İçeriğe atla

Sovyetler Birliği devlet arması

Sovyetler Birliği devlet arması
Ayrıntılar
Kullanan Sovyetler Birliği
Kabul tarihi6 Temmuz 1923
SloganBütün ülkelerin işçileri, birleşin!
Önceki versiyonları1923, 1929, 1936 ve 1946

Sovyetler Birliği devlet arması (Rusça: Государственный герб СССР), Sovyetler Birliği'nin 1923'te kabul edilen ve 1991'de birliğin dağılmasına kadar kullanılan devlet armasıdır. Teknik olarak bir arma yerine bir amblem olmasına rağmen, geleneksel hanedan kurallarına uymadığı için, Rusçada geleneksel bir arma için kullanılan kelime olan герб (gerb) olarak adlandırılır.

Bu arma, Çin millî amblemi gibi diğer sosyalist ülkelerin amblemlerinde de görülen bir tarz olan, sosyalist hanedanlık armaları olarak bilinen tarzda oluşturulan ilk devlet amblemiydi.

Tarihçe

Oluşturulması

1922 sonbaharında, Sovyet Sembollerini Geliştirme Komisyonu, Goznak'ta çalışmalarına başladı. O günlerde, ilk Sovyet markalarının ve banknotlarının tasarımları da oluşturuldu. 10 Ocak 1923'te, SSCB Merkez Yürütme Komitesi Başkanlığı, devlet amblemi ve bayrağının geliştirilmesi için bir komisyon kurdu. Aynı zamanda MSK, birliğin devlet sembollerinin ana unsurlarını; güneş, orak ve çekiç ve "Bütün ülkelerin işçileri, birleşin!" olmak üzere belirledi.

Şubat 1923'te armanın oluşturulması görevi Goznak'a verildi. Goznak sanatçıları; DS Golyadkin, Dreyer, N.N. Kochury, V.D. Kupriyanov, P. Rumyantsev, AG Yakimchenko, I. Shadra çeşitli eskizler sundular.

Reddedilen tasarımlar

Tasarım
Tasarımcı Alexander Yakimchenko Y. B. Dreyer D.S. Golyadkin N. N. Kochura V. D. Kupriyanov Bilinmiyor

Başarılı bulunan tasarımlar

Goznak'ın sanat ve reprodüksiyon bölümü başkanı V.N. Adrianov'un projesi, Sovyetler Birliği'nin resmi olarak onaylanmış devlet ambleminin tasarımına çok yakındı. Sovyetler Birliği üyeliğinin tüm dünya milletlerine açık olduğunu temsil etmek için, dünyanın bir görüntüsünün armaya dahil edilmesi gerektiğini öne sürdü.

28 Haziran 1923'te, önceden planlanan "СССР" yazısı, önerilen armanın tepesindeki kırmızı bir yıldızla değiştirdi.

Kabulü

Önerilen başarılı armanın tasarımı Ivan Dubasov tarafından yeniden çizildi. İlk taslağında, armasının alt kısmını kaplayan kırmızı bir kurdeleye sloganlar yerleştirildi. Daha sonra kurdele parçalarına 6 dilde slogan yerleştirilmesine karar verildi.

İlk sürüm (1923-1936)

Devlet armasının ilk sürümünün projesi 6 Temmuz 1923'te Merkez Yürütme Komitesinin (CIK) 2. oturumunda kabul edilmiş ve aynı yılın 22 Eylül'de tamamlanmıştır.[1] Bu tasarım 1924 Sovyet Anayasası'nda kararlaştırılmıştır: "SSCB Devlet Amblemi, güneş ışınlarında tasvir edilen ve buğday kulaklarıyla çerçevelenmiş bir küre üzerinde bir orak ve bir çekiçten oluşur. "Altı dilde - Rusça, Ukraynaca, Belarusça, Gürcüce, Ermenice ve Azerice Bütün ülkelerin işçileri, birleşin! yazar. Amblemin tepesinde beş köşeli bir yıldız vardır."

Arma, Vladimir Adrianov tarafından oluşturuldu ve Ivan Dubasov tarafından tamamlandı. 1929 yılında Tacikistan SSC'nin kurulmasından sonra 1931 yılında armaya Tacikçe slogan da eklendi.[2]

İkinci sürüm (1936-1946)

1936 Sovyet Anayasasına göre, Sovyetler Birliği on bir cumhuriyetten oluşuyordu. Bu nedenle yeni sürümün öncekinden farkı, on bir dilde sloganın yer almasıydı. Eklenen diller Türkmence, Özbekçe, Kazakça, Kırgızca ve Tacikçeydi.

Üçüncü sürüm (1946-1956)

SSCB'deki cumhuriyetlerin sayısı, Haziran 1941'de Büyük Vatanseverlik Savaşı başlamadan önce Eylül 1939'dan sonra 16 olmuştu, ancak devlet amblemi bunu ancak savaştan sonra yansıtacak şekilde değiştirildi. 26 Haziran 1946'da Yüksek Sovyet Prezidyumu Divanı Kararı ile 16 kurucu cumhuriyetin tümü amblemde temsil edildi. Slogan 16 dilde 16 şerit üzerine yazılmıştır. Azerbaycan, Türkmence, Özbekçe, Tacikçe, Kazakça, Kırgızca dillerindeki yazıtlar, SSCB içinde ilgili dillerin Latin alfabesinden Kiril alfabesine geçirilmesi nedeniyle güncellenmiştir. Ayrıca, yeni cumhuriyetlerden; Estonca, Letonca, Litvanca, Rumence Kiril (Moldavya) ve Fince olmak üzere birkaç dil daha eklendi.[1]

Dördüncü ve son sürüm (1956-1991)

Armanın basılı sürümü

1956'da Karelo-Fin Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Karelya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne dönüştürüldü ve kısa süre sonra bu SSCB devlet amblemine yansıdı.[1] SSCB Yüksek Sovyeti Başkanlığının 12 Eylül 1956'da aldığı bir kararla, Fince SSCB Devlet Sloganını taşıyan şerit kaldırıldı.[2]

Belarus şeridindeki küçük bir değişiklik, 1 Nisan 1958'de SSCB Yüksek Sovyeti Başkanlığının bir kararıydı.[2]

Kurdeleler üzerindeki yazıtlar (Türkçeye "Bütün ülkelerin işçileri, birleşin!" olarak çevrilir) şu şekildedir:

Sol Sağ
Türkmence: Әхли юртларың пролетарлары, бирлешиң! (Ähli ýurtlaryň proletarlary, birleşiň!) Estonca: Kõigi maade proletaarlased, ühinege!
Tacikçe: Пролетарҳои ҳамаи мамлакатҳо, як шавед! (Proletarhoyi hamayi mamlakatho, yak şaved!) Ermenice: Պրոլետարներ բոլոր երկրների, միացե՜ք (Proletarner bolor erkrneri, miac’ek’!)
Letonca: Visų šalių proletarai, vienykitės!Kırgızca: Бардык өлкөлөрдүн пролетарлары, бириккиле! (Bardık ölkölördün proletarları, birikkile!)
Litvanca: Visu zemju proletārieši, savienojieties!Moldovaca: Пролетарь дин тоатe цэриле, уници-вэ! (Proletari din toate țările, uniți-vă!)
Gürcüce: პროლეტარებო ყველა ქვეყნისა, შეერთდით! (P’rolet’arebo q’vela kveq’nisa, sheertdit!) Azerice: Бүтүн өлкәләрин пролетарлары, бирләшин! (Bütün ölkələrin proletarları, birləşin!)
Özbekçe: Бутун дунё пролетарлари, бирлашингиз! (Butun dunyo proletarlari, birlashingiz!) Kazakça: Барлық елдердің пролетарлары, бірігіңдер! (Barlyq elderdiń proletarlary, birigińder!)
Ukraynaca: Пролетарі всіх країн, єднайтеся! (Proletari vsikh krayin, yednaytesya!) Belarusça: Пралетарыі ўсіх краін, яднайцеся! (Pralietaryi ŭsich krain jadnajciesia!)
Rusça: Пролетарии всех стран, соединяйтесь! (Proletarii vsekh stran, soyedinyaytes′!)
  • SSCB Devlet Amblemi (1923-1929)
    SSCB Devlet Amblemi (1923-1929)
  • SSCB Devlet Amblemi (1929-1936)
    SSCB Devlet Amblemi (1929-1936)
  • SSCB Devlet Amblemi (1936-1946)
    SSCB Devlet Amblemi (1936-1946)
  • SSCB Devlet Amblemi (1946-1956)
    SSCB Devlet Amblemi (1946-1956)
  • SSCB Devlet Amblemi (1956-1991)
    SSCB Devlet Amblemi (1956-1991)

Galeri

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c Vsesoi︠u︡znoe obshchestvo "Znanie." (1934). Nauka i zhiznʹ (Rusça). Moskva: Izd. "Pravda" [etc. OCLC 1191755192. 16 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. 
  2. ^ a b c "Герб СССР". web.archive.org. 17 Ağustos 2007. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. 
Wikimedia Commons'ta Sovyetler Birliği devlet arması ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Orak ve çekiç</span> komünizmin simgesi

Orak ve çekiç, komünizmin simgesidir. Bir orağın çekiç üzerine çapraz olarak yatırılması ile oluşur. Bu iki simge çiftçileri ve proletaryayı sembolize eder. Bu iki simge bir araya getirilerek çiftçilerin ve işçilerin birliği sembolize edilir. En bilinen biçimi Sovyetler Birliği’nin bayrağındaki orak ve çekicin kızıl yıldızla birlikte kullanıldığı biçimidir. Bunun dışında birçok bayrak ve amblemde kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği bayrağı</span> SSCB (CCCB) veya Sovyetler Bayrağı

Sovyetler Birliği bayrağı, Sovyetler Birliği'nin 1922'den 1991'e kadar kullandığı ulusal bayrağıdır. Bayrağın tasarımı çeşitli kaynaklardan türetilmişse de ilk şekli Rus Devrimi sırasında görünmüştür. Zamanla komünist harekete mal olmuş ve günümüzde de çeşitli ülkelerin komünist partilerince kullanılır olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan arması</span> Ulusal arma

Özbekistan arması, 2 Temmuz 1992'de kabul edilmiştir. Özbekistan SSC armasına oldukça benzemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya arması</span> 20 Aralık 2000 yılında onaylanmış Rusya Federasyonunun resmî arması

Rusya Federasyonu arması, 1917'de Rus Devrimi ile yıkılan Rus İmparatorluğu'nun önceki armasıdır. III. İvan (1462-1505) saltanatından bu yana bir kereden fazla değiştirilmiş olsa da, mevcut arması doğrudan Orta Çağ'daki orijinalinden türetilmiştir. Kartalın şekli Büyük Petro'nun (1682-1725) saltanatına kadar görülebilir, ancak mevcut arması üzerindeki kartal, geleneksel imparatorluk armasındaki gibi siyah değil, altın rengidir.

<span class="mw-page-title-main">Belarus arması</span> Doğu Avrupa ülkesi Belarusun ulusal arması

Belarus arması, 1995 Belarus referandumu 1991-1995 yılları arasında kullanılan Pahonya armasının yerine kullanılmak üzere halk tarafından seçilen, Belarus'un resmî devlet armasıdır. Belarus'un ulusal sembollerinden biri olan armada Belarus haritasının yeşil renkteki ana hatları altın güneş ışınlarının üzerine yerleştirilmiş, güneşin bir kısmı da Avrasya topraklarının gösterildiği dünya haritasıyla kapatılmıştır. Armanın sağ ve sol taraflarında Belarus bayrağındaki renkler olan kırmızı ve yeşil renkte kurdelenin sarılı olduğu buğday sapı figürleri mevcuttur. Sol buğday saplarında yonca, sağ buğday saplarında ise keten resmedilmiştir. En üstte tam ortada kızıl yıldız sembolü bulunur. Armanın en altında ortada Beyaz Rusça "Belarus Cumhuriyeti" yazar.

<span class="mw-page-title-main">Belarus'un ulusal sembolleri</span> Vikimedya liste maddesi

Belarus'un ulusal sembolleri, Belarus Anayasası tarafından belirlenmiş Belarus'u temsil eden devlet sembolleridir. Bu semboller Belarus arması, Belarus bayrağı ve Belarus marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna arması</span> Ulusal arma

Ukrayna Arması, veya Tryzub, Ukrayna devletinin resmî armasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Sudan arması</span> Güney Sudanın kullandığı resmî devlet arması

Güney Sudan arması, Afrika ülkesi Güney Sudan tarafından kullanılan resmî devlet armasıdır.

<span class="mw-page-title-main">SSCB Mucit Madalyası</span>

SSCB Mucit Madalyası Teknoloji yeniliklerini tanımak ve ödüllendirmek için 28 Aralık 1981'de Yüksek Sovyet № 6277-X Presidyum Kararı ile kurulan Sovyetler Birliği devlet ödülüdür. Tüzüğü daha sonra 22 Ağustos 1988'de Yüksek Sovyet № 9441-XI Presidyum Kararı ile teyit edildi. Aralık 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılması sonrasında ödül 1992'de Onursal Unvan "Rusya Federasyonu Onur Vericisi" tarafından değiştirilir.

<span class="mw-page-title-main">Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti arması</span>

Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti arması, Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti tarafından kullanılan devlet arması.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı</span>

Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı, altta mavi bantla birlikte yer alan kızıl bayrak üzerine sarı orak ve çekiç ve kızıl yıldız sembollerinin yer aldığı Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı.

<span class="mw-page-title-main">Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı</span>

Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı, solda Beyaz Ruslarların yöresel simgesini içeren bantla birlikte yer alan kızıl bayrak üzerine sarı orak ve çekiç ve kızıl yıldız sembollerinin yer aldığı Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı</span>

Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı, 11 Nisan 1951'de Gürcistan SSC tarafından kabul edildi. Üstte mavi bandın yer aldığı kızıl bayrağın üzerinde 24 ışın ile birlikte orak ve çekiç ile kızıl yıldız sembolleri yer almaktadır. Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı,Sovyet cumhuriyetlerinin bayrakları arasında orak ve çekiç figürünün sarı olmadığı tek bayraktır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kore arması</span> Ulusal arma

Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti Ulusal Amblemi resmen Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti olarak bilinen Kuzey Kore'nin devlet armasıdır. 1993'te kabul edilen güncel sürüm, 1948'de cumhuriyetin kuruluşundan bu yana kullanılan bir tasarıma dayanmaktadır. Önceki iki sürüm 1940'ların sonlarında kısaca kullanılıyordu. Amblemin en belirgin özellikleri kızıl yıldız, Sup'ung Barajı olan hidroelektrik santrali ve Paektu Dağı'dır. Tasarım, Sovyetler Birliği armasına ve sosyalist iktidar stilinin diğer amblemlerine benzerlik taşımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sovyet cumhuriyetleri armaları</span>

Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin kurucu cumhuriyetlerinin armalarının tümü, ağırlıklı olarak, komünizmi sembolize eden orak ve çekiç ile kızıl yıldızın yanı sıra, yükselen bir güneşe sahipti (ancak Letonya SSC örneğinde Baltık Denizi batıda olduğundan, Letonya'da, buğday çelengi ile çevrili, batan bir güneş olarak yorumlanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti arması</span>

Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Arması, 14 Mart 1937 yılında Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti hükûmeti tarafından kabul edilmiş devlet armasıdır. Sovyetler Birliği devlet arması baz alınarak tasarlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya arması</span>

Yugoslavya amblemi, üst tarafında Kızıl yıldız bulunan Başaklarla çevrili ve 6 meşalenin birleşmesinden ortaya çıkan tek bir ateşten oluşuyordu. Yugoslavya SFC amblemi Sosyalist devlet amblemleri'nin tipik bir örneğidir.

<span class="mw-page-title-main">Tacikistan arması</span> Tacikistan milli arması

Tacikistan arması, Tacikistan'ın resmî devlet armasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Transdinyester arması</span>

Transdinyester arması, Moldova içinde tek taraflı bağımsızlığını ilan eden de facto bir cumhuriyet olan Transdinyester'in resmî devlet armasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Saha Cumhuriyeti arması</span>

Saha Cumhuriyeti arması, Rusya Federasyonu içerisindeki Yakutistan'ın bayrağı ve milli marşının yanı sıra resmi bir sembolüdür. Arma, ortasında beyaz bir güneşten oluşan arka plan üzerinde tarih öncesi "Şişkin pisanitsa" petrogliflerine dayanan at sırtında bir flama taşıyan bir binicinin kırmızı silueti olan bir daireden oluşur. Merkezdeki görüntü, yedi eşkenar dörtgen kristal benzeri figür şeklindeki geleneksel Yakut süsleri ve "Республика Саха (Якутия) • Саха Өрөспүүбүлүкэтэ" yazılarıyla çerçevelenmiştir. Bu arma, resmi olarak 26 Aralık 1992'den beri kullanılmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.