İçeriğe atla

Sorumluluk

Sorumluluk veya hesap verebilirlik, etik ve yönetim açısından cevap verebilirlik, suçlanabilirlik, sorumluluk ve hesap verme beklentisidir.[1]

Yönetişimde, hesap verebilirlik, "eylemlerinden dolayı hesaba çekilmek" temel tanımının ötesine geçmiştir.[2][3] Hesap verebilirlik sıkça "A, A'nın (geçmiş veya gelecekteki) eylem ve kararları hakkında B'yi bilgilendirmek, bunları gerekçelendirmek ve olası bir kötü davranış durumunda cezalandırılmak üzere B'ye hesap vermek durumunda olduğunda A'nın B'ye karşı sorumlu olduğu bir ilişki" şeklinde tanımlanır ve daha fazlasını içerir. Hesap verebilirlik, uygun muhasebe uygulamaları olmaksızın var olamaz; yani muhasebe eksikliği hesap verebilirliğin yokluğu anlamına gelir. Hesap verebilirliğe katkıda bulunan diğer önemli bir alan ise iyi kayıt yönetimidir.[4][5][6]

Tarihçe

"Hesap verebilirlik" terimi, geç Latince "accomptare" (hesap vermek) kelimesinden türetilmiştir ve bu da "computare" (hesaplamak) kelimesinin önekli bir şeklidir. "Computare" kelimesi ise "putare" (hesaplamak) kelimesinden türetilmiştir. İngilizcede kelime 13. yüzyılda Norman İngiltere'sinde kullanılmaya başlamış olmasına rağmen, hesap verme kavramı, Antik Mısır, İsrail, Babil, Yunanistan ve daha sonra Roma'da gelişen yönetim ve borç verme sistemleriyle ilgili kayıt tutma faaliyetlerine dayanan kadim köklere sahiptir..[7][8][9][10][11][12][13][14]

Siyaset ve sorumluluk

Siyasi sorumluluk, bir politikacının halk adına seçimler yapması ve halkın politikacıyı ödüllendirebilme veya cezalandırabilme yeteneğine sahip olması durumudur.[15] Temsilî demokrasilerde, vatandaşlar periyodik seçimler aracılığıyla seçilmiş yetkililere yetki devretmekte ve çıkarlarını temsil etmek veya hareket etmek için bu yetkilileri görevlendirmektedir.[15] Bu durumda, insanların çıkarlarıyla ayrışan bir güce sahip olan yöneticilerin, niçin insanların en iyi çıkarlarını gözetmek adına hareket edeceklerini sorgulamak gerekmektedir.[16] Vatandaşlar, çıkarlarına aykırı hareket edebilecek politikacıları tehdit etmek veya ödüllendirmek suretiyle onlara güvenebilirler.[16] Hesap verme, vatandaşların sadece kendi çıkarları doğrultusunda hareket eden temsilcileri tekrar seçmek için oy kullanmaları ve temsilcilerin de tekrar seçilmelerine yardımcı olacak politikaları seçmeleri durumunda gerçekleşir.[16] Hükûmetler, seçmenlerin hükûmetin kendi çıkarları doğrultusunda hareket edip etmediğini anlayabilmesi ve onları uygun şekilde cezalandırabilmesi durumunda "sorumlu" olarak kabul edilir, böylece vatandaşların çıkarları doğrultusunda hareket eden mevcut yöneticiler yeniden seçilir ve bu çıkarları gözetmeyenler ise seçimleri kaybeder.[16]

Temsilciler, iki mekanizma aracılığıyla hesap verebilirler: seçimle değiştirme ve rasyonel öngörü.[17] Seçimle değiştirme, vatandaşların çıkarlarıyla uyumlu olmayan temsilcileri değiştirmek için oy kullanmalarını içerir. Rasyonel öngörü ise temsilcilerin seçmenlerinin beklentilerine uygun şekilde yönetmek için olumsuz sonuçlardan kaçınmak için gelecekteki sonuçları öngörmelerini gerektirir.[17] Vatandaşlar temsilcilerin eylemleri hakkında tam olarak bilgili olmasalar bile, temsilcilerin vatandaşlar tarafından hesaba çekileceklerine inanmaları durumunda hala sorumluluk sağlanabilir ve temsilciler vatandaşların çıkarlarına uygun şekilde hareket ederler.[18]

Seçimler ve sorumluluk

Seçimle hesap verebilirlik, vatandaşların oy kullanarak siyasetçilere ceza verme veya ödüllendirme işlemidir, ancak diğer politik hesap verebilirlik biçimleri de mevcuttur.[16]

Bazı araştırmacılar, daha geniş sonuçlar çıkarmak için dünyanın durumu hakkında varsayımlar yapan formel teorileri kullanarak hesap verebilirliği ele almışlardır. Seçmenlerin, kötü performansa yanıt olarak mevcut görevlileri görevden alması durumunda temsilciler hesap verebilir.[19] Siyasetçiler, kötü performansın bir sonucu olarak oy paylarında azalma yaşarken, iyi performansları için oy paylarında artış görmeleri daha az olasıdır.[20] Seçim, seçmenlerin çıkarlarını en iyi şekilde temsil edecek adayları seçme şeklinde gerçekleşen bir diğer hesap verme yöntemidir. Bu hesap verme yöntemleri, seçmenlerin yaptırım ve seçim kullanarak temsilcilerini hesap vermekle eş zamanlı olarak tutmaları şeklinde gerçekleşebilir. Bu sonuçlar, seçmenlerin mevcut hükûmetin uyguladığı politikaları gözlemlemediğini, ancak kendi refahlarını bildiğini varsayımına dayanmaktadır.

Seçmenlerin hükûmeti yaptırımda bulunmasını zorlaştıran bazı faktörler vardır. Politikacıların sonuçlar üzerinde kontrol sahibi olmadığı durumlarda, hesap verme mekanizması zayıflar çünkü onları sorumlu tutmak daha zor olur.[20]

Ayrıca, kuruluşlar seçimleri adil bir şekilde izleyemiyor ve seçmenlere bilgi sağlayamıyorsa, seçmenler mevcut yetkilileri yaptırımlarla cezalandırmada zorluk yaşar.[21] Bu nedenle, seçmenlerin mevcut yetkilinin performansı hakkında daha fazla bilgi sahibi olduğu durumlarda, mevcut yetkilinin yaptırımlara tabi tutulma olasılığı daha yüksektir. Ayrıca, mevcut yetkililer yaptırımlarla karşılaştığında, meydan okuyanların yarışa katılma olasılığı daha yüksektir.

Seçimlerin genellikle hükûmetin vatandaşlara karşı hesap verme düzeyini artırdığına inanılırken, bu durum daha az eşitlikçi politika sonuçlarına yol açabilir, çünkü hükûmete hesap soranlar genellikle toplumun daha zengin kesimlerinden gelmektedir. Örneğin, New York eyaletinde seçilmiş ve atanmış mülkiyet değerlendiricileri üzerine yapılan bir çalışma, mülkiyet değerlendiricilerinin seçildiği durumlarda daha zengin evlere göre daha fakir evlere göre daha düşük vergilendirme politikalarına yol açtığını göstermektedir.[22]

Yönetim ve sorumluluk

Hükûmet görevlilerinin güç ve kaynaklarının kullanımı hakkında tatmin edici bir açıklama yapma sorumluluğuna atıfta bulunulur. Sıklıkla gücün insanları bozduğu ve mutlak gücün ise mutlak bir şekilde insanları bozduğu söylenir. Bu nedenle, hesap verebilirliği kontrol etmek, Kamu Yönetimi'nin başarısının temelidir.

Kamu varlıkları

Siyasetçiler, hesap verebilirlik aracı olarak kamu hizmetleri sunma konusunda teşvik edilebilir. Seçmenlerin sonuçların kredisi ve suçlaması yapabilme yeteneği, kamu hizmetleri sunumunun derecesini de belirler. Araştırmalar, kamu hizmeti sunumunun, sonuçları memurlara değil politikacılara atfedebilme yetisine bağlı olduğunu göstermektedir.[23] Bu, kıtlık yardımı veya içme suyu gibi daha kısa vadeli ve görünür girişimler ve sonuçlarla desteklenebilirken, hijyen ve eğitim gibi düşük görünürlüklü konuların kredilendirilmesinin zor olabileceği ve dolayısıyla daha az olası olduğu anlamına gelmektedir.[24]

Seçmenlerin liderleri hesaplamak için kamu mallarının sağlanmasıyla nasıl bir yaklaşım sergilediği konusunu belirleyen başka bir koşul, kamu mallarının önceliklendirilmesinin doğrudan oylama yoluyla mı yoksa bir yönetim organına devredilerek mi belirlendiğidir. Yeni Meksika'da yapılan bir deney, eyaletin 2008 özel yaz yasama oturumu sırasında önerilen harcamalarla ilgili olarak, politikacıların seçmenlerin politika tercihlerini öğrendiklerinde tutumlarını güncellediğini göstererek, temsilci demokrasinin politikacılar seçmen tercihlerini öğrendiğinde hesap verebilirliği artırabileceğine dair kanıtlar sunmaktadır.[25] Ancak, Afganistan'da kırsal kalkınma projeleriyle ilgili yapılan 2016 araştırması, seçmenlerin tercihlerini doğrudan oy sandığında önceliklendirdiklerinde, yönetim komitesinin kalkınma projelerini önceliklendirdiği durumlara kıyasla yerel yönetimin kalitesini daha yüksek algıladıklarını ortaya koymaktadır.[26] Bu zıt sonuçlar, temsilci-vekalet tartışmasını ortaya koyarken, Afganistan deneyinde oylama ile karar verilen projelerde komiteye göre objektif üstün sonuçların olmaması, hangi kamu malının öncelikli olması gerektiğini belirlemede her ikisinin de üstün olmadığını göstermektedir.[27][28]

Diğer araştırmalar, seçmenlerin kamu mallarının sağlanması konusunda siyasetçileri sorumlu tutmak için seçimleri kullandığını göstermektedir. Hindistan'da kırsal bölgeler, elektrik için sabit bir ücret ödemektedir, ancak Uttar Pradesh eyaletinde seçim yıllarında hat kaybı - faturalandırılmayan ancak tüketilen elektrik - seçim yılı olmayan yıllara göre önemli ölçüde daha yüksektir ve hat kaybındaki artışlar güvenilir bir şekilde seçimsel kazanımları öngörmektedir. Bu bağlamda, 2007 seçimlerinde faturalandırılmayan elektriğin %10 artışına karşılık, seçmenler mevcut siyasetçilere parti koltuklarında %12'lik bir artışla ödüllendirmiştir. Gana'da ise yol koşullarının iyileştirilmesi, mevcut partilerin oy oranında artışla ilişkilidir. Ancak, her iki araştırma sonucu da seçmenlerin kamu malı hizmetini siyasetçilere atfetme yeteneği bağlamına dayanmaktadır.[23][29][30]

Seçimle belirlenen otoriter rejimlerde, siyasetçiler kamu mallarının sağlanması için baskılara cevap verme teşviki de olabilir.[31][32] Otoriter hükûmetlerin parti meclislerinde koltuk kaybettikçe, eğitim, sağlık ve emeklilik gibi kamu mallarına harcamaları arttırdığına dair kanıtlar bulunmaktadır.[31] Seçimle işbaşına gelen otoriter yönetimlerde daha yüksek yaşam kalitesi, sivil özgürlükler ve insan gelişimi gibi kanıtlar da bulunmaktadır. Bu da, otoriter yöneticilerin seçimleri halkın hoşnutsuzluğunu ve muhalefetini izlemek için bir işaret olarak kullandığını ve bunun sonucunda hoşnutsuz vatandaşların şikayetlerini azaltmak için kamu malları sağlama konusunda adımlar attığını gösteren teorinin inandırıcılığını artırmaktadır, hatta demokrasi olmayan rejimlerde bile.[32]

Seçimlerin tanıtılmasının genellikle kamu mallarının sağlanmasını iyileştirdiği düşünülse de, bazı durumlarda araştırmacılar bunun kalitesini azaltabileceğini göstermiştir.[33] Örneğin, Endonezya'da yerel bölge ofisi için doğrudan seçimlerin tanıtılması, kamu eğitim sektöründe bürokratların işe alım sürecine siyasi müdahaleye neden oldu ve eğitim sağlanmasının kalitesini düşürdü: siyasetçiler, özellikle seçim yıllarında, eğitim sektöründe himaye pozisyonlarını dağıtmak için teşvik edildi ve böyle pozisyonlar eklendiğinde öğrenci test puanları daha düşük oldu.[33]

Seçim dışı hesap verilebilirlik

Hükûmetler, vatandaşların hükûmeti cezalandırarak ve/veya ödüllendirerek onu vatandaşların en iyi çıkarlarını takip etmeye yönlendirebilmesi durumunda sorumluluk altındadır. Demokratik teoriyi inceleyen bilim insanları, sorumluluğun sağlanmasında seçimlerin rolünü vurgularken,[34][35][36][37][38] Demokrasilerde ve demokrasi olmayan ülkelerde seçim dışı hesap verme şekillerini araştıran başka bir akademik çalışma alanı bulunmaktadır.[39][40][41][42] Ve atanan liderlerin genel halkın çıkarlarını temsil etmelerini sağlayan koşullar da araştırılmaktadır.[43][44][45][46]

Siyasi protesto

Protestolar sonrası siyasi değişiklikler, protestoların kendileri veya protestoların gözlemlenebilir olgularının altında yatan siyasi tercihlerdeki değişimlerin birer sonucu olabilir. Amerika Birleşik Devletleri'nde Tea Party hareketi üzerine yapılan bir çalışma, protestoların kendisinin siyasi değişime etkisi olduğunu göstermiştir.[39] Diğer bilim insanları, protestoların gelişmekte olan ülkelerde siyasi değişiklikler üzerindeki etkisini incelemişlerdir. Ekonomik zorluklar ve siyasi baskılar nedeniyle başlayan kitlesel protestolar, Sahra Altı Afrika'da 16 ülkede gerçekleşmiş ve bölgedeki 21 hükûmet önemli siyasi reformlar gerçekleştirmiştir, bunlar arasında çok partili seçimlere geçiş de bulunmaktadır.[40] 1980'lerde Afrika'daki otoriter rejimler, kırsal protestolardan daha görünür ve daha kolay şekilde harekete geçirilebilen kentsel huzursuzlukları önlemek amacıyla pazarda çiftçilerin maliyetini düşürerek kırsal çiftçilerin aleyhine kent çalışanları lehine piyasayı bozmuştur.[47]

Sivil toplum

Demokrasilerde, gönüllü dernekler, çıkar grupları ve birlik faaliyetleri hükûmetin performansını iyileştirebilir.[48][49][50][51] Bir çalışma ayrıca sivil toplum kuruluşlarının, Çin gibi otoriter rejimlerde, yerel hükûmetin performansını merkezi hükûmetin standartlarına göre artırabileceğini göstermiştir. Bu kuruluşlar, yerel hükûmetin performansını izleyerek ve bilgi açıklanarak, yerel hükûmetin performansını artırabilirler.[41] Kırsal Çin'de, ortak ahlaki yükümlülükler ve çıkarlar üzerine kurulu dayanışma grupları, grup üyelerinin yerel yetkilileri sorumlu tutabilmesini sağlayabilir.[43]

Yerel düzeyde, seçilmiş yetkililerin iş performansını etkileyen çeşitli sorumluluk önlemleri bulunmaktadır.[52][53][54] Uganda'da, yaklaşan rekabetçi bir seçimi olan bir bölgede, görevlerini ne kadar iyi yerine getirdiği konusunda halka bilgi veren sivil toplum kuruluşları (STK'lar), mevcut bir yetkilinin kalan görev süresi boyunca performansını artırır.[55] Bu çalışmaların aksine, altı ülkede yapılan yedi deneyin sonuçlarını inceleyerek yapılan 2019 tarihli bir meta-analiz, STK'ların seçmen bilgilendirme kampanyalarının siyasi sorumluluk üzerinde herhangi bir etkisi olmadığını ortaya koymaktadır.[56] Gana'da, seçim günü ilçe düzeyindeki pozisyonlar için sandık merkezlerinin denetlenmesi ve yaklaşan bir seçimde denetimin farkına varılması, görevdeki yetkililer arasında iş performansını artırmaktadır çünkü bu yetkililer, merkezi hükûmetin Seçim Bölgesi Geliştirme Fonu tahsislerinin daha fazlasını halka yönelik kamu hizmetlerine harcamaktadır.[52] Daha zayıf kurumlara sahip yerlerde, vatandaşlar daha yetenekli liderleri seçtiklerinde, bu yetkililerin kötü gayri resmi kurumların engellerini aşma ve seçim bölgesi için daha fazla mal ve uzun vadeli yatırım projeleri sunma yetenekleri artar, vergileri artırmadan.[53] Ayrıca, birçok yerel seçim, okul kurulu üyesi veya şerif gibi tek bir fonksiyonu olan görevleri yerine getiren pozisyonlar için yapılmaktadır. Bu seçilmiş yetkililer, görevlerine yönelik olarak başlıca medya aracılığıyla halka sunulan bilgilere dayanarak sorumluluk taşımaktadır.[54] Medya bu pozisyonlarla ilişkili veri eğilimlerine odaklandığında, seçmenler bu bilgileri kullanarak görevdeyken gösterilen performansa dayanarak mevcut görevliyi geriye dönük olarak desteklemek veya karşı oy kullanmak için kullanabilmektedir.[54]

Kamuoyu yoklaması

Kamuoyu yoklamaları aracılığıyla oluşturulan onaylama oranları, görevdeki bir yetkilinin dönemi boyunca iş performansının bir ölçüsünü oluşturur ve bu durum, görevlinin koltuğunu koruyup korumayacağı veya yeniden seçime katılıp katılmayacağı konusunda sonuçlar doğurur.[57][58] Bu onaylama oranları, Bayesian Model Averaging tahminlerine dahil edilen diğer faktörlerle birleştirildiğinde seçim sonuçlarının öngörücüsüdür.[59] Amerika Birleşik Devletleri'nde, senatör iş onaylama oranları, bir senatörün emekli olup olmayacağını, mevcut görevdeki senatöre meydan okumak isteyen adayların kalitesini, senatörün yeniden seçilmek için toplayabileceği miktarda para miktarını ve seçimin sonucunu etkiler.[57] Bu nedenle, stratejik olarak görev süresi boyunca onaylama oranları düşük olan mevcut senatörler daha az yeniden seçilmeyi hedefleyecektir.[57][58]

Seçilmemiş liderler ve sorumluluk

Güç kaybetme korkusu

Seçici kitlenin liderin iktidarda kalabilmesi ve lideri görevden alabilme yeteneği olan kişilerden oluştuğu ifade edilir.[60] Seçici kitlenin iktidardaki liderden aşırı bir şekilde bağımlı olmadığı durumlarda, seçici kitlenin kötü performans sergileyen liderleri görevden alabilmesi mümkün olur ve bu, seçici kitlenin sağladığı hesap verme sayesinde otoriter rejimlerin tüm insanlar için daha iyi performans göstermesini mümkün kılar.[61]

Ahlaki duruş ve sosyal normlar

Kırsal Çin'deki dayanışma grupları, yerel yetkilileri sorumlu tutabilir. Bunun için iki şart vardır: 1) Dayanışma grubu, yerel yönetimin yetki alanındaki herkesi kapsamalıdır ve 2) yerel yetkililer, grup üyeleri olarak gruba dahil olmalıdır; bu gruplardan gelen tanınma, yerel yetkililerin resmî görevlerini yerine getirmesini teşvik eder çünkü grup içinde yüksek ahlaki değerlere sahip olmak önemlidir.[43]

Paylaşılan ilgi alanları

Zambiya'daki geleneksel liderler, kamu mallarını sağlama konusunda seçim teşviki olmamasına rağmen yerel halka hizmet etmektedir.[45] Birçok geleneksel şef, liderlik ettikleri topluluklardan kalıcı olarak ayrılmaz ve gelirlerinin önemli bir kısmını yerel kaynaklardan elde eder. Bu nedenle, geleneksel liderler, Olson'ın iddiasındaki sabit haydutlar gibi, mevcut durumda yerel kamu mallarının sağlanmasına yardımcı olabilir ve zaman içinde toplumun gelişiminden faydalanabilir.[42][45]

Hesap verilebilirlik ve yolsuzluk

Siyasi yolsuzluk, "kamu görevinin özel kazançlar için kötüye kullanılması veya istismarı" anlamına gelir. Yolsuzluk uygulamaları arasında sahtekarlık, kamu fonlarının zimmete geçirilmesi veya rüşvet kabul etmek gibi bazı örnekler yer alır.[62][63][64] Yolsuzluk, politikacıların değerlendirmeleri açısından olumsuz olabilir, çünkü yurttaşlar, yolsuzluğu zayıf performansın bir işareti olarak algılayabilir ve bu durum, mevcut görevlileri cezalandırmaya teşvik edebilir.[65] Aslında, geriye dönük oy verme modeline göre, seçmenler iyi politikacıların davranışlarını ödüllendirerek iyi performansı teşvik ederken, kötü performansı cezalandırmak için yolsuz politikacıları cezalandırması beklenir.[62] Ancak, son çalışmalar, seçmenlerin genel olarak yolsuzluğa tepki gösterdiğini, ancak sıklıkla yolsuzlukla suçlanan mevcut politikacıları cezalandırmada başarısız olduklarını göstermektedir; ayrıca bazı seçmenlerin de temsilcilerinin yolsuz uygulamalarından faydalandığını ve bu tür politikacıları tercih etmeyi tercih ettiklerini belirtmektedir.[62][66] Üstelik, yüksek düzeyde yolsuzluk olan ortamlarda, seçmenler diğerlerinin de yolsuz olduğunu düşündükleri için daha hoşgörülü veya hatta yolsuz politikacıları tercih edebilirler; bu durumda "seçmenlerin genellikle yolsuz politikacıları elde tutmaya istekli oldukları" ve "siyasi yolsuzluk tuzağı" olarak adlandırılan bir yolsuzluk dengesi oluşur.[66] Yüksek yolsuzluk denge durumu, yolsuz politikacılar, yolsuzluğa hoşgörü gösteren ve yolsuz politikacıları elde tutan seçmenler ile yolsuz uygulamalara eğilimli olan potansiyel adaylar veya meydan okuyanlar arasındaki etkileşim nedeniyle zor kırılır ve yolsuzluğun devam etmesine yol açar.[66]

Demokrasi genel olarak yolsuzluğu azaltmada etkisiz gibi görünürken, ekonomik gelişme yolsuzluğun azalmasıyla ilişkilidir. Basın özgürlüğü, bu eylemleri ortaya çıkararak yolsuzluğun azaltılmasına katkıda bulunur.[67] Aslında, bir yolsuz hükûmetin (örneğin, Peru'da 1998-2000 yılları arasında Fujimori hükûmeti) denge ve denetim kurumlarını stratejik olarak zayıflattığına dair belgeler, medyanın -örneğin gazetelerin ve özellikle televizyonun- geniş kapsamlı bilgi yayma yeteneği nedeniyle önemli olduğunu göstermektedir.[68] Ayrıca, yolsuzlıkla suçlanan mevcut yetkilileri hesap verebilir tutan ve dürüst olmayan siyasetçileri destekleyen yerel medyanın -yerel radyo istasyonları gibi- önemine dair kanıtlar da bulunmaktadır.[69] Bununla birlikte, yolsuzlukla ilgili bilgiler sadece iktidar partileri için oy kaybına neden olmakla kalmaz, aynı zamanda muhalefet partileri için de geçerlidir ve parti bağlılığının erozyonuna yol açar; bu da yolsuzlukla ilgili bilgilerin vatandaşların siyasi süreçten uzaklaşmasına da neden olur.[65]

Yolsuzlukla ilgili bilimsel literatür, bir ülkenin yolsuzluk düzeyi üzerinde siyasi kurumların rolü konusunda karışık sonuçlar bulmaktadır.[67] Örneğin, bazı bilimsel araştırmalar, daha fazla yatay sorumluluk veya hükûmetin farklı kolları arasında denetimin genel olarak yolsuzluğu azaltacağını öne sürmektedir.[70] Ancak, diğer araştırmalar, denetimin artması durumunda bir koldaki aktörlerin diğer koldaki aktörleri baskı altında tutarak işbirliği yapmasına yol açabileceğini göstermektedir: Gana'da, politikacıların bürokrasiyi denetlemek için daha fazla takdir yetkisi olduğunda (örneğin, uymayan bürokratlara transfer tehdidiyle), bürokratların politikacılar adına daha fazla yolsuzluğa karışma olasılığı daha yüksektir.[71]

Yolsuzluğun düşük hesap verilebilirliğiyle mücadele etmek zordur ve bazı yolsuzlukla mücadele faaliyetleri olumsuz sonuçlara yol açabilir.[72] Örneğin, özel sektör çalışması kamu sektörü çalışmasından daha iyi ücretlendirildiği yerlerde (örneğin, Çin), yüksek niteliklere sahip bireyler kamu sektörü çalışmasını sadece yolsuzluk faaliyetleri yoluyla daha fazla kazanç elde etme imkanı sunduğu için çekici bulabilirler; hükûmetin yolsuzlukla mücadele faaliyetleri sonucunda bürokrasinin kalitesi ve genel temsil düzeyi azalabilir.[73] Öte yandan, stratejik kaçınma ve istenmeyen sonuçlara rağmen, yolsuzlukla mücadele girişimlerinin faydalı olduğunu gösteren kanıtlar bulunmaktadır, çünkü bunlar kötüye kullanımı azaltır ve sosyal refahı artırır, hatta stratejik kaçınma oranının görece yüksek olduğu durumlarda bile.[74]

Seçim manipülasyonu ve sorumluluk

Demokratik ortamlarda politik sorumluluk üzerine yapılan çalışmalar, seçimlerin hesap verebilirliği teşvik etmedeki temel rolünü vurgulamıştır. Seçimler aracılığıyla vatandaşlar, geçmiş performansa dayanarak hükûmetleri hesap verebilir kılar.[75][76] Ancak, seçimlerin hesap verebilirliği teşvik etmedeki rolü genellikle seçim manipülasyonu ve hileler tarafından zayıflatılmaktadır.[77] Seçim manipülasyonu, vatandaşların liderleri görev performanslarına dayalı olarak seçimler aracılığıyla görevden alma yeteneklerini engellediği için hesap verebilirliği bozar ve hatta demokratik kurumların sağlamlaşmasını zayıflatabilir.[78]

Seçim manipülasyonu nadir değildir: bazı tahminlere göre son iki on yılda seçimlerin dörtte biri önemli ölçüde manipülasyona maruz kalmıştır.[77] Bu, rakip partileri ve adayları yasaklama, şiddet ve tehdit kullanma, seçmen kaydı ve oy sayımını manipüle etme gibi geniş bir ön-seçim ve seçim günü taktiklerini içerir.[79] Seçim manipülasyonu ve sahtekarlığı önleme amacıyla yapılan bazı hesap verebilirlik çalışmaları, cep telefonu uygulamalarının kullanılmasıyla sandık sonuçlarının izlenmesi ve yayılması, yerli veya uluslararası seçim gözlemcilerinin istihdam edilmesi gibi önlemler belirli ölçüde başarı elde etmiştir.[80][81][82] Ancak, hükûmetler bazen sadece gözlemcileri ve denetim kurumlarını aldatmak için manipülasyon türünü veya yerini değiştirirler.[81][82]

Hükûmetler, siyasetçiler ve siyasi partiler, görevden alınma ihtimali olduğunda ve güçlerine yönelik kurumsal kısıtlamaların az olduğunu düşündüklerinde, seçim manipülasyonu ve sahtekarlığa daha fazla başvurma eğilimindedir.[83] Öte yandan, düşük siyasi rekabet, başkanlık görev sürelerinin kaldırılması gibi bazı manipülasyon biçimleriyle de ilişkilendirilmiştir.[84] Ayrıca, uzun süre görev süresinde bulunan adayların seçim hilelerine başvurma olasılığı daha yüksektir.[80] Ancak, hükûmetler seçimlerde sadece bir seçimi kazanmak veya daha uzun süre iktidarda kalmak amacıyla değil, aynı zamanda seçim sonrası nedenlerle de seçim manipülasyonuna başvurabilir. Bu nedenler arasında muhalefetin gücünü azaltmak ve sonraki dönemde toplum üzerindeki baskıyı artırmak yer alabilir.[77]

Bilbiyografya

  • Bovens, Mark. The Quest for Responsibility: Accountability and Citizenship in Complex Organisations (Cambridge University Press, 1998).
  • Mastop, Rosja. "Characterising Responsibility in Organisational Structures: The Problem of Many Hands" in Deontic Logic in Computer Science, eds. G. Governatori and G. Sartor (Berlin: Springer-Verlag, 2010). pp. 274–287. 978-3-540-70524-6
  • Thompson, Dennis F. "Responsibility for Failures of Government: The Problem of Many Hands," American Review of Public Administration 44:3 (2014), 259–273.
  • Thompson, Dennis F. "The Responsibility of Advisers" in Restoring Responsibility: Ethics in Government, Business and Healthcare (Cambridge University Press, 2005), pp. 33–49. 978-0521547222

Daha fazlası için

  • Mark Bovens, "Two concepts of accountability: accountability as a virtue and as a mechanism," West European Politics 33 (2010), 946–967.
  • Sterling Harwood, "Accountability," in John K. Roth, ed., Ethics: Ready Reference (Salem Press, 1994), reprinted in Sterling Harwood, ed., Business as Ethical and Business as Usual (Wadsworth Publishing Co., 1996).
  • David Luban, Alan Strudler, and David Wasserman, "Moral Responsibility in the Age of Bureaucracy," Michigan Law Review 90 (1992), 2348–2392.
  • Romm, Norma RA (2001) Accountability in Social Research. New York: Springer. [1] 27 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Dennis Thompson, "The Responsibility of Advisers" in Restoring Responsibility: Ethics in Government, Business and Healthcare (Cambridge University Press, 2005), pp. 33–49. 978-0521547222
  • Williams, Christopher (2006) Leadership accountability in a globalizing world. London: Palgrave Macmillan.
  • Painter-Morland Mollie, Ghislain Deslandes, (2015), "Authentic leading as relational accountability: Facing up to the conflicting expectations of media leaders", Leadership, online available 2 April, DOI:1742715015578307.

Dış bağlantılar

Vikisözlük'te accountability ile ilgili tanım bulabilirsiniz.
Vikisöz'de Sorumluluk ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.

Kaynakça

  1. ^ Dykstra, Clarence A. (February 1938). "The Quest for Responsibility". American Political Science Review. 33 (1): 1-25. doi:10.2307/1949761. JSTOR 1949761. 
  2. ^ Mulgan, Richard (2000). "'Accountability': An Ever-Expanding Concept?". Public Administration. 78 (3): 555-573. doi:10.1111/1467-9299.00218. 
  3. ^ Sinclair, Amanda (1995). "The Chameleon of Accountability: Forms and Discourses". Accounting, Organizations and Society. 20 (2/3): 219-237. doi:10.1016/0361-3682(93)E0003-Y. 
  4. ^ David, R. (2017). Contribution of records management to audit opinions and accountability in government. South African Journal of Information Management, 19(1), 1–14. https://doi.org/10.4102/sajim.v19i1.771
  5. ^ Williams, Reyes(2006) Leadership accountability in a globalizing world. London: Palgraave Macmillan.
  6. ^ Schedler, Andreas (1999). "Conceptualizing Accountability". Andreas Schedler; Larry Diamond; Marc F. Plattner (Ed.). The Self-Restraining State: Power and Accountability in New Democracies. Londra: Lynne Rienner Publishers. ss. 13-28. ISBN 978-1-55587-773-6. 
  7. ^ Plescia, Joseph (January 2001). "Judicial Accountability and Immunity in Roman Law". American Journal of Legal History. 45 (1): 51-70. doi:10.2307/3185349. JSTOR 3185349. 
  8. ^ Dubnick, Melvin (1998). "Clarifying Accountability: An Ethical Theory Framework". Charles Sampford; Noel Preston; C. A. Bois (Ed.). Public Sector Ethics: Finding And Implementing ValuesSınırlı deneme süresince özgürce erişilebilir, normalde ise abonelik gereklidir. Leichhardt, NSW, Australia: The Federation Press/Routledge. ss. 68-81. 
  9. ^ Seidman, Gary I (Kış 2005). "The Origins of Accountability: Everything I Know About the Sovereign's Immunity, I Learned from King Henry III". St. Louis University Law Journal. 49 (2): 393-480. 
  10. ^ Walzer, Michael (1994). "The Legal Codes of Ancient Israel". Ian Shapiro (Ed.). the Rule of Law. NY: New York University Press. ss. 101-119. 
  11. ^ Ezzamel, Mahmoud (December 1997). "Accounting, Control and Accountability: Preliminary Evidence from Ancient Egypt". Critical Perspectives on Accounting. 8 (6): 563-601. doi:10.1006/cpac.1997.0123. 
  12. ^ Urch, Edwin J. (July 1929). "The Law Code of Hammurabi". American Bar Association Journal. 15 (7): 437-441. 
  13. ^ Oxford English Dictionary 2nd Ed.
  14. ^ Roberts, Jennifer T. (1982). Accountability in Athenian GovernmentÜcretsiz kayıt gerekli. Madison, WI: University of Wisconsin Press. ISBN 9780299086800. 
  15. ^ a b Fearon, James (1999). Electoral Accountability and the Control of Politicians: Selecting Good Types versus Sanctioning Poor Performance. Cambridge, MA: Cambridge University Press. 
  16. ^ a b c d e Przeworski, Adam; Stokes, Susan Carol; Manin, Bernard (2003). Democracy, accountability, and representation. Cambridge University Press. ISBN 9780521641531. OCLC 58400209. 
  17. ^ a b Stimson, James A.; MacKuen, Michael B.; Erikson, Robert S. "Dynamic Representation". American Political Science Review. 98 (3): 543-565. 
  18. ^ Arnold, R. Douglas. (1990). The logic of congressional actionÜcretsiz kayıt gerekli. Yale University Press. ISBN 0300056591. OCLC 472546186. 
  19. ^ Przeworski, Adam; Stokes, Susan Carol Stokes; Stokes, Susan C.; Manin, Bernard (September 1999). Democracy, Accountability, and Representation. doi:10.1017/cbo9781139175104. ISBN 9780521646161. 
  20. ^ a b Martin, Lucy; Raffler, Pia (4 Ağustos 2019). "Fault Lines: The Effects of Bureaucratic Power on Electoral Accountability" (PDF). American Journal of Political Science. 6 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Aralık 2019. 
  21. ^ Grossman, Guy, Michelitch, Kristin, & Prato, Carlo. 2018. Candidate Entry & Vote Choice in the Wake of Incumbent Performance Transparency. EGAP Pre-analysis Plan.
  22. ^ Sances, Michael W. (January 2016). "The Distributional Impact of Greater Responsiveness: Evidence from New York Towns". The Journal of Politics. 78 (1): 105-119. doi:10.1086/683026. ISSN 0022-3816. 
  23. ^ a b Martin, Lucy, & Raffler, Pia. forthcoming. Fault Lines: the Effects of Bureaucratic Power on Electoral Accountability. American Journal of Political Science.
  24. ^ Batley, Richard; Mcloughlin, Claire (October 2015). "The Politics of Public Services: A Service Characteristics Approach". World Development (İngilizce). 74: 275-285. doi:10.1016/j.worlddev.2015.05.018 Özgürce erişilebilir. 
  25. ^ Butler, Daniel M. (22 Ağustos 2011). "Can Learning Constituency Opinion Affect How Legislators Vote? Results from a Field Experiment". Quarterly Journal of Political Science. 6 (1): 55-83. doi:10.1561/100.00011019. 
  26. ^ Beath, Andrew, Christia, Fotini, & Enikolopov, Ruben. 2017. Direct democracy and resource allocation: Experimental evidence from Afghanistan. Journal of Development Economics, 124, 199–213.
  27. ^ Rehfeld, Andrew (May 2009). "Representation Rethought: On Trustees, Delegates, and Gyroscopes in the Study of Political Representation and Democracy". American Political Science Review (İngilizce). 103 (2): 214-230. doi:10.1017/S0003055409090261. ISSN 0003-0554. 
  28. ^ Fox, Justin; Shotts, Kenneth W. (October 2009). "Delegates or Trustees? A Theory of Political Accountability". The Journal of Politics (İngilizce). 71 (4): 1225-1237. doi:10.1017/S0022381609990260. ISSN 0022-3816. 
  29. ^ Min, Brian; Golden, Miriam (February 2014). "Electoral cycles in electricity losses in India". Energy Policy (İngilizce). 65: 619-625. doi:10.1016/j.enpol.2013.09.060. 
  30. ^ Harding, Robin (October 2015). "Attribution And Accountability: Voting for roads in Ghana". World Politics (İngilizce). 67 (4): 656-689. doi:10.1017/S0043887115000209. ISSN 0043-8871. 8 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2023. 
  31. ^ a b Miller, Michael K. (October 2015). "Electoral Authoritarianism and Human Development". Comparative Political Studies (İngilizce). 48 (12): 1526-1562. doi:10.1177/0010414015582051. ISSN 0010-4140. 
  32. ^ a b Miller, Michael K. (May 2015). "Elections, Information, and Policy Responsiveness in Autocratic Regimes". Comparative Political Studies (İngilizce). 48 (6): 691-727. doi:10.1177/0010414014555443. ISSN 0010-4140. 
  33. ^ a b Pierskalla, Jan H.; Sacks, Audrey (October 2020). "Personnel Politics: Elections, Clientelistic Competition and Teacher Hiring in Indonesia". British Journal of Political Science (İngilizce). 50 (4): 1283-1305. doi:10.1017/S0007123418000601. ISSN 0007-1234. 8 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2023. 
  34. ^ Barro, Robert J. (March 1973). "The control of politicians: An economic model". Public Choice. 14-14 (1): 19-42. doi:10.1007/bf01718440. ISSN 0048-5829. 
  35. ^ Besley, Timothy J.; Burgess, Robin (2002). "The Political Economy of Government Responsiveness: Theory and Evidence from India" (PDF). SSRN Working Paper Series. doi:10.2139/ssrn.319012. ISSN 1556-5068. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Haziran 2023. 
  36. ^ Ferejohn, John (1986). "Incumbent performance and electoral control". Public Choice. 50 (1–3): 5-25. doi:10.1007/bf00124924. ISSN 0048-5829. 
  37. ^ Manin, Bernard; Przeworski, Adam; Stokes, Susan C. (13 Eylül 1999), "Elections and Representation", Democracy, Accountability, and Representation, Cambridge University Press, ss. 29-54, doi:10.1017/cbo9781139175104.002, ISBN 978-0-521-64616-1 
  38. ^ Schumpeter, Joseph A. (5 Nisan 2010). Capitalism, Socialism and Democracy. doi:10.4324/9780203857090. ISBN 9780203857090. 
  39. ^ a b Madestam, Andreas; Shoag, Daniel; Veuger, Stan; Yanagizawa-Drott, David (30 Eylül 2013). "Do Political Protests Matter? Evidence from the Tea Party Movement*" (PDF). The Quarterly Journal of Economics. 128 (4): 1633-1685. doi:10.1093/qje/qjt021. ISSN 0033-5533. 9 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Haziran 2023. 
  40. ^ a b Bratton, Michael; van de Walle, Nicolas (July 1992). "Popular Protest and Political Reform in Africa". Comparative Politics. 24 (4): 419. doi:10.2307/422153. ISSN 0010-4159. JSTOR 422153. 
  41. ^ a b Anderson, Sarah E.; Buntaine, Mark T.; Liu, Mengdi; Zhang, Bing (8 Mayıs 2019). "Non‐Governmental Monitoring of Local Governments Increases Compliance with Central Mandates: A National‐Scale Field Experiment in China". American Journal of Political Science. 63 (3): 626-643. doi:10.1111/ajps.12428. ISSN 0092-5853. 11 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2023. 
  42. ^ a b Baldwin, Kate; Holzinger, Katharina (16 Haziran 2019). "Traditional Political Institutions and Democracy: Reassessing Their Compatibility and Accountability". Comparative Political Studies. 52 (12): 1747-1774. doi:10.1177/0010414019852686. ISSN 0010-4140. 
  43. ^ a b c Tsai, Lily (2007). "Solidary Groups, Informal Accountability, and Local Public Goods Provision in Rural China". The American Political Science Review. 101 (2): 355-372. doi:10.1017/S0003055407070153. 
  44. ^ Besley, Timothy J. (2007). Making autocracy work. Centre for Economic Policy Research. OCLC 255778387. 
  45. ^ a b c Baldwin, Kate (2015). The Paradox of Traditional Chiefs in Democratic Africa. Cambridge University Press. 
  46. ^ Baldwin, Kate (2019). "Elected MPs, Traditional Chiefs, and Local Public Goods: Evidence on the Role of Leaders in Co-Production From Rural Zambia". Comparative Political Studies. 52 (12): 1925-1956. doi:10.1177/0010414018774372. ISSN 0010-4140. 
  47. ^ Bates, Robert (1981). Markets and States in Tropical Africa: The Political Basis of Agricultural Policies. University of California Press. 
  48. ^ BOIX, CARLES; POSNER, DANIEL N. (October 1998). "Social Capital: Explaining Its Origins and Effects on Government Performance". British Journal of Political Science. 28 (4): 686-693. doi:10.1017/s0007123498000313. ISSN 0007-1234. 
  49. ^ EDWARDS, BOB; FOLEY, MICHAEL W. (September 1998). "Civil Society and Social Capital Beyond Putnam". American Behavioral Scientist. 42 (1): 124-139. doi:10.1177/0002764298042001010. ISSN 0002-7642. 
  50. ^ Ehrenberg, John (1999). Civil Society: The critical History of an Idea. New York University Press. 
  51. ^ Putnam, Robert D.; Leonardi, Robert; Nonetti, Raffaella Y. (27 Mayıs 1994). Making Democracy Work. Princeton University Press. doi:10.2307/j.ctt7s8r7. ISBN 978-1-4008-2074-0. 
  52. ^ a b OFOSU, GEORGE KWAKU (2 Ağustos 2019). "Do Fairer Elections Increase the Responsiveness of Politicians?" (PDF). American Political Science Review. 113 (4): 963-979. doi:10.1017/s0003055419000479. ISSN 0003-0554. 22 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Haziran 2023. 
  53. ^ a b Carreri, Maria (2018). "Can Good Politicians Compensate for Bad Institutions? Evidence from an Original Survey of Italian Mayors". SSRN Working Paper Series. doi:10.2139/ssrn.3239492. ISSN 1556-5068. 
  54. ^ a b c Berry, Christopher R.; Howell, William G. (August 2007). "Accountability and Local Elections: Rethinking Retrospective Voting". The Journal of Politics. 69 (3): 844-858. doi:10.1111/j.1468-2508.2007.00579.x. ISSN 0022-3816. 
  55. ^ GROSSMAN, GUY; MICHELITCH, KRISTIN (1 Şubat 2018). "Information Dissemination, Competitive Pressure, and Politician Performance between Elections: A Field Experiment in Uganda". American Political Science Review. 112 (2): 280-301. doi:10.1017/s0003055417000648. ISSN 0003-0554. 
  56. ^ Dunning, Thad; Grossman, Guy; Humphreys, Macartan; Hyde, Susan D.; McIntosh, Craig; Nellis, Gareth, (Ed.) (4 Temmuz 2019). Information, Accountability, and Cumulative Learning. doi:10.1017/9781108381390. ISBN 9781108381390. 
  57. ^ a b c HIGHTON, BENJAMIN (May 2008). "Job Approval and Senate Election Outcomes in the United States". Legislative Studies Quarterly. 33 (2): 245-261. doi:10.3162/036298008784311019. ISSN 0362-9805. 
  58. ^ a b Brown, Adam R.; Jacobson, Gary C. (December 2008). "Party, Performance, and Strategic Politicians: The Dynamics of Elections for Senator and Governor in 2006". State Politics & Policy Quarterly. 8 (4): 384-409. doi:10.1177/153244000800800403. ISSN 1532-4400. 
  59. ^ Erikson, Robert S.; Bafumi, Joseph; Wilson, Bret (October 2001). "Was the 2000 Presidential Election Predictable?". Political Science & Politics (İngilizce). 34 (4): 815-819. doi:10.1017/S1049096501000750. ISSN 1049-0965. 
  60. ^ BUENO DE MESQUITA, BRUCE; MORROW, JAMES D.; SIVERSON, RANDOLPH M.; SMITH, ALASTAIR (17 Eylül 2002). "Political Institutions, Policy Choice and the Survival of Leaders". British Journal of Political Science. 32 (4): 559-590. doi:10.1017/s0007123402000236. ISSN 0007-1234. 
  61. ^ Besley, Timothy and Masayuki Kudamatsu. 2007. "Making Autocracy Work 22 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.." Working paper.
  62. ^ a b c De Vries, Catherine E.; Solaz, Hector (11 Mayıs 2017). "The Electoral Consequences of Corruption". Annual Review of Political Science. 20 (1): 391-408. doi:10.1146/annurev-polisci-052715-111917 Özgürce erişilebilir. ISSN 1094-2939. 
  63. ^ Ferraz, Claudio; Finan, Frederico (1 Mayıs 2008). "Exposing Corrupt Politicians: The Effects of Brazil's Publicly Released Audits on Electoral Outcomes". The Quarterly Journal of Economics (İngilizce). 123 (2): 703-745. CiteSeerX 10.1.1.222.8752 $2. doi:10.1162/qjec.2008.123.2.703. ISSN 0033-5533. 6 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2023. 
  64. ^ Helping Countries Combat Corruption. The Role of the World Bank. World Bank. 1997. 
  65. ^ a b Chong, Alberto; De La O, Ana L.; Karlan, Dean; Wantchekon, Leonard (1 Ocak 2015). "Does Corruption Information Inspire the Fight or Quash the Hope? A Field Experiment in Mexico on Voter Turnout, Choice, and Party Identification". The Journal of Politics. 77 (1): 55-71. doi:10.1086/678766. ISSN 0022-3816. 
  66. ^ a b c Klašnja, Marko; Little, Andrew T.; Tucker, Joshua A. (July 2018). "Political Corruption Traps*". Political Science Research and Methods (İngilizce). 6 (3): 413-428. doi:10.1017/psrm.2016.45. ISSN 2049-8470. 
  67. ^ a b Routledge handbook of comparative political institutions. Gandhi, Jennifer, 1975–, Ruiz-Rufino, Rubén. Milton Park, Abingdon, Oxon. ISBN 978-1-315-73137-7. OCLC 907374446. 
  68. ^ Mcmillan, John; Zoido, Pablo (December 2004). "How to Subvert Democracy: Montesinos in Peru" (PDF). Journal of Economic Perspectives (İngilizce). 18 (4): 69-92. doi:10.1257/0895330042632690. ISSN 0895-3309. 27 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Haziran 2023. 
  69. ^ "DOI Name 10.1162 Values". 
  70. ^ Kiewiet, D. Roderick; McCubbins, Mathew D. (18 Haziran 1991). The Logic of Delegation (İngilizce). University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-43531-2. 
  71. ^ Brierley, Sarah (2020). "Unprincipled Principals: Co-opted Bureaucrats and Corruption in Ghana". American Journal of Political Science (İngilizce). 64 (2): 209-222. doi:10.1111/ajps.12495. ISSN 1540-5907. 8 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2023. 
  72. ^ Fisman, Raymond; Golden, Miriam A. (2017). Corruption: What Everyone Needs to Know (İngilizce). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-046397-7. 
  73. ^ Jiang, Junyan; Shao, Zijie; Zhang, Zhiyuan (n.d.). "The Price of Probity: Anticorruption and Adverse Selection in the Chinese Bureaucracy". British Journal of Political Science (İngilizce). 52: 41-64. doi:10.1017/S0007123420000393. ISSN 0007-1234. 16 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2023. 
  74. ^ Fisman, Raymond; Golden, Miriam (26 Mayıs 2017). "How to fight corruption". Science (İngilizce). 356 (6340): 803-804. Bibcode:2017Sci...356..803F. doi:10.1126/science.aan0815. ISSN 0036-8075. PMID 28546172. 
  75. ^ Democracy, accountability, and representation. Przeworski, Adam., Stokes, Susan Carol., Manin, Bernard. Cambridge, U.K.: Cambridge University Press. 1999. ISBN 0-521-64153-5. OCLC 40256085. 
  76. ^ Besley, Timothy J.; Kudamatsu, Masayuki (1 Mayıs 2007). "Making Autocracy Work" (İngilizce). Rochester, NY. SSRN 1127017 $2. 
  77. ^ a b c Simpser, Alberto (2013). Why governments and parties manipulate elections : theory, practice, and implications. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-1-107-30688-2. OCLC 826857655. 
  78. ^ Long, James Dunway (2014). Voting, Fraud, and Violence: Political Accountability in African Elections (Tez). University of California San Diego. 8 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2023. 
  79. ^ Schedler, Andreas (2002). "The Menu of Manipulation". Journal of Democracy (İngilizce). 13 (2): 36-50. doi:10.1353/jod.2002.0031. ISSN 1086-3214. 
  80. ^ a b Callen, Michael; Long, James D. (2015). "Institutional Corruption and Election Fraud: Evidence from a Field Experiment in Afghanistan" (PDF). American Economic Review (İngilizce). 105 (1): 354-381. doi:10.1257/aer.20120427. ISSN 0002-8282. 8 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Haziran 2023. 
  81. ^ a b Ichino, Nahomi; Schündeln, Matthias (2012). "Deterring or Displacing Electoral Irregularities? Spillover Effects of Observers in a Randomized Field Experiment in Ghana". The Journal of Politics (İngilizce). 74 (1): 292-307. doi:10.1017/S0022381611001368. ISSN 0022-3816. 
  82. ^ a b Beaulieu, Emily; Hyde, Susan D. (2009). "In the Shadow of Democracy Promotion: Strategic Manipulation, International Observers, and Election Boycotts". Comparative Political Studies (İngilizce). 42 (3): 392-415. doi:10.1177/0010414008325571. ISSN 0010-4140. 
  83. ^ Hafner-Burton, Emilie Marie; Hyde, Susan D.; Jablonski, Ryan S. (6 Eylül 2012). "When Do Governments Resort to Election Violence?". British Journal of Political Science (İngilizce). Rochester, NY. SSRN 1667063 $2. 
  84. ^ McKie, Kristin (2019). "Presidential Term Limit Contravention: Abolish, Extend, Fail, or Respect?". Comparative Political Studies (İngilizce). 52 (10): 1500-1534. doi:10.1177/0010414019830737 Özgürce erişilebilir. ISSN 0010-4140. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Demokrasi</span> tüm bireylerin eşit haklara sahip olduğu yönetim biçimi

Demokrasi veya el erki, halkın yasaları müzakere etme ve yasal düzenlemelere karar verme yetkisine veya bunu yapmak için yönetim görevlilerini seçme yetkisine sahip olduğu bir yönetim biçimidir. Kimin "halk" kabul edildiği ve yetkinin insanlar arasında nasıl paylaşıldığı veya hangi yetkilerin verildiği konuları zaman içinde ve farklı ülkelerde farklı oranlarda değişiklik göstermiştir. Demokrasinin özellikleri arasında genellikle toplanma özgürlüğü, örgütlenme özgürlüğü, mülkiyet hakları, din özgürlüğü, ifade özgürlüğü, vatandaşlık, yönetilenlerin rızası, genel oy hakkı, özgürlük hakkından ve yaşam hakkından haksız yere mahrum bırakılmamak ve azınlık hakları yer alır. Türkçeye kelimesinden geçmiştir.

Seçim, bir nüfusun kamu görevini yerine getirmesi için birey veya birden fazla birey seçtiği resmi bir grup karar alma sürecidir. Toplu bir iradenin birden fazla aday arasında tercihte bulunması. Tayin etme, atama işleminin zıddı. Milletvekili, herhangi bir meclis veya encümen üyelerinin, dernek yöneticilerinin vs. seçimi. Demokratik ülkelerde çeşitli seçim sistemleri, değişik usullerle uygulanmaktadır. Seçim, yasama, yürütme ve yargı organlarının üyelerinin seçiminde de kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Diktatörlük</span> tek bir lider tarafından yönetilen otokratik hükümet biçimi

Diktatörlük, bir diktatör tarafından kontrol edilen bir hükümet biçimidir. Bir diktatörlükte siyaset, diktatör tarafından kontrol edilir ve danışmanlar, general ve diğer üst düzey yetkililerden oluşan bir iç çember aracılığıyla kolaylaştırılır. Diktatör, iç çevreyi etkileyerek ve onları memnun ederek kontrolünü sürdürürken, rakip siyasi partiler, silahlı direniş veya sadakatsiz parti üyeleri gibi herhangi bir olası muhalefeti baskı altına alır. Diktatörlükler, askeri darbeyle gücü ele geçiren önceki hükûmeti zorla deviren bir şekilde veya seçilmiş liderlerin yönetimlerini kalıcı hale getirdiği bir darbeyle oluşturulabilir. Diktatörlükler otoriter veya totaliter olup askeri diktatörlükler, tek parti diktatörlükleri veya mutlak monarşiler olarak sınıflandırılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Siyasi parti</span> politik hayatın en önemli ögesi olan ve belli bir siyasi görüşü temsil eden siyasal örgüt

Siyasi parti, belirli bir ülkenin seçimlerinde yarışacak adayları koordine eden bir örgütlenmedir. Bir parti üyelerinin genellikle politika konusunda benzer fikirlere sahip olması yaygındır ve partiler belirli ideolojik veya politika hedeflerini destekleyebilir.

Sivil toplum, toplumun "üçüncü ayağı" olarak anlaşılabilir ve hükûmet ve iş dünyasından ayrı olarak aile ve özel alanı da içerir. Diğer yazarlar tarafından, sivil toplum, 1) vatandaşların çıkarlarını ve iradesini ilerleten sivil toplum kuruluşları ve kurumlarının toplamı veya 2) hükûmetten bağımsız olan toplumdaki bireyler ve kuruluşlar anlamında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Seçmen katılımı</span>

Seçmen katılımı, bir seçimde oy kullanan kayıtlı seçmenlerin yüzdesidir.

<span class="mw-page-title-main">Liberal demokrasi</span> Siyasi ideoloji ve hükûmet biçimi

Liberal demokrasi veya Batı demokrasisi, temsilci demokratik bir hükûmet biçimi altında işleyen liberal siyasi bir ideolojinin birleşimidir. Birden fazla ayrı siyasi partinin katıldığı seçimler, hükûmetin farklı kollarına güçler ayrılığı, günlük yaşamda açık bir toplumun bir parçası olarak hukukun üstünlüğü, özel mülkiyetle piyasa ekonomisi, insan haklarının, medeni hakların, medeni özgürlüklerin ve siyasi özgürlüklerin eşit şekilde korunması gibi özelliklere sahiptir. Uygulamada sistemini tanımlamak için liberal demokrasiler genellikle hükûmetin yetkilerini belirleyen ve toplumsal sözleşmeyi güvence altına alan bir anayasaya başvururlar, bu anayasa ya kodifiye edilmiş ya da kodifiye edilmemiş olabilir. 20. yüzyılın ikinci yarısında genişleme döneminden sonra liberal demokrasi, dünyadaki yaygın bir siyasi sistem haline geldi.

Otoriteryanizm veya otoriterlik, siyasi çoğulculuğun reddedildiği, siyasi statükonun ve müesses nizamın korunması için güçlü merkezi otoritenin kullanıldığı ve hukukun üstünlüğü, kuvvetler ayrılığı, demokratik oy kullanma hakkı gibi unsurların azaltıldığı bir siyasi sistemdir. Siyasi bilimciler, otoriter hükûmet biçimlerinin çeşitliliklerini tanımlayan birçok tipoloji oluşturmuşlardır. Otoriter rejimler, otokratik veya oligarşik olabilir ve bir parti veya askerî güç üzerine kurulabilir. Demokrasi ile otoriterlik arasında belirsiz bir sınırı olan devletler bazen "karma demokrasiler", "hibrit rejimler" veya "rekabetçi otoriter" devletler olarak nitelendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Demokratikleşme</span> Bir toplumda demokratik normlara doğru eğilim

Demokratikleşme, daha demokratik bir siyasi rejime doğru demokratik bir geçişi ifade eder ve demokratik yönde gerçekleşen önemli siyasi değişiklikleri içerir. Demokratikleşme süreci, otoriter bir rejimden tam anlamıyla demokrasiye, otoriter bir siyasi sistemden yarı-demokrasiye veya hibrit bir siyasi sistemden demokratik bir siyasi sisteme geçişi içeren bir durum olabilir.

İlliberal demokrasi veya kısmî demokrasi ya da “düşük yoğunluklu” demokrasi olarak da adlandırılır, rejim terimi olarak kullanılır. “boş demokrasi” ya da “hibrit rejim” anlamına gelir. İlliberal demokrasi terimini ilk kez siyaset bilimci yazar Fareed Zakaria 1997’de yazdığı “İlliberal Demokrasinin Yükselişi” makalesinde kullandı.

Anokrasi veya yarı demokrasi, kısmen demokrasi ve kısmen diktatörlük veya "demokrasiyi otokratik özelliklerle harmanlayan bir rejim" olarak tanımlanan bir hükûmet biçimidir. Başka bir tanım, anokrasiyi "muhalif davranışlara bazı katılım araçlarıyla izin veren, ancak şikayetleri gidermek için mekanizmaların eksik olduğu bir rejim" olarak sınıflandırır. Araştırmacılar ayrıca anokrasileri otokrasilerden ve demokrasilerden; otoriteyi, siyasi dinamikleri ve politika gündemlerini sürdürme yetenekleriyle ayırt eder. Benzer şekilde, rejimlerin nominal miktarlarda rekabete izin veren demokratik kurumları vardır.

Yeşim Arat, özellikle cinsiyet politikası, Türkiye siyaseti, Türk siyasetinde kadınlar, Türkiye'deki kadın hareketleri üzerine çalışan bir Türk siyaset bilimcidir. Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü'nde profesördür.

<span class="mw-page-title-main">Demokratik gerileme</span> liberal demokrasilerin kademeli olarak otoriterleşmesi olgusu

Otokratikleşme olarak da adlandırılan demokratik gerileme, bir siyasi sistemin demokratik özelliklerinin azalmasıdır ve demokratikleşmenin tam tersidir. Demokrasi en popüler yönetim biçimidir ve 2020 yılında yapılan bir araştırmaya göre dünyadaki ulusların yarısından fazlası demokrasidir. Bu çalışmada 165 ülke incelenmiş ve bunların 98'inin demokrasi olduğu tespit edilmiştir. 2010'lardan bu yana dünya daha da otoriterleşti ve 2020'lere gelindiğinde dünya nüfusunun dörtte biri demokratik olarak gerileyen hibrit rejimler altında yaşıyor.

Hibrit rejim veya melez rejim genellikle otoriter bir rejimden demokratik bir rejime geçişin tamamlanamaması sonucunda ortaya çıkan karma bir siyasi sistem türüdür. Hibrit rejimler otokratik özelliklerle demokratik özelliklerin bir kombinasyonu olarak kategorize edilir ve aynı anda hem siyasi baskıları hem de düzenli seçimleri barındırabilir. Hibrit rejimler genellikle petro-devletler gibi bol doğal kaynaklara sahip gelişmekte olan ülkelerde görülür. Bu rejimler sivil huzursuzluklar yaşasa da on yıllar boyunca nispeten istikrarlı ve inatçı olabilirler. Soğuk Savaş'ın sona ermesinden bu yana hibrit rejimlerde bir artış olmuştur.

Siyasi kutuplaşma, siyasi tutumun veya tavrın merkezden uzaklaşarak ideolojik aşırılıklara doğru ayrışmasıdır.

Seçimcilik, vatandaşların hükûmetlerini seçebildiği ancak doğrudan hükûmet kararlarına katılamadığı bir politik sistemdir çünkü hükûmet yetkilerini paylaşmaz. Seçimcilik, vatandaşların oy kullanması gibi benzerlikler nedeniyle demokrasinin erken bir formu olarak görülse de demokrasi olarak kabul edilmez, ancak birçok demokraside seçimcilik katılımı bulunabilir. Demokrasiden farklı olarak, vatandaşların kendilerini etkileyen kararları yapma sürecine katılabildiği bir sistemde, seçimcilik seçilen bir birey veya grupla sınırlı karar alma sürecine sahiptir ve bu kişi veya grup bir sonraki seçime kadar keyfi ve hesap veremez bir şekilde yönetebilir.

Politik bilimci Robert Dahl'a göre, özgür ve adil seçim, "zorlama yönteminin nispeten nadir olduğu" bir seçimdir. Özgür ve adil bir seçim, oylamaya kadar geçen süreçte siyasi özgürlükleri ve adil işlemleri içerir, oy kullanan uygun seçmenlerin adil bir şekilde sayılmasını ve seçim sonuçlarının tüm taraflar tarafından kabul edilmesini gerektirir. Bir seçim, uluslararası standartlara kısmen uyabilir veya bazı standartları karşılayabilirken diğerlerini karşılamayabilir.

Demokrasi endeksleri, farklı demokrasi tanımlarına göre farklı ülkelerin demokrasi durumunun nicel ve karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesidir.

<i>Demokratik geçiş</i> siyasi sistemde belirli bir aşama

Demokratik geçiş, bir ülkenin siyasi sisteminde otoriter bir rejimden demokratik bir sisteme doğru devam eden bir değişiklik sürecini tanımlar. Bu süreç, demokratikleşme olarak bilinir, süreç içerisinde politik değişiklikler demokratik bir yönde ilerler. Demokrasi dalgaları, büyük güçler arasındaki güç dağılımında ani değişikliklerle ilişkilendirilmiştir, bu da geniş kapsamlı içsel reformları tanıtmak için açılışlar ve teşvikler yaratmıştır. Hibrit rejimler daha fazla iç huzursuzluk yaşasa da, uzun yıllar boyunca geçiş aşamasında oldukları için istikrarlı olarak kabul edilebilirler. Soğuk Savaş'ın sona ermesinden bu yana, hibrit rejimler en yaygın hükûmet biçimi haline gelmiştir. Akademisyenler, demokratik kurumların göstermelik olma seviyesini irdeleyerek, demokratik gerilemeyle beraber, otoriterliğe geçiş sürecinde modern hibrit rejimlerin en yaygın hükûmet biçimi sonucuna varmıştır.

Uluslararası ilişkiler teorisinde seçmen maliyeti, liderlerin bir dış politika krizini tırmandırmaları ve daha sonra geri adım attıklarının görülmesi durumunda seçmenlerinden maruz kaldıkları iç siyasi maliyettir. Demokratik barış teorisi için potansiyel mekanizmalardan birisi olarak kabul edilir. Uluslararası ilişkilerde rasyonel seçim okulu ile ilişkilidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.