İçeriğe atla

Sorgu

İsviçre'de bir polis sorgu odası

Sorgu (veya sorgulama) yaygın kullanımıyla, kolluk kuvvetleri, askeri personel, istihbarat örgütleri, organize suç örgütleri ve terör örgütleri mensupları tarafından, ihtiyaç duyulan bilgiyi ortaya çıkarma amacı ile şüphelilerle veya belirlenen kişilerle yapılan mülakat. Sorgulama, sorgulananla uyum içinde çalışmaktan, ona işkence etmeye kadar çok çeşitli teknikleri içerebilir.

Yöntemler

Aldatma

Aldatma (Deception), etkili sorgulamanın önemli bir parçasını oluşturabilir. Amerika Birleşik Devletleri'nde, sorgulayıcının iddiasının gücü hakkında yalan söylemesini, yanıltıcı beyanlarda bulunmasını veya görüşülen kişinin suça bir başkası tarafından zaten dahil olduğunu ima etmesini yasaklayan hiçbir yasa veya düzenleme yoktur.[1]

Sözlü ve sözsüz ipuçları

Bu tekniğin temel amacı, tekrarlanan sorgulamalar sırasında yalancıların ve doğru söyleyenlerin davranışlarının sözel ve sözel olmayan özelliklerinin ne ölçüde değiştiğini araştırmaktır. Yalancıların, gerçeği söyleyenlere göre önemli ölçüde daha az gülümseme, kendi kendini manipüle etme, duraklama ve bakışlardan daha az kaçınma sergilediklerini göstermiştir.[2]

iyi polis/kötü polis

Omar Khadr, Kanadalı yetkililer tarafından Şubat 2003'te yapılan bir sorgulama sırasında hüsranla saçını çekiyor.

İyi polis/kötü polis, müzakere ve sorgulamada kullanılan psikolojik bir taktiktir; iki sorgucudan oluşan ve konuya görünüşte karşıt yaklaşımlar benimseyen,[3] biri düşmanca veya suçlayıcı bir tavır benimseyerek ceza tehdidini vurgularken diğeri ise sorgulananı işbirliğine ikna etmek için ödülü vurgulayan daha sempatik bir tavır benimser.[4]

Zihin değiştiren ilaçlar

Sorgulamada uyuşturucu kullanımı hem etkisiz hem de yasa dışıdır. Her Türlü Gözaltı veya Hapis Altındaki Tüm Kişilerin Korunmasına İlişkin İlkeler Bütünü (BM Genel Kurulu tarafından 9 Aralık 1988 tarih ve 43/173 sayılı karar)[5] "karar verme kapasitesini zayıflatan sorgulama yöntemlerini" yasaklamaktadır. " Ayrıca, örneğin Dünya Tabipler Birliği ve Amerikan Tabipler Birliği, hekimlerin sorgulamalara katılmasını yasaklamaktadır.[6]

İşkence

Ana madde: İşkence
1798'de hükümet birlikleri tarafından şüpheli Birleşik İrlandalıların yarı-asılması.

Devletin sorgulamalarda işkenceyi kullanmasının tarihi, Avrupa'da 2000 yıldan daha eskilere gitmektedir. Baskı altında alınan bilgilerin aldatıcı ve güvenilmez olduğu erkenden anlaşıldı.[7] M.S. üçüncü yüzyılda Roma imparatorluk hukukçusu Ulpian, direnme gücüne sahip olanlardan "gerçeği elde etmenin hiçbir yolu" olmadığını, acıya dayanamayanların ise "acı çekmektense herhangi bir yalan söyleyeceklerini" belirtti.[8]

Ayrıca bakınız

  • Gizli sorgulama
  • Saddam Hüseyin'in Sorgusu
  • İşkence

Kaynakça

  1. ^ "Police Deception: The Law and the Skin Trade in the Windy City". October 1998. 10 Eylül 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ Granhag (2002). "Repeated interrogations: Verbal and non-verbal cues to deception". Research Gate. 
  3. ^ Susan Brodt & Marla Tuchinsky (March 2000). "Working Together but in Opposition: An Examination of the "Good-Cop/Bad-Cop" Negotiating Team Tactic". Organizational Behavior and Human Decision Processes. 81 (2): 155-177. doi:10.1006/obhd.1999.2879. PMID 10706812. 
  4. ^ "The Good Cop, Bad Cop Negotiation Strategy". Harvard University. 7 Ocak 2020. 18 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2021. 
  5. ^ "A/RES/43/173. Body of Principles for the Protection of All Persons under Any Form of Detention or Imprisonment". www.un.org. 7 Ocak 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "Physician participation in interrogation". 25 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ A Question of Torture: CIA Interrogation, from the Cold War to the War on Terror. Henry Holt & Co. 2007. ss. 16-17. ISBN 978-0-8050-8248-7. 
  8. ^ McCoy, a Question of Torture 2007

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Af Örgütü</span> insan hakları üzerine çalışmalar yürüten bir sivil toplum örgütü

Uluslararası Af Örgütü, dünya çapında 10 milyondan fazla üyesi ve destekçisi olan insan hakları üzerine çalışmalar yürüten bir sivil toplum örgütüdür. Evrensel İnsan Hakları Bildirgesi ve diğer uluslararası standartlarca belirlenmiş her türlü insan haklarını savunma ve teşvik etmeyi amaç edinmiştir.

İşkence, ister fiziksel olsun ister ruhsal, bir göz korkutma, caydırma, intikam alma, cezalandırma veya bilgi toplama amacı olarak bilinçli şekilde insanlara ağır acı çektirmekte kullanılan her türden faaliyetlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Gureyb Cezaevi işkenceleri</span>

Ebu Gureyb Cezaevi işkenceleri, Irak Savaşı'nın ilk yıllarında, Birleşik Devletler Ordusu ve Merkezi İstihbarat Teşkilatı personelinin Irak'taki Ebu Gureyb Cezaevi'nde tutuklulara fiziksel, cinsel, tecavüz, sodomi ve cinayet gibi bir dizi insan haklarını çiğneyecek türden işkenceler gerçekleştirmesi olayıdır. İşkencecilerin, ABD'deki bazı muhafazakâr medya kurumlarından destek almasına rağmen, istismarlar, CBS News'in, Nisan 2004'te işkence anlarına ait fotoğrafları yayımlanmasıyla kamuoyunun dikkatini çekti ve olaylar hem ABD'de, hem küresel kamuoyu'nda kınandı.

<span class="mw-page-title-main">Filistin Askısı</span> kolların arkadan bağlanan kişinin yüksek bir yere asılmasıyla yapılan işkence

Filistin Askısı bir kişinin kollarının vücudunun arkasında birleştirip, bu şekilde yüksekçe bir yere iple asılması suretiyle yapılan işkence türüdür. Muhtemelen kişinin kolları çıkar. Vücuduna fazladan ağırlıklar eklenebilir. Strappado veya Ters Askı denildiği de olur. Orta Çağ'da Engizisyon Mahkemesince çok sık kullanıldığı bilinir, pratikte modern çağda da uygulama devam eder.

<i>Good Girl Gone Bad</i>

Good Girl Gone Bad, R&B şarkıcısı Rihanna'nın üçüncü stüdyo albümü. 31 Mayıs 2007'de yayımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri'nde insan hakları</span> İnsan hakları

ABD'de insan hakları, ABD Anayasası ve anayasada yapılan değişikliklerle korunur.

<span class="mw-page-title-main">Good Girl Gone Bad Tour</span>

Good Girl Gone Bad Tour, Barbadoslu kayıt sanatçısı Rihanna'nın ikinci turnesidir. Good Girl Gone Bad albümünü tanıtmak için Avrupa, Kuzey Amerika, Okyanusya, Asya ve Avrupa'da toplamda 80 konser vermiştir.

<i>Good Girl Gone Bad: Reloaded</i> 2008 çıkışlı Rihanna albümü

Good Girl Gone Bad: Reloaded, Barbadoslu şarkıcı Rihanna'nın üçüncü stüdyo albümü Good Girl Gone Bad'in (2007) yeniden yayımıdır. İlk olarak seçili ülkelerde 2 Haziran 2008 tarihinde Def Jam Recordings ve SRP Records tarafından dijital olarak yayımlandı. Asıl albümün çıkışının ilk yıldönümünde yayımlanan Good Girl Gone Bad: Reloaded, üç yeni şarkıya ve Rihanna'nın dünya turnesi Good Girl Gone Bad Tour'un (2007–09) sahne arkası görüntülerini içeren bir DVD'ye yer vermektedir. Yeni şarkılar için Rihanna, daha önce iş birliği yaptığı Ne-Yo, StarGate ve C. "Tricky" Stewart'ın yanı sıra Brian Kennedy, Mark Endert, Mike Elizondo, Mark "Spike" Stent ve Maroon 5 ile çalıştı.

<span class="mw-page-title-main">Halid Şeyh Muhammed</span> Pakistanlı tutuklu

Halid Şeyh Muhammed, arasında sivillere yönelik saldırıların da bulunduğu çeşitli eylemler sebebiyle terörizm suçlamasıyla Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı Guantanamo Kampı'nda tutulan Pakistanlı tutukludur. El-Kaide'nin üst düzey yöneticilerinden biri olup, 1999 ile 2001 yılları arasında örgütün propaganda faaliyetlerinin başındaki isimdi. 9/11 Komisyonu Raporu'nda "11 Eylül saldırılarının baş mimarı" olarak tanımlanmış, kendisi de ifadesinde saldırıların tüm sorumluluğunu üstlenmiştir. Şu anda saldırılarla bağlantısı olduğu öne sürülen beş kişiyle birlikte, ölüm cezası istemiyle yargılanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Geliştirilmiş sorgulama teknikleri</span> ABDnin uyguladığı sistematik işkence için kullanılan isim

Geliştirilmiş sorgulama teknikleri, dünya genelindeki "kara bölge" adı verilen gizli hapishanelerde bulunan tutukluları sorgulamak amacıyla Merkezî İstihbarat Teşkilatı (CIA), Savunma İstihbarat Teşkilatı (DIA) ve Amerika Birleşik Devletleri Silahlı Kuvvetlerine bağlı çeşitli birimler aracılığıyla Amerika Birleşik Devletleri federal hükûmeti tarafından sistematik olarak uygulanan işkenceleri tanımlamak için kullanılan tabir. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George W. Bush döneminde uygulanan teknikler arasında uzun süreli baskı pozisyonu, kafaya bir başlık geçirerek kapama, sağır edecek derecede yüksek sesler verme, halüsinasyon görülecek kadar uykusuz bırakma, yiyecek ve içecek vermeme, waterboarding, walling, çıplak bırakma, aşırı soğuk suyla ıslatma, tutukluları küçük kutulara koyma ve sürekli olarak tokat atma veya dövme bulunmaktaydı. Bazı durumlarda ise tutuklular, aile fertlerine zarar vermekle tehdit edilmişti.

<span class="mw-page-title-main">Phoenix Programı</span>

Phoenix Programı (İngilizce özgün adıyla: The Phoenix Program Amerika Birleşik Devletleri Merkezi İstihbarat Teşkilatı tarafından Vietnam Savaşı sırasında tasarlanan ve koordine edilen, Amerikan, Güney Vietnam ve Avustralya askerleri arasındaki işbirliğini içeren bir programdı.

<span class="mw-page-title-main">Senato İstihbarat Komitesinin CIA tarafından uygulanan işkencelere dair raporu</span>

Senato İstihbarat Komitesinin CIA tarafından uygulanan işkencelere dair raporu, Cumhuriyetçi ve Demokrat senatörlerin bulunduğu Amerika Birleşik Devletleri Senatosu İstihbarat Seçilmiş Komitesi tarafından hazırlanan, Merkezi İstihbarat Teşkilatının (CIA) gözaltı ve sorgulama sırasında uygulamış olduğu geliştirilmiş sorgulama tekniklerini konu alan rapordur. Rapor, Merkezi İstihbarat Teşkilatının "terörizmle savaş" kapsamındaki faaliyetlerini öncesi, sonrası ve sırasında olarak barındırır. İlk rapor komitede 9'a karşı 6 oyla 13 Aralık 2012 tarihinde kabul edildi.

Kandırarak tecavüz, failin mağdurun cinsel ilişki veya diğer cinsel eylemlerde bulunma rızasını elde ettiği, ancak bunu yanlış beyan veya eylemler gibi aldatma yoluyla kazandığı bir durumdur.

<span class="mw-page-title-main">Hücre hapsi</span>

Hücre hapsi, diğer mahkûmlarla çok az veya hiç temas kurmadan müstakil hücrelerde yaşamak, kaçakçılığı kontrol etmek için sıkı önlemler ve ek güvenlik önlemleri ve ekipman kullanımı ile ayırt edilen bir hapis şeklidir. Diğer mahkûmlar, cezaevi personeli veya cezaevinin kendisi için güvenlik riski oluşturan mahkûmlar için özel olarak tasarlanmıştır. Çoğunlukla başkalarına karşı şiddet gibi disiplin ihlalleri için veya güvenliği diğer mahkûmlar tarafından tehdit edilen mahkûmlar için bir koruma önlemi olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye'de insan hakları</span> Suriyedeki insan hakları

Uluslararası gözlemciler, Suriye'deki insan hakları durumunun son derece kötü olduğunu düşünüyorlar. Suriye'de 1963'ten Nisan 2011'e kadar, güvenlik güçlerine kapsamlı tutuklama ve gözaltı yetkileri veren olağanüstü hal yürürlükteydi.

İyi polis kötü polis, müzakere ve sorguda kullanılan bir psikolojik taktiktir. Burada aynı ekipteki iki kişi birbirine tam anlamıyla zıt karakterleri yansıtır. Biri cezaya vurgu yaparak düşmanca veya suçlayıcı bir tavra bürünürken diğeri, ödüllendirme yanlısı ve sempatik olabilir.

Putin'le Telefon Görüşmesi bazı Rus polis teşkilatları tarafından kişinin kulak memelerine ve/veya burnuna ve cinsel organlarına elektrik şoku verilmesinden oluşan işkence yöntemi için kullanılan argo bir terimdir. Uluslararası Af Örgütü'ne göre, Rusya'da güvenlik güçleri ve karakol, hapishane ve ceza kolonisi gardiyanları tarafından elektrik şokuyla işkence yaygın.

Rusya'da insan hakları, uluslararası kuruluşlar ve bağımsız yerel medya kuruluşları tarafından rutin olarak eleştirildi. En sık atıfta bulunulan ihlallerden bazıları şunlardır: Gözaltında ölümler, güvenlik güçleri ve gardiyanlar tarafından yaygın ve sistematik işkence kullanımı, taciz ritüelleri, Rus Ordusu'nda yaygın çocuk hakları ihlalleri, etnik azınlıklara karşı şiddet ve ayrımcılık, ve gazetecilerin öldürülmesi.

<span class="mw-page-title-main">CIA Bilim ve Teknoloji Müdürlüğü</span>

CIA Bilim ve Teknoloji Müdürlüğü, CIA'nın Teknoloji adına hizmet veren ofislerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Çin su işkencesi</span>

Çin su işkencesi veya "damlama makinesi", uzun bir süre boyunca kafa derisine, alına veya yüze yavaş yavaş soğuk su damlatıldığı, zihinsel olarak acı verici bir süreçtir. Süreç, korkuya ve konuyla ilgili zihinsel bozulmaya neden olur. Damlaların akışı genellikle düzensizdir ve soğuk hissi sarsıcıdır, bu da kişinin bir sonraki damlayı tahmin etmeye çalışırken kaygılanmasına neden olur. Bu işkence şekli, ilk olarak 15. veya 16. yüzyılda İtalya'da Hippolytus De Marsiliis tarafından tanımlandı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.