İçeriğe atla

Sovyetler Birliği'nde spor

Finlandiya- Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti futbol maçının posteri, 1929

Sovyetler Birliği'nde spor, Sovyet toplumunun yaşamında önemli bir yer tutuyordu. Bu alan hükûmet düzeyinde de büyük ilgi gördü. SSCB'de fiziksel kültür ve spora çok büyük önem verildi. Spor mümkün olan her yerde posterler, televizyon ve Sovyet basınının yardımıyla desteklendi.[1]

SSCB Bakanlar Kurulu'na bağlı olarak, 1968 - 1991 yıllarında SSCB'de fiziksel kültür ve spor alanında liderlik yapan merkezi hükûmet organı olan Fiziksel Kültür ve Spor Komitesi (SSCB Spor Komitesi) oluşturuldu. SSCB Anayasasına ve 5 Temmuz 1978 tarihli Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Kanununa göre “SSCB Bakanlar Kurulu Hakkında” [2] komite Sovyet hükûmeti altında kalıcı bir birlik-cumhuriyetçi organdı. 1986'dan 1991'e kadar olan dönemde SSCB Spor Komitesi devlet komitesi statüsündeydi.[3]

Rusya'daki 1917 devrimci olaylarının ve buna bağlı olarak Avrupa ve Asya ülkelerindeki devrimci yükselişin bir sonucu olarak ve Birinci Dünya Savaşı'nın sona ermesiyle bağlantılı olarak, savaş sırasında dağılan işçi spor örgütlerinin yeniden canlanması ve yenilerinin yaratılması başladı. Bu canlanma özellikle Almanya'da yoğun bir şekilde gerçekleşti. 1920'ye gelindiğinde uluslararası işçi spor hareketinin üye sayısı zaten 1 milyona ulaşmıştı[4]

Ağustos 1920'de, RSFSR Askeri İşler Halk Komiserliği Genel Askeri Eğitim Ana Müdürlüğü altında, Fiziksel Kültür Yüksek Konseyi kuruldu. 1923 yılında bu konsey, Tüm Rusya Merkezi Yürütme Komitesi'nin yetki alanına devredildi ve Tüm Rusya Merkezi Yürütme Komitesi'ne bağlı Fiziksel Kültür Yüksek Konseyi olarak tanındı. Bu, RSFSR'nin çeşitli departman ve kuruluşlarının beden eğitimi ve işçilerin gelişimi konusundaki bilimsel, eğitimsel ve örgütsel faaliyetlerini koordine etmek ve birleştirmek için yapıldı .

SSCB Merkezi Yürütme Komitesi Başkanlığı'nın 3 Nisan 1930 tarihli kararına göre, bu bölüm temelinde, SSCB Merkezi Yürütme Komitesi bünyesinde Tüm Birlik Fiziksel Kültür Konseyi oluşturuldu ve Haziran ayında 21 Ekim 1936'da, Merkezi Yürütme Komitesi ve SSCB Halk Komiserleri Konseyi'nin ortak kararıyla kaldırıldı ve temelinde, Tüm Birlik Fiziksel İşler Komitesi, Konseyin bünyesinde kültür ve spor oluşturuldu. Bu komiteye, beden eğitimi personelinin eğitimi, spor tesislerinin inşaatı ve kullanımı, spor malzemelerinin üretimi ve dağıtımı alanında yönetim ve kontrol dahil olmak üzere Sovyetler Birliği'ndeki tüm beden eğitimi ve spor çalışmalarını yönetme görevleri verildi. Yapısal bölümleri arasında bir sekreterlik, bir bilimsel ve metodolojik konseyin yanı sıra bir dizi bölüm yer alıyordu. Bunlar: uluslararası ilişkiler, örgütsel çalışma, öğrenci gençliği, kitle sporları, su ve uygulamalı sporlar, spor oyunları, futbol ; bölümler: ajitasyon ve propaganda, istatistik, sermaye inşaatı, satranç ve dama, tıbbi kontroldu.

15 Mart 1953'te SSCB Bakanlar Kurulu kararıyla SSCB Spor Komitesi kaldırıldı ve görevlerinin SSCB Sağlık Bakanlığı'na bağlı Beden Kültürü ve Spor Ana Müdürlüğü'ne devredildi. 11 Şubat 1954'te Tüm Birlik Fiziksel Kültür ve Spor Komitesi yeniden kuruldu, ancak 1 Mart 1959'da yeniden kaldırıldı. Merkezi spor departmanının varlığı sona erdi ve ülkedeki beden eğitimi ve spor çalışmalarının yönetimi kamu kuruluşlarına, özellikle de SSCB Spor Dernekleri ve Kuruluşları Birliği'ne 18 Nisan 1959'da devredildi. On yıl sonra, kamu kuruluşlarının spor alanında normal çalışma sağlayamaması nedeniyle, SBKP Merkez Komitesi ve SSCB Bakanlar Kurulunun 17 Ekim 1968 tarih ve 826 sayılı kararıyla Birlik-Cumhuriyetçi SSCB Bakanlar Kuruluna bağlı Beden Kültürü ve Spor Komitesi kuruldu. Ülkede beden eğitimini yönlendirmek, tüm Birlik spor etkinliklerini yürütmek ve spor müsabakalarını kontrol etmek, beden eğitimi personelini eğitmek ve dağıtmak, spor malzemeleri ve ekipmanlarının üretimi ve dağıtımı ile spor tesislerinin inşasına ilişkin planları koordine etmek için yeniden oluşturuldu.

Bu komite 18 yıldır değişmeden varlığını sürdürdü. 11 Şubat 1986'da SSCB Yüksek Sovyeti Başkanlığı kararnamesi ile SSCB Fiziksel Kültür ve Spor Birlik-Cumhuriyetçi Devlet Komitesi'ne dönüştürüldü.

Son olarak, bir takım değişikliklere uğrayan Tüm Birlik Spor İşleri Dairesi, SSCB Devlet Konseyi'nin 14 Kasım 1991 tarihli kararnamesi ile tasfiye edildi.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Konseyi</span> devletler arası kuruluş

Avrupa Konseyi, Avrupa çapında insan hakları, demokrasi ve hukukun üstünlüğünü savunmak amacıyla 1949'da kurulmuş hükûmetlerarası bir kuruluştur. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Avrupa Konseyi'ne bağlıdır. Avrupa Konseyi'ne Rusya, Belarus, Kosova, Kazakistan ve gözlemci Vatikan hariç tüm Avrupa ülkeleri üyedir.

Bakanlar kurulu veya Bakanlar konseyi, bazı devletlerde üst yürütme organına verilen geleneksel bir isimdir. Genellikle kabine terimine eşdeğerdir. Devlet Konseyi terimi, kabineye de atıfta bulunabilen benzer bir addır, ancak terimler belirli ülkelerde eşit değildir örneğin, İspanya ve Hindistan.

<span class="mw-page-title-main">KGB</span> Sovyetler Birliğinin istihbarat ve gizli servisi

KGB, Devlet Güvenlik Komitesi, Sovyetler Birliği'nin istihbarat ve gizli servisidir. İlk olarak 1918 yılında Çeka adıyla kurulan teşkilat pek çok kez isim değişikliğine maruz kalmış ve son olarak 13 Mart 1954'te KGB adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Halk Komiserleri Konseyi</span>

Halk Komiserleri Konseyi veya Rusça isminden kısaltmayla Sovnarkom, 1917 Ekim Devrimi'nden sonra Sovyetler Birliği'nde en yüksek hükûmet organı. İlk Sovnarkom başkanı Lenin'dir. Lenin'in ölümünden sonra Stalin'in Komünist Parti Genel Sekreteri olarak iktidara gelmesiyle birlikte ülke yönetiminde en etkili makam genel sekreterlik olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi</span>

Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi, AB ülkelerinden birer bakanın katılmasıyla toplanır ve yasama, yönetme ve dış politika belirleme işlerini yapar. AB Komisyonu ve Konsey AB'nin yürütme organıdır. Komisyon tasarılarını yasalaştırır. Başkanlık üye ülkelerce 6 aylık dönemlerde üstlenilir. Kararlar basit, nitelikli ve oy birliği çoğunluklarıyla alınır. Ortak kararlar şu alanlarda uygulanmaktadır:

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan Kamu Televizyonu</span> Ermenistanın devlet kanalı

Ermenistan Kamu Televizyonu (Ermenice: Հայաստանի հանրային հեռուստաընկերություն, 1956'da Ermenistan'ın kamu yayıncısı olarak yayın hayatına başladı.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri</span> Fiilen Sovyetler Birliğinin lideri

Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri, 1924'ten 1991'de birliğin dağılmasına kadar, makam sahibi Sovyetler Birliği'nin tanınmış lideriydi. Genel Sekreter Komünist Parti'yi doğrudan tek başına kontrol ediyordu. Bununla birlikte, parti siyasi güç üzerinde tekele sahip olduğundan, Genel Sekreter Sovyetler Birliği hükûmetini yürütme kontrolüne sahipti. Makamın devletin hem dış hem de iç politikalarını yönlendirme kabiliyeti nedeniyle Sovyetler Birliği'nin fiili olarak en yüksek makamıydı.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği başbakanları listesi</span> Vikimedya madde listesi

Sovyetler Birliği Başbakanı, Sovyetler Birliği'ndeki hükûmet başkanının resmi olmayan adıdır. Bu makamın resmi adı, farklı yıllarda farklı şekilde olmuştur.

Vladimir Orlov

Kiev Bolşevik Ayaklanması Rusya Geçici Hükümeti'nin Ekim Devrimi yüzünden yıkılmasının ardından Kiev'in kontrolü için yaşanan askeri olaylardır. Bolşevik Parti'nin Kiev Komitesi ve Ukrayna Merkez Konseyi'nin zaferi ile sonuçlandı.

1924 Sovyet Anayasası Rusya SFSC, Ukrayna SSC, Belarus SSC ve Transkafkasya SFSC arasında imzalanan Sovyetler Birliği oluşturan Aralık 1922 SSCB Kuruluş Antlaşması'nı meşrulaştırır.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Kuruluş Antlaşması</span> Sovyetler Birliğinin kurulduğu 1922 tarihli belge

Sovyetler Birliği Kuruluş Antlaşması, genellikle Sovyetler Birliği olarak bilinen Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin (SSCB) resmi olarak kurulduğu anlaşmadır. De jure birkaç Sovyet cumhuriyetinin birliğini yasalaştırdı ve yeni bir merkezileştirilmiş federal hükûmet kurdu burada anahtar işlevler Moskova'da merkezileştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Bakanlar Konseyi</span>

Sovyetler Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Bakanlar Konseyi veya Soviet of Ministers teriminden İngilizce kısaltmayla Sovmin, Sovyetler Birliği'nin 1946-1991 yılları arasındaen üst düzey yürütme ve idari organını oluşturan de jure hükûmeti. 1977 Anayasası uyarınca Bakanlar Konseyi Başkanı aynı zamanda hükûmet başkanı idi. Bakanlar Konseyi Başkanı'nın görevleri birinci dünya ülkelerindeki başbakanla eşdeğerdi. Buna karşın siyasi sistemi oluşturan iktidar tüm sovyetler arasında paylaştırılmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği hükûmeti</span>

Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği hükûmeti, Sovyetler Birliği yönetiminde yürütme organının ana gövdesidir. Hükûmet başkanı, birinci dünya ülkelerinde "Sovyetler Birliği Başbakanı" olarak bilinen bürokrattı. 1977 Anayasası uyarınca Bakanlar Konseyi Başkanı aynı zamanda hükûmet başkanı idi. Bakanlar Konseyi Başkanı'nın görevleri birinci dünya ülkelerindeki başbakanla eşdeğerdi. Buna karşın siyasi sistemi oluşturan iktidar tüm sovyetler arasında paylaştırılmıştı. Buna karşın her dönem de facto olarak üst düzey liderler bulunmaktaydı ve genellikle ülkeyi Halk Komiserleri Konseyi Başkanlığı ya da Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreterliği makamı vasıtasıyla yönetirlerdi. Zira Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) Vladimir Lenin'in teorize ettiği öncü parti ilkesine uygun olarak devletin yönetim organıydı.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Devlet Konseyi</span>

Sovyetler Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Devlet Konseyi veya kısaltmayla SSCB Devlet Konseyi (Rusça: Государственный Совет СССР veya Devlet Sovyeti, Sovyetler Birliği'nde Ağustos 1991 Sovyetler Birliği darbe girişimi sonrası 5 Eylül 1991'de kurulan devlet sovyeti. Konseyin üyeleri Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov ile birlikte tüm Sovyet cumhuriyetlerinin en üst düzey yetkilileri idi. Darbe girişimi sonrasında o dönemki yasalara göre devlet başkanı Gorbaçov'un yerini alacak Başkan Yardımlığı kurumu lağvedildi. Konsey Halk Komiserleri Konseyi Başkanı'nı seçme yetkisine sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Devrimci Askerî Konsey</span> 2 Eylül 1918de Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyetinde Tüm Rusya Merkezi Yönetim Komitesi tarafından kurulan yüksek yetkili askeri konsey

Devrimci Askerî Konsey, Devrimci Savaş Konseyi' veya Revvoyensovyet 2 Eylül 1918'de Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nde Tüm Rusya Merkezi Yönetim Komitesi tarafından kurulan yüksek yetkili askerî konsey.

Çalışma ve Savunma Konseyi veya kuruluş adıyla İşçi ve Köylü Savunma Konseyi, Kasım 1918'de Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nde, merkezî ekonomiyi ve askerî malzemelerinin üretimini kontrol etmek için kurulan devlet aygıtıydı. Rus İç Savaşı döneminde kuruldu ve Kızıl Ordu için sanayi üretimini amacıyla acil kararlar veren olağanüstü ekonomik kararlar alma görevini üstlendi. Devrimci Askeri Konsey'e bağlı olarak çalışıyordu.

Emek Kahramanı Madalyası 1928-1938 yıllarında SSCB'de, üretim, bilimsel etkinlik, devlet ya da kamu hizmeti alanında özel haklara sahip olan kişilere verildi. 27 Aralık 1938'de Sosyalist Emek Kahramanı Madalyası unvanının kurulmasından sonra, artık kabul edilmedi. 2013 yılının Nisan ayında Vladimir Putin bu ödülü Rusya Federasyonu Emek Kahramanı adı altında yeniden uygulamaya koydu.

<span class="mw-page-title-main">Kültür Bakanlığı (Belarus)</span> Belarusta kültür işlerinden sorumlu devlet politikaları yürüten bakanlık

Belarus Kültür Bakanlığı, Belarus'ta kültür işlerinden sorumlu devlet politikaları yürüten bakanlık. 28 Eylül 2017'de Yuri Pavloviç Bondar göreve getirildi.

Danıştay - Adıge Cumhuriyeti Khase, Adığey'in yasama (temsili) tek kamaralı tek meclisli bir organıdır, cumhuriyetin daimi en yüksek ve tek yasama organıdır.