İçeriğe atla

Sosyalist Yeniden Kuruluş Partisi

Sosyalist Yeniden Kuruluş Partisi
KısaltmaSYKP
Genel başkanFeray Yılmaz Mertoğlu, Mertcan Titiz
Slogan(lar)Hayat bizi sosyalizme çağırıyor!
Kuruluş tarihi24 Haziran 2013
BölünmeToplumsal Özgürlük Partisi (2020-günümüz)
MerkezAnkara
Üyelik (2024)azalış 410[1]
İdeoloji
Siyasi pozisyonAşırı sol
Ulusal üyelikHalkların Demokratik Kongresi
Uluslararası üyelikİlerici Enternasyonal[4]
İnternet sitesi
SYKP eylemi

Sosyalist Yeniden Kuruluş Partisi, 4 sosyalist örgüt ve birçok bağımsız kişinin içerisinde yer aldığı sürdürülen ortak program etrafında ortak bir parti kurma çalışmalarının sonucunda 24 Haziran 2013 tarihinde kuruluşu ilan edilen Marksist-Leninist parti. Kısaltması "SYKP" şeklindedir.

Parti, oluşturulan ortak programında hedefini, kapitalist sömürünün ve bütün tahakküm biçimlerinin, bütün eşitsizliklerin, bütün hiyerarşik ve dışlayıcı toplumsal ilişkilerin tasfiye edildiği; işbölümünün aşıldığı, dayanışma ve ortaklaşmanın insanın varoluşunun içselleştirilmiş bir özelliği haline geldiği bir komünist toplum olarak ilan etmiştir. Parti, 21. yüzyılda kapitalizmin yarattığı çelişkilerin arttığını, emek-sermaye çelişkisinin dışında da farklı çelişkiler var olduğunu, ancak bunların merkezinde emek-sermaye çelişkisinin bulunduğunu ve bu çelişkilere karşı da işçi sınıfının saflarında mücadele edilmesi gerektiğinden bahseder. Partinin logosu 21. yüzyıl sosyalizmini simgeleyen üç renkli yıldızdır. Kızıl işçi sınıfını ve sınıf mücadelesini, yeşil doğayı ve ekolojik mücadeleyi, mor ise kadın kurtuluş mücadelesini simgeler. Parti, Halkların Demokratik Kongresi bileşenlerindendir. Eş genel başkanlık sistemi uygulanır.

SYKP'nin lise kolu Devrimci Liseliler Koordinasyonları (Dev-Lis/K)'dır.

Tarihi

Sosyalist Yeniden Kuruluş adıyla sürdürülen ortak parti kurma çalışmalarının sonucunda Sosyalist Yeniden Kuruluş Partisi (SYKP), 24 Haziran 2013’te İçişleri Bakanlığına yapılan başvuruyla resmî kuruluşunu gerçekleştirdi. Eş başkanlık sistemini kabul eden SYKP’de eş başkanlıklara Nejla Kurul ve Tuncay Yılmaz seçildi. SYKP, Türkiye siyasi tarihinin en önemli halk ayaklanmalarından birisi olan Gezi Parkı olaylarının içerisinde kuruldu.[5]

Partinin kurucuları arasında sosyalist harekette uzun yıllardır mücadele veren sol kamuoyunun yakından tanıdığı Halkların Demokratik Partisi Onursal Başkanı Ertuğrul Kürkçü, Sevim Belli, Mahir Sayın, Kenan Kalyon, Mustafa Kahya, Şaziye Köse, Mustafa Kemal Kaçaroğlu, Tülay Hatimoğulları, Halit Elçi, Hikmet Sarıoğlu, Talat Oruç, Ahmet Cavit Uğur, Ahmet Saymadi, Nejla Kurul, Mustafa Durmuş, Tuncay Yılmaz, Tarık Oruç, Muhsin Dalfidan, Elmas Çınar, Reha Keskin, Kadir Akın, Erdal Kara, Gülseren Pusatlıoğlu, Mehmet Yücel, Mehmet Saltoğlu, Ahmet Kaya, Mehmet Ali Karabekmez, İlhan Cüre gibi isimler de yer alıyor.

23 Haziran 2013 Pazar günü Ankara’da yapılan Kurucular Kurulu toplantısında partinin 101 kişiden oluşan parti meclisi ve eş başkanlar belirlendi. Ardından 24 Haziran 2013 Pazartesi günü Kurucular Kurulu’ndan bir heyet İçişleri Bakanlığı’na başvurarak resmî kuruluşu gerçekleştirdi.

Başvuru sonrasında basına açıklamada bulunan Eş Başkanlar, SYKP’nin sosyalist hareketin ihtiyaç duyduğu yenilenme ve kapitalizmi aşacak bir mücadeleyi örgütleme perspektifiyle kurulduğunu belirttiler. İki yıla yakın bir süredir devam eden partileşme çalışmalarının Gezi Parkı olaylarıyla çakışmasının yeniden kuruluş ihtiyacını bir kez daha ortaya koyduğunu vurgulayan Eş Başkanlar, SYKP’nin aynı zamanda Başbakan Erdoğan’ın ‘çapulcu’ diyerek küçümsediği emekçilerin ve tüm ezilenlerin partisi olduğunu belirttiler. Bu anlamıyla Sosyalist Yeniden Kuruluş Partisi’nin Çapulcu Halk Partisi olarak da adlandırılabileceğini[6][7] ifade eden Eş Başkanlar, Partinin başta emek sermaye çelişkisi olmak üzere her türden baskı, tahakküm ve sömürü politikalarına karşı mücadele edeceğini vurguladılar.

Başlangıçta Sosyalist Demokrasi Partisi'ninde içerisinde bulunduğu Sosyalist Yeniden Kuruluş Parti - Girişimi olarak örgütlenen süreçten, Sosyalist Demokrasi Partisi ideolojik ve örgütsel farklılıklar dolayısıyla çekilmiştir. Kalan 4 yapı ve bağımsız bireyler ise mutabakatlarını yenilemişler ve Sosyalist Yeniden Kuruluş sürecinin ardından SYKP'yi kurmuşlardır.

Özellikle Gezi Parkı olayları başladığından Taksim Meydanı'nda bulunan Atatürk Kültür Merkezi'ne asılan Kes Sesini Tayyip! yazılı pankart protestocuların ilgisini çekmiştir ve bazı yayın kuruluşları tarafından sansürlenmiştir.

Partinin 2. Olağan Kongresi 25-26 Haziran 2016 tarihlerinde gerçekleştirildi. Tülay Hatimoğulları ve Ahmet Kaya eş genel başkanlar olarak seçildiler.[8]

Partinin 3. Olağan Kongresi 13-14 Ekim 2018'de gerçekleştirildi. Eş genel başkanlıklara Canan Yüce ve Cavit Uğur seçildiler.[9]

Partinin 4. Olağan Kongresi 7-8 Ağustos 2021’de gerçekleştirildi. Eş genel başkanlıklara Canan Yüce ve Cavit Uğur seçildiler.[10]

Partinin en son yapılan 5. Olağan Kongresi 10-11 Şubat 2024’de gerçekleştirildi. Eş genel başkanlıklara. Feray Yılmaz Mertoğlu ve Mertcan Titiz seçildiler.[2]

Logosu

SYKP'nin üç renkli bir yıldızdan oluşan logosundaki renklerden kırmızı işçi sınıfı hareketini, mor kadın hareketini, yeşil ise ekoloji hareketini temsil ediyor.

Bileşenleri

İşçilerin Sosyalist Partisi, Toplumsal Özgürlük Parti Girişimi, Sosyalist Gelecek Parti Hareketi (SGPH) ve Sosyalist Birlik Hareketi (SBH) ile çok sayıda bireysel katılımcının oluşturduğu SYKP, bir yılı aşkın zamandır programatik tartışmaları sürdürüyordu. Demokrasi İçin Birlik Hareketi (DBH) ve Halkların Demokratik Kongresi (HDK) gibi oluşumlarda uzun yıllardır birlikte çalışma yürüten siyasi hareketler, programatik tartışmaların, ortak siyasal faaliyetin ve örgütsel bütünleşmenin yeterli düzeye ulaşmasıyla birlikte, SYKP’nin kuruluşu öncesinde bağımsız siyasal varlıklarına son verdi.

Yayınları

Partinin yayın organları aylık yayımlanan Siyaset gazetesi ve üç ayda bir yayımlanan Yaşayan Marksizm dergisidir. Ayrıca Siyasi Haber adlı internet sitesi üzerinden yayım faaliyetini sürdürmektedir. Siyaset gazetesinin yazarları arasında Ertuğrul Kürkçü, Mahir Sayın, Kenan Kalyon, Gülseren Pusatlıoğlu, Tülay Hatimoğulları, Kadir Akın ve Tuncay Yılmaz gibi isimler bulunmaktır.[11]

Kaynakça

  1. ^ "Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı". 3 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2020. 
  2. ^ a b SYKP (12 Şubat 2024). "5. Olağan Kongremizi Tamamladık: Faşizme Karşı Demokrasi, Kapitalizme Karşı Sosyalizm!". SYKP. 14 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2024. 
  3. ^ "Socialist Refoundation Party (SYKP)". Progressive International. 17 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2023. 
  4. ^ "Socialist Refoundation Party (SYKP)". Progressive International (İngilizce). 17 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2023. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2014. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2014. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2014. 
  8. ^ "SYKP'nin 2. Olağan Konferansı yapıldı". Bianet. 5 Temmuz 2016. 7 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2023. 
  9. ^ "3. Olağan Kongremiz Yapıldı". SYKP. 21 Ekim 2018. 5 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2023. 
  10. ^ admin (8 Ağustos 2021). "4. Kongremiz Başarıyla Tamamlandı: Faşizmi #Birlikte Yıkacak, Yeniyi #Birlikte Kuracağız!". SYKP. 14 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2024. 
  11. ^ "Siyaset Dergisi | Sermayeden ve devletten bağımsız dergi". 2 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2023. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sol Parti (Türkiye)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Sol Parti, Türkiye'de faaliyet gösteren sosyalist siyasi parti. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "SOL Parti" şeklindedir. Özgürlük ve Dayanışma Partisinin (ÖDP) 22 Aralık 2019 tarihinde Ankara'da düzenlenen 8. Olağanüstü Kongresi'nde partinin isminin Sol Parti olarak değiştirilmesine dair alınan tüzük değişikliği kararıyla kurulmuştur. Genel başkanı Önder İşleyen'dir.

<span class="mw-page-title-main">Demokratik Sol Parti</span> Türkiyede bir siyasi parti

Demokratik Sol Parti, 14 Kasım 1985 tarihinde Bülent Ecevit liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "DSP" şeklindedir. Simgesi ak güvercindir. TBMM'de 1 milletvekili ile temsil edilmektedir. Genel başkanı Önder Aksakal'dır.

<span class="mw-page-title-main">Anavatan Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1983–2009)

Anavatan Partisi, 1983 yılında Turgut Özal tarafından kurulmuş olan eski siyasi parti. Resmî kısaltması "ANAP" şeklindedir. 1983'ten 1991'e kadar aralıksız olarak tek başına iktidarda kalmış, 1996 ile 2002 yılları arasında da çeşitli koalisyon hükûmetlerinin içinde yer almıştır. 31 Ekim 2009 tarihinde Demokrat Parti ile birleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Doğru Yol Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1983–2007)

Doğru Yol Partisi, Demokrat Parti (DP) ve Adalet Partisi (AP)'nin siyasi mirasçısı olduğu kabul edilen eski siyasal parti. 1983 yılında, 12 Eylül Darbesi'nde kapatılan Adalet Partisi'nin devamı olarak kurulan DYP, 2007 yılında adının değiştirilmesiyle Demokrat Parti adı altında yeniden yapılanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sosyalist Demokrasi Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (2002–2015)

Sosyalist Demokrasi Partisi 2002 yılında çoğunluğunu ÖDP'den ayrılanların kurduğu bir partidir.

<span class="mw-page-title-main">Devrimci Sosyalist İşçi Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Devrimci Sosyalist İşçi Partisi, 1997 yılında Türkiye'de kurulmuş devrimci Troçkist siyasi partidir. Şu ana kadar hiçbir seçime katılmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Komünist Partisi (2001)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Türkiye Komünist Partisi, 11 Kasım 2001 tarihinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "TKP" şeklindedir. Simgesi çarkla çevrelenmiş çekiç ve üstünde bulunan yıldızdır. Genel Sekreteri Kemal Okuyan'dır. Ancak kolektif liderlik ilkesi gereği en yetkili karar organı parti kongresinde seçilen Merkezi Komite'dir.

<span class="mw-page-title-main">Demokrat Parti (2007)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Demokrat Parti, 23 Haziran 1983 tarihinde kurulan, 27 Mayıs 2007 tarihinde Demokrat Parti adını alan, Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "DP" şeklindedir. Simgesi kırattır. TBMM'de 3 milletvekili ile temsil edilmektedir. Genel Başkanı Gültekin Uysal'dır. Yargıtay kayıtlarına göre Türkiye'de kayıtlı olan en eski kuruluşlu siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Ertuğrul Kürkcü</span> Türk siyasetçi

Ertuğrul Kürkcü, Türk sosyalist aktivist, yayıncı ve yazar. Halkların Demokratik Partisi (HDP) Onursal Başkanı, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) Onursal Üyesi ve İlerici Enternasyonal Danışma Kurulu Üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yeşiller Partisi (Türkiye)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Yeşiller Partisi, Türkiye'de 21 Eylül 2020 tarihinde kurulmuş, yeşil siyaseti ve yeşil liberalizmi benimsemiş bir siyasi partidir. Kısaltması YEŞİLLER, simgesi ayçiçeğidir.

Alper Taş, Türk siyasetçidir. Özgürlük ve Dayanışma Partisi eski genel başkanıdır. BirGün gazetesinde köşe yazarlığı yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Halkların Demokratik Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Halkların Demokratik Partisi, 15 Ekim 2012 tarihinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "HDP" şeklindedir. Simgesi gövde bölümü iki adet elden oluşan ağaç tasviridir. Eş genel başkanları Cahit Kırkkazak ve Sultan Özcan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Halkların Demokratik Kongresi</span> Türkiyede bir siyasi ittifak

Halkların Demokratik Kongresi, kısa adıyla HDK 15 Ekim 2011 yılında Ankara'da kuruldu.

Mustafa Kahya, Türk siyasetçi. Sosyalist Yeniden Kuruluş Partisi'nin kurucusu. Hayatının büyük bir çoğunluğunu Türkiye Sosyalist Hareketi içerisindeki Kurtuluş Hareketi'nde ve hareketin içerisinde yer aldığı örgütlenmelerde geçirdi.

<span class="mw-page-title-main">Sosyalist Cumhuriyet Partisi</span> Türkiyede eski bir siyasi parti (2010-2023)

Sosyalist Cumhuriyet Partisi, Sosyalist Cumhuriyet Partisi olmadan önce İşçi Partisi'nden istifa eden bir grup tarafından 2010 yılında Türkiye İşçi Köylü Partisi adıyla kurulmuştur. Geçmişte İşçi Partisi'nde Merkez Komite üyeliği ve Köylü Bürosu Başkanlığı görevlerinde bulunan İsmail Durna ve emekçilerden oluşan grup, İşçi Partisi'nin 2006 yılındaki tüzük ve program değişikliğini revizyonizm olarak nitelendiriyordu. Parti, tüzüğünde "İşçi sınıfının, köy emekçilerinin ve sosyalist aydınların siyasal partisi" olarak tanımlanıyordu.

Yurtsever Cephe, Afrika ülkesi Zambiya'da faaliyet gösteren siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Tülay Hatimoğulları</span> Türk siyasetçi

Tülay Hatimoğulları Oruç, Arap asıllı Türk ekonomist, siyasetçi ve DEM Parti eş genel başkanı. TBMM 27 ve 28. dönem Adana milletvekilidir ve TBMM Dışişleri Komisyonu üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Emek ve Özgürlük İttifakı</span> Türkiyede bir seçim ittifakı

Emek ve Özgürlük İttifakı, Türkiye'de 2023 genel seçimleri için 25 Ağustos 2022 tarihinde kurulmuş bir siyasi ittifaktır. Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi, Türkiye İşçi Partisi (TİP), Emek Partisi (EMEP), Demokratik Bölgeler Partisi (DBP), Emekçi Hareket Partisi (EHP), Toplumsal Özgürlük Partisi (TÖP), Halkların Demokratik Partisi (HDP) ve Sosyalist Meclisler Federasyonu (SMF) ittifakta yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">1. Demokrasi ve Atılım Partisi Olağan Büyük Kongresi</span> 29 Aralık 2020 tarihlerinde yapılan Demokrasi ve Atılım Partisi Büyük Kongresi

1. Demokrasi ve Atılım Partisi Olağan Büyük Kongresi, 29 Aralık 2020 tarihinde yapılmış olan Demokrasi ve Atılım Partisi Büyük Kongresi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi, resmî kısaltmasıyla DEM Parti, veya eskiden bilinen adıyla Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi ; 25 Kasım 2012 tarihinde Eşitlik ve Demokrasi Partisi ile Yeşiller Partisi'nin birleşmesiyle kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Eş genel başkanları Tülay Hatimoğulları ve Tuncer Bakırhan'dır. TBMM'de 57 milletvekili ile temsil edilmektedir. Parti, kendini "sol özgürlükçü" fikirleri ağırlıkla benimseyen bir siyasi parti olarak tanımlamaktadır. Simgesi ağaç, güneş ve insan biçiminden oluşmaktadır.