İçeriğe atla

Sosyal muhafazakârlık

Makale serilerinden
Türler
Kavramlar
Gelenek
Düşünürler
Politikacılar
Organizasyonlar
Dini Muhafazakârlık
Ulusal Türler
İlgili Konular

Sosyal muhafazakârlık, sosyal çoğulculuk yerine geleneksel güç yapılarına vurgu yapan bir politik felsefe ve muhafazakârlık çeşididir.[1] Kuzey Amerika'daki sosyal muhafazakârlık, 1800'lerin başında, William Wilberforce ve Abraham Lincoln tarafından ifade edildiği gibi, köleliğin, Hristiyanlık ve anayasa karşıtı yönlerine bir tepki olarak yükseldi. Ayrıca alt sınıf Protestan Amerikalıların ekonomik güvensizliği, McCarthycilik ve sosyal kurumlara yönelik diğer zorluklarla da uğraştılar. Sosyal muhafazakârlar genellikle sosyal konuların örgütlenmesini ve siyasallaştırılmasını desteklediler.[1][2][3]

Sosyolog Harry F. Dahms, sosyal muhafazakârlığın aile yapıları, cinsel ilişkiler, vatanseverlik, silah sahipliği ve askeri işgallerle ilgili geleneksel değerlere "bağlılık" ile ilişkili olduğunu öne sürerek, Hristiyan doktrinel muhafazakârları (kürtaj karşıtı, eşcinsel evlilik karşıtı) ve silahlı muhafazakârları (NRA [Ulusal Tüfek Birliği] yanlısı) ideolojinin iki alanı olarak tanımlar.[4] Sosyal muhafazakârlar ayrıca dini kurumların kamusal alana katılma haklarına değer verirler, böylece hükûmet-din birliğini destekler ve devlet ateizmine karşı çıkarlar.[5][6][7]

Sosyal muhafazakârlık ve diğer ideolojik görüşler

Sosyal muhafazakârlık ile paleomuhafazakârlık arasında geleneksel toplumsal formları destekleyen ve değer veren ortak noktalar bulunmaktadır.[8][]

Sosyal muhafazakârlık, bazı Avrupalı muhafazakârlarının (örneğin Birleşik Krallık'taki tek ulusçu muhafazakârlar, Fransa'daki Gaullistler gibi) Keynesyen ekonomi ve refah devleti ile birleştirilen ekonomik müdahaleci muhafazakârlıktan ayrılmalıdır. Bazı sosyal muhafazakârlar, ekonomik ve mali konularda serbest ticareti ve laissez-faire piyasa yaklaşımlarını desteklerken, sosyal muhafazakârlar aynı zamanda müdahaleci ekonomik politikaları da destekleyebilir, ancak bu müdahalenin ahlaki veya kültürel amaçları desteklediği durumlarda olabilir. Tarihçi Jon Wiener, sosyal muhafazakârlığı tarihsel olarak "elitist koruyucuların" daha düşük sınıf işçilere, göçmenlikten kaynaklanan zenginliği 'korumalarını' istemeleriyle ilgili bir çekim olarak tanımlamıştır.[9][10] Birçok sosyal muhafazakâr, korumacılık ve serbest piyasa arasında bir dengeyi destekler. Bu, maddi refahın korunması konusundaki endişe, geleneksel değerlerin savunulması gibi genellikle dini bir temele sahip olabilir. Örnekler arasında Bavyera Hristiyan Sosyal Birliği, Önce Aile Partisi ve Katter'in Avusturalyalı Partisi ile Amerika Birleşik Devletleri'ndeki toplumculuk hareketi bulunmaktadır.[11]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b Wiener, Jonathan (Bahar 1973). "Review: The Politics of Unreason: Right-Wing Extremism in America, 1790-1970". The Journal of Interdisciplinary History. MIT Press. 3 (4): 791 –793. doi:10.2307/202704. JSTOR 202704. 16 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2021 – JSTOR vasıtasıyla. 
  2. ^ Riley, Jim. "Liberalism & Conservatism". academic.regis.edu. 10 Mayıs 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ Farney, James Harold (2012). Social Conservatives and Party Politics in Canada and the United States (İngilizce). University of Toronto Press. ISBN 9781442612600. 24 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2021. 
  4. ^ Smith, Robert B. (2014). Harry F. Dahms (Ed.). Social Conservatism, Distractors, and Authoritarianism: Axiological versus instrumental rationality. Mediations of Social Life in the 21st Century (İngilizce). Emerald Group Publishing. s. 101. ISBN 9781784412227. 24 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2021. 
  5. ^ Dean, John W. (11 Temmuz 2006). Conservatives Without Conscience (İngilizce). Penguin Publishing Group. s. 77. ISBN 9781101201374. 
  6. ^ Wald, Kenneth D.; Calhoun-Brown, Allison (2007). Religion and Politics in the United States (İngilizce). Rowman & Littlefield. s. 240. ISBN 9780742540415. 
  7. ^ Booten, Matthew (11 Mayıs 2020). "19 different types of conservatives". Politic-Ed. 19 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Social conservatism often opposes state-atheism, however not atheism itself. They believe that if we allow states to stop believing in God, that societal order will simply break down as a result. 
  8. ^ Rowland, Howard S. (2010). Things to Think About (İngilizce). Xlibris Corporation. s. 171. ISBN 9781453571286. []
  9. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Wiener 19732 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  10. ^ West, Ed (2020). Small Men on the Wrong Side of History: The Decline, Fall and Unlikely Return of Conservatism. 
  11. ^ Robin, Corey (2011). The Reactionary Mind: Conservatism from Edmund Burke to Donald Trump. Oxford University Press. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Sosyal liberalizm, bireysel özgürlük ve sosyal adalet arasında denge kurmayı amaçlayan politik bir ideolojidir. Klasik liberalizm gibi bireyci ekonomiyi, sivil ve siyasi hak ile özgürlüklerin genişlemesi bakımıyla uyuşur ancak bunlara ek olarak hükûmetin meşru rolünün yoksulluk, sağlık ve eğitim gibi ekonomik ve sosyal konuları olduğunu da içeren sosyal piyasayı temel alır. Sosyal liberalizmde toplumun iyiliği bireyin özgürlüğü ile uyumlu görülür. İkinci Dünya Savaşı sonrasında sosyal liberal fikirler dünyanın birçok ülkesinde benimsenmiştir. Sosyal liberal düşünceler ile partiler merkez veya merkez sol olarak kabul edilir. Bununla birlikte, ülkelere göre farklı isimlendirmeler sosyal liberalizmi tarif etmektedir. Birleşik Krallık'ta yeni liberalizm, ABD'de modern liberalizm, Almanya'da sol liberalizm ve İspanyolca konuşulan ülkelerde ilerici liberalizm olarak adlandırılır.

Muhafazakârlık veya tutuculuk, geleneksel toplumsal etmenlerin korunmasını destekleyen politik ve toplumsal felsefedir. Daha belirgin bir anlamda ilgili toplumun içinde bulunduğu çağın gereklerini göz ardı etmeksizin, geçmişten gelen tarihsel, kültürel ve uygar birikimlerini kaybetmeden, kısaca öz dinamiklerinin değişmesine karşı direnç gösteren, toplumsal-kültürel değerlerin korunmasını savunan politik bir görüştür.

Sağcılık, toplumsal hiyerarşiyi veya toplumsal eşitsizliği kabul eden veya destekleyen siyasal duruş veya etkinliktir. Toplumsal eşitsizlik, sağcılar tarafından; ya milletsel/ırksal farklılıklardan, ya dini ve inançsal farklılıklardan, ya kültürel ve sosyal farklılıklardan ya da piyasa ekonomisindeki rekabetten kaynaklandığı için kaçınılmaz, doğal, normal veya cazip bulunur. Sağ ve sol isimli siyasal kavramlar, Fransız Devrimi (1789-1799) zamanında, ayrı görüşteki siyasetçilerin Fransız parlamentosunun sağında veya solunda oturmalarından esinlenilerek oluşturulmuştur; parlamento başkanının sağındaki koltuklarda oturanlar, çoğunlukla monarşist Ancien Régime destekçilerinden oluşmuştur.

İlerlemecilik, ilericilik ya da progressivizm, her alanda ileri düzeyde önlemler uygulayarak insanların mevcut durumlarını iyileştirmeyi ve toplumun statüsünü yükseltmeyi amaçlayan, bu doğrultuda toplumsal reformu destekleyen politik felsefedir. Bilim, teknoloji, ekonomik kalkınma ve sosyal organizasyondaki ilerlemelerin insanın yaşam koşullarını geliştirmede büyük öneme sahip olduğunu ifade eden İlerleme Düşüncesine dayanır. Modern siyasette ilerlemecilik, siyasi değişim ve hükûmet eylemlerinin desteği yoluyla sıradan insanların çıkarlarını temsil etmeyi amaçlayan bir sosyal veya siyasi harekettir ve genellikle sol-liberal geleneğin bir parçası bağlamında düşünülür. Ancak bu, ideolojilerin eş anlamlı olduğu anlamına gelmez.

Merkez sağ, siyasi spektrumun sağında yer alırken merkeze daha yakındır. Merkez sağ partiler genellikle liberal demokrasiyi, kapitalizmi, piyasa ekonomisini, özel mülkiyet haklarını ve az ölçekte bir refah devletini destekler. Merkez sağ oluşumlar muhafazakârlığı ve ekonomik liberalizmi desteklerken sosyalizm ve komünizme karşı çıkarlar.

Ekonomik liberalizm, piyasa ekonomisinin bireyci hatlara dayanmasını ve üretim araçlarının özel mülkiyette olmasını destekler. Ekonomik liberaller, serbest ticareti ve açık rekabeti engellediği için piyasaya yapılan hükümet müdahalesine ve korumacılığa karşı çıkma eğilimindedir, ancak mülkiyet haklarını korumak ve piyasa başarısızlıklarını çözmek için yapılan hükûmet müdahalesini destekler. Ekonomik liberalizm, Büyük Buhran ve Keynesyenizm'in yükselişine kadar genel olarak klasik liberalizmin ekonomik modelini ifade etmek için kullanılmıştır.

Karma ekonomi, kamu hizmetleri, güvenlik, askeriye, refah ve eğitim gibi hem özel işletmeleri hem de kamulaştırılmış devlet hizmetlerini kabul eden bir ekonomik sistemdir. Karma ekonomi aynı zamanda halkı, çevreyi veya devletin çıkarlarını korumaya yönelik bir tür düzenlemeyi de teşvik eder.

Merkez sol, siyasette sol ve merkez arasındaki görüşler bütünüdür. Fırsat eşitliği yoluyla toplumsal adaletin sağlanabileceği düşüncesini savunmaktadır. Merkez sol siyaset, toplumun varsıl ve yoksul kesimleri arasındaki gelir farkını en aza indirmeyi amaç edinmiştir. Siyaseten ve toplumsal olarak radikal kararlar alınabilir. Bunun yanında reformist tutumlar ile de ekonomik ve sosyal politikalar sağlanabilir. Çoğulculuk taraftarı bir görüştür, toplumun sosyal hak ve çıkarları el üstünde tutulur.

<span class="mw-page-title-main">Hristiyan demokrasi</span>

Hristiyan demokrasi, merkez sağ bir ideolojidir. Bu ideoloji, ülke içinde "Hristiyanlık ilkelerinin" uygulamasına dayalıdır. Kamu içinde Hristiyan ahlakı, geleneği ve adetlerinin, modern ve demokratik bir biçimde uygulanmasını savunmaktadır. Hristiyan demokrasi ideolojisi, muhafazakârlık ve Katolik toplumsal öğretisinin etkisi altında, 19. yüzyılda Avrupa'da ortaya çıkmıştır. Ekonomik olarak ise sosyal piyasa ekonomisini savunur. Latin Amerika'da bu sol ideolojiye dönüşmüşken, Avrupa'daki Hristiyan demokrat siyasi partiler genellikle muhafazakâr, liberal ve ılımlıdır.

Liberal muhafazakârlık, özel mülkiyet, serbest ekonomi girişimciliği ile halkın geleneksel, kültürel ve ahlaki değerlerini yönetime dahil eden; anayasal ve temsili hükûmeti savunan muhafazakâr bir siyasi ideolojidir.

Millî muhafazakârlık, millî kimlik ve kültürel kimliğin korunmasına odaklanan muhafazakârlığın milliyetçi bir çeşididir. Millî muhafazakârlar genellikle milliyetçiliği geleneksel kültürel değerleri, aile değerlerini ve göçmen karşıtlığı destekleyen muhafazakâr duruşlarla birleştirir. Millî muhafazakârlık, ulusal veya ulusçu muhafazakârlık olarak da isimlendirilir.

Merkezcilik, toplumsal eşitliğin yanı sıra belirli bir sosyal hiyerarşinin kabul edilmesini veya desteklenmesini içeren siyasi bir bakış açısı veya duruştur. Bununla birlikte, merkezcilik, önemli ölçüde sağ veya sol yanlısı politika değişikliklerine karşı çıkar.

Siyasi yelpaze, siyasi pozisyon veya politik spektrum, farklı siyasi pozisyonları birbirine göre tanımlamak ve sınıflandırmak amacıyla kullanılan bir sistemdir. Bu pozisyonlar, bağımsız siyasi boyutları temsil eden bir veya daha fazla geometrik eksende yer alır. "Siyasi pusula" ve "siyasi harita" ifadeleri, özellikle popüler iki boyutlu modellerine atıfta bulunmak üzere, siyasi yelpazeyi ifade etmek için kullanılan terimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Ilımlı Birlik Partisi</span>

Ilımlı Birlik Partisi, İsveç'te merkez sağ bir siyasi partidir. Parti, 1904 yılında İsveç Parlamentosu'ndaki bir grup muhafazakâr tarafından kurulmuş olup genellikle vergi indirimlerini, serbest piyasayı, sivil özgürlükleri ve ekonomik liberalizmi desteklemektedir.

Kültürel muhafazakârlık, bir ulus devletin veya devlet sınırlarıyla tanımlanamayan bir kültürün kültürel miraslarını korumak olarak tanımlanır. Kültürel muhafazakarlık kimi zaman Québec'teki gibi dilin korunmasıyken kimi zaman Amerika yerlilerindeki gibi ırksal kültürün korunmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Theda Skocpol</span> Amerikalı sosyolog

Theda Skocpol, Harvard Üniversitesi'nde Victor S. Thomas Yönetim ve Sosyoloji Profesörü olan Amerikalı sosyolog ve siyaset bilimci. Her iki disiplinde de etkili bir figür olan Skocpol, en çok tarihsel-kurumsal ve karşılaştırmalı yaklaşımların yanı sıra "devlet özerkliği teorisi" ile tanınır. Hem popüler hem de akademik kitle için çok sayıda yazı yazdı. Amerikan Siyaset Bilimi Derneği ve Sosyal Bilimler Tarih Derneği Başkanlığı yapmıştır.

Yeni Sağ, farklı ülkelerdeki çeşitli sağcı siyasi gruplar veya politikalar için kullanılan bir terimdir. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Doğu Avrupa partilerinin ortaya çıkışını anlatmak için de kullanılmıştır.

Amerika Birleşik Devletleri'nde muhafazakârlık, sınırlı hükûmet ve eyalet hakları olarak adlandırılan, Amerikan geleneklerini, cumhuriyetçiliği ve eyaletlerle ilgili olarak sınırlı federal hükûmet gücünü karakteristik olarak öncelik hâline getiren politik ve sosyal bir felsefedir. Tipik olarak Hristiyan değerlerini, ahlaki evrenselciliği, Amerikan istisnacılığını ve bireyciliği destekler. Genellikle güçlü bir ulusal savunmayı, silah haklarını, serbest ticareti ve Batı kültürünü komünizm, sosyalizm ve ahlaki göreciliğin oluşturduğu tehditlere karşı korumayı savunur.

Siyahi muhafazakârlık, dünya genelinde genellikle muhafazakâr ideolojiyle uyumlu olan Afrika kökenli topluluklara dayanan bir siyasi ve sosyal felsefedir. Siyahi muhafazakârlar, siyah kilise bağlamında gelenekçilik, vatanseverlik, kendi kendine yeterlilik ve güçlü kültürel ve sosyal muhafazakârlığı vurgular. ABD'de genellikle, ancak sadece, Cumhuriyetçi Parti ile ilişkilendirilir.

Sivil muhafazakârlık, politika açısından sadece bireyleri ve devleti düşünmek yerine, devlet ile bireyler arasındaki kurumları bir politika konusu olarak ele almayı öneren bir fikirdir. David Willetts, "Civic Conservatism" (1994) adlı çalışmasıyla "sivil muhafazakârlık" fikrine öncülük etmiştir. Bu ilke, Muhafazakâr Parti'nin yerelci ajandasına ve gönüllü kuruluşlara vurgu yapmasına yönelik artan desteğin ardındaki düşüncelerden biridir. The Spectator dergisiyle yaptığı bir röportajda, "Cameronizm'in fikir babası" olarak anılmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.