İçeriğe atla

Soyut sanat

"Süprematist Kompozisyon (mavi üçgen ve siyah dikdörtgen ile)", Kazimir Maleviç, 1915

Soyut sanat, genel anlamıyla doğada var olan gerçek nesneleri betimlemek yerine, biçimler ve renklerin, temsili olmayan veya öznel kullanımı ile yapılan sanata denir. Nonfigüratif sanat terimi ile değişmeli olarak kullanılır. 20. yüzyıl başında bu terim, gerçek biçimleri sadeleştirilmiş veya değiştirilmiş halleriyle imgelere indirgeyen Kübist ve Fütürist sanatı tanımlamak için de kullanılmıştır.[1][2]

Tarihçe

Temsili olmayan sanat aslında bir 20. yüzyıl icadı değildir. İslam ve Musevi geleneklerinde insanların resmedilmesinin yasak olması nedeniyle bu kültürlerde süsleme sanatları önemli derecede gelişmiştir. Bunlara örnek olarak gösterilebilecek kaligrafi ve hat sanatı da nonfigüratif sanatlardır. Batı kültüründe de soyut tasarımların kökü eskilere dayanır. Bunlara rağmen, soyut sanat süsleme sanatlarından farklı olarak, dekoratif değil güzel sanatlar adı altında incelenir. Bunun nedeni soyut sanat eserinin kendi başına, sanatçının sadece eserin kendisine yoğunlaşmasıyla ortaya çıkmasıdır.

Wassily Kandinsky, doğadaki dinamik kuvvetlerle uğraşarak madde hakkında bilgimizi artıran bilimin yanında, sanatın görsel dünyanın ardındaki ruhsal güçleri göstermesi gerektiğine inanıyordu. Kandinsky ile Kazimir Malevich ilk defa tamamen soyut olarak nitelendirilebilecek resimler yapmışlardır.

Konstrüktivizm (1915) ve De Stijl (1917) soyutlamayı heykel ve mimarinin üçüncü boyutuna taşımış paralel akımlardır. 1940'lardan 60'lara süregelen Soyut dışavurumculuk ve 1960'larda yaygın olan Op-art, Minimalizm akımları da soyut sanat akımlarıdır. Günümüzde ise sanat eserlerinin genel olarak akımlardan bağımsız olarak incelenmesi yaygındır. Buna örnek olarak Gerhard Richter'in aynı dönemlerde yapıp bir arada sergilediği tamamen nonfigüratif resimler ile fotogerçekçi resimler gösterilebilir. Ayrıca günümüzde fotoğrafta da, gerçek görüntünün işlenmiş hali olması, zamandan ve mekandan koparılmaya yatkın bir mecra olması gibi sebepler dolayısıyla soyutluk kavramı karşımıza çıkabilmektedir.

Kaynakça

  1. ^ "Abstract Art – What Is Abstract Art or Abstract Painting". Painting.about.com. 7 Haziran 2011. 7 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2011. 
  2. ^ "Themes in American Art – Abstraction". Nga.gov. 27 Temmuz 2000. 8 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2011. 

Ayrıca bakınız

Galeri

Kaynakça

Bu makalenin çoğu Wikipedia'nın aynı başlıklı İngilizce maddesinden 17 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (16 Haziran 2006) alınmadır. İngilizce maddenin gösterdiği kaynaklar aşağıdadır.

{[[[1]]]}

  • Compton, Susan (1978). The World Backwards: Russian Futurist Books 1912-16. The British Library
  1. ^ sanatsaletki.net/2012/05/FotografSanati.html

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Resim</span> varlıkların, doğa görünüşlerinin kalem, fırça ve boya gibi araçlarla bez, kâğıt vb. üzerinde yapılan biçimi

Resim, herhangi bir yüzey üzerine çizgi ve renklerle yapılan, günümüzde kavramsal bir boyutta ele alınması açısından hemen her tür malzemenin kullanılabildiği bir anlatım tekniğidir. Resim yapma sanatıyla meşgul kişiler, ressam olarak adlandırılırlar.

Görsel sanat akımlar ve dönemler

<span class="mw-page-title-main">Modern sanat</span>

Modern sanat, genellikle 1880'lerin izlenimcilerinden (empresyonistler) 1960-70'lere kadar devam ettiği kabul edilen sanat dönemidir.

Soyut dışavurumculuk (soyut ekspresyonizm) veya eleştirmen Clement Greenberg'in tabiriyle resimsel soyutlama, 1940'ların ortalarında New York'ta ortaya çıkan, ressamların gerçek nesnelerin temsiline yer vermeden kendilerini sadece renk ve şekillerle ifade ettikleri bir tür soyut sanattır. İlk Amerikan sanat akımı olarak kabul edilip, sanat dünyasının merkezinin Paris'ten New York'a kaymasında etkili olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Pop sanatı</span> sanat akımı

Pop art, 1950'lerde, özellikle ABD ve İngiltere'de soyut dışavurumculuğa tepki gösteren genç sanatçıların 1960'larda bir akım haline getirdikleri sanat türüdür. İngiltere ve ABD'de değişik koşullarda ve birbirinden bağımsız olarak ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dışavurumculuk</span> Duyguların ve iç dünyanın ön plana çıkarıldığı 20. yüzyıl sanat akımı

Dışa vurumculuk (ekspresyonizm), doğanın olduğu gibi temsili yerine duyguların ve iç dünyanın ön plana çıkarıldığı 20. yüzyıl sanat akımı. Politik istikrarsızlık ve ekonomik çöküntü ortamında Almanya'da pozitivizm, naturalizm ve empresyonizm akımlarına karşı olarak ortaya çıkmıştır. 19. yüzyıl gerçekçilik ve idealizmine karşıt anti-natüralist öznelliğe sahip bir bakış açısı içerir. Ayrıca kuzeyli, Cermen halk sanatı biçimleri ve kabile sanatları da etkilendiği diğer kaynaklardır. Dışa vurumcu sanatın amacı, sanatçının duyguları ve iç dünyasını renk, çizgi, düzlem ve kütle aracılığıyla dışa vurmasıdır. Bu duyguları daha iyi yansıtabilmek için sanatçı geleneksel kuralların dışına çıkarak gerçeğin biçimini bozma yöntemini kullanır ve sanatçının öznel duygularına dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Op sanatı</span> Sanat akımı

Op art, optik resim olarak da bilinen 1960'ların bir resim akımıdır. Renk, çizgi gibi öğeler göz yanılsamaları yaratmak için kullanılır. Eserler genelde soyut olup, pek çok durumda siyah-beyazdır.

<span class="mw-page-title-main">Mavi Süvari</span> sanat topluluğu (1911-1914)

Mavi Süvari Almanya'da 1911-1914 yılları arasında etkili olan ve Wassily Kandinsky, August Macke ve Franz Marc'tan oluşan dışavurumcu ressam birliği. 1905'te kurulan Die Brücke (Köprü) adlı ressamlar birliği gibi, Mavi Süvari stili realizm, naturalizm ve izlenimciliğe karşıydı.

<span class="mw-page-title-main">Aksiyon resmi</span>

Aksiyon resmi, eylem resmi veya jestle soyutlama resim yüzeyine anında, herhangi bir ön planlama yapılmadan ve dikkatsizce dökülen, püskürtülen, damlatılan veya sürülen boya yoluyla üretilen ve bu özelliği ile resmin planlanmasından daha ziyade sanatçının fiziksel hareketini vurgulayan bir resim üslubudur. Bu çeşit resimler sanatçının spontane eylemlerinin dolaysız bir sonucudur.

Soyut aşağıdaki anlamlara gelebilir:

Taşizm, resim sanatında düzensiz biçimli renk lekeleri ve damlalarının kullanılmasını temel alan sanat biçimidir. Terim, Fransızca "tache" (leke) sözcüğünden türetilmiştir. Bu anlayış önceden bir resmetme eylemini yadsıyarak, sanatsal yaratmada rastlantısalcılığın ön plana alınmasını öngörmektedir. Amerika'da ortaya çıkan soyut dışavurumculuk akımının Avrupa sanatındaki eşleniği olarak değerlendirilebilir. Bu akıma verilen diğer adlar l'art informel ve abstraction lyrique idir.

Kazimir Severinoviç Maleviç, , geometrik soyut sanatın öncülerinden ve avangart süprematist hareketinin yaratıcısı olan ressam ve sanat teorisyeni.

<span class="mw-page-title-main">Dekonstrüktivizm</span> 1980lerin sonunda ortaya çıkan postmodern mimari akım

Dekonstrüktivizm ya da yapısal analiz, 1980'lerin sonlarında ortaya çıkan postmodern mimari akımı. Yapıyı oluşturan mimari unsurların bütünlüğünün parçalanması, yüzeylerle yapılan oyunlar, dış cephe gibi mimari unsurların dikaçılı olmayan köşelerle yamultulması ve kaydırılması gibi yöntemlere dayanır. Dekonstrüktivist tarza sahip binalar bakanlara belirsizlik ve kargaşa hissi verir.

<span class="mw-page-title-main">Neo-Ekspresyonizm</span>

Neo-Ekspresyonizm veya Yeni-Dışavurumculuk resim ve heykelcilik gibi sanat alanlarında Modernizm akımının bir kolu olarak 1970'lerde gelişmiş ve 1980'lerin ortalarına kadar Batı Avrupa ve ABD’deki sanat piyasasında oldukça popüler olmuş bir sanat akımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Rus Avangardı</span> 1890dan 1930a kadar Rusyada etkisini gösteren büyük bir modern sanat akımı

Rus Avangardı;1890-1930 yılları arasında Rus İmparatorluğu ve Sovyetler Birliği'nde ortaya çıkan büyük ve etkili bir modern sanat dalgasıdır. Dönem Suprematism, Yapıcılık, Rus Fütürizm, Cubo-Fütürizm, Zaum ve Neo-primitivizm gibi birçok ayrı ama ayrılamaz şekilde birbiri ile ilişkili olarak ortaya çıkmış sanat hareketini içermektedir. Birçok avant-garde sanatçı bugünkü Belarus ve Ukrayna sınırlarında doğmuş veya yaşamıştır. Bu yüzden bazı kaynaklar Ukrayna avant-garde terimini kullanmaktadır.

Figüratif sanat veya Figürativizm, doğada mevcut nesneleri betimleyen sanat eserlerini tanımlamak için kullanılan sanat terimi. Soyut sanatın tersi olarak kabul edilir. Terim, soyut sanatın ortaya çıkmasından bu yana, gerçek dünyayla ilgili güçlü referanslar içeren modern sanatın herhangi bir biçimini ifade etmek için kullanılmıştır.

Marth Rotko, Letonya Yahudisi asıllı ABD'li ressam.

<span class="mw-page-title-main">Hilma af Klint</span>

Hilma af Klint, resimleri Batı sanat tarihinde bilinen ilk soyut eserler arasında kabul edilen İsveçli bir sanatçı ve mistikti. Çalışmalarının önemli bir kısmı tarih olarak Kandinsky ve Mondrian'ın tamamen soyut kompozisyonlarından önce gelir. Teosofi'den ilham alan ve "Yüce Üstatlar " olarak adlandırılan kişilerle - genellikle seanslar yoluyla - bağlantı kurmaya çalışmanın önemli olduğuna inanan ve kadınlardan oluşan "Beşler" adlı bir grubun üyesiydi. Zaman zaman diyagramlara benzetilen resimleri, karmaşık manevi fikirlerin görsel bir temsiliydi.

Helen Frankenthaler, Amerikalı soyut dışavurumcu ressam. Savaş sonrası Amerikan resim tarihine önemli katkılarda bulunmuştur. Çalışmalarını altmış yılı aşkın bir süre boyunca sergileyen sanatçı, birkaç nesil soyut ressamın dönemine paralel olarak, canlılığını, değişimini ve sürekliliğini devam ettiren eserler üretti. Frankenthaler, 1950'lerin başında büyük ölçekli soyut dışavurumcu resimlerini çağdaş müzelerde ve galerilerde sergilemeye başladı. Renk alanı olarak bilinen yeni nesil soyut resmi tanıtan, küratörlüğünü Clement Greenberg'in yaptığı 1964 Post-Painterly Abstraction sergisine dahil edildi.

Somut sanat, Theo van Doesburg tarafından formülize edilmiş, 1930 yılında kendisinin sanat görüşü ile dönemin diğer soyut sanatçıları arasındaki farklılıkları tanımlamak için kullanılmış, geometrik soyutlamaya güçlü bir vurgu yapan bir sanat akımıdır. Van Doesburg'un 1931'deki ölümünden sonra terim, Latin Amerika'da stilin tanıtılmasına yardımcı olan Max Bill tarafından tekrar tanımlanıp popüler hale getirilmiştir.