İçeriğe atla

Soran Emirliği

Kontrol Edilmiş
Soran
میریتیا سۆران
Mîrîtiya Soran
Soran Emirliği
1830-1835
Soran bayrağı
Bayrak
1835 yılında Kürt beylikleri
1835 yılında Kürt beylikleri
BaşkentRevandiz
Yaygın dil(ler)Kürtçe (Soranca)
HükûmetEmirlik
Emir 
• 1814 - 1835
Mir Muhammed
Tarihçe 
• Kuruluşu
1830
23 Ağustos 1514
• Diğer Kürt beylikleriyle beraber Osmanlı'ya bağlandı
1514
• Osmanlı'dan bağımsızlık
1830
• Osmanlı Devleti tarafından yıkıldı
1835
• Dağılışı
1835
Öncüller
Ardıllar
Osmanlı
Safeviler
Osmanlılar
Günümüzdeki durumu Irak

Soran Emirliği, 1830'da Osmanlı Devleti'nden bağımsızlığını ilan eden Kürt emirliği olup bugünkü Irak'ın kuzeyinde idi.[1]

Soran Emirliği güneyden Baban Beyliğine, doğudan İrana, kuzeyden ve batıdan Bahdinan Beyliğine ve Erbile komşu idi.

Soran Emirliği 1514 senesinde Çaldıran Muharebesi'nden sonra Osmanlı'ya bağlılığını sunan Beyliklerden birisidir. 1835'te Osmanlı Devleti tarafından bertaraf edilinceye kadar, Irak Kürdistanı'nın kuzeydoğusuna, beş sene boyunca hükmetmiştir.

Emirliğin başkenti Revandiz idi. Bağımsızlıktan önce Şehrizor'da, Osmanlı Devleti'ne bağlı bir muhtariyetti.

Hükümdarlar

Emirliğin toplamda 24 hükümdarı vardı ama bunlardan sadece bazıları bilinmektedir.

  • Kelos
  • İsa
  • Şah Ali Bey
  • Pir Budak bin Şah Ali Bey
  • Mir Seyfeddin
  • Mir Hüseyin
  • Mir Seydi bin Şah Ali Bey
  • Emir Seyfeddin bin Mir Hüseyin bin Pir Budak
  • Kuli Bey bin Süleyman Bey Mir Seydi
  • Budak Bey bin Kuli Bey bin Süleyman Bey
  • Süleyman Bey bin Kuli Bey bin Süleyman Bey
  • Ali Bey bin Süleyman Bey

...

  • Şıkali Bey
  • 177??-1816 Süleyman Bey
  • 1816-1825 Hanzad (tek kadın hükümdar)

...

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Kurdistan: Short-lived independent states". 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2015. 
  2. ^ "Turkey". 1 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Germiyanoğulları Beyliği</span> Batı Anadoluda eski bir Türk beyliği

Germiyanoğulları Beyliği, Anadolu Selçuklu Devleti’nin çökmesi ve dağılmasıyla başlayan Anadolu Beylikleri döneminde Batı Anadolu’da Kütahya merkezli olarak kurulmuş bir beyliktir. Germiyan adının anlamı Farsçada "sıcak" anlamına gelen germâ sözcüğünden, yine Farsçadaki çoğul üretme takısı -yân ile türetilmiştir. "Ilıcalar" anlamına gelir. Germiyan aşiretinin menşei hakkında çeşitli görüşler vardır.

<span class="mw-page-title-main">Karakoyunlular</span> 1380-1469 yılları arasında bugünkü Doğu Anadolu Bölgesi, Güney Kafkasya, Azerbaycan ve Kuzey Irak topraklarında egemenlik sürmüş Oğuz Türklerinin kurduğu bir devlet

Karakoyunlular ya da Karakoyunlu Devleti, başkenti Tebriz olan ve 1380-1469 yılları arasında bugünkü Doğu Anadolu Bölgesi, Güney Kafkasya, Azerbaycan ve Kuzey Irak topraklarında egemenlik sürmüş Oğuz Türklerinin kurmuş olduğu bir devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Alaüddevle Bozkurt Bey</span> Dulkadiroğulları Hükümdarı

Sultan Alaüddevle Bozkurt Bey, Dulkadiroğulları hükümdarıdır. Osmanlı Padişahı II. Bayezid'in kayınpederi olup, Yavuz Sultan Selim'in öz annesi olan Ayşe Hatun'un babasıdır. Önceleri damadı II. Bayezid ile beraber hareket etti. Ancak sonraları Yavuz Sultan Selim zamanında Memlükler ile beraber hareket etmeye başladı. Osmanlı Devleti'nin yerine atadığı kardeşi Şah Budak Bey'i Memlükler'in yardımı ile yendi. Bu savaştan sonra kardeşi Şah Budak Bey, Kahire'ye gönderilerek idam edildi. Mezarı Elbistan Ulu Camii'ndedir.

<span class="mw-page-title-main">Canik beylikleri</span> Türk beyliği

Canik beylikleri, bugünkü Orta Karadeniz ve Doğu Karadeniz'in bir kısmına 14. ve 15. yüzyıllarda hakim olan ikinci dönem Anadolu beyliklerine verilen ad.

<span class="mw-page-title-main">I. Tahmasb</span> 2. Safevî şahı

I. Tahmasb, Safevî Devleti'nin ikinci hükümdarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ağa Muhammed Şah</span> Türk Kaçar Hanedanının kurucusudur.

Ağa Muhammed Şah, Kaçar Aşireti'nin reisi; 1794-1925 yılları arasında İran'a hakim olan Kaçar Hanedanı'nın kurucusudur. Aslen Kaçar kabilesinden Koyunlu kolunun aşiret reisiydi. Ağa Muhammed Han 1789'da İran Şahı olarak tahta çıktı, ancak Mart 1796'ya kadar resmen taç giymedi, 1794'te Zend hanedanlığından Lotf Ali Han'ı öldürmesiyle tahta çıktı. 17 Haziran 1797'de suikasta kurban gitti ve yeğeni Feth Ali Şah Tahta çıktı. Ağa Muhammed Han'ın Saltanatında başkenti Tahran yaparak İran'ın tekrar merkezi otoriteye kavuşmasını sağladı. Gürcistan'ın bağımsızlık ilan etmesiyle Tiflis'e şiddetli bir saldırı düzenleyerek 15,000 Gürcü esir İle İran'a geri döndü.

<span class="mw-page-title-main">Dilmaçoğulları Beyliği</span>

Dilmaçoğulları Beyliği, 1085-1192 yılları arasında Bitlis ve Erzen'de egemen olan Türk beyliğidir. Kurucusu, Büyük Selçuklu hükümdarı Alp Arslan'ın komutanlarından Dilmaçoğlu Mehmed Bey'dir (Hükümdarlığı:. Kuruluş döneminde Büyük Selçuklu Devleti'ne biçimsel bağlılığını sürdüren Dilmaçoğulları, Toğan Arslan döneminde en parlak yıllarını yaşadılar. Saltuklular ve Artuklular ile birlikte Haçlılara ve Gürcülere karşı savaştılar.

Hoşkadem tam ismiyle Melik Zahir Seyfeddin Hoşkadem Nasirí el-Muayyadí Bazı kaynaklar ismini Kuşkadam olarak verirler. 1461de bir komplo ile tahtan indirilen Memluk Sultanı Muavyed Ahmed'in yerine geçirilen ve 1461-1467'de saltanat süren, Anadolu Türkü kökenli, ama Çerkes Burci Hanedanı'ndan Memlûk Devleti hükümdarı.

Devletşah Hâtûn veya Sultan Hatun (doğumu: 1365 - ölümü: 1414); Germiyanoğlu Süleyman Şah’ın kızı; Yıldırım Bayezid'in Üçüncü eşi; Osmanlı Şehzâdeleri İsa Çelebi, (Düzmece) Mustafa Çelebi ile Büyük Musa Çelebi Han’ın öz annesidir.

<span class="mw-page-title-main">Tunus Beyliği</span>

Tunus Beyliği ya da Tunus Prensliği, Hüseyni Hanedanı'na mensuptur. Kurucusu Hüseyin bin Ali'dir. 17 Temmuz 1705'te Tunus bağımsızlığını kazandı ve Fransa Tunus'u işgal edene kadar Osmanlı Vasalı olarak kaldı. Hanedanın son hükümdarı VIII. Muhammed tahtan indirilerek devrim oldu ve Cumhuriyet'e dönüştürüp kararda prens olarak değişmiştir. VIII. Muhammed 1957'de tekrar prens oldu ve ölümüne kadar prenslik yaptı. 1922'ya kadar Osmanlı hükümeti Tunus Beylerini, Tunus Beyi olarak saymıştır.

<span class="mw-page-title-main">Erzincan Beyliği</span> Türk beyliği

Erzincan Beyliği, Erzincan Emirliği veya Mutahharten Beyliği, 14. yüzyılın sonları ile 15. yüzyılın başlarında hüküm süren Anadolu Türk Beyliklerinden biri.

Dulkadiroğlu Süleyman Bey Dulkadiroğulları Beyliği'nin altıncı hükümdarı (1443-1454).

<span class="mw-page-title-main">Botan Emirliği</span> Osmanlı İmparatorluğunda bir Kürt beyliği

Botan Emirliği, 1338-1855 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğuna bağlı Güneydoğu Anadolu'da topraklarında bulunan Kürt Emirliklerinden birisidir. Cizre, Şırnak ve Siirt'in Eruh ilçesini içine almaktadır. Emirliğin adını aldığı Bûhtî Kürtleri Orta Çağlarda günümüz Hakkâri ili ile Musul arasında yaşamışlardır. Ayrıca Bûhtî Kürtleri, bazı tarihçiler nezdinde köken olarak Mervani hanedanının kurucusu olan Humeydi Kürtleri ile ilişkilendirilmişlerdir. 16. Yüzyılda yaşamış olan Kürt tarihçi Şerefhan-ı Bitlisi kaleme aldığı Şerefname adlı eserinde; Botan Emirliğinin, isminin cesaret ve savaşçılıklarıyla tanınmış olan Bûhtî aşiretinden aldığını ifade etmektedir. Antropolog Martin van Bruinessen, Botan Emirliğinin askerî gücünün Şıllet ve Çoxsor olarak ikiye ayrıldığını söylemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Palu Beyliği</span>

Palu Beyliği, 16. yüzyıl'ın başında günümüz Türkiye sınırları içerisinde yer almakta olan doğu'da Bingöl ile Genç, kuzey'de Karakoçan ile Kiğı, Batı'da Uluova ve güney'de Akdağ ile çevrili Elazığ ilinin Palu ilçesi merkez olmak üzere kurulmuş ve yönetiminde nesep itibarıyla Abbasiler'e dayanan Sancak Beyleri tarafından 19. yüzyıl başlarına kadar yönetilmiş bir Osmanlı Hükümetidir. Osmanlı döneminde “hükümet sancak” olarak yerli hanedanlardan Cemşid Bey'e Yavuz Sultan Selim döneminde evlada intikal edecek şekilde mülkiyet üzere verilmiştir.

Eğil Beyliği veya Eğil Emirliği, Emir Mansur'un neslinden Pir Bedir tarafından, Mirdasi aşireti ile Diyarbakır yöresinde Zazalar ve bazı Kürt aşiretlerinin yardımıyla 1049 yılında kurulan ve günümüz Eğil ve çevresinde hüküm süren beyliktir.

Mahmudi Beyliği, Hoşap'ta hüküm sürmüş Mahmudi aşiretinin kurmuş olduğu Kürt beyliktir. Mahmudi aşiretinin bölgeye nereden geldiği hakkında ihtilaflı bilgiler mevcuttur. Şerefname'de, Karakoyunlular döneminde Kara Yusuf tarafından Şam'dan veyahut Azerbaycan'dan bölgeye getirildikleri yönünde bilgiler yer almaktadır. Ayrıca Mahmudi aşireti reisi Mahmud Ağa'nın Cizre'den, Azerbaycan'a gittikleri ifade edilmiştir.

Hezo Emirleri, 11. yüzyıl ve 16. yüzyıllar aralığında merkezleri Hezo ve Sason olmak üzere Erzen bölgesini ellerinde tutmuş bir Kürt Beyliğidir.

Şirvan beyliği ya da Küfe beyliği, 1264-1845 yılları arasında var olmuş bir beyliktir.

Tercil Beyliği Zirkan Aşireti lideri Şeyh Hasan oğlu Seyyid Hüseyin tarafından kurulmuştur. Seyyid Hüseyin vefat edince, yerine büyük oğlu Ömer Bey geçti.

<span class="mw-page-title-main">Salmas Muharebesi (1616)</span>

Salmas Muharebesi, 1615-1618 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre.