İçeriğe atla

Sosyalist Emekçiler Partisi

Sosyalist Emekçiler Partisi
KısaltmaSEP
Genel başkanGüneş Gümüş
Slogan(lar)
  • Sosyalizm kazanacak!
  • Yeni bir dünyayı sosyalist emekçiler kuracak!
Kuruluş tarihi21 Nisan 2016 (8 yıl önce) (2016-04-21)[1]
ÖnceliSürekli Devrim Hareketi
MerkezÇankaya, Ankara
Gazete(ler)Sosyalist
Üyelik (2024)artış 38[2]
İdeoloji
Siyasi pozisyonAşırı sol
Uluslararası üyelikSosyalist Orta Doğu
Resmî renklerKırmızı ve sarı
İnternet sitesi

Sosyalist Emekçiler Partisi, 21 Nisan 2016 tarihinde Güneş Gümüş liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Partinin genel merkezi Çankaya, Ankara'da bulunmaktadır. Genel başkanı Ankara Üniversitesi'nden ihraç barış akademisyeni sosyolog Güneş Gümüş'tür.

SEP liderliği başından itibaren Türkiye'de sosyalist hareketin ideolojik bir yenilgi yaşadığını ve giderek marksist sınıf tezlerinden uzaklaştığını söyleyerek enternasyonalist, sınıfçı yeni bir alternatif yaratılması gerektiğini vurgulamıştır. 12 Eylül Darbesi sonrası ve SSCB'nin yıkılmasının ardından sosyalist solda görülen postmodern kimlikçi, eurokomünist eğilimlere karşı sınıf mücadelesini ve işçi sınıfın devrimci rolünü savunur, "devrimci Marksist geleneğin Türkiye'de inşası" için mücadele eder.

Tarihçe

SEP; Sürekli Devrim Hareketi (SDH) kadroları tarafından 2016 yılında girişim kurultayı ile ilan edilmiş, Ekim Devrimi'nin 100. yılı olan 2017'de partileşme sürecini tamamlamıştır. Daha sonra SDH'yi kuracak kadrolar önce ODTÜ'de SEP'in gençlik örgütü Marksist Fikir Toplulukları'nı (MFT) kurmuştur. 2004 yılında ODTÜ MFT kurulmuş; Ankara, İstanbul ve Adana'dan örgütlenen kadrolarla 2009 yılında SDH ilan edilmiştir.

İşçilerin Güçbirliği Derneği ile İstanbul'da Sultangazi, Ankara'da Sincan gibi muhafazakar semtlerde işçi çalışmaları yürütmektedir. Bunun dışında İkitelli, Güngören, Rami, Bayrampaşa, Çağlayan işçi havzaları SEP'in çalışma yürüttüğü diğer bölgelerdir. Ankara'da Sincan dışında Ostim, İvedik, Balgat, Saray ve Siteler işçi bölgeleri çalışma yapılan diğer alanlardır. Şanlıurfa'da organize sanayi bölgesi ve kent merkezinde de emekçilerin örgütlenmesi için çalışmalar başlatılmıştır.

SEP'in emekçi kadın vurgusunu öne çıkaran Eşitlik adlı bir kadın örgütü ve Devrimci Sosyalist Liseliler (DSL) adlı bir liseli örgütü vardır.

İdeoloji

Güneş Gümüş - 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü eylemi

SEP tüm dünyada toplumsal eşitliğin sağlandığı, emekçilerin iktidara gelmesiyle kapitalist sistemin tarihe gömüldüğü sosyalizm için mücadele eder. Bu temelde 1917 Ekim Devrimi'nin; Marx, Engels, Lenin ve Troçki'nin yolundan gider. Türkiye’de devrimci Marksizmin kurucusu, kendi ifadeleriyle “cihan komünizmi yolunda işçi ve köylü şuraları hükûmeti"ni kurmak için Anadolu’ya gelen Mustafa Suphi’lerin de devamcısıdır.[3]

Türkiye'de ve Orta Doğu'da etnik-dinsel ayrışmalara, milliyetçiliğe, emperyalist ve kapitalist sisteme ancak emekçilerin ve ezilenlerin sınıf mücadelesi ile karşılık verilebileceğini savunur. Sosyalist bir Orta Doğu yaratmak, emekçilerin ve ezilenlerin kapitalist özel mülkiyeti ortadan kaldıracak örgütlülüğünü sağlamak için Leninist devrimci öncü bir partinin inşa edilmesini amaçlar.

1 Mayıs 2022- Ankara SEP korteji

Bu bağlamda SEP'in örgütsel işleyişinin şekillenmesinde temel aldığı ilke demokratik merkeziyetçiliktir. Parti üyeleri arasında demokrasi ve özgür tartışma olmadan partinin, işçi sınıfının ihtiyaçlarını gerçekten karşılayan, somut duruma uyan politikalar üretmesinin yolu yoktur. Bunun için de karar anına kadar tartışma ve eleştiri özgürlüğü sağlanmalıdır. SEP'in merkezi ideolojik liderliğini yürüten bir merkez komite ve ideolojik liderlikte birlikte çalışan parti meclisi seçilmiş organları mevcuttur.

SEP, işçi sınıfının iktidar olabilmesinin ve sosyalist devrimin 21. yüzyıldaki tek devrimci programının sürekli devrim programı olduğu iddiasını taşır.

Uluslararası örgütlenme

SEP İstanbul

Enternasyonalist mücadeleyi olmazsa olmaz gören SEP geleneğin başından itibaren yeni bir enternasyonal inşa etmek amacıyla teorik üretimler ve pratik örgütlenme faaliyetleri yürütmüştür. Parti 2019 Barselona Konferansı'nda kuruluş adımları atılan Uluslararası Sosyalist Birlik'in (ISL) kurucuları arasında yer almıştır. ISL'nin üç ana seksiyonundan biri olan Arjantin-MST'nin Rusya-Ukrayna Savaşı'nda NATO'cu eğilimler göstermesi ve Ukrayna seksiyonu liderinin Ukrayna milliyetçisi açıklama ve eylemleri nedeniyle SEP, 2022 Eylül ayında ISL'den ayrılmıştır. SEP ISL'den ayrılmasının detaylı gerekçelerini "ISL Üyelerine Mektup: ISL'den Neden Ayrıldık?" makalesiyle yayınlamıştır.[4] Bu süreçte parti teorisyenleri dünyadaki emperyalist rekabet ve ABD-Çin gerilimine dair teorik açıklamalar üretmiştir.[5][6]

SEP, Sosyalist Orta Doğu, sitesi üzerinden enternasyonalist örgütlenme çalışmalarına devam etmektedir. Bunun sonucunda Kasım 2022'de Azeri devrimci Marksistlerle İnqilabın Sesi kurulmuştur.

Yayınlar

SEP'in 6 aylık periyotlarla çıkan Marksist Bakış adında bir teorik yayını, iki haftalık ülke ve dünya gündemine devrimci müdahale aracı olarak çıkardığı Sosyalist Gazete'si vardır. Ayrıca partinin haber sitesi olarak Marksist perspektifle ülke ve dünyadaki tarihsel ve güncel olayların değerlendirildiği Sosyalist Gündem web sitesi mevcuttur.

Partinin temel ideolojik perspektifini yansıtan Sorularla SEP adında ve sosyalist hareketteki konumunu ortaya koyan, geçmişin kapsamlı bir değerlendirmesini yapan Türkiye Devrimci Geleneği adında broşürleri yayınlanmıştır.[7]

Marksist Fikir Topluluğu (MFT)

SEP'in üniversitelerde gençlik örgütlenmesi Marksist Fikir Topluluğu ismiyle yapılmaktadır. SEP'in kurulmasına öncülük edecek kadroların da örgütlendiği ODTÜ MFT ile başlayan gençlik örgütlenmesi pek çok üniversiteye ve şehre (Ankara, İstanbul, İzmir, Urfa, Adana, Trabzon, Denizli, Aydın, Bayburt) yayılmıştır.[8] Teorik anlamda marksizmin devrimci fikirleriyle işsizlik, yoksulluk, emekçi çocuklarının eğitimde yaşadığı eşitsizlikler üzerinde duran kampanyalarla gençlik içerisinde örgütlenme çalışmaları yürütülmektedir.

MFT'nin Marksist Fikir isimli bir iiki aylık bir yayın organı ve marksistfikir.org web sitesi de mevcuttur.[9]

Spartaküs Kültür ve Sanat

SEP'in kültür merkezleri konumundaki Spartaküs Kültür ve Sanat (SKS) Ankara, İzmir, Urfa'da aktif faaliyet göstermektedir.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2016. 
  2. ^ "Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı". 3 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020. 
  3. ^ "100. Yıl Anısına - Bu Tarih Bizim: MUSTAFA SUPHİ TKP'si "SÜREKLİ DEVRİMCİ"DİR! (V. U. Arslan)". Sosyalist Gündem. 10 Eylül 2020. 28 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2022. 
  4. ^ "SEP Merkez Komitesi'nden ISL Üyelerine Mektup: ISL'den Neden Ayrıldık?". Sosyalist Emekçiler Partisi. 13 Kasım 2022. 15 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2023. 
  5. ^ "Ukrayna'dan Sonra Tayvan mı? Tek, Çift, Çok Kutupluluk… - V. U. Arslan". Sosyalist Gündem. 12 Ağustos 2022. 12 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2022. 
  6. ^ "Emperyalizm Nedir? Çin ve Rusya Emperyalist midir? - Güneş Gümüş". Sosyalist Gündem. 4 Mart 2022. 5 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2022. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2022. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2022. 
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Komünizm</span> Bütün malların ortaklaşa kullanıldığı ve özel mülkiyetin olmadığı toplum sistemini hedefleyen ideoloji

Komünizm ; üretim araçlarının ortak mülkiyeti üzerine kurulu sınıfsız, parasız ve devletsiz bir toplumsal düzen ve bu düzenin kurulmasını amaçlayan toplumsal, siyasi ve ekonomik bir ideoloji ve harekettir. Sadece üretim araçlarının ortak kullanımına dayanan sosyalizm ile tam olarak aynı anlama gelmemesine rağmen hatalı bir biçimde eş anlamlı olarak da kullanılabilmektedir. 20. yüzyılın başından beri dünya siyasetindeki büyük güçlerden biri olarak modern komünizm, genellikle Karl Marx'ın ve Friedrich Engels’in kaleme aldığı Komünist Parti Manifestosu ile birlikte anılır. Buna göre özel mülkiyete dayalı kapitalist toplumun yerine meta üretiminin son bulduğu komünist toplum gerçektir. Komünizmin temelinde yatan sebep, sınıfsız, ortak mülkiyete dayalı bir toplumun kurulması isteğidir. Sınıfsız toplumlarda en genel anlamıyla tüm bireylerin eşit olması fikri karşıt görüşlüler tarafından "ütopya" olarak görülür ve zorla yaşanmaya çalışılırsa kaosa yol açacağı iddia edilir. Paris Komünü, komünist sistem yaşayabilmiş ilk topluluktur. Bunun dışında Mahnovist hareket öncülüğünde Ukrayna ve İspanya iç savaşı sırasında yaklaşık dört yıl süren anarko-komünist hareketle şekillenen toprakların kolektifleştirilmesi esasına dayalı olarak komünist topluluklar da kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Marksizm</span> Alman filozof Marxın düşüncelerine dayanan devrimci sosyalist akım

Marksizm, özgün bir siyasal felsefe akımı, tarihin diyalektik materyalist bir yorumuna dayanan ekonomik ve toplumsal bir dünya görüşü, kapitalizmin Marksist açıdan çözümlenmesi, bir toplumsal değişim teorisi, Karl Marx'ın ve Friedrich Engels'in çalışmalarından çıkarılan, insanın özgürleşmesiyle ilgili bir düşünce sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Komünist parti</span> işçi sınıfının önderliğinde üretim araçlarının mülkiyetinin kolektifleştirilmesini hedefleyen siyasi parti

Komünist parti, işçi sınıfının önderliğinde üretim araçlarının mülkiyetinin kolektifleştirilmesini hedefleyen ve tüm dünyada herkesten yeteneğine göre, herkese ihtiyacı kadar ilkesi doğrultusunda sınıfsız, sınırsız ve sömürüsüz bir dünya kurmayı amaçlayan yasal veya yasa dışı olarak örgütlenen, silahlı kanadı da bulunabilen siyasi parti.

Leninizm veya Lenincilik, Marksizm üzerine kurulmuş siyâsî ve iktisâdî bir teoridir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu</span> 1960ların ikinci yarısında kurulmuş silahlı sosyalist örgüt

Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu ya da THKO, Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan, Yusuf Aslan, Sinan Cemgil, Alparslan Özdoğan, Kadir Manga, Taylan Özgür, Cihan Alptekin ve Mustafa Yalçıner tarafından kurulan silahlı Marksist-Leninist örgüt. Örgüt, kuruluşunu, gerçekleştirdiği bir dizi eylemden sonra 4 Mart 1971 tarihinde yayımladığı bir bildiri ile kamuoyuna duyurdu.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Devrimci Komünist Partisi</span> Yasa dışı sol görüşlü siyasi parti

Türkiye Devrimci Komünist Partisi, Türkiye'de faaliyet gösteren yasa dışı siyasi partidir. Parti 2 Şubat 1980'de İzmir'de toplanan I. (Kuruluş) Kongresi'yle Halkın Kurtuluşu hareketinin partileşmesi sonucu kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İşçi Partisi (Türkiye)</span> Türkiyede bir siyasi parti (1992–2015)

İşçi Partisi, 10 Temmuz 1992 tarihinde kapatılan Sosyalist Parti'nin yerine Doğu Perinçek tarafından 11 Temmuz 1992 tarihinde kurulmuş olan Türk siyasî parti. Rus milliyetçisi Aleksandr Dugin'in Neo-Avrasyacılık düşüncesini desteklemekteydi.

Troçkizm, Marksizm'in Troçki'nin bakış açısıyla yorumlanmasıdır. Aynı zamanda 1917 Ekim Devrimi'nden sonra ortaya çıkmış bir ayrımı ifade eder. Sovyetler Birliği'nde "sol muhalefet" olarak örgütlenmiş, Troçki'nin kurduğu 4. Enternasyonal'le başlayarak günümüze kadar gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Komintern</span> uluslararası kuruluş

Komintern 1919 Martında, savaş komünizmi döneminin (1918-1921) ortasında Vladimir Lenin ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi tarafından kurulan, "silahlı kuvvetler de dahil tüm mümkün araçlarla uluslararası burjuvaziyi yıkmak ve devletin tamamen yok oluşu için bir geçiş aşaması demek olan Uluslararası Sovyet Cumhuriyetini yaratmak için" mücadele etme amacı güden uluslararası bir komünist örgüt.

İlk sayısı Aralık 2004'te çıkan Marksist Bakış dergisi, işçi sınıfı ve gençlik mücadelelerine Marksist bir önderlik yaratmak ve bu doğrultuda devrimci kadroları bir araya getirip örgütlemek için, ideolojik-politik perspektifler sunmak çabasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Karl Kautsky</span> Alman Marksist, sosyal demokrasi kuramcısı ve lider

Karl Kautsky, Alman Marksist, sosyal demokrasi kuramcısı ve lider. Felsefe ve tarih öğrenimi gören Kautsky, Avrupa işçi sınıfı hareketinin en önemli liderlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Nisan tezleri</span>

Nisan Tezleri, 1917 Şubat Devrimi ile Rusya'daki Çarlık rejiminin devrilmesi üzerine sürgünde bulunduğu İsviçre’den, Mühürlü Tren ile Rusya’nın başkenti Petrograd’a gelen Bolşevik lider Lenin tarafından ilan edilen ve parti tarafından izlenmesi gereken siyasi hattı anlatan açıklamalar. Tezler daha çok Rusya’nın içinde bulunduğu durumu tahlil etmekte ve Bolşevikler tarafından yapılması gerekenleri sıralamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Devrimci İşçi Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Devrimci İşçi Partisi, Haziran 2007'de İşçi Mücadelesi adlı Marksist gazetenin çağrısıyla kuruluşuna başlanan, Şubat 2011'de yapılan kongresiyle kuruluşunu tamamlayan, Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Enternasyonal Komünist Akım</span>

Enternasyonal Komünist Akım (EKA), 1975'te kurulmuş ve Fransa, Birleşik Krallık, Meksika, Belçika, Hollanda, Almanya, İspanya, Venezuela, Brezilya, İsveç, Hindistan, İtalya, ABD, İsviçre, Filipinler ve Türkiye'de şubeleri bulunan uluslararası merkezileşmiş sol komünist bir örgüttür. Türkiye'de Enternasyonalist Komünist Sol isimli grup Ocak 2009 tarihinde kendisini feshederek EKA'nın Türkiye şubesi olarak Dünya Devrimi ismini almıştır. Dünya Devrimi'nin üyelerinin tamamı 2014 Aralık ayında EKA'dan ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sol komünizm</span> Siyasi fikir

Komünist sol olarak da bilinen sol komünizm, Komünist Enternasyonal'in sol kanadını teşkil eden ve Komünist Enternasyonal'den 1920'lerden ayrılmış akımlardan gelen siyasi geleneğin ismidir. Komünist Enternasyonal'in dünyanın pek çok yerindeki partilerinde, oportünizme karşı, devrimci görüşleri savunan sol kanatlar gelişmiş olsa da, bu akımlar en net biçimde Almanya-Hollanda komünist solu ve İtalyan komünist solu tarafından ifade edilmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Halkın Türkiye Komünist Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (2014-2017)

Halkın Türkiye Komünist Partisi, Türkiye Komünist Partisi'nde 2014 yılı Nisan ayında başlayan ayrışmanın ardından 12. Kongre etrafında toplanan Erkan Baş, Metin Çulhaoğlu, Kurtuluş Kılçer, Erkan Kılıç, Can Soyer ve Doğan Ergün'ün de dahil olduğu partililerin kurduğu Marksist-Leninist siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">İşçi Demokrasisi Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

İşçi Demokrasisi Partisi 2014 yılında duyurulan ve 21 Ağustos 2015 tarihinde kurulan Troçkist partidir.

<i>"Sol" Komünizm, Bir Çocukluk Hastalığı</i>

"Sol" Komünizm, Bir Çocukluk Hastalığı, Bolşevik lider Vladimir Lenin'in 1920 yılında yazmış olduğu eser. Lenin, bu yapıtında sol komünizm düşüncesini kıyasıya eleştirmektedir. Yapıtında bu düşüncelerini "Komünistlerin tüm görevi, icat edilmiş, çocukça "radikal" şiarlarla kendini geri kalmışlardan tecrit etmek değil, onları inandırmak, onlar arasında çalışmaktır." şeklinde özetleyerek açıklar. Burada yazılan teoriler ve görüşler Marksist-Leninist ideolojiye dayanak oluşturmuştur.

Nasyonal sosyalizm ideolojisinde sosyalizmin ne anlama geldiği veya neden bu ismin tercih edildiği, Naziler hakkında yapılan tartışmalara konu olmuştur. Sık görülen bir düşünceye göre; amaç sadece o dönem sosyalizm sözcüğünün popülerliğinden, işçi sınıfını olumlu biçimde etkilemesinden ve alt sınıfı partiye kazandırma isteğinden dolayı ideolojiye ve partinin ismine sosyalizmin entegre edildiğidir.

<span class="mw-page-title-main">Güneş Gümüş</span> Türk siyasetçi ve akademisyen

Güneş Gümüş, Türk siyasetçi ve akademisyendir. Şu anki Sosyalist Emekçiler Partisi genel başkanıdır. 2012 yılından 2017'de Barış İçin Akademisyenler bildirisine imza atması nedeniyle ihraç edilene kadar Ankara Üniversitesi Sosyoloji bölümünde akademisyen olarak görev yapmıştır.