İçeriğe atla

Sosyal bilgiler

Sosyal bilgiler; tarih, coğrafya ve siyaset bilimi dahil olmak üzere, sosyal bilimler ve beşeri bilimlerin bir arada bulunduğu disiplinler arası bir konudur. Sosyal bilgiler, ilk olarak yirminci yüzyılın başında, Amerikalı eğitimciler tarafından kullanılmış bir terimdir.[1] Sosyal bilgilerin; özellikle de yüksek öğretim düzeyindeki amaçlarından birisi, benzersiz metotlar ve özel konsantrasyon odaklarıyla, sosyal sorunlar ve bu sorunların daha derin analizleri için, birkaç farklı disiplin ve akademik araçların paylaşılarak, birbirleriyle iletişim kurmaları ve tutarlı bir konu alanı oluşturmalarını sağlamaktır.[2] Ayrıca sosyal bilgiler; öğrencilerin, çeşitli demokratik bir topluma, bilgili ve sorumluluk sahibi bireyler olarak katılmaları için eğitmeyi amaçlamaktadır. Sosyal bilgiler içeriği, değerleri ve gerekçeli görüşleri geliştirmek için gerekli arka plan bilgisini sağlamaktadır. Aynı zamanda bu alanın amacı, yurttaşlık yeterliliği sağlamaktır.[3]

Ders olarak sosyal bilgiler

Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığının müfredatına göre; 1. sınıftan 3. sınıfa kadar hayat bilgisi dersi olarak, İlkokul 4. sınıf ve ortaokul 5, 6, 7. sınıflarda ise sosyal bilgiler dersi olarak halen okutulmakta olan bir derstir.

Sosyal Bilgilerin genel amacı, öğrencilere vatandaşlık görevlerini ve sorumluluklarını öğretmek, evrensel bilgi ve becerilere/davranış modellerine sahip, toplumda insanların birbirleri ile olan ilişkileri ve tasarruf etme fikrini ve yeteneklerini geliştirmek; yaparak yaşayarak metoduyla yaşadığı toplumu tanıma, çevrelerini anlama bunun yanında problem çözme ve karar alma becerileriyle donanmış, üretken katılımcı, demokratik ve çağdaş bir toplum ayrıca için etkin vatandaşlar/bireyler yetiştirmektir.

Konu alanları

Sosyal bilgiler bir konu değildir, bunun yerine birçok farklı konuyu içeren bir çalışma alanı olarak işlev görmektedir. Öncelikle tarih, coğrafya, ekonomi, siyaset bilimi, hukuk, sanat tarihi, yurttaşlık ve sosyoloji konularını içermektedir. Bütün bunlarla birlikte etik, psikoloji, felsefe, antropoloji, sanat ve edebiyat unsurları da konu alanına dahil edilmektedir. Çalışma alanı olarak, insanlara ve onların ilişkilerine odaklanmaktadır. Bununla birlikte bu konuların çoğu, konu alanının kendisi için yararlı olan, bir tür sosyal fayda da içermektedir.[4]

Sosyal Bilgiler Öğretimi

Türkiye Cumhuriyeti'nde, sosyal bilgiler dersinin öğretimi, üniversitelerdeki eğitim fakültesi içerisinde yer alan sosyal bilgiler öğretmenliği bölümü mezunları tarafından yapılmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanmış müfredat doğrultusunda, bu dersin öğretmenleri yetiştirilmektedir.[1] 9 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Sosyal Bilgiler Değerleri

Sosyal bilgiler programında verilen değerler: Aile birliğine önem verme, Adil olma, bağımsızlık, barış, özgürlük, bilimsellik, çalışkanlık, dayanışma, duyarlılık, dürüstlük, estetik, hoşgörü, misafirperverlik, sağlıklı olmaya önem verme, saygı, sevgi, sorumluluk, temizlik, vatanseverlik, yardımseverlik

Sosyal Bilgiler Öğrenme Alanı

Ulusal Sosyal Araştırmalar Konseyi'ne göre, sosyal bilgilerin etkinliğinde oluşturulan ve anaokulundan 12. sınıfa kadar bir konu çalışması olarak insan deneyimi ile ilgili standartları temsil eden on tema bulunmaktadır.[5]

Kültür

Kültür ve çeşitlilik çalışması teması, kültürel açıdan farklı öğrenci grupları arasında daha fazla anlayış sağlamayı ve müfredata kültürel açıdan farklı öğrencilerin deneyimlerini de dahil etmeyi amaçlayan, kendi başına bir çalışma alanı olan çok kültürlülüğün ilkelerini içermektedir.[3]

Zaman, Süreklilik ve Değişim

Öğrenciler, mevcut dünyanın gelişimine yol açan olayların geçmişini ve tarihini inceler. Nihayetinde, öğrenciler bunları bugüne uygulamak için geçmişin inançlarını ve değerlerini de inceleyeceklerdir. Ayrıca öğrenciler, tarih araştırmasında sorgulama becerilerini geliştireceklerdir.[5]

İnsanlar, Yerler ve Çevre

Öğrenciler, kim olduklarını ve onları çevreleyen ortamı ve yerleri anlayabileceklerdir. Öğrenciye, dünyanın mekansal görüşleri ve perspektifleri verilmektedir.[5] Bu tema büyük ölçüde, insanlığın kaynaklarla bağlantılarını inceleyen, harita ve teknik okuma talimatlarını analiz eden, insan toplulukları ve Dünya'nın sistemleri hakkındaki bilgileri çözümleyen bir bakış açısına sahip olan; coğrafya alanında yer almaktadır.[6]

Birey ve Toplum

Öğrenciler kendi kişisel kimliklerini, gelişimlerini ve eylemlerini anlayabileceklerdir. Bu sayede kendilerini çevreleyen etkileri de anlayabileceklerdir.[5]

Bireyler, Gruplar ve Kurumlar

Öğrenciler, grupların ve kurumların; insanların günlük yaşantılarını nasıl etkilediğini anlayacaklardır. Grupların ve kurumların nasıl oluştuğunu, sürdürüldüğünü ve değiştirildiğini anlayabileceklerdir.[5]

Güç, Otorite ve Yönetim

Öğrenciler, tarihsel dönemlerden günümüze kadar iktidar, otorite ve yönetim biçimlerini anlayacaklardır. İktidarın amacına ve gücün, toplum üzerindeki sınırlandırmalarına aşina olacaklardır.[5]

Üretim, Dağıtım ve Tüketim

Öğrenciler, malların ve hizmetlerin organizasyonunu anlayacak ve nihayetinde öğrencinin, daha büyük ekonomik meseleleri çalışmasına hazırlayacaktır.[5] Ekonomik konuların incelenmesi, bununla beraber finansal okuryazarlık ve ekonomiye; işçiler, üreticiler ve tüketiciler olarak katılım söz konusu olduğunda, öğrencilerin bilgi ve becerilerinin bu konuda artırılmasını amaçlamaktadır.[7]

Bilim, Teknoloji ve Toplum

Öğrenciler bilim, teknoloji ve toplum arasındaki ilişkiyi anlayacak, yıllar boyunca ilerlemeyi ve sahip oldukları etkileri anlayacaklardır.[5]

Küresel Bağlantılar

Öğrenciler, küresel karşılıklı bağımlılığın etkileşimli ortamını anlayacak ve günlük dünyayı şekillendiren küresel bağlantıları anlayacaklardır.[5]

Sivil İdealler ve Uygulamalar

Öğrenciler, vatandaşların haklarını ve sorumluluklarını anlayacak ve aktif vatandaşlık anlayışında büyümeyi öğreneceklerdir.[5]

Kaynakça

  1. ^ "On the Alleged Demise of Social Studies: The Eclectic Curriculum in times of Standardization—A Historical Sketch" (PDF). Eric.ed.gov. 16 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2018. 
  2. ^ "A Brief History". socialstudies.fas.harvard.edu (İngilizce). 20 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2021. 
  3. ^ a b Instructional Strategies for Middle and High School Social Studies, Second Edition. New York, NY: Routledge. 2017. ISBN 978-1-138-84677-7. 
  4. ^ "Chapter 5: History among the Social Studies | AHA". www.historians.org. 5 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2021. 
  5. ^ a b c d e f g h i j "National Curriculum Standards for Social Studies: Executive Summary | Social Studies". www.socialstudies.org. 5 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2021. 
  6. ^ "Home". National Council for Geographic Education (İngilizce). 30 Ocak 1998 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2021. 
  7. ^ "Programs Supported by the Council for Economic Education". Council for Economic Education (İngilizce). 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Coğrafya</span> karasal yüzeyi, bu yüzeyler içerisinde yaşayan toplulukları ve birbirleriyle etkileşim halinde olan bölgeleri, yerleri ve konumları inceleyen bilim

Coğrafya; beşerî (insanî) sistemleri ve yeryüzünü araştıran, bunlar arasındaki ilişkiyi neden-sonuç ve dağılış ilkesine bağlı olarak inceleyen ve sorgulayan bir bilim dalıdır. Yer ve insanlar arasındaki ilişkiler coğrafyanın konusunu oluşturur. Coğrafya sözcüğü Yunanca “γεωγραφία” gaia (yer) ve gráphein sözcüklerinden türemiştir. Türkçesi yerçizim sözcüğüdür. Zamanımızdan 2200 yıl önce coğrafya terimini ilk kullanan kişi Eratosthenes olmuştur. Gregg ve Leinhardt (1994), coğrafyayı 4 özellikle karakterize edilen bir disiplin olarak tanımlamaktadırlar:

<span class="mw-page-title-main">Eğitim</span>

Eğitim; okullar, kurslar ve üniversiteler vasıtasıyla bireylere hayatta gerekli olan bilgi ve kabiliyetlerin sistematik bir şekilde verilmesi. Öğretmen, eğitmen, mentor, pedagoglar gerekli bilgileri öğrencilere verirler.

<span class="mw-page-title-main">İlköğretim</span>

İlköğretim, eğitimin ilk aşamasıdır. Okul öncesi eğitimin ardından gerçekleştirilir.

<span class="mw-page-title-main">Sabancı Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu vakıf üniversitesi

Sabancı Üniversitesi, 1999 yılında İstanbul'da kurulmuş bir vakıf üniversitesidir.

<span class="mw-page-title-main">Öğretmen</span> başkalarının bilgi, yeterlilik veya değerler edinmesine yardım eden kişi

Öğretmen veya eğitmen, eğitim kurumlarında önceden belirlenmiş hedefler doğrultusunda öğretim etkinliklerini planlı ve programlı bir biçimde düzenleyerek yürüten uzman eğitmendir. Anaokulu, okul, üniversite, akademi ve başka yerlerde görev yapar. Öğrencilerin öğretim uygulaması yoluyla bilgi, yeterlilik veya erdem kazanmalarına yardımcı olur.

Sosyal bilimler, toplumsal bilimler veya toplum bilimleri; insanın muhatabı olan her şey ile ilişkisini araştıran, olayları incelerken merkeze insanı ve insanların oluşturduğu toplumu koyan akademik disiplinler bütünüdür. İnsan ile yazı bulunduktan sonraki zamanın ilişkisini araştıran tarih, insan ile bulunduğu çevrenin ilişkisini araştıran coğrafya, insanların oluşturduğu toplumu araştıran sosyoloji gibi bilim dalları sosyal bilimlere örnek olarak gösterilebilir. Türkiye'de zaman zaman sözel bilimler olarak da anılırlar. Sosyal bilimlerin sanat ve beşeri bilimlerden temel farkı, insanlığı incelerken nitel ve nicel bilimsel yöntemlerin kullanımını içermesidir. Bu terim, 19. yüzyılda, "toplumun özgün bilimi" sosyolojiyi ifade etmek için kullanılmaktaydı. Ancak günümüzde antropoloji, arkeoloji, iktisat, ilahiyat ve din bilimleri, beşeri coğrafya, dil bilimi, işletme, müzik bilimi, siyaset bilimi, psikoloji, hemşirelik ve sosyal tarihi içeren birçok akademik branşı ifade eder.

Toplumsal sınıf toplumlar veya kültürler içindeki bireyler veya gruplar arasında hiyerarşik farklılığı ifade etmektedir. Genellikle bireyler sınıf içinde ekonomik konumlarına ve katmanlaşma sistemi içinde benzer siyasi ve ekonomik ilgilerine göre gruplaşmaktadırlar.

Türkiye'de eğitim sistemi, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına ve 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununa dayanan; Milli Eğitim Bakanlığı ve bünyesindeki kamu tüzel üst sistemlerce yönetilen bir sistemdir. Amaç: Okullarda okuyan Türk vatandaşlarının sistemin ilkeleri doğrultusunda bir vatandaş olabilmesini sağlamaktır. Türkiye Cumhuriyeti'nde kadın ve erkek her vatandaş için 12 yıllık eğitim mecburidir. Bu eğitim sisteminde eğitimini tamamlayan her öğrenciye "Ortaöğretim Diploması" verilir.

Folkeskole, Danimarka'daki devlete bağlı olan ilköğretim ve ortaokul sistemidir. Bir yıl hazırlık sınıfı ile birlikte toplam olarak eğitim süresi on yıldır. Danimarka'da 6-7 yaş ile 16 yaş arası herkes için eğitim zorunludur.

Fen, teknoloji, mühendislik ve matematik (FeTeMM), bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik sözcüklerinin baş harflerinden oluşan kısaltma. Amerika Birleşik Devletleri'nde STEM olarak adlandırılan bu standart, okul düzeyinde matematik ve fen bilimleri derslerinin bütünleştirilmesi olarak yaygınlaşmış olsa da mühendislik ve teknolojinin sınıf içi ve sınıf dışı etkinlikler ile öğretilmesi olarak da anlaşılmaktadır. Örnek olarak, Amerikalı fen eğitimi standartlarına mühendislik ve mühendisliğin doğasının ve ortak çekirdek matematik müfredatına ise matematiksel modellemenin eklenmesi gösterilebilir. Her ne kadar ABD bağlamında STEM, ekonomik anlamda ilerleme ve liderlik için insangücü ihtiyacını karşılamayı ve güçlendirmeyi hedeflese de toplumsal barış ve eğitimde fırsat eşitliğini sağlamada bir araç olarak da kullanılabileceği savunulmaktadır.

Sosyal öğrenme, akranlar arasındaki sosyal etkileşim yoluyla toplumsal bir ölçeğe kadar bireysel veya grupla öğrenmeden daha geniş ölçekte gerçekleşen öğrenmedir. Tutum ve davranışlarda bir değişikliğe yol açabilir veya açmayabilir.

Eğitim yönetimi; bir grubun, bir eğitim sistemini yürütmek için yapıları denetlemek, planlamak, strateji oluşturmak ve uygulamak için, insan ve malzeme kaynaklarını birleştirdiği eğitim sisteminin yönetimini ifade etmektedir. Eğitim; bilgi, beceri, değer, inanç, alışkanlık ve tutumların, öğrenme deneyimleriyle bireylere kazandırılması durumudur. Eğitim sistemi; bakanlıklar, sendikalar, yasal kurullar, kurumlar ve okullar gibi eğitim kurumlarındaki profesyonellerden oluşan büyük bir sistemdir. Eğitim sistemi, zenginleştirmek ve geliştirmek için birlikte çalışan siyasi başkanlar, müdürler, öğretim personeli, öğretim dışı personel, idari personel ve diğer eğitim profesyonellerinden oluşur. Eğitim sisteminin tüm seviyelerinde ise yönetim gerekmektedir. Yönetim; bir kurumun planlanması, organize edilmesi, uygulanması, gözden geçirilmesi, değerlendirilmesi ve bütünleştirilmesi konularını içermektedir.

Gizli müfredat, hem sınıfta hem de sosyal ortamda aktarılan normlar, değerler ve inançlar gibi okulda öğretilmesi gereken "öğrenilen ancak açıkça amaçlanmayan"bir dizi derstir.

Müfredat geliştirme, müfredatı iyileştirme sürecidir. Program geliştirme olarak da adlandırılan müfredat geliştirmede çeşitli yaklaşımlar kullanılmıştır. Yaygın olarak kullanılan yaklaşımlar; analiz, tasarım, seçme oluşturma ve gözden geçirme yaklaşımlarıdır.

  1. Analiz
  2. Tasarım
  3. Seçme
  4. Oluşturma
  5. Gözden geçirme
<span class="mw-page-title-main">Sosyoloji maddeleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste sosyoloji maddelerinin dizinini içermektedir. Özet liste için Genel sosyoloji listesi.

<span class="mw-page-title-main">Sosyolojinin dalları</span>

Aşağıdakiler, sosyoloji disiplinine genel bakış ve güncel bir rehber olarak sunulmaktadır:

<span class="mw-page-title-main">Antrozooloji</span> insan ve insan olmayan hayvanlar arasındaki etkileşimlerin ve ilişkilerin incelenmesi

Antrozooloji, insan-insan-olmayan-hayvan çalışmaları (HAS) olarak da bilinen etnobiyolojinin insanlarla diğer hayvanlar arasındaki etkileşimlerle ilgilenen alt kümesidir. Antropoloji, etnoloji, tıp, psikoloji, sosyal hizmet, Veteriner tıp ve zooloji gibi diğer disiplinler ile örtüşen disiplinler arası bir alandır. Antrozoolojik araştırmaların ana odak noktalarından biri, insan-hayvan ilişkilerinin her iki taraf üzerindeki olumlu etkilerinin ölçülmesi ve bunların etkileşimlerinin incelenmesidir. Antropoloji, sosyoloji, biyoloji, tarih ve felsefe gibi alanlardan akademisyenleri içerir.

<span class="mw-page-title-main">Alan çalışmaları</span>

Alan çalışmaları, belirli coğrafi, ulusal/federal veya kültürel bölgelere ilişkin disiplinlerarası araştırma ve öğrenim alanlarıdır. Terim, öncelikle, bilgi pratiği bakımından, hem sosyal bilimleri hem de beşeri bilimleri kapsayan birçok heterojen araştırma alanının ne olduğu hakkında genel bir tanımdır. Tipik alan çalışma programları arasında uluslararası ilişkiler, stratejik çalışmalar, tarih, siyaset bilimi, siyasi ekonomi, kültürel çalışmalar, diller, coğrafya ve edebiyat vardır. Kültürel çalışmaların aksine, alan çalışmaları genellikle diasporayı ve bölge göçlerini içerir.

<span class="mw-page-title-main">21. yüzyıl becerileri</span>

21. yüzyıl becerileri, 21. yüzyıl toplumlarında ve iş alanlarında başarılı olabilmek için eğitimciler, iş dünyası liderleri, akademisyenler ve devlet kurumları tarafından kabul görmüş yetenek ve öğrenme eğilimlerini, okuryazarlıkları, yetkinlikleri içeren becerilerdir. Bu beceriler, öğrencilerin hızla değişen, dijital bir toplumda başarılı olmaları için gereken becerilere odaklanır. Bu becerilerin birçoğu derin öğrenme ile ilişkilidir ve analitik düşünme, problem çözme ve işbirliği gerektirir. Bu beceriler bilgiye dayalı olmamaları bakımından geleneksel akademik becerilerden ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ilkokullar</span>

İlkokul, Amerika Birleşik Devletleri'nde 5-11 yaşları arasındaki ve anaokulu öncesi ile orta öğretim arasındaki çocuklar için ilköğretimin ana dağıtım noktası olan bir ilkokuldur.