İçeriğe atla

Sovyet-Polonya Saldırmazlık Paktı

Dziennik Ustaw 1932 nr 115 poz. 951. Sovyet-Polonya Saldırmazlık Paktı'nın resmi tam metni (Lehçe ve Rusça).

Sovyet-Polonya Saldırmazlık Paktı (Lehçe: Polsko-radziecki pakt o nieagresji, Rusça: Договор о ненападении между СССР и Польшей, "Dogovor o nenapadenii mezhdu SSSR i Pol'shey") 1932'de Polonya ve Sovyetler Birliği temsilcileri tarafından imzalanan bir saldırmazlık paktıydı. Pakt, Sovyetler Birliği tarafından 17 Eylül 1939'da Sovyetlerin Polonya'yı işgali sırasında tek taraflı olarak bozuldu.

Geçmişi

Polonya-Sovyet Savaşı'ndan sonra, Polonyalı yetkililer Almanya ile Sovyetler Birliği arasında "eşit mesafe" politikası izlediler. Hem sol hem de sağdaki Polonyalı politikacıların çoğu, Polonya'nın daha çok, Almanya'yı veya Sovyetler Birliği'ni desteklememesi, I. Dünya Savaşı'na dayanan önemli Fransız-Polonya Askeri İttifakına güvenmesi gerektiğine inanıyordu.

Sovyetler Birliği ile ikili temasları normalleştirmek için, Almanya ile imzalanan benzer bir paktla dengelenecek olan Polonya'nın Riga Barışı'ndaki kazanımlarını güçlendirmek için bir saldırmazlık paktı hazırlamak üzere Ocak 1926'da görüşmelere başlandı. Ancak, Almanya ile görüşmeler başlamadı ve Polonya-Sovyet görüşmeleri, İngiltere'nin Sovyetler Birliği ile diplomatik ilişkilerini kestiği ve Sovyet tam yetkili Pyotr Voykov'un Varşova'da öldürüldüğü Haziran 1927'de kesintiye uğradı. Bunun yerine Polonya, 1928 Briand-Kellogg Paktı'na başvurdu.

Polonya-Sovyet müzakereleri 1931'de Moskova'da yeniden başladı. Pakt, 25 Temmuz 1932'de imzalandı ve üç yıl süreyle geçerli oldu. Onaylar 23 Aralık 1932'de Varşova'da değiş tokuş edildi ve pakt aynı gün yürürlüğe girdi. 9 Ocak 1933 tarihinde Milletler Cemiyeti Antlaşmalar Serisine tescil edilmiştir.[1]

5 Mayıs 1934'te değişiklik yapılmadan 31 Aralık 1945'e kadar uzatıldı.

Şartlar

Her iki taraf da ikili ilişkilerde şiddetten vazgeçmeyi, sorunlarını müzakereler yoluyla çözmeyi ve diğer tarafı hedefleyen herhangi bir silahlı çatışma veya ittifaktan vazgeçmeyi kabul etti.

Sonrası

23 Eylül 1938'de Sovyetler Birliği, Polonya hükûmetine, Polonya'nın Çekoslovakya'nın işgaline katılması halinde anlaşmanın geçersiz sayılacağını bildiren bir not gönderdi.[2] Ancak, Sovyet hükûmetinin 31 Ekim'de Polonya'nın Zaolzie bölgesini işgal etmesinin ardından pakt yürürlükte kaldı[2] ve paktın iki devlet tarafından 26 Kasım 1938'de yeniden onaylandı.[3] Sonunda, Molotov-Ribbentrop Paktı'nın gizli protokollerine uygun olarak, Sovyet ve Almanların ortaklaşa Polonya'yı işgal ettiği 17 Eylül 1939'da Sovyetler tarafından ortadan kaldırıldı.

Pakt, o zamanlar, Almanya ile yapılan paralı savaşta büyük ölçüde zayıflamış olan, Versailles Antlaşması'nın bazı bölümlerinden vazgeçme ve Fransa ile gevşeyen bağlardan dolayı büyük ölçüde zayıflamış olan Polonya diplomasisinin büyük bir başarısı olarak kabul edildi. Pakt aynı zamanda Polonya'nın Almanya ile müzakere pozisyonunu da güçlendirdi ve bu da sonunda 18 ay sonra Alman-Polonya saldırmazlık bildirgesinin imzalanmasıyla sonuçlandı.

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ League of Nations Treaty Series, vol. 136, pp. 42-53. 2 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ a b ""ОТ ВОЙНЫ 1914 К ВОЙНЕ 1939" (на примере Польши)". pereplet.ru. 17 Şubat 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2022. 

Kaynaklar

  1. Oleg Nikolayevich Ken (2003). Moskva i pakt o nenapadenii s Pol'shey ('Moscow and the Non-Aggression Treaty with Poland'). Sankt Petersburg: PIAF of Russian Academy of Sciences. s. 129. ISBN 5-86763-136-2. 18 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2022. 
  2. Oleg Nikolayevich Ken (1996). Collective security or isolation? Soviet foreign policy and Poland, 1930–1935. St. Petersburg: Evropeyski Dom. s. 328. ISBN 5-85733-057-2. 18 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2022. 
  3. Jan Tomasz Gross (2003). Revolution from Abroad. Princeton: Princeton University Press. s. 396. ISBN 0-691-09603-1. 
  4. Edmund Jan Osmanczyk (2002). Encyclopedia of the United Nations and International Agreements. Routledge (UK). s. 1817. ISBN 0-415-93923-2. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Polonya</span> Orta Avrupada bir ülke

Polonya, resmî adıyla Polonya Cumhuriyeti, Orta Avrupa'da bulunan bir ülkedir. Komşuları, batıda Almanya, güneybatıda Çekya, güneyde Slovakya, kuzeydoğuda Rusya ve Litvanya, doğuda Belarus, güneydoğuda Ukrayna ve kuzeyde Baltık Denizi'dir. Ülke 312.696 km²'lik yüzölçümüyle Avrupa'nın dokuzuncu, dünyanın altmış dokuzuncu büyük ülkesidir. Yaklaşık 38,4 milyonluk nüfusuyla dünya sıralamasında en kalabalık 36. ülkedir.

<span class="mw-page-title-main">Varşova Paktı</span> Komünist ülkeler arasında imzalanan uluslararası askerî ittifak antlaşması

Varşova Paktı ya da resmi olarak Dostluk, İşbirliği ve Karşılıklı Yardımlaşma Antlaşması, 14 Mayıs 1955 tarihinde Varşova'da, sekiz sosyalist ülkenin imzası ile kurulan askeri ve siyasal birlik. Antlaşmayı imzalayan ülkeler Arnavutluk, Bulgaristan, Çekoslovakya, Doğu Almanya, Macaristan, Polonya, Romanya ve SSCB'ydi. Anlaşma, daha önceleri SSCB ile Çekoslovakya (1943); Polonya (1945); Bulgaristan, Macaristan ve Romanya (1948) arasında imzalanan ikili anlaşmaları bütünlüyordu. Pakt, Macaristan, Çekoslovakya ve Afganistan'ın işgalleri gibi önemli siyasal olaylarda askeri unsur olarak yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Polonya Seferi</span> Avrupada II. Dünya Savaşının ilk çatışması

Polonya Seferi veya Polonya'nın İşgali, II. Dünya Savaşı'nın başlangıcı olarak kabul edilir. Nazi Almanyası'nın işgal harekâtı Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı'nın imzalanmasından bir hafta sonra, 1 Eylül 1939'da başlamış ve 6 Ekim 1939'da Almanya ve Sovyetler Birliği'nin Polonya'nın tamamını işgal etmeleriyle son bulmuştur. Alman saldırısı, savaş ilanı olmadan yapılmıştı. Bu saldırı uluslararası hukuka aykırı bir saldırı savaşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı</span> 1939 yılında Nazi Almanyası ile Sovyetler Birliği arasında imzalanan tarafsızlık paktı

Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı veya Molotov - Ribbentrop Paktı, Nazi Almanyası ile Sovyetler Birliği arasında Doğu Avrupa'yı aralarında paylaşan bir saldırmazlık paktıydı. Pakt 23 Ağustos 1939'da Moskova'da Almanya Dışişleri Bakanı Joachim von Ribbentrop ve Sovyet Dışişleri Bakanı Vyaçeslav Molotov tarafından imzalandı ve resmi olarak Almanya ile Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Arasında Saldırmazlık Antlaşması olarak biliniyordu. Gayri resmi olarak; Hitler-Stalin Paktı, Nazi-Sovyet Paktı veya Nazi-Sovyet İttifakı olarak da anıldı.

<span class="mw-page-title-main">Prag Baharı</span>

Prag Baharı, 5 Ocak 1968 tarihinde başlayan ve Çekoslovakya'nın politik olarak liberalleşmeye çalıştığı bir dönemdir. Alexander Dubček'in iktidara gelmesi ile başlayıp aynı yıl 20-21 Ağustos gecesi Sovyetler Birliği ve Varşova Paktı müttefiklerinin ülkeyi işgal etmesi ile sona ermiştir.

Brejnev Doktrini, Soğuk Savaş dönemi sırasında Sovyetler Birliğinin dış politikasını belirleyen bir doktrindir.

<span class="mw-page-title-main">Wojciech Witold Jaruzelski</span> Lehistanın ilk cumhurbaşkanı

Wojciech Witold Jaruzelski, 1981-1989 arasında devlet başkanı, 1989-1990'da cumhurbaşkanı olan Polonyalı komünist asker, devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nin Polonya'yı işgali</span> 1939 yılında II. Dünya Savaşı sırasında Sovyetler Birliğinin Polonyayı işgali

Sovyetler Birliği'nin Polonya'yı işgali II. Dünya Savaşı'nın başlangıç aşamasında Nazi Almanyası'nın Polonya Seferi'nden sonra 17 Eylül 1939'da resmi bir savaş bildirimi yayınlanarak Sovyetler Birliği'nin Polonya'ya düzenlediği askerî harekâttır. Polonya'nın istilasının planı 23 Ağustos 1939 tarihinde imzalanan Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı'nda kararlaştırılmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Solidarność</span>

Solidarność veya Dayanışma 31 Ağustos 1980 tarihinde Polonya Halk Cumhuriyetindeki Gdańsk Tersanesi işçileri arasında kurulan sendika. İlk lideri Lech Wałęsa’dır.

<span class="mw-page-title-main">Aleksander Krzyżanowski</span>

Aleksander Wilk Krzyżanowski (1895-1951), Polonyalı subay, II. Dünya Savaşı sırasında Polonya direniş üyesi ve direniş ordusu olan Armia Krajowa Vilnius bölgesi komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Etki alanı</span>

Uluslararası ilişkiler alanında etki alanı, bir devlet ya da kurumun üzerinde önemli derecede kültürel, ekonomik, askerî ve politik etkisinin olduğu bölgelere verilen ad. Bu kavramın en önemli örneklerinden biri yeni emperyalizm çağında, endüstrileşmiş Avrupalı milletlerin afyon kullanımı ile Çin'e giden yolları açması sırasında görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Sovyet-Japon Tarafsızlık Anlaşması</span> barış antlaşması

Sovyet - Japon Tarafsızlık Anlaşması , Japon - Sovyet Saldırmazlık Anlaşması olarak da bilinir. Anlaşma Sovyetler Birliği ve Japon İmparatorluğu arasında Sovyet - Japon Sınır Savaşı (1939)'ndan iki yıl sonra 13 Nisan 1941'de imzalanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Üç Güç Paktı</span> Üç Güç paktı

Üç-Güç Paktı, Mihver Paktı, Üç-yol Paktı, Tripartite Paktı ya da Tripartite Anlaşması, II. Dünya Savaşı'nın Mihver Devletleri arasında imzalanmış pakt. 27 Eylül 1940'ta Almanya'nın başkenti Berlin'de Nazi Almanyası, Faşist İtalya ve Japon İmparatorluğu tarafından imzalanmıştır. Bu pakta daha sonra 20 Kasım 1940'ta Macaristan, 23 Kasım 1940'ta Romanya, 1 Mart 1941'de Bulgaristan, 25 Mart 1941'de Yugoslavya da dahil olmuştur. Ancak, Yugoslavya pakta girdikten 2 gün sonra çekilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1941 öncesi Almanya-Sovyetler Birliği ilişkileri</span>

1941 öncesi Almanya-SSCB ilişkileri, 1941 yılında karşı saflarda savaşa girmeden önceki Alman Weimar Cumhuriyeti ile Sovyetler Birliği arasındaki diplomatik ilişkilerdir. İki devlet arasındaki ilişkiler, I. Dünya Savaşı'ndan sonra, Almanya tarafından dikte edilen ve Sovyetler ile Almanya arasındaki düşmanlıkları sona erdiren, 3 Mart 1918 tarihinde imzalanan Brest Litovsk Barış Antlaşması ile başladı.

<span class="mw-page-title-main">Polonya-Rusya ilişkileri</span>

Polonya-Rusya ilişkileri, Polonya Krallığı ve Kiev Knezliği ve daha sonra Moskova Knezliği'nin sınır bölgelerinin kontrolü için mücadele edildiği Orta Çağ döneminin sonlarına kadar uzanan uzun ve genellikle çalkantılı bir tarihe sahiptir. Yüzyıllar boyunca, Polonya'nın bir zamanlar Moskova'yı işgal ettiği ve daha sonra Rusya'nın 19. ve 20. yüzyılda Polonya'nın çoğunu kontrol ettiği ve ilişkilere zarar veren birkaç Polonya-Rus Savaşı yaşandı. Polonya-Rus ilişkileri, 1989-1993 komünizmin çöküşünün ardından yeni bir aşamaya girdi. O zamandan beri, Polonya-Rus ilişkilerinde zaman zaman hem iyileşme hem de bozulma görüldü. 2013 BBC Dünya Servisi anketine göre, Polonyalıların %19'u Rusya'nın etkisini olumlu, %49'u ise olumsuz düşünüyor.

<span class="mw-page-title-main">Alman-Sovyet Sınır ve Dostluk Antlaşması</span>

Alman-Sovyet Sınır ve Dostluk Antlaşması, 23 Ağustos 1939 tarihli Molotof-Ribbentrop Paktı'nın ikinci ek protokolüydü. 28 Eylül 1939'da Nazi Almanyası ve Sovyetler Birliği tarafından egemen Polonya'nın ortak işgali ve işgalinden sonra değiştirilen gizli bir maddeydi. Joseph Stalin'in huzurunda sırasıyla Almanya ve Sovyetler Birliği'nin dışişleri bakanları Joachim von Ribbentrop ve Vyacheslav Molotov tarafından imzalandı. İlk antlaşmanın yerini alan protokolün yalnızca küçük bir kısmı kamuoyuna duyurulurken, Nazi Almanyası ve Sovyetler Birliği'nin etki alanları gizli kaldı. Pakt'ın üçüncü gizli protokolü, 10 Ocak 1941'de Friedrich-Werner Graf von der Schulenburg ve Molotov tarafından imzalandı; burada Almanya, Barbarossa Harekatı'ndan yalnızca birkaç ay önce, Litvanya'nın bazı kısımları üzerindeki iddialarından vazgeçti..

<span class="mw-page-title-main">Rumen Köprübaşı</span>

Romanya Köprübaşı, Polonya'nın güneydoğusunda, şu anda Ukrayna'da bulunan bir alandı. 1939'da İkinci Dünya Savaşı'nın başlangıcında Polonya'nın işgali sırasında, Polonya başkomutanı, Polonya Mareşali Edward Rydz-Śmigły, Vistül'ün doğusunda savaşan tüm Polonya birliklerine Lviv'e ve ardından 14 Eylül'de Romanya ve Sovyetler Birliği sınırlarındaki tepelere çekilme emri verdi. O sırada yaklaşık yaklaşık 20 tümen hala hali hazırda savaşmaktaydı. 17 Eylül'de ise Kızıl Ordu saldırdıktan sonra, Rydz-Śmigły tüm birimlere Romanya ve Macaristan'a çekilme emri verdi, ancak birimler arasında iletişim kesintiye uğramıştı.

Doğu Planı, 1920'lerde ve 1930'larda Sovyetler Birliği'ne karşı savaş durumunda oluşturulan bir Polonya savunma askeri planıydı. Batı Planı'nın aksine, İkinci Polonya Cumhuriyeti hükûmeti Sovyetler Birliği'ni tam ölçekli bir savaş başlatabilecek en büyük potansiyel askeri tehdit olarak gördüğü için, tüm savaş arası dönemde hazırlanıyordu. Bununla birlikte, bugün orijinal plandan yalnızca birkaç tarihi belge kalmıştır.

Alman-Polonya saldırmazlık beyannamesi, Alman-Polonya saldırmazlık paktı olarak da bilinir, Nazi Almanyası ile İkinci Polonya Cumhuriyeti arasında 26 Ocak 1934'te Berlin'de imzalanan bir saldırmazlık anlaşmasıydı. Her iki ülke de sorunlarını ikili müzakerelerle çözme ve 10 yıl süreyle silahlı çatışmadan vazgeçme sözü verdi. Anlaşma, Versay Antlaşması'ndaki bölgesel çözümden kaynaklanan sınır anlaşmazlıkları nedeniyle gerilen Polonya ile Almanya arasındaki ilişkileri etkin bir şekilde normalleştirdi. Almanya, Polonya'nın sınırlarını etkili bir şekilde tanıdı ve iki ülke arasında son on yılda meydana gelen ekonomik açıdan zarar verici bir gümrük savaşını sona erdirmek için harekete geçti.

<span class="mw-page-title-main">Józef Beck</span>

Józef Beck, İkinci Polonya Cumhuriyeti'nde diplomat ve askeri subay olarak görev yapan Polonyalı bir devlet adamıydı. Józef Piłsudski'nin yakın bir arkadaşı olan Beck, en çok 1930'larda Polonya dışişleri bakanı olması ve büyük ölçüde Polonya dış politikasını belirlemesiyle ünlüdür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.