde 2 zar ve 15 siyah, 15 beyaz tavla pulu ile oynanan iki kişilik bir oyundur. Tavla anlamında Osmanlıca ﻧﺮﺩ /nerd/ sözcüğü de kullanılırdı. Tavlanın eş anlamlısı olarak nert, nerttahta verilmektedir. Dünyadaki en eski oyunlardan birisidir ve mirası pek çok millet tarafından sahiplenilir. Oyunun ilk ortaya çıktığı devirde tavladaki zarlar ve taşların kemiklerden yapıldığı düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Satranç</span> İki oyuncu ile oynanan, turnuvaları düzenlenen ve birçok farklı türü olan zeka oyunu

Satranç, iki oyuncu arasında satranç tahtası ve taşları ile oynanan bir masa oyunudur. Dünya çapında turnuvaları düzenlenir ve bir spor dalı olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Go</span> iki kişilik strateji ve masa oyunu

Go, tahta üzerinde oynanan iki kişilik çok eski bir strateji oyunudur. Çin kökenli bir oyun olmakla birlikte bütün Doğu Asya'da tanınır ve oynanır. Oyunda siyah ve beyaz renklerdeki küçük ve yuvarlak taşlar kullanılır. Oyuna siyah taşlar başlar. Siyah taşların kimde olacağına karar vermek içinse önce beyaz oyuncu eline sayısını bilmeden birkaç taş alır. Siyah oyuncu ise, beyaz oyuncunun elinde bulunan taşların sayısının tek mi yoksa çift mi olduğunu tahmin etmeye çalışır. Eğer doğru tahmin ederse siyah oyuncu siyah oyuncu olarak kalır. Eğer tahmini yanlış çıkarsa beyaz oyuncu, siyah oyuncu olur ve siyah oyuna başlar. Sırası gelen oyuncunun kendi taşını oyun tahtasındaki mümkün olan bir yere yerleştirmesiyle oyun devam eder. Tahtaya konulan taşlar, esir alınmadığı müddetçe oyun sonuna kadar hareket edemezler. Tüm taşlar aynı değere sahiptir ancak birbirleri arasındaki stratejik konum oyunun yapısını belirler. Oyun sonunda en çok alana sahip olan oyuncu oyunu kazanmış olur.

<span class="mw-page-title-main">Okey</span> Türk yapımı bir oyun

Okey, dikdörtgen taşları dizmek için ıstakalar ile oynanan bir şans, mantık ve hafıza oyunu. Okey sözcüğü, aynı zamanda oyundaki joker taşının adıdır. Oyunda her oyuncu elinde bulunan taşları oyun kurallarına göre dizerek belirli setleri tamamlamaya çalışır. Elini en hızlı şekilde bitiren oyuncu o eli kazanmış olur. Kökleri dominoya dayanan okey, Türkiye'de ve yurt dışındaki Türk toplulukları arasında oldukça popüler olan bir oyundur.

<span class="mw-page-title-main">Türk kahvesi</span> Türk usulü kahve

Türk kahvesi, daha çok Türk kültüründe önemli yere sahip Osmanlı İmparatorluğu'dan günümüze kadar gelmiş bilinen en eski kahve hazırlama ve pişirme metotlarındandır. Kendine has tadı, köpüğü, kokusu, sunuluş biçimiyle özgün bir kimliği ve geleneği vardır. Telvesi ile ikram edilen tek kahve türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Ciğer tava</span> kızartılmış yaprak ciğer

Ciğer tava, özellikle Edirne'de yapılan tavadır.Edirne Tava Ciğeri Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır. Basılı ilk yemek kitabı Melceü’t-Tabbâhîn'de tarifi vardır.

<span class="mw-page-title-main">İmranlı</span> Sivasın ilçesi

İmranlı, Sivas ilinin bir ilçesidir. İç Anadolu Bölgesinin en doğusunda yer alan İmranlı, il merkezine 104 km uzaklıktadır. İlçenin yüzölçümü 1.229 km2 ve denizden yüksekliği 1650 metredir. İmranlı, doğusunda Erzincan iline bağlı Refahiye ve İliç ilçeleri, güneyinde Divriği, batısında Zara ve kuzeyinde ise Suşehri ve Akıncılar ilçeleriyle komşudur. 100 köyü ve 39 mezrası vardır.

<span class="mw-page-title-main">Zar</span>

Zar; çoğunlukla küp şeklinde, her bir yüzünde 1-6 arası rakamlardan birini temsil eden sayıda nokta bulunan, rastgele sayı üretmeye yarayan araç. Kemik, fildişi, plastik vb. maddelerden üretilir. Genellikle şans oyunlarında veya kura çekmek için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Senet (oyun)</span>

Senet, Antik Mısır döneminde oynanan ve geçmişi M.Ö. 5000 yıllarına dayanan, bilinen en eski masa oyunudur.

<span class="mw-page-title-main">Snooker</span> bilardo varyantı

Snooker, 22 topla oynanan, Britanya'da popüler olan bir bilardo türüdür. Oyunun amacı çuha kaplı masadaki topları isteka kullanarak masanın her köşesinde dört tane ve uzun kenarın ortasında iki tane olmak üzere 6 tane deliğe belli kurallara ve sıralamaya bağlı kalarak sokmaktır. Oyunun açılışında; bir adet "isteka topu" olarak anılan beyaz top, 15 tane kırmızı top ve bunlara ilaveten birer tane 6 farklı renkte top vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kâğıt kebabı</span>

Kâğıt kebabı hazırlanan kebabın yanmaz kâğıdın içine konulmak suretiyle bir miktar daha pişirilmesiyle yapılır. Kâğıt kebabın lezzetli olması için yağsız kuzu etinin ince dilimler hâlinde kesilmesi ve uzun süre hafif ateşte pişirilmesi gerekir. Kâğıt kebabın kalitesini pişirilme süresi belirler. Kâğıt ne kadar yanmaz olursa olsun fırında fazla kalmamalıdır. Kâğıt bir süre sonra kokusunu yemeğe vermeye başlar.

Türk tiyatrosu, Türkiye'de kırsal kesimlerdeki köy tiyatrosu ile kentlerdeki halk tiyatrosunu içeren geleneksel Türk tiyatrosu ve 19. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı Devleti'ndeki Batılılaşma hareketi ile ortaya çıkan batılı tarzdaki Türk tiyatrosunu ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Ludus duodecim scriptorum</span>

Ludus duodecim scriptorum veya XII scripta Roma İmparatorluğu'nda popüler olan tavla benzeri bir oyundur. Anlamı "12 işaret oyunu"dur. Bizans'ta oynanan tabula ile birlikte Avrupa'da modern tavlaya en yakın örneklerden birini teşkil eder. Kimi Avrupalı tarihçiler tarafından Eski Mısır'daki senet oyunundan geldiği düşünülse de, iki oyun arasında benzerlikleri dışında herhangi bir bağlantı yoktur. Bir diğer nokta da bilinen son senet tahtasının ilk XII tahtasından beş asır önce bulunmuş olmasıdır.

Vezir, satranç oyunundaki saldırı alanı en geniş taştır. Satranç oyununda her oyuncu oyuna şahın yanında konumlandırılmış bir vezirle başlar. Maddi değeri 9 piyon birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Reversi</span>

Reversi ya da Othello 8x8 karelik tek renkli bir tahtada iki oyuncuyla oynanan oyun.

<span class="mw-page-title-main">Masa oyunu</span> genellikle düz bir zeminde oyun taşlarını veya pullarını belirli kurallar çerçevesinde hareket ettirerek oynanan oyunlar

Masa oyunu ya da kutu oyunu ya da tahta oyunu, genellikle düz bir zemin ya da karton, tahta, plastik gibi malzemelerden yapılmış düzlemler üzerinde, oyun taşlarını veya pullarını belirli kurallar çerçevesinde hareket ettirmek suretiyle oynanan oyunlara verilen genel ad. Oyunun oynandığı düzlem genellikle önceden resim, geometrik şekiller veya yazılarla hazırlanmış olur. Senet, Ur Kraliyet Oyunu, Go, Liubo, Patolli bilinen en eski tahta oyunlarından bazılarıdır.

Mısırlılar, Mısır vatandaşı olan kimse. Antik Mısır'dan beri kullanılmaktadır. Mısır, Osmanlı egemenliğindeyken tüm Mısır vatandaşları Osmanlı vatandaşı olurdu.

Türkiye'de Tengricilik küçük azınlık dinlerinden biridir. İlahiyatçı yazar Cemil Kılıç'a göre eski Türk dini olan Tengriciliğe son yıllarda ilgi artmakta ve kendini Tengrici sayan kişilerin sayısı çoğalmaktadır. Kılıç Tengriciliği Türkiye'de deizm çerçevesinde değerlendirmekte ve inancı "Türk deizmi" olarak ele almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Arnavut ciğeri</span> Türk mutfağından soğuk ciğer yemeği (meze)

Arnavut ciğeri, geleneksel olarak soğan ve maydanoz ile servis edilen, acı biber ve baharatlanmış yağda kızartılmış kuzu veya dana karaciğer küplerinden yapılmış bir Türk yemeğidir.

<span class="mw-page-title-main">Ur Kraliyet Oyunu</span> Antik Mezopotamya kökenli kutu oyunu

Ur Kraliyet Oyunu, bilinen diğer adıyla Yirmi Kare Oyunu ya da kısaca Ur Oyunu, ilk olarak MÖ 3.000'lerin başlarında antik Mezopotamya'da oynanan iki oyunculu strateji yarış türünde bir masa oyunudur. Döneminde Orta Doğu'da tüm sosyal statüdeki insanlar arasında popüler olmuş ve oyunun tahtaları, Girit ve Sri Lanka gibi Mezopotamya dışındaki yerlerde de bulunmuştur. Popülerliğinin zirvesindeyken manevi bir önem kazanmış ve oyundaki olayların bir oyuncunun geleceğini yansıttığına ve tanrılardan veya diğer doğaüstü varlıklardan mesajlar taşıdığına inanılmıştır. Ur Oyunu, Geç Antik Çağ'a kadar popülerliğini korumuş ve muhtemelen zamanla tavlanın ilk biçimlerinden birine dönüşmüş ya da yerini tavlaya bırakmıştır. Neticede Hindistan'ın Koçi kentindeki Yahudi nüfusu dışında her yerde unutulmuş ve bu halk, İsrail'e göç etmeye başladıkları 1950'lere kadar oyunun bir versiyonunu oynamaya devam etmiştir.