İçeriğe atla

Sourou-Migan Apithy

Sourou-Migan Apithy
3. Benin Devlet Başkanı
Görev süresi
25 Ocak 1964 - 27 Kasım 1965
Yerine geldiğiChristophe Soglo
Yerine gelenJustin Ahomadegbé-Tomêtin
Kişisel bilgiler
Doğum 8 Nisan 1913
Porto-Novo
Ölüm 3 Aralık 1989
Paris

Sourou-Migan Apithy (d. 8 Nisan 1913 - ö. 3 Aralık 1989), Dahomeyli (günümüzde Beninli) siyasetçi. Apithy, Afrika ülkesi Dahomey'de (günümüzde Benin) 1964 ile 1965 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

O dönem Fransa kolonisi konumunda olan Dahomey'de dünyaya gelen Apithy, katolik misyoner okuluna gittikten sonra Paris'e geçmiş ve burada ekonomi üzerine eğitim almış ve muhasebeci olarak çalışmıştır. 1946 yılında Dördüncü Fransa Cumhuriyeti meclisine vekil olarak seçilen Apithy, ilerleyen süreçte Fransa ulusal meclise vekil olarak girmiştir. Bu süreçte Rassemblement Démocratique Africain - RDA kuruluşunda yer alan Apithy, 1948 yılında RDA'dan ayrılarak o dönem RDA ile birbirine rakip olan Senegalli Léopold Sédar Senghor'un fikirlerini benimseyen Parti Républicain Dahoméen (PRD) (ilerleyen süreçte sadece Parti Démocratique (PD)) kurmuştur. 1956 yılında doğduğu kent olan Porto-Novo'nun belediye başkanı olan Apithy, 25 Mayıs 1957 yılında gerçekleştirilen bölgesel seçimlerde başa gelen hükûmetin başkan yardımcılığı görevini üstlenmiştir. Mayıs 1958'de Dahomey'in hükûmet başkanı olan Apithy, Mayıs 1959'da Coutoucou Hubert Maga önderliğinde seçime giren RDA tarafından yenilgiye uğratılmıştır.

Ülkenin 1960 yılında bağımsızlığına kavuşması sonucu son hükûmet başkanı Maga, yeni ülkenin ilk devlet başkanı olarak görev almış, Apithy ise devlet başkanı yardımcısı olmuştur. Maga'nın Ekim 1963'te istifası sonrasında en tepesinde Christophe Soglo'nun yer aldığı üç kişilik askerî cuntanın ülkede yönetimi devralmasından önce bir günlüğüne bu görevi geçici olarak üstlenen Apithy, 27 Ekim 1963'te görevi Soglo'ya devretmiştir. Bu süreçte gerçekleştirilen referandum sonucu yeni anayasanın kabulü sonrasında görevi 25 Ocak 1964'te devlet başkanlığı görevini yeniden Soglo'dan teslim alan Apithy, bu görevinden 27 Kasım 1965 tarihinde meclis başkanı Tahirou Congacou önderliğinde kurulacak yeni hükûmete olanak sağlayabilmek için ayrılmıştır. 27 Kasım ile 29 Kasım 1965 tarihleri arasında geçici olarak görevi üstlenen Justin Ahomadegbé-Tomêtin, 29 Kasım'da görevi Congacou'a devretmiştir. 22 Aralık 1965 tarihinde Soglo tarafından gerçekleştirilen ve Congacou'un görevden uzaklaştırılması ile sonuçlanan darbe sonrası ülkeyi terk eden Apithy, Fransa'ya kaçmıştır. 1967 yılında Soglo'nun darbe ile görevden uzaklaştırılması sonucu yeniden ülkeye dönen Apithy, 1970 yılında Ahomadegbé-Tomêtin ve Maga ile birlikte üçlü devlet başkanlığı kurulu içerisinde yer almıştır. Her üç isimde sırayla devlet başkanlığı makamına gelerek ülkeyi yönetme konusunda anlaşmış ve süreç Maga'nın başkanlığı ile başlamıştır. Bu süreç 26 Ekim 1972 yılında Mathieu Kérékou tarafından gerçekleştirilen darbe ile son bulmuş, Apithy devlet başkanlığı sırası kendisine gelemeden yakalanarak ev hapsine alınmıştır. 1981 yılında ülkeyi terk etmelerine izin verilmesinden sonra yeniden Fransa'ya giden Apithy, hayatının geri kalan kısmını burada sürgünde geçirmiş ve 3 Aralık 1989 tarihinde de Paris'te ölmüştür.

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Benin</span> Batı Afrikada bulunan bir ülke

Benin ya da resmî adı ile Benin Cumhuriyeti, Afrika kıtasının batı bölümünde yer alan bir ülkedir. Ülkenin sınır komşularını Nijer, Nijerya, Togo ve Burkina Faso oluşturmakta olup, ülkenin güneyinde Gine Körfezi içerisinde yer alan Benin Körfezi yer almaktadır. Geçmişte Fransa sömürgesi olan ülke 1960 yılında Dahomey Cumhuriyeti adı ile bağımsızlığa kavuşmuştur. 1975 yılında ülke içerisinde yaşanan siyasi gelişmeler neticesinde ülke adı Benin Halk Cumhuriyeti olarak değiştirilmiş, 1990 yılında da rejimin bir kez daha değişmesi ile ülkenin ismi günümüzde de kullanılan Benin Cumhuriyeti olarak değiştirilmiştir. Ülkenin başkenti Porto-Novo'dur.

<span class="mw-page-title-main">Fildişi Sahili</span> Batı Afrikada bulunan bir ülke

Fildişi Sahili ya da resmî adı ile Fildişi Sahili Cumhuriyeti(Fransızca: Côte d’Ivoire, Fransızca telaffuz: [kot diˈvwaʀ]), Afrika kıtasının batı kısmında yer alan bir ülkedir. Ülkenin sınır komşularını Mali, Burkina Faso, Gana, Liberya ve Gine oluşturmaktadır. Bunun haricinde ülkenin güneyinde Atlas Okyanusu yer almaktadır. Ülkenin başkenti Yamoussoukro'dur.

<span class="mw-page-title-main">Antoine Gizenga</span> Kongolu politikacı

Antoine Gizenga, Kongolu siyasetçi. Gizenga, Afrika ülkesi Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde 30 Aralık 2006-10 Ekim 2008 tarihleri arası başbakan olarak görev yaptı. Birleşmiş Lumumbist Partisi'nin (PALU) genel başkanlık görevini yürütüyordu.

<span class="mw-page-title-main">Dahomey Cumhuriyeti</span> Afrika kıtasında bulunan, Fransa sömürgesinden 1958 yılında özerkliğini, 1 Ağustos 1960 tarihinde de bağımsızlığını kazanan devlet

Dahomey Cumhuriyeti, Afrika kıtasında bulunan, Fransa sömürgesinden 1958 yılında özerkliğini, 1 Ağustos 1960 tarihinde de bağımsızlığını kazanan devlet. Ülke 1960-1972 yılları arasında gerçekleştirilen dört farklı askerî darbe sonucu, anayasal düzenini dört defa değiştirmek durumunda kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Coutoucou Hubert Maga</span> Beninli siyasetçi (1916-2000)

Coutoucou Hubert Maga, Dahomeyli siyasetçi. Maga, Dahomey Cumhuriyeti'nin ilk devlet başkanı olarak 1960 ile 1963 yılları arasında bu görevi yürütmüş, bu görevi daha sonra 1970 ile 1972 yılları arasında da üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Maurice Yaméogo</span> Yukarı Voltanın ilk devlet başkanı (1960-1966)

Maurice Yaméogo, Yukarı Voltalı siyasetçi. Yaméogo, Afrika kıtasında bulunan Yukarı Volta'nın bağımsızlığını kazanması sonrası 1960 ile 1966 yılları arasında ilk devlet başkanı olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Christophe Soglo</span>

Christophe Soglo, Dahomeyli asker ve siyasetçi. Soglo, Afrika ülkesi Dahomey'de 1963-1964 ile 1965-1967 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Justin Ahomadegbé-Tomêtin</span> Fransız siyasetçi (1917 – 2002)

Justin Ahomadegbé-Tomêtin, Dahomeyli siyasetçi. Ahomadegbé-Tomêtin, Afrika ülkesi Dahomey'de 1965 ile 1972 yıllarında iki defa çok kısa bir süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Tahirou Congacou, Dahomeyli siyasetçi. Congacou, Afrika ülkesi Dahomey'de 1965 yılında çok kısa bir süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Jean-Baptiste Hachème, Dahomeyli asker ve siyasetçi. Hachème, Afrika ülkesi Dahomey'de 1967 yılında bir gün süre ile devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Iropa Maurice Kouandété ya da Maurice Kouandété, Dahomeyli asker ve siyasetçi. Kouandété, Afrika ülkesi Dahomey'de 1967 ile 1969 yıllarında iki defa olmak üzere çok kısa bir süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Alphonse Amadou Alley, Dahomeyli asker ve siyasetçi. Alley, Afrika ülkesi Dahomey'de 1967-1968 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Paul-Émile de Souza, Dahomeyli (Beninli) asker ve siyasetçi. De Souza, Afrika ülkesi Dahomey'de 1969-1970 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Nicéphore Dieudonné Soglo</span>

Nicéphore Dieudonné Soglo, Beninli siyasetçi. Soglo, Afrika ülkesi Benin'de 1991 ile 1996 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mathieu Kérékou</span> Beninli siyasetçi

Mathieu Kérékou, Beninli siyasetçi. Kérékou, Afrika ülkesi Benin'de 1972-1991 ile 1996-2006 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Ülkesinin isminin Dahomey olduğu bir dönemde, 1972 yılında gerçekleştirdiği darbe ile başa geçen Kérékou, otoriter ve sosyalist yönetimi neticesinde ülkesinin ismini 1975 yılında Benin Halk Cumhuriyeti olarak değiştirmiş, 1991 yılında rejim değişikliğine gidilerek ülkenin ismi Benin Cumhuriyeti olmuştur. Kérékou bu süreçte ülkesinin üç farklı isim döneminde de başkanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Fulbert Youlou</span> Kongo Cumhuriyetinin ilk devlet başkanı

Abbé Fulbert Youlou, Kongolu öğretim görevlisi, din görevlisi ve siyasetçi. Youlou, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nin ilk devlet başkanı olarak 1960 ile 1963 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Alphonse Massemba-Débat</span> 2. Kongo Cumhuriyeti devlet başkanı

Alphonse Massemba-Débat, Kongolu öğretim görevlisi ve siyasetçi. Massemba-Débat, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1963 ile 1968 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Alpha Oumar Konaré</span> Malinin 4. devlet başkanı

Alpha Oumar Konaré, Malili öğretim görevlisi ve siyasetçi. Konaré, Afrika ülkesi Mali'de 1992 ile 2002 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ange-Félix Patassé</span>

Ange-Félix Patassé Orta Afrikalı siyasetçi. Patassé, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 1993 ile 2003 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Félix Houphouët-Boigny</span> Fildişi Sahilli siyasetçi (1905-1993)

Félix Houphouët-Boigny, Fildişili doktor ve siyasetçi. Houphouët-Boigny, Afrika ülkesi Fildişi Sahili'nin ilk devlet başkanı olarak 1960 yılından 1993 yılındaki ölümüne kadar 33 yıl devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.