İçeriğe atla

Sosyal Demokrat Parti (Portekiz)

Sosyal Demokrat Parti
Partido Social Democrata
KısaltmaPSD
Genel başkanLuís Montenegro
Genel sekreterJosé Silvano
KurucuFrancisco Sá Carneiro
Kuruluş tarihi6 Mayıs 1974
MerkezRua de Sao Caetano 9, Lizbon
Gazete(ler)Povo Livre
Gençlik koluSosyal Demokrat Gençlik
Üyelik (2016)117,757[1]
İdeolojiLiberal muhafazakarlık[2]
Siyasi pozisyonMerkez sağ[3]
Uluslararası üyelikMerkezci Demokratlar Enternasyonali
Avrupa üyeliğiAvrupa Halk Partisi
Cumhuriyet Meclisi
78 / 230
Avrupa Parlamentosu
7 / 21
Bölge Parlamentoları
41 / 104
Yerel Yönetimler
1.204 / 3.066
İnternet sitesi
Portekiz

Sosyal Demokrat Parti (Portekizce: Partido Social Democrata Portekizce telaffuz: [pɐɾˈtiðu susiˈaɫ dɨmuˈkɾatɐ]) Portekiz'deki liberal muhafazakâr[4][5] bir siyasi partidir. Yaygın olarak kısaltması baş harfleri olan PSD ile bilinir; Oy pusulasında ilk baştaki üç harfi partinin orijinal isminden gelen resmi PPD/PSD formunda görünmektedir.

Parti, 1974 yılında Karanfil Devriminden iki hafta sonra Demokratik Halkçı Parti (Partido Popular Democrata, PPD) olarak kuruldu ve 1976'da adını Sosyal Demokrat Parti (Partido Social Democrata) olarak değiştirdi. 1979'da merkez sağ partilerle Demokratik İttifak kurdu ve o yılki seçimi kazandı. 1983 seçimlerinden sonra parti, 1985 yılında yeni lider Aníbal Cavaco Silva'nın seçimini kazanmadan önce Merkezi Blok olarak bilinen Sosyalist Parti (PS) ile büyük bir koalisyon kurdu. Cavaco Silva, on yıl boyunca Başbakan olarak görev yaptı ve büyük ekonomik liberalleşme ile açık ara farkla iki seçim zaferi kazandı. PSD'de istifa ettikten sonra, parti 1995 seçimlerini kaybetti. 2002'de José Manuel Durão Barroso liderliğinde iktidara geri döndü, 2005 seçimlerinde yenildi. Mevcut lider, Pedro Passos Coelho, 26 Mart 2010'da seçildi ve bir yıl kadar sonra Başbakan oldu. Halk Partisi (CDS-PP) ile ittifak halinde Cumhuriyet Meclisi'nde 107 sandalye kazandı. 2015 yasama seçiminde 89 sandalye kazandı ve iktidarı kaybetti.

Başlangıçta sosyal demokrasinin bir partisi olan PSD, zamanla Portekiz'in merkez sağının en büyük partisi oldu. PSD, Avrupa Halk Partisi (European People's Party - EPP) ve Merkezci Demokratlar Enternasyonali'nin bir üyesidir. 1996 yılına kadar PSD, Avrupa'daki Liberal Demokrat ve Reform Partisi (ELDR) ve Liberal Enternasyonal'e üyeydi.

Parti, haftalık Povo Livre (Özgür Halk) gazetesini yayınlamaktadır.

Seçim sonuçları

Cumhuriyet Meclisi

Seçim Cumhuriyet MeclisiHükûmet Sıra Lider
Oy % ± Sandalye ±
1975 1,507,282 26.4%
81 / 250
Kurucu Meclis 2. Francisco Sá Carneiro
1976 1,335,381 24.4% azalış 2.0
73 / 263
azalış 8 Muhalefet 2. Francisco Sá Carneiro
1979 Demokratik İttifak ile
80 / 250
artış 7 Çoğunluk hükûmeti 1.Francisco Sá Carneiro
1980 Demokratik İttifak ile
82 / 250
artış 2 Çoğunluk hükûmeti 1.Francisco Sá Carneiro
1983 1,554,804 27.2%
75 / 250
azalış 7 Merkez Blok hükûmet
PS-PSD		2. Carlos Mota Pinto
1985 1,732,288 29.9% artış 2.7
88 / 250
artış 13 Azınlık hükûmeti 1.Aníbal Cavaco Silva
1987 2,850,784 50.2% artış 20.3
148 / 250
artış 60 Çoğunluk hükûmeti 1.Aníbal Cavaco Silva
1991 2,902,351 50.6% artış 0.4
135 / 230
azalış 13 Çoğunluk hükûmeti 1.Aníbal Cavaco Silva
1995 2,014,589 34.1% azalış 16.5
88 / 230
azalış 47 Muhalefet 2. Fernando Nogueira
1999 1,750,158 32.3% azalış 1.8
81 / 230
azalış 7 Muhalefet 2. José Manuel Durão Barroso
2002 2,200,765 40.2% artış 7.9
105 / 230
artış 24 Koalisyon hükûmeti
PSD-CDS–PP		1.José Manuel Durão Barroso
2005 1,653,425 28.8% azalış 11.4
75 / 230
azalış 30 Muhalefet 2. Pedro Santana Lopes
2009 1,653,665 29.1% artış 0.3
81 / 230
artış 6 Muhalefet 2. Manuela Ferreira Leite
2011 2,159,181 38.7% artış 9.6
108 / 230
artış 27 Koalisyon hükûmeti
PSD-CDS–PP		1.Pedro Passos Coelho
2015 Önde Portekiz ile
89 / 230
azalış 19 Muhalefet 1.Pedro Passos Coelho
2019 1,454,283 27.8%
79 / 230
azalış 10 Muhalefet 2. Rui Rio
2022 1,618,381 29.1% artış 1.3
77 / 230
azalış 2 Muhalefet 2. Rui Rio
2024 1,867,464 29.9% azalış 1.8
80 / 230
artış 3 Azınlık hükûmeti 1. Luís Montenegro

Avrupa Parlamentosu

Seçim Avrupa ParlamentosuSıra Lider
Oy % ± Sandalye ±
1987 2,111,828 37.5%
10 / 24
1.Pedro Santana Lopes
1989 1,358,958 32.8% azalış 4.7
9 / 24
azalış 1 1.António Capucho
1994 1,046,918 34.4% artış 1.6
9 / 25
Sabit 0 2. Eurico de Melo
1999 1,078,528 31.1% azalış 3.3
9 / 25
Sabit 0 2. José Pacheco Pereira
2004 Aliança Portugal ile
7 / 24
azalış 2 2. João de Deus Pinheiro
2009 1,131,744 31.7%
8 / 22
artış 1 1.Paulo Rangel
2014 Aliança Portugal ile
6 / 21
azalış 2 2. Paulo Rangel
2019 727,224 21.9%
6 / 21
Sabit 0 2.Paulo Rangel
2024 Demokratik İttifak ile
6 / 21
Sabit 0 2.Sebastião Bugalho

Kaynakça

  1. ^ "PSD tem 54 mil militantes com quotas em dia". Jornal de Negócios. 30 Mart 2016. 31 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2016. 
  2. ^ "Parties and Elections in Europe: The database about parliamentary elections and political parties in Europe, by Wolfram Nordsieck". 16 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2017. 
  3. ^ Dimitri Almeida (2012). The Impact of European Integration on Political Parties: Beyond the Permissive Consensus. Taylor & Francis. ss. 99-101. ISBN 978-1-136-34039-0. 15 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2017. 
  4. ^ Josep M. Colomer (2008). "Spain and Portugal: Rule by Party Leadership". Josep M. Colomer (Ed.). Comparative European Politics (3rd edition). Routledge. s. 187. ISBN 978-1-134-07354-2. 31 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2017. 
  5. ^ Torsten Oppelland (2007). "Das Parteiensystem der Europäischen Union". Oskar Niedermayer; Richard Stöss; Melanie Haas (Ed.). Die Parteiensysteme Westeuropas. Springer-Verlag. s. 373. ISBN 978-3-531-90061-2. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Halk Partisi (İspanya)</span>

Halk Partisi, İspanya'daki muhafazakâr ve Hristiyan demokrat bir siyasî partidir. İspanya siyasetindeki dört büyük siyasi partiden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Halk Partisi</span> Avrupadaki en büyük uluslararası siyasi parti

Avrupa Halk Partisi (EPP), Hıristiyan demokrat, liberal-muhafazakar ve muhafazakar üye partilere sahip bir Avrupa siyasi partisidir. Ulusötesi bir örgüt olup diğer siyasi partilerden oluşur. 1976'da ağırlıklı olarak Hristiyan demokrat partiler tarafından kurulan parti, o zamandan beri üyeliğini liberal-muhafazakar partileri ve diğer merkez sağ siyasi perspektiflere sahip partileri kapsayacak şekilde genişletti. 31 Mayıs 2022'de parti, aynı zamanda EPP'nin de üyesi olan Manfred Weber'i Başkan olarak 2019'da Spitzenkandidat seçti.

<span class="mw-page-title-main">İspanyol Sosyalist İşçi Partisi</span>

İspanyol Sosyalist İşçi Partisi, İspanya'da şu anda iktidarda olan siyasi partisi ve İspanya'nın en eski ikinci partisidir. Merkez sol, sosyal demokrat ve ilerlemeci bir partidir.

Venstre, Danmarks Liberale Parti Danimarka'da muhafazakâr-liberal ve Tarımda reform hareketini savunan bir siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">İsveç Sosyal Demokrat Partisi</span> İsveçte merkez sol siyasî parti

İsveç Sosyal Demokrat Partisi, resmî adıyla İsveç Sosyal Demokrat İşçi Partisi veya yaygın olarak kullanılan adıyla Sosyal Demokratlar, İsveç'te 1889'da kurulmuş, sosyal demokrat bir siyasi partidir. İsveç'in en eski ve güncel üye sayısı olarak en büyük siyasî partisidir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Sosyalistler Partisi</span>

Avrupa Sosyalistler Partisi, Avrupa Birliği'ndeki sosyal demokrat partililerin bir araya geldiği partidir. Asıl adı Party of European Socialists olan parti kısaca PES olarak bilinir. PES'in genel amacı Avrupa'da sosyal demokrat hareketleri güçlendirmektir. Son manifestolarında NATO ile uyum içerisinde bir Avrupa savunulmuş ve demokratik bir serbest piyasa talep etmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Fidesz - Macar Yurttaş Birliği</span>

Fidesz – Macar Yurttaş Birliği, Macaristan'da muhafazakâr siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Makedonya Sosyal Demokrat Birliği</span>

Makedonya Sosyal Demokrat Birliği Kuzey Makedonya Cumhuriyeti'ndeki sosyal demokrat siyasi partidir.

Liberal muhafazakârlık, özel mülkiyet, serbest ekonomi girişimciliği ile halkın geleneksel, kültürel ve ahlaki değerlerini yönetime dahil eden; anayasal ve temsili hükûmeti savunan muhafazakâr bir siyasi ideolojidir.

<span class="mw-page-title-main">Demokratlar 66</span> Hollandada bir siyasi parti

Demokratlar 66, 1966 yılında kurulan sosyal liberal ve ilerici Hollanda siyasi partisidir. D66 Liberal Enternasyonal ve Avrupa için Liberaller ve Demokratlar İttifakı üyesidir.

Merkezcilik, toplumsal eşitliğin yanı sıra belirli bir sosyal hiyerarşinin kabul edilmesini veya desteklenmesini içeren siyasi bir bakış açısı veya duruştur. Bununla birlikte, merkezcilik, önemli ölçüde sağ veya sol yanlısı politika değişikliklerine karşı çıkar.

Merkezci Demokratlar Enternasyonali, Hristiyan-demokrat bir enternasyonaldir. 2001 yılına kadar Hristiyan Demokrat Enternasyonali (CDI) ve ondan önce Hristiyan Demokrat ve Halk Partileri Enternasyonali isimlerini taşıyordu. Bu siyasi enternasyonal, 1961 yılında, sosyalist enternasyonallere alternatif olarak Hristiyan inancından etkilenmiş bir üçüncü yol yaratmaya çalışan diğer Hristiyan Demokrat enternasyonallerinin mirası üzerine Hristiyan Demokrat Dünya Birliği adıyla Santiago, Şili'de kuruldu. 1982 yılında ilk defa Hristiyan Demokrat Enternasyonali olarak yeniden adlandırıldı. Ad resmen çeşitli inançlardan grupların katılımı nedeniyle değiştirildi. Bu siyasi enternasyonal kendisini Hristiyan demokrasinin teşvik edilmesine adamış küresel uluslararası siyasi gruptur. Enternasyonal, dünyanın dört bir yanından partileri içermesine rağmen, üyeleri, çoğunlukla Avrupa ve Latin Amerika'dandır. Üyelerin bazıları Merkezvi Demokratlar Enternasyonali, Uluslararası Demokrat Birliği'ne oranla daha merkezci ve komüniteryen olmasına rağmen aynı zamanda Uluslararası Demokrat Birliği'ne üyedir.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Sosyal Demokrat Partisi</span>

Litvanya Sosyal Demokratik Partisi, Litvanya'da bir sosyal demokrat partidir. Parti Litvanya'nın en eski partisi olup 1896 yılında bir Marksist yeraltı örgütü olarak kurulmuştur. Parti Avrupa Sosyalistler Partisi (PES), İlerici İttifak ve Sosyalist Enternasyonal üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Sosyal Demokrat Parti (Romanya)</span>

Sosyal Demokrat Parti, Romanya'da sosyal demokrat bir siyasi partidir. 2020 genel seçimleri sonrasında, Senatoda sahip olduğu 47 vekil ve Temsilciler Meclisinde 110 vekille Romanya'nın en büyük siyasi partisidir. Ayrıca ülkede en çok sayıda belediye başkanına, yerel belediye meclis üyesi ve ilçe başkanına da sahiptir. Bu sayede ülkedeki en büyük ve en etkili siyasi güçtür.

Sosyalist Parti, Portekiz'deki sosyal demokrat bir siyasi partidir. 19 Nisan 1973 tarihinde Bad Münstereifel kentinde Portekiz Sosyalist Hareket militanları tarafından kuruldu. PS, Portekiz siyasetindeki iki büyük partiden biridir ve rakibi merkez sağ Sosyal Demokrat Parti (PSD)'dir. PS'nin mevcut lideri Pedro Nuno Santos'dur. Portekiz Parlamentosu'nda şu anda 230 sandalyeden 77'sine sahip olan parti, en son 2015 seçimlerinden 2024 seçimlerine kadar iktidarda kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aníbal Cavaco Silva</span> 19. Portekiz cumhurbaşkanı

Aníbal António Cavaco Silva, Portekiz cumhurbaşkanı olan, merkez sağ siyasetçi.

Ulusal Koalisyon Partisi, Finlandiya'da merkez sağ bir siyasi partidir.

Arnavutluk Sosyal Demokrat Partisi Arnavutlukta bir siyasi parti

Arnavutluk Sosyal Demokrat Partisi, Arnavutluk'ta faaliyet gösteren sosyal demokrat ideolojide küçük bir siyasi partidir. Parti 1992 yılından bu yana mecliste koltuk sahibidir. Mevcut lideri olan Skënder Gjinushi eski milli eğitim bakanı (1987-1991) ve milletvekilidir.

Demokrat Parti Bulgaristan'da Aleksander Pramatarski liderliğindeki merkez sağ siyasi partidir. Parti, Avrupa Halk Partisi'nin bir üyesiydi.

Demokratik Bütünleşme Birliği Kuzey Makedonya'daki en büyük Arnavut siyasi partisi ve ülkenin üçüncü büyük siyasi partisidir. Ülkede Ulusal Kurtuluş Ordusu (NLA) ile Makedon Güvenlik Kuvvetleri arasında 2001 yılında gerçekleşen ihtilaftan hemen sonra parti kuruldu. NLA lideri Ali Ahmeti parti başkanı oldu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.