İçeriğe atla

Sosyal Demokrat Parti (Romanya)

Sosyal Demokrat Parti
Partidul Social Democrat
KısaltmaPSD
Genel başkanMarcel Ciolacu
Genel sekreterPaul Stănescu
Onursal BaşkanIon Iliescu
Senato LideriRadu Preda
Temsilciler Meclisi LideriAlfred Simonis
Kuruluş tarihi17 Ocak 1990 (PSDR)
6 Şubat 1990 (FSN)
1992 (FDSN)
1993 (PDSR)
16 Haziran 2001 (PSD olarak)
BirleşmePDSR
PSDR
ÖnceliPDSR
MerkezŞos. Kiseleff nr. 10 Bükreş
Gençlik koluTSD
Üyelik (2014)509,000[1]
İdeolojiSosyal demokrasi[2]
Sosyal muhafazakârlık
Popülizm
Siyasi pozisyonMerkez
Merkez sol
Avrupa üyeliğiAvrupa Sosyalistler Partisi
Resmî renklerKırmızı
Temsilciler Meclisi
110 / 330
Senato
47 / 136
Avrupa Parlamentosu
11 / 33
Belediyeler
1.362 / 3.176
İl Meclisleri
362 / 1.340
İlçe Meclisleri
13.820 / 39.900
İnternet sitesi
Romanya

Sosyal Demokrat Parti (RumencePartidul Social Democrat, PSD), Romanya'da sosyal demokrat[3] bir siyasi partidir. 2020 genel seçimleri sonrasında, Senatoda sahip olduğu 47 vekil ve Temsilciler Meclisinde 110 vekille Romanya'nın en büyük siyasi partisidir.[4] Ayrıca ülkede en çok sayıda belediye başkanına, yerel belediye meclis üyesi ve ilçe başkanına da sahiptir. Bu sayede ülkedeki en büyük ve en etkili siyasi güçtür.

PSD'nin kökeni, komünizm sonrası Ulusal Kurtuluş Cephesi'nden (Frontul Salvării Naționale, FSN) 1992'de kurulan ayrı bir grup olan Demokratik Ulusal Kurtuluş Cephesi'ne kadar geri gider. 1993'te bu üç diğer partiyle birleşerek Romanya Sosyal Demokrasi Partisi (PDSR) haline geldi. Mevcut ismi, 2001 yılında küçük Romen Sosyal Demokrat Partisi (PSDR) ile birleşmesinin ardından kabul edildi. Kuruluşundan bu yana, her zaman ülkenin baskın partilerinden biri oldu.[5]

PSDR, 1996-2000 yılları arasında küçük koalisyon ortağı olduğu sürece, Romanya'yı 1992-1996 yılları arasında yönetti. Birleşmiş PSD, 2000 yılından 2004 yılına, Mart 2014'ten Kasım 2015'e kadar olan koalisyonlarda üst düzey parti oldu. (Demokratik Liberal Parti ile birlikte) ve yine Mayıs 2012 ile Mart 2014 arasında (Sosyal Liberal Birliğin bir parçası olarak) koalisyon ortakları arasında yer aldı. Parti, Başbakan Victor Ponta'nın Kasım 2015'te istifasından sonra hükûmeti bıraktı. Partinin kurucusu Ion Iliescu, 1989-1996 yılları arasında Komünizmin sona ermesinden sonra 2000-2004 yılları arasında cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.

PSD 2015'ten bu yana sıkça başkan değiştirmiştir. 2015 yılında Romanya'nın eski Başbakanı Victor Ponta'nın, 12 Temmuz 2015'te çözülmemiş yolsuzluk suçlamaları ve başta bekleyen bazı sağlık sorunları nedeniyle istifa etmesi sonrasında lider olarak Liviu Dragnea seçilmiştir. Ancak 22 Nisan 2016 tarihinde Liviu Dragnea 2012 referandumunda oy usulsüz oy kullanmaktan dolayı suçlu bulundu ve iki yıl ertelenmiş cezaya çarptırıldı. Dragnea'nın seçim hakları ve parti üyeliği askıya alınmadı, bu nedenle PSD'nin Başkanı olarak partinin ona desteği devam etti. 2019'da yeni seçilen başkan Viorica Dăncilă'nın kurduğu hükûmetin güvenoyu alamaması ve sonrasında 2019 Cumhurbaşkanlığı seçimini kaybetmesinin ardından partide yaşanan değişimle beraber, 2019 yılından bu yana şu anki başkan ve aynı zamanda 15 Haziran 2023'ten bu yana Başkanlık görevi de yapan Marcel Ciolacu partinin lideri konumundadır.

FSN, FDSN, PDSR ve PSD Liderliği

Başkanlar

Yürütme Kurulu Başkanları

  • Adrian Năstase (1993–1997)
  • Octav Cozmâncă (2003–2005)
  • Adrian Năstase (2005–2006)
  • Dan Mircea Popescu (2005–2006, makam kaldırıldığı zaman Adrian Năstase istifa edince geçici aday olarak gösterildi.)
  • Liviu Dragnea (2013–2015)
  • Valeriu Zgonea (2015-2016)
  • Niculae Bădălău (2016-2018)
  • Viorica Dăncilă (2018–2019)
  • Paul Stănescu (2019 - geçici)
  • Eugen Teodorovici (2019)
  • 2019'dan sonra makam kaldırıldı

Seçim sonuçları

Parlamento

SeçimOy%TemsilciSenatoSıraHükûmet
1990 9,353,006 67.02
263 / 395
91 / 119
1. (FSN olarak) Koalisyon
1992 3,015,708 28.29
91 / 341
41 / 143
1. (FDSN olarak) Koalisyon
1996 2,633,860 23.08
139 / 343
59 / 143
2. (PDSR olarak) Muhalefet
2000 3,968,464 37.09
113 / 345
46 / 140
1. (PDSR olarak) PSDR ve PUR ile seçim ittifakı
2004 3,730,352 37.2
110 / 332
48 / 137
1. (PSD+PU Ulusal Birlik PSD+PUR olarak) Muhalefet
2008 2,279,449 34.16
149 / 334
58 / 137
1. (PSD+PC olarak) Koalisyon1
2012 4,344,288 60.1 (USL olarak)
154 / 412
67 / 176
1. (USL olarak) PNL ile seçim ittifakı2
2016 3,204,864 45.68
154 / 329
67 / 136
1. Koalisyon
2020 1,705,777 28.90
110 / 329
47 / 136
1. Koalisyon
  • 1 2009-2012 arasında muhalefet
  • 2 2015-2016 arasında muhalefet

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "Cati membri au partidele din Romania. Ce partid a pierdut din adepti". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2014. 
  2. ^ Wolfram Nordsieck. "Parties and Elections in Europe". Parties-and-elections.eu. 2 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2017. 
  3. ^ Dimitri Almeida (27 Nisan 2012). The Impact of European Integration on Political Parties: Beyond the Permissive Consensus. CRC Press. ss. 71-. ISBN 978-1-136-34039-0. 9 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2013. 
  4. ^ "Romanya seçimlerinden Sosyal Demokrat Parti birinci çıktı, ülkeyi yeni bir koalisyon hükümeti bekliyor". Medyascope. 22 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023. 
  5. ^ ÖZMEN, Yaşar Pınar (2023). "KOMÜNİZM SONRASI ROMANYA'DA ANAYASA YAPIM SÜRECİ VE REJİM DEĞİŞİMİ". Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi. 12 (1). ss. 189-190. doi:10.30903/Balkan.1323581. 22 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Almanya Hristiyan Demokrat Birliği</span> Almanyada bir siyasi parti

Almanya Hristiyan Demokrat Birliği, Hristiyan demokrat ve liberal muhafazakâr görüşte, merkez sağ pozisyonda bir Alman siyasi partisidir. Genel başkanı Friedrich Merz'tir.

<span class="mw-page-title-main">Romanya Devrimi</span> Aralık 1989da Çavuşeskunun iktidardan indirilmesi için halk ve Rumen ordusu tarafından gerçekleştirilen devrim

Romanya Devrimi, Aralık 1989'da Romanya devlet başkanı Nikolay Çavuşesku'nun iktidardan indirilmesi için halk ve Rumen ordusu tarafından gerçekleştirilen devrimdir. Romanya, Doğu Blokundaki sosyalist rejimlerin yıkıldığı sırada iktidarın kanlı bir yöntemle değiştiği tek ülke oldu.

<span class="mw-page-title-main">Sosyal Demokrat Parti (Portekiz)</span> Portekizde siyasî parti

Sosyal Demokrat Parti Portekiz'deki liberal muhafazakâr bir siyasi partidir. Yaygın olarak kısaltması baş harfleri olan PSD ile bilinir; Oy pusulasında ilk baştaki üç harfi partinin orijinal isminden gelen resmi PPD/PSD formunda görünmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İsveç Sosyal Demokrat Partisi</span> İsveçte merkez sol siyasî parti

İsveç Sosyal Demokrat Partisi, resmî adıyla İsveç Sosyal Demokrat İşçi Partisi veya yaygın olarak kullanılan adıyla Sosyal Demokratlar, İsveç'te 1889'da kurulmuş, sosyal demokrat bir siyasi partidir. İsveç'in en eski ve güncel üye sayısı olarak en büyük siyasî partisidir.

<span class="mw-page-title-main">Victor Ponta</span> Romanya başbakanı (hd. 2012-2015)

Victor-Viorel Ponta, Rumen bir hukukçu ve siyasetçi. Romanya'nın eski Başbakanı. 2010 yılından beri Sosyal Demokrat Partisinin (PSD) ve Partinin lideri olarak 2004 yılından bu yana Gorj County Milletvekilleri Romanya Odası üyesi olmuştur. Emil Boc'un kabinesinde 2008 - 2009 yılları arası Parlamento ile İlişkiler Bakanı Delegesi oldu. Nisan 2012'de Sosyal Liberal Birliği'nin belirlenen aday olarak Romanya Başbakanı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Radikal Sol Koalisyon</span>

Radikal Sol Koalisyon - İlerici İttifak, kısaltılmış adıyla SYRİZA, Yunanistan'da kurulmuş sosyalist bir partidir. Çok farklı çevrelerden ılımlı veya uç çeşitli sol hareketlerin Synaspismos hareketi önderliğinde birleşmesiyle oluşmuştur.

Merkezcilik, toplumsal eşitliğin yanı sıra belirli bir sosyal hiyerarşinin kabul edilmesini veya desteklenmesini içeren siyasi bir bakış açısı veya duruştur. Bununla birlikte, merkezcilik, önemli ölçüde sağ veya sol yanlısı politika değişikliklerine karşı çıkar.

<span class="mw-page-title-main">Mircea Geoană</span>

Mircea Geoană, Rumen siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Liviu Dragnea</span> Rumen siyasetçi

Liviu Dragnea, Rumen sosyal demokrat siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Sorin Grindeanu</span> Rumen siyasetçi

Sorin Mihai Grindeanu, Romanya eski Başbakanı olan bir Rumen siyasetçidir.

Sosyalist Parti, Portekiz'deki sosyal demokrat bir siyasi partidir. 19 Nisan 1973 tarihinde Bad Münstereifel kentinde Portekiz Sosyalist Hareket militanları tarafından kuruldu. PS, Portekiz siyasetindeki iki büyük partiden biridir ve rakibi merkez sağ Sosyal Demokrat Parti (PSD)'dir. PS'nin mevcut lideri Pedro Nuno Santos'dur. Portekiz Parlamentosu'nda şu anda 230 sandalyeden 77'sine sahip olan parti, en son 2015 seçimlerinden 2024 seçimlerine kadar iktidarda kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Teodor Meleșcanu</span>

Teodor Viorel Meleșcanu, Rumen siyasetçi, Romanya dışişleri bakanı.

<span class="mw-page-title-main">Ion Diaconescu</span> Rumen siyasetçi

Ion Diaconescu Rumen antikomünist politikacı. Romanya Sosyalist Cumhuriyeti döneminde, 1947-1964 yılları arasında siyasi suçlu olarak 17 yıl hapis yattı. Sonrasında Hristiyan Demokrat Ulusal Köylü Partisi'nin başına geçti.

<span class="mw-page-title-main">Viorica Dăncilă</span>

Vasilica Viorica Dăncilă, Rumen siyasetçi. Dăncilă, ülkesi Romanya'da 29 Ocak 2018 tarihinden 4 Kasım 2019'a kadar başbakanlık makamında bulunmuştur. 2019 yılında Sosyal Demokrat Parti'nin (PSD) genel başkanı da olmuştur. Bu süreçte Romanya tarihinin ilk kadın başbakanı ve partinin de ilk kadın başkanı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Titus Corlățean</span> Rumen siyasetçi

Titus Corlățean Rumen sosyal demokrat siyasetçi, diplomat ve eski bakan.

<span class="mw-page-title-main">Fernando Negrão</span> Portekizli siyasetçi ve hukukçu

Fernando Mimoso Negrão Portekizli siyasetçi ve hukukçu.

<span class="mw-page-title-main">Raluca Turcan</span> Rumen siyasetçi

Raluca Turcan, Rumen siyasetçi. Ulusal Liberal Parti'nin (PNL) bir üyesi olan Turcan 2004 yılından bu yana Sibiu ili Romanya Temsilciler Meclisi üyesi ve 4 Kasım 2019 tarihinden beri Romanya başbakan yardımcısı görevini yürütmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Nicolae Ciucă</span>

Nicolae Ionel Ciucă bir Rumen politikacı ve Romanya Kara Kuvvetleri'nden emekli generaldir. Milli Liberal Parti'nin genel başkanıdır. 2023 yazından itibaren Senato Başkanı olarak görev yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Matei-Agathon Dan</span> Rumen siyasetçi

Matei-Agathon Dan, Rumen siyasetçi ve ekonomist.

<span class="mw-page-title-main">Marcel Ciolacu</span> Rumen siyasetçi

Ion-Marcel Ciolacu, Rumen siyasetçi. 15 Haziran 2023'ten beri Romanya Başbakanı olarak görev yapmaktadır. Aynı zamanda Sosyal Demokrat Parti'nin (PSD) lideridir.