İçeriğe atla

Sosyalist Enternasyonal

Sosyalist Enternasyonal
Kuruluş3 Haziran 1951
TürUluslararası sivil toplum kuruluşu
AmaçBağlı taraflar arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesi ve siyasi tutum ve faaliyetleri koordine etmek.
MerkezMaritime House, Old Town, Clapham
Konum
Üyeler119
Resmî dillerİngilizce
BaşkanPedro Sánchez
Genel SekreterBenedicta Lasi
Ana organSosyalist Enternasyonal Kongresi
Bütçe1.4 milyon GBP (2011)[1]
Resmî sitesocialistinternational.org

Sosyalist Enternasyonal, sosyal demokrat, demokrat sosyalist ve işçi sınıfı partilerinin ortak olduğu bir ülkelerarası enternasyonalist bir organizasyondur. Organizasyona Türkiye'den CHP üyedir. HDP ise gözlemcilikten 2012 itibarıyla danışma statüsüne yükselmiştir.[2]

Tarih

Sosyalist eğilimdeki çeşitli işçi sınıfı partileri II. Dünya Savaşı'ndan hemen sonra uluslararası bir federasyon içinde yeniden örgütlenme girişimlerini başlattılar. 1946'da İngiltere'de toplanan uluslararası konferansta bir haberleşme ve irtibat bürosu kuruldu. Bu büro ertesi yıl daha temsili nitelikte bir danışma organına dönüştürülerek Uluslararası Sosyalist Konferans Komitesi (COMISCO) adını aldı. Bu komite 1951'de Enternasyonal'i yeniden kurmaya karar verdi. Sosyalist Enternasyonal'in kuruluşu Temmuz 1951'de Frankfurt'ta düzenlenen kongrede gerçekleşti.

Organizasyon

Merkezi Londra'da bulunan örgütün tüzüğüne göre, örgüt içindeki her partinin, üye sayısı ne olursa olsun bir oyu vardır ve kararlar oybirliğiyle alınır. En yüksek organ olan kongre her yıl toplanarak örgütün ilkelerini ve üyelik koşullarını belirler. Bütün üye partilerin temsilcilerinden oluşan daha alt düzeydeki konsey ise gene her yıl toplanır ve örgütün güncel siyasi konulardaki tutumunu saptar, başkan ile sekreteri seçer, ayrıca üyelik ödentilerini belirler. On iki ülkenin temsilcilerinden oluşan ve gerektiğinde toplanan büro ise sekreterliğin çalışmalarını denetler. Örgüte günümüzde faal durumda olan 120'yi aşkın parti üyedir.

Başkanlar, onursal başkan ve genel sekreterler

#İsim Portre Ülke Görev başlangıcı Görev sonu Görev süresi
1 Morgan Phillips (1902–1963) Birleşik Krallık1951 1957 6 yıl
2 Alsing Andersen (1893–1962) Danimarka1957 1962 5 yıl
3 Erich Ollenhauer (1901–1963) Batı Almanya1963
4 Bruno Pittermann (1905–1983) Avusturya1964 1976 12 yıl
5 Willy Brandt (1913-1992) Batı Almanya1976 1992 16 yıl
6 Pierre Mauroy (1928–2013) Fransa17 Eylül 1992 10 Kasım 1999 7 yıl, 54 gün
7 António Guterres (1949) Portekiz10 Kasım 1999 15 Temmuz 2005 5 yıl, 217 gün
8 George Papandreou (1952) Yunanistan30 Ocak 2006 25 Kasım 2022 16 yıl, 300 gün
9 Pedro Sánchez
(1972)
İspanya25 Kasım 2022 Görevde

Onursal başkanlar

Günümüzdeki Onursal başkanlar:[3]

Genel Sekreterler

  • Julius Braunthal, Avusturya (1951–1956)
  • Bjarne Braatoy, Norveç (1956–1957)
  • Albert Carthy, Birleşik Krallık (1957–1969)
  • Hans Janitschek, Avusturya (1969–1976)
  • Bernt Carlsson, İsveç (1976–1983)
  • Pentti Väänänen, Finlandiya (1983–1989)
  • Luis Ayala, Şili (1989–2022)
  • Benedicta Lasi, Gana (2022-present)

Zirveler

Üyeler

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "Finances of the International". Socialist International. 3 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2013. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2009. 
  3. ^ "Honorary Presidents of the Socialist International". Socialist International. 28 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Komünist parti</span> işçi sınıfının önderliğinde üretim araçlarının mülkiyetinin kolektifleştirilmesini hedefleyen siyasi parti

Komünist parti, işçi sınıfının önderliğinde üretim araçlarının mülkiyetinin kolektifleştirilmesini hedefleyen ve tüm dünyada herkesten yeteneğine göre, herkese ihtiyacı kadar ilkesi doğrultusunda sınıfsız, sınırsız ve sömürüsüz bir dünya kurmayı amaçlayan yasal veya yasa dışı olarak örgütlenen, silahlı kanadı da bulunabilen siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Çalışma Örgütü</span>

Uluslararası Çalışma Örgütü ya da ILO, ülkelerdeki çalışma yasalarında ve bu alana ilişkin uygulamalarda standartları geliştirmek ve ileriye götürmek gibi bir amaçla kurulan kuruluştur. Merkezi İsviçre'nin Cenevre kentinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Komintern</span> uluslararası kuruluş

Komintern 1919 Martında, savaş komünizmi döneminin (1918-1921) ortasında Vladimir Lenin ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi tarafından kurulan, "silahlı kuvvetler de dahil tüm mümkün araçlarla uluslararası burjuvaziyi yıkmak ve devletin tamamen yok oluşu için bir geçiş aşaması demek olan Uluslararası Sovyet Cumhuriyetini yaratmak için" mücadele etme amacı güden uluslararası bir komünist örgüt.

<span class="mw-page-title-main">Alfred Gusenbauer</span> 23. Avusturya şansölyesi

Alfred Gusenbauer, 2007 yılından beri 2008 yılına kadar Avusturya şansölyesi ve 2000 yılından 2008 yılına kadar Avusturya Sosyal Demokrat Partisi'nin başkanı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Dördüncü Enternasyonal</span> Uluslararası Komünist Birlik

Dördüncü Enternasyonal, kapitalizme ve stalinizme karşı Troçki önderliğinde kurulmuş olan uluslararası örgüt. Öncülleri Sol Muhalefet ve Uluslararası Komünist Birlik'tir. Troçki ölümünden önce Dördüncü Enternasyonal'in zaferinin kesin olduğunu söylemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Otto Bauer</span> Avusturyalı siyasetçi (1881-1938)

Otto Bauer, Avusturyalı sosyal demokrat politikacı Avusturya Marksizmi'nin teorisyenlerinden biri. 1920 yılında hazırlanan Avusturya anayasasının oluşturulmasına aktif olarak katıldı. Avusturya Sosyal Demokrat Partisi'nin öncülü olan Avusturya Sosyaldemokrat İşçi Partisi'nin (SDAP) sol kanadının öncülüğünü ve I. Dünya Savaşı sonrası Avusturya'nın Almanya'ya katılması taleplerinin sözcülüğünü yaptı. 1907'den itibaren partiye bağlı Arbeiterzeitungun redaktörlüğünü üstlendi ve 1926'da partinin tarihi Linz Programı'nı kaleme aldı. 1934'te faşizme karşı Şubat Ayaklanması'na katıldı. Ayaklanmanın bastırılmasından sonra Avusturya sosyalistlerinin dış bürosunu kurduğu Brünn'e yerleşti. Almanya'nın Çekoslovakya'yı işgalinden sonra Fransa'ya kaçtı ve orada öldü.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Enternasyonal</span>

İkinci Enternasyonal, (1889-1916) hazırlıklarla geçen uzun yıllardan sonra komünist partiler tarafından uluslararası sosyalizm mücadelesini yürütmek amacıyla 1889'da kurulan organizasyon. 1876'da dağılan Birinci Enternasyonal'in görüşlerine paralel olarak anarko-sendikalist hareket organizasyona yine kabul edilmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi</span> 1898-1918 tarihleri arasında Rusyada faaliyet göstermiş sosyalist–marksist işçi partisi

Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi, 1898'de kurulan, Rusya'nın ilk Marksist partisi. Daha sonra Bolşevik ve Menşevik olmak üzere ikiye bölünmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi 4. Kongresi</span>

Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi (RSDİP) Dördüncü Kongresi İsveç'te, Stockholm şehrinde Nisan 1906'da toplandı. Kongrenin toplanma amacını ve toplantıdan çıkan sonuçları daha iyi anlayabilmek için, Kongre'nin hemen öncesindeki gelişmelere ve siyasi atmosfere bakmak gerekir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi 1. Konferansı</span>

Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi 1. Konferansı 12-17 Aralık 1905 tarihleri arasında Finlandiya'ya bağlı Tampere şehrinde toplanan Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin (RSDİP) ilk konferansı. Bu konferansta Lenin ve Stalin ilk kez tanışmışlardır.

Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi 2. Konferansı veya İlk Tüm-Rusya Konferansı, 3-8 Kasım 1906 tarihleri arasında Finlandiya'ya bağlı Tampere şehrinde toplanan Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin (RSDİP) ikinci konferansı.

Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi 5. Konferansı veya Dördüncü Tüm-Rusya Konferansı, 21-27 Aralık 1908 tarihleri arasında Londra'ya bağlı Paris şehrinde toplanan Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin (RSDİP) beşinci konferansı.

Uluslararası Sosyalist Gençlik Birliği, kısaltılışı IUSY, 24-27 Ağustos 1907'de 13 ülkeden 20 farklı genç vekilin Almanya'nın Stuttgart kentinde buluşmasıyla oluşan organizasyon. İkinci Enternasyonal'ın gençlik örgütü olarak "Uluslararası Sosyalist Gençlik" kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Genç Komünist Enternasyonal</span>

Genç Komünist Enternasyonal Komünist Enternasyonal (Komintern) bünyesinde yer alan uluslararası gençlik örgütü idi.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl Sendika Enternasyonali</span>

Kızıl Sendika Enternasyonali ya da Profintern, Komünist Enternasyonal'ın ana öğesi olarak sendikaların faaliyetlerini uluslararası düzeyde komünist faaliyetlere paralel olarak kontrol etmek üzere kurulan kuruluş. Resmen 1921 yılında kurulan örgüt; sosyal demokrat görüşleriyle bilinen ve "Amsterdam Enternasyonali" olarak da isimlendirilen, sınıf mücadelesi tezine karşı sınıf işbirliğini savunan ve bu yolla Marksist görüşü reddeden Uluslararası Sendikalar Federasyonu'na karşıt faaliyetler yürüttü. Uluslararası Sendikalar Federasyonu, bu anlamıyla Komintern'in çalışmalarına ve onun devrim hedefine engel teşkil ettiği için Profintern'in kıyasıya eleştirilerine maruz kaldı. 1937 yılında feshedildi.

<span class="mw-page-title-main">Finlandiya Sosyal Demokrat Partisi</span>

Finlandiya Sosyal Demokrat Partisi, Finlandiya'da sosyal demokrat bir siyasi partidir. Parti, 1899 yılında Finlandiya İşçi Partisi adıyla kurulmuş olup 1903'te günümüz adını almıştır.

İkinci Enternasyonal döneminde, bağlı Sosyalist partilerin kadın örgütlerinin temsilcileri tarafından birkaç Uluslararası Sosyalist Kadın Konferansı düzenlendi. İlk ikisi, İkinci Enternasyonal'in ana Uluslararası Kongreleri ile birlikte yapıldı, üçüncüsü 1915'te Bern'de yapıldı. Konferanslar, Dünya Kadınlar Günü'nü popülerleştirmek için kayda değerdi ve Sosyalist Uluslararası Kadınlar ve Uluslararası Demokratik Kadın Federasyonu gibi grupların öncüleriydi.

Uluslararası Sosyalist Büro 1900 Paris kongresinde kurulan İkinci Enternasyonal'in daimi organıdır. Bundan önce, "İkinci Enternasyonal" için, tek tip bir isim bile verilmeyen bir dizi periyodik kongrenin ötesinde bir örgütsel altyapı yoktu. Bir sonraki kongrenin ev sahibi partisi onu organize etmekle görevlendirildi.

<span class="mw-page-title-main">Radikal ve Benzeri Demokratik Partilerin Uluslararası Birliği</span> radikal partilerin uluslararası ittifakı

Radikal Enternasyonal olarak da bilinen Radikal ve Benzeri Demokratik Partilerin Uluslararası Birliği, 1924'ten 1938'e kadar var olan, klasik radikal ve sol eğilimli liberal siyasi partilerden oluşan bir siyasi enternasyonaldi.

<span class="mw-page-title-main">Beşinci Enternasyonal</span>

Beşinci Enternasyonal ifadesi, sosyalist ve komünist grupların yeni bir işçi enternasyonali yaratma çabasıdır. Daha önce de birçok uluslararası işçi örgütü vardı ve Beşinci Enternasyonal çağrısı, her biri kendisini öncekilerin halefi olarak gören özellikle dört örgütün tanınmasını gerektiriyor:

  1. "Uluslararası İşçi Derneği" olarak bilinen Birinci Enternasyonal, 1864 yılında Londra'da kuruldu.
  2. Anarşistlerin Birinci Enternasyonal'den atılmasının ardından 1889'da kurulan İkinci Enternasyonal, 1916'da dağılıncaya kadar çalıştı. İkinci Enternasyonal, ana akım sosyal demokrat siyasi partilerin uluslararası bir örgütü olan Sosyalist Enternasyonal'in doğrudan atasıydı.
  3. Komünist Enternasyonal veya "Komintern" olarak bilinen Üçüncü Enternasyonal, Birinci Dünya Savaşı'nın başlangıcında İkinci Enternasyonal'in başarısızlığının ardından 1919'da Vladimir Lenin tarafından kuruldu. Grup 1943'te feshedildi.
  4. 1938'de Leon Troçki tarafından Stalinizme karşı kurulan Dördüncü Enternasyonal. Troçki, Komintern'in düzeltilemez olduğunu ve Sovyetler Birliği'ndeki bürokratik elitlerin kontrolü altında karşı devrime geçmiş olduğunu düşünüyordu.