İçeriğe atla

Soyguncu baron (feodalizm)

Efsanevi soyguncu baron Eppelein von Gailingen (1311–1381) Nürnberg Kalesi'nden kaçışı sırasında

Soyguncu baron veya soyguncu şövalye (Almanca: Raubritter), yasal statüsüyle korunan, daha yüksek bir makam tarafından yetkilendirilmeden normlara aykırı olarak yüksek vergiler ve geçiş ücretleri uygulayan vicdansız bir feodal toprak sahibiydi. Bazıları gerçek haydutluğa başvurdu. Soyguncu baronların Almanca karşılığı olan Raubritter, ilk defa 1810'da Friedrich Bottschalk tarafından kullanılmıştır.

Bazı soyguncu baronlar, ya standarttan daha yüksek ücretler talep ederek ya da Kutsal Roma İmparatoru'nun yetkisi olmadan faaliyet göstererek Ren Nehri'nde ücret toplama geleneğini ihlal ettiler. Kutsal Roma İmparatorluğu tarihinde Büyük Fetret (1250-1273) olarak bilinen dönemde, İmparatorluk otoritesinin yokluğunda bu tür geçiş istasyonlarının sayısında patlama yaşandı.

Orta Çağ soyguncu baronları, genellikle topraklarından geçen nehirlere veya yollara yüksek veya yetkisiz geçiş ücretleri uyguladılar.[1]

Almanya

Erken dönem

MS 800'den 1800'e kadar yani yaklaşık bin yıl boyunca Avrupa'da Ren Nehri üzerinde seyreden gemilerden geçiş ücretleri toplandı. Bu süre boyunca, çeşitli feodal lordlar ve başpiskoposlar mali durumlarını desteklemek için geçen kargo gemilerinden geçiş ücreti topladılar. Soyluların ve Kilisenin Ren Nehri üzerindeki yoğun trafikten geçiş ücreti toplamasına izin vermek, diğer vergilendirme araçlarına ve hükûmet işlevlerinin finansmanına karşı çekici bir alternatif gibi görünüyor.

Geçiş ücreti ödemeden geçişi önlemek için genellikle nehir boyunca demir zincirler gerilir ve bunu kolaylaştırmak için stratejik kuleler inşa edilirdi.[2]

Kutsal Roma İmparatoru ve gişeleri toplamaya yetkili çeşitli soylular ve başpiskoposlar, bu süreci düzenlemek için gayri resmi bir yol bulmuş görünüyorlar. Ren Nehri'nde geçiş ücreti tahsilatının yönetilmesiyle ilgili kararlar arasında, kaç geçiş ücreti istasyonunun olması gerektiği, bunların nereye inşa edilmesi gerektiği, geçiş ücretlerinin ne kadar yüksek olması gerektiği ve avantajları/dezavantajları vardı. Bu karar süreci gayri resmi olmakla daha az karmaşık hale getirilmese de, ortak faktörler arasında yerel güç yapısı (başpiskoposlar ve soylular gişeleri toplamak için en olası alıcılardır), gişe istasyonları arasındaki boşluk (yetkili gişe istasyonları en az beş kilometre arayla) ve saldırılara karşı korunma yeteneği (gişelerin toplandığı bazı kaleler, Fransızlar 1689'da işgal edip onları yerle bir edene kadar taktiksel olarak kullanışlıydı). sikke veya gemiden "ayni" bir kargo geçiş ücreti alınmasına izin verilir.

Hırsız baronlar veya soyguncu şövalyeler olarak tanınmaya başlayan adamlar, ya standarttan daha yüksek ücretler talep ederek ya da Kutsal Roma İmparatoru'nun yetkisi olmadan faaliyet göstererek Ren'de geçiş ücretlerinin toplandığı yapıyı ihlal ettiler.

Dönemin yazarları bu uygulamalara "haksız geçiş ücretleri" adını verdiler ve soyguncu baronlar bu uygulamalarla sadece Kutsal Roma İmparatoru'nun yasalarını ihlal etmekle kalmadılar, aynı zamanda yasalara ve dini geleneklere bağlı olarak "adil fiyat" politikasını uygulayan tüccarların uyduğu normları da dışına çıktılar.[3]

Büyük Fetret

Kutsal Roma İmparatorluğu tarihinde Büyük Fetret (1250-1273) olarak bilinen dönemde, İmparator yokken, gişe istasyonlarının sayısı imparatorluk otoritesinin yokluğunda patladı. Buna ek olarak, soyguncu baronlar, gemilerin yüklerini soyuyor, tüm gemileri çalıyor ve hatta adam kaçırıyordu.[4]

Organize olmuş bu askeri kanunsuzluğa yanıt olarak, 100 Şehir ve hepsi hukukun restorasyonunda büyük payları olan birkaç prens ve prens rahipler (yani Kilisenin lordları) tarafından "Rheinischer Bund" veya Ren Birliği kuruldu. Birlik, Ren'de yasa ve düzenin yeniden sağlanmasında büyük pay sahibi olacaktı.[5]

Resmi olarak 1254'te kurulan Ren Birliği, kalelerini alıp yıkmak gibi basit bir çözümle soyguncu baronları engellemek için zaman kaybetmedi. Sonraki üç yıl içinde, dört soyguncu baron hedef alındı ve on ila on iki soyguncu kalesi yok edildi veya etkisiz hale getirildi.[6]

Ren Birliği, yalnızca yasadışı geçiş ücretleri toplamayı ve nehir soygununu bastırmakta başarılı olmakla kalmadı, aynı zamanda diğer devlet saldırganlığına karşı da harekete geçti. Örneğin, Rietberg Baronu tarafından kaçırılan bir kurbanı kurtarmak için müdahale ettikleri belgelenmiştir.

Ren Birliği'nin soyguncu baronlarla başa çıkmak için öncülük ettiği prosedür kalelerini kuşatmak, ele geçirmek ve yok etmekti. Birlik, yeni bir İmparator seçilmesi ve alışılmadık derecede güçlü hırsız baronlara karşı askeri gerilemeler nedeniyle siyasi çekişmelerden kendi kendini yok ettikten çok sonra hayatta kaldı.

Fetret dönemi sona erdiğinde, Habsburg'un yeni kralı Rudolf, Ren Birliği'nin öğrendiği dersleri Sooneck'teki otoyol soyguncularının kalelerini ateşe vererek ve onları asarak uyguladı. Hırsız baronluğu, özellikle Yüz Yıl Savaşı sırasında asla tamamen sona ermese de, Fetret dönemindeki en parlak günlerinin aşırılıkları asla tekrarlanmadı.[7]

İngiltere

İngiltere Kralı Stephen'ın (1096–1154) saltanatı, yaygın olarak "Anarşi" olarak bilinen uzun bir sivil huzursuzluk dönemiydi. Güçlü bir merkezi krallığın yokluğunda, Anglo-Sakson Kroniği'nden bu alıntıda karakterize edildiği gibi, İngiltere'nin soyluları kendi başlarına bir yasaydı:[8]

Hainler, Stephen'ın hiçbir ceza vermeyen ılımlı, iyi huylu bir adam olduğunu görünce, her türlü korkunç suçu işlediler. Ona saygı duymuşlar ve ona bağlılık yemini etmişlerdi, ancak yeminlerinin hiçbiri tutulmamıştı. Hepsi yemin ettiler ve yeminleri bozuldu. Her büyük adam kendisine kaleler inşa etti ve onları krala karşı kullandı; ülkenin mutsuz insanlarını kalelerde zorla çalıştırmaya zorladılar; ve kaleler inşa edildiğinde onları şeytanlar ve kötü adamlarla doldurdular. Gece ve gündüz, erkek olsun, kadın olsun, mal varlığına sahip olduğuna inandıklarını yakaladılar; altınlarını ve gümüşlerini almak için onları hapse attılar ve anlatılamaz işkencelerle işkence ettiler, çünkü şehitlere asla oldukları gibi işkence yapılmadı. Onları ayaklarından astılar ve pis dumanla tüttürdüler. Onları baş parmaklarından ya da başlarından bağladılar ve ayaklarına zırhlar astılar. Başlarına düğümlü ipler bağladılar ve beyne girene kadar büktüler. Onları engereklerin, yılanların ve kara kurbağalarının bulunduğu zindanlara koydular ve böylece yok ettiler. Binlercesi açlıktan öldü.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2022. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2022. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2022. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2022. 
  5. ^ https://books.google.de/books?id=ySVKAAAAcAAJ&hl=de&pg=PA338 []
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2022. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2022. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Feodalizm</span> ekonomik örgütleniş biçimi

Feodalizm ya da derebeylik, başta Ortaçağ Avrupası olmak üzere tarihin birçok evresinde rastlanan toplumsal, siyasal ve ekonomik bir örgütleniş biçimidir. Feodalizm kelimesi, Latince feodum (tımar) ile taşınabilir değerli mal anlamına gelen Latin kökenli bir kelimeden türetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Haçlı Seferleri</span> Orta Çağda Avrupalı Katoliklerin Orta Doğuyu ele geçirmek için Müslümanlara karşı başlattığı seferler

Haçlı Seferleri veya Haçlı Akınları, Orta Çağ döneminde Hristiyan Latin Kilisesi tarafından başlatılan, desteklenen ve bazen de yönetilen bir dizi dini savaştı. Bu askeri seferlerin en iyi bilinenleri, 1095 ile 1291 yılları arasında Kudüs ve çevresini Müslüman yönetiminden geri almayı amaçlayan Kutsal Topraklara yapılan seferlerdir. 1099'da Kudüs'ün ele geçirilmesiyle sonuçlanan Birinci Haçlı Seferi'nden başlayarak düzinelerce askeri sefer düzenlendi ve yüzyıllar boyunca Avrupa tarihinin odak noktasını oluşturdu.

<span class="mw-page-title-main">Katolik Kilisesi</span> Hristiyanlığın bir mezhebi

Katolik Kilisesi, ruhanî başı Roma Başpiskoposu (Papa) olan, en fazla cemaate sahip Hristiyan mezhebi. Dünyada yaklaşık 1,2 milyar mensubu vardır. Katolikler yoğun olarak Güney Amerika'da ve Avrupa'nın güneyinde bulunurlar.

<span class="mw-page-title-main">Kaiserslautern</span> Kuzey Ren-Vestfalyada şehir (Almanya)

Kaiserslautern, Almanya'nın Renanya-Palatina eyaletinde bir şehir. Doğusunda Ludwigshafen, kuzeydoğusunda Mainz ve batısında Saarbrücken yer alır. Yüzölçümü 139,72 km²'yi bulan Kaiserslautern'in 31 Aralık 2017 itibarıyla nüfusu 99.684 olarak tespit edilmiştir. Km² başına 713 kişi düşmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ren</span> İsviçre Alplerinde doğup Rotterdamda denize dökülen bir nehir

Ren,, Avrupa kıtasının en büyük nehridir. Nehir, güneydoğu İsviçre Alpleri'ndeki İsviçre'nin Graubünden kantonunda başlar. İsviçre-Lihtenştayn, İsviçre-Avusturya ve kısmen İsviçre-Almanya sınırlarından geçer. Lihtenştayn ve Fransa sınırlarından geçip kuzeye kıvrılır, Almanya'da Renanya'dan geçerken batıya döner ve Hollanda topraklarını da katettikten sonra Rotterdam'da Kuzey Denizi'ne dökülür. 1230 km. uzunluğuyla Batı Avrupa'nın önemli nehirlerinden biridir. 9.973 kilometrekarelik bir alanı boşaltır ve adı Keltçe Rēnos'tan gelir. Almanya'da nehrin adını taşıyan Kuzey Ren-Vestfalya ve Rheinland-Pfalz adlarını taşıyan 2 eyalet vardır.

<span class="mw-page-title-main">Dördüncü Haçlı Seferi</span> Bizans başkenti Konstantinopolisin ele geçirilip yağmalanmasıyla sonuçlanan Haçlı seferi (1204)

Dördüncü Haçlı Seferi, 1202-1204 yılları arasında gerçekleşen ve Papa III. Innocentius tarafından çağrılan bir Latin Hristiyan Haçlı seferiydi. Seferin amacı, öncelikle Mısır'a hakim olan güçlü Eyyûbî Sultanlığı'nı yenerek Müslümanların kontrolündeki Kudüs şehrini yeniden ele geçirmekti. Ancak, bir dizi ekonomik ve siyasi olay; Haçlı ordusunun başlangıçta planlandığı gibi Mısır'ı fethetmek yerine, 1202'de Zara'yı kuşatması ve 1204'te Konstantinopolis'i yağmalamasıyla sonuçlandı. Bu durum, Frankokrasi ya da Yunancada "Frankların yönetimi" olarak bilinen bir döneme yol açtı. Bu dönem, Bizanslılar tarafından Partitio terrarum imperii Romaniae olarak adlandırılır ve Bizans İmparatorluğu'nun Haçlı ve Venedikli müttefikleri tarafından bölünmesini ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">I. Maximinus</span> Roma imparatoru (235-238)

Gaius Iulius Verus Maximinus, Maximinus Thrax ve I. Maximinus olarak da bilinen, 235–238 arasında hükümdarlık etmiş Roma imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">Kutsal Roma İmparatorluğu</span> Avrupada 962-1806 yılları arasında hüküm sürmüş bir devletçikler bütünü

Kutsal Roma Germen İmparatorluğu, 962-1806 yılları arasında 844 yıl boyunca Orta Avrupa'da hüküm sürmüş bir monarşi. Alman Krallığı temelinde olsa da, aslında bir devletçikler bütünüdür. Daha doğrusu imparatorluk toprakları tek bir hanedanın malı değildi. Ülke toprakları birçok federal hanedanlık tarafından yönetiliyordu. Kutsal Roma İmparatorluğu'nu oluşturan bu hanedanlıklar şunlardı:

<span class="mw-page-title-main">Godefroy de Bouillon</span> Fransız Orta Çağ şövalyesi

Godfrey de Bouillon Fransız Orta Çağ şövalyesi olan Aşağı Lorraine Dükü ve Birinci Haçlı Seferi liderlerinden birisi. Kutsal Kabir Koruyucusu unvanı ile Kudüs Krallığı'nın kurucusu.

Bugüne dek kullanılmış başlıca soyluluk unvanları şunlardır:

<span class="mw-page-title-main">VIII. Louis</span> Fransız Capet Hanedanı üyesi

VIII. Louis, Capet Hanedanı üyesidir. 1223 ile 8 Kasım 1226 arasında Fransa Kralı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">VII. Clemens</span>

Papa VII. Clemens, asıl adı Giulio di Giuliano de Medici'dir. Floransa ve İtalya'nın en önemli ve güçlü ailelerinden biri olan Medici’lere mensuptur. 19 Kasım 1523'ten 25 Eylül 1534'e kadar papalık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Anarşi (1135-1153)</span> İngiltere ve Normandiyada 1135-1153 yılları arasında yaşanan iç savaş

Anarşi İngiltere ve Normandiya'da 1135-1153 yılları arasında yaşanan iç savaştır. İç savaş İngiltere kralı I. Henry'nin tek yasal vârisi olan oğlu William Adelin'in Beyaz Gemi'nin batmasıyla ölmesi üzerine çıkan krizden sonra patlak verir. Henry'nin kızı Matilda'yı kraliçe olarak tahta geçirme girişimleri başarısız olur. 1153 yılında ölümü üzerine yeğeni Stephen, kardeşi Winchester Dükü Henry sayesinde iktidarı alır. Stephen'in iktidarının ilk yıllarına baronlar arasındaki sonu gelmeyen savaşlar, Galler bölgesinde isyanlar ve İskoç saldırıları damga vurur.

<span class="mw-page-title-main">VI. Louis</span>

VI. Louis, "Şişman" veya “Savaşçı” olarak anılır. 1108 yılından ölümüne kadar Fransa kralıydı. Tarihçiler onu "roi de Saint-Denis" olarak adlandırır.

Aziz Klemens Kilisesi; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan tarihi bir kilisedir. 4. yüzyılda, Ancyra şehrinin o zamanki episkoposu olan Aziz Klemens adına inşa edilmiştir. Doğu Roma dönemi boyunca farklı yıllarda başkaca kilise, manastır ve katedral yapılarının inşa edildiği bilinse de günümüze ulaşan tek emsal olması sebebiyle Ankara'daki yegane Bizans kilisesi olarak kabul edilir. Osmanlı döneminde camiye çevrilen fakat 1916 Ankara Yangını esnasında tamamen yanması sonucu terk edilen yapıdan geriye yalnızca bir duvar ve iç cephesinde yatay kolları kazınarak silinmiş bir Latin haçının bulunduğu mermer blok kalmıştır. Kurtarılan birkaç sütun başlığı ve pencere sövesi ise Roma Hamamı Açıkhava Müzesi'nde sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Haut Koenigsbourg Şatosu</span> Alsace, Fransada kale

Haut Koenigsbourg Şatosu, Fransa'nın Bas-Rhin ilinde bağlı Orschwiller komününde bulunan bir Orta Çağ şatosu. Sélestat'ın batısında, Vosges dağlarında yer alan yapı, Yukarı Ren Ovası'na hakim stratejik bir konumdadır.

<span class="mw-page-title-main">Matilda</span> İmparatoriçe, Kraliçe

İmparatoriçe Matilda, Anarşi olarak da adlandırılan iç savaş döneminde meşru İngiltere Krallığı hükümdar kraliçe olduğunu iddia etmiş ve kral olarak taç giymiş olan Stephen ile karşı çıkıp ortaya çıkan anarşide İngiltere'nin güney kısmını yönetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İberya Prensliği</span>

İberya Prensliği, Gürcü merkezi bölgesi Kartli'de kurulmuş Erken Orta Çağ aristokratik rejimidir. 6. ve 7. yüzyıllar arasındaki politik otoritenin ardışık prensler tarafından sağlandığı fetret döneminde ortaya çıkmıştır. Prenslik 580'li yıllarda yerel soylu Hosroviani Hanedanı'na karşı Gürcü monarşisini feshetmeyi amaçlayan Sasani baskısından kısa bir süre sonra 588 yılında kurulmuş ve 888 yılında İberya Krallığı'nın Bagrationi Hanedanı tarafından yeniden restore edilmesine kadar var olmuştur. Sınırları bu dönem boyunca yönetici İberya prenslerinin Persler, Bizanslılar, Hazarlar, Araplar ve komşu Kafkasyalı yöneticilerle karşı karşıya gelmeleri nedeniyle değişken olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kudüs Kuşatması (1244)</span> Harezmşahlar tarafından, şehrin antlaşmayla kendilerine iade edildiği Hıristiyanlardan geri alınmasıyla sonuçlandı

1244 Kudüs kuşatması, Altıncı Haçlı Seferi'nin ardından, Harezm ordusunun 15 Temmuz 1244'te şehri ele geçirmesiyle gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">IV. Konrad (Almanya kralı)</span> Almanya, Sicilya ve Kudüs kralı

IV. Konrad, Hohenstaufen hanedanının bir üyesidir. İmparator II. Friedrich'in Kudüs kraliçesi II. Isabella ile evliliğinden olan tek oğludur. Annesinin doğum sırasında ölümü üzerine Kudüs kralı unvanını miras almıştır. 1235'te Svabya dükü olarak atanmış, babası onu Almanya kralı seçtirmiş ve 1237'de İtalya kralı taç giydirmiştir. İmparator tahttan indirilip1250'de öldükten sonra, ölümüne kadar Sicilya kralı olarak hüküm sürmüştür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.