İçeriğe atla

Soomaa Millî Parkı

Koordinatlar: 58°26′27″K 25°6′20″D / 58.44083°K 25.10556°D / 58.44083; 25.10556
Soomaa Millî Parkı
Estonca: Soomaa rahvuspark
IUCN kategori II (millî park)
Raudna Nehri
Alan türü Millî park
SınıflandırmaIUCN kategori II
Devlet Estonya
İlViljandi
Koordinatları 58°26′27″K 25°6′20″D / 58.44083°K 25.10556°D / 58.44083; 25.10556
Kapladığı alan 359 km2
Kuruluş tarihi 8 Aralık 1993
İnternet sitesi soomaa.ee
Soomaa Milli Parkı'nın drone videosu 2023

Soomaa Millî Parkı (Estonca: Soomaa rahvuspark), güneybatı Estonya'da bulunan bir milli parktır. Soomaa ("turbalıklar ülkesi") 1993 yılında kurulmuştur ve 390 km² alan kaplamaktadır.[1] Soomaa, 1989'dan beri Önemli Kuş Alanı ve 1997'den beri korunan sulak alanlardan oluşan bir Ramsar alanı ve 2004'ten beri Natura 2000 alanıdır.

Soomaa adı, güneybatı ve orta Estonya sınırındaki bataklıklar için bu adı kullanan Akademi Üyesi Teodor Lippmaa'dan gelmektedir.[2]

Coğrafyası

Vahe-Eesti'de (Meso-Estonya olarak da bilinir) bulunan milli park, 1993 yılında geniş turbalıkları, taşkın yatağındaki düz otlakları, paludifiye ormanları ve kıvrımlı nehirleri korumak için kuruldu. Millî parkın toprakları çoğunlukla Pärnu Nehri havzasının nehirleri olan Navesti, Halliste, Raudna ve Lemmjõgi nehirleri ile birbirinden ayrılan büyük çamurluklarla kaplıdır. Turbalıklardan en dikkat çekici olanı, Lemmejõgi'ye düşen dik güney yamacının 100 m'lik bir mesafe boyunca 8 metre yükseldiği Kuresoo Turbalığı'dır.

Milli parkın doğu kenarında, çağdaş kıyı şeridinden yaklaşık 50 kilometre uzakta Estonya anakarasının en yüksek kumulları yer alır. Günümüzdeki Baltık Denizi'nin selefi olan Baltık Buz Gölü'nün (11.200-10.600 yıl önce) en karakteristik kıyı oluşumları, bir dönemlerin su seviyesini gösteren, Sakala Yaylası'nın kuzey-batı ve batı kenarlarında yer almaktadır. Ruunaraipe Kumulları, bölgenin en yüksekleridir. Kuzeybatıdan güneydoğuya doğru uzanan kumullar, maksimum yüksekliği 12 metre olan 1,2 km uzunluğunda bir kumuldur.

2009 yılında, Avrupa'nın yaban hayatı olarak korunan en büyük bozulmamış turba bataklığı sistemi olan Soomaa Milli Parkı, yaban hayatı koruma ve sürdürülebilir turizm gelişimini birleştirmede mükemmelliği kanıtladığı için PAN Parks yaban hayatı alanları ağına dahil edildi.

Taşkınlar

Mevsimsel olarak sular altında kalan çiftlik evi.

Sakala Yaylası'ndan büyük miktarda su geldiğinde, Soomaa nehirleri hepsini taşımaya yetmez. Su, taşkın düzlükleri ve ormanları üzerinden akar ve yolları kaplayarak bölgenin dış dünya ile bağlantısını keser. Bazı yıllarda ilkbahar selleri 3-4 gün boyunca günde bir metreden fazla yüksekliğe ulaşır.

Riisa sel alanı da aynı yolla oluşmuştur; en büyük olduğu dönemde kapladığı 175 kilometrekarelik yüzölçümüyle, Estonya ve tüm Kuzey Avrupa'da düzenli olarak su basan en büyük alandır. Maksimum sel seviyesinde su kaplı alan 7–8 km genişliğe ulaşabilir. Bu dönemlerde dik eğimli, çıkıntılı bataklıklar sudaki adalar gibi görünür. Soomaa'da sel genellikle "beşinci mevsim" olarak adlandırılır.

Flora ve fauna

Ördi turbalığı.
Riisa turbalığı.
Ördi gölü.

Soomaa Milli Parkı, Güney-Batı Estonya'da kalan geniş vahşi yaşam alanının en değerli kısmıdır. Kuresoo Bataklık, Estonya'da en yüksek tür çeşitliliği ile hayatta kalan en iyi iki büyük bataklıktan biridir.

Flora

Nehir kenarlarını kaplayan alüvyal çayırlar ve ormanlar, büyük botanik değere sahiptir. Parkta Gladiolus imbricatus, iris sibirica ve Sedum telephium dahil olmak üzere yaklaşık 200 tür kaydedildi. Parkı çevreleyen eşsiz bataklık ormanları (subasar ormanlar) da özel ilgi alanıdır.

Fauna

Park düzenli olarak Bewick kuğusu ve turna popülasyonlarındaki bireylerin %1'inden fazlasını misafir etmektedir ve bu bataklıklardaki kuş türlerinin bileşimi, özellikle Kuresoo, Estonya'daki en önemli örneklerinden birisini teşkil etmektedir. Kaydedilen türler arasında altın kartal, Avrasya çulluğu (100 çiftten fazla), Avrupa altın yağmurkuşu (yaklaşık 150 çift), kum kuşu (ssp. Schinzii), boz doğan, söğüt kar tavuğu ve Montagu'nun yabani tuygunu yer alır.

Sonbahar göçü sırasında, bayağı turnalar (yaklaşık 1.000) ve Bewick kuğusu (yaklaşık 500) için bir dinlenme ve tünek alanıdır ve ilkbahar göçü sırasında yaklaşık 2.000 Bewick kuğusu parkı ziyaret eder. Bıldırcın kılavuzu taşkın yatağı çayırlarında görülür (50-100 çift). Kuzey turnası için önemli bir yumurtlama alanıdır.

Geniş bir vahşi yaşam alanı olan Soomaa, Avrupa'nın diğer bölgelerinde nesli tükenmiş veya çok nadir görülen birkaç memelinin ev ve üreme alanıdır. Parkta yaşayan çok sayıda büyük memeli türü arasında karaca, geyik ve yaban domuzu bulunur. Avrasya kunduzu, Avrasya vaşağı, boz kurt ve boz ayı da parkta yaygın olarak görülür.

Araştırmalar

Soomaa Milli Parkı ve çevresi, Estonya'daki büyük etoburlar ve otoburlar için ana araştırma alanlarından biridir. 2004 yılından başlayarak, Devlet Doğa Koruma Merkezi ile Estonya'daki ve yurt dışındaki üniversiteler arasında çeşitli işbirliği projeleri düzenlenmiştir. Bu çalışmalardaki temel amaç, Avrasya vaşağı ve gri kurt gibi türlerin telemetrik olarak gözlemlenmesidir.

2009 yılında Soomaa, "yaban hayatı koruma ve sürdürülebilir turizm gelişimini birleştirmedeki mükemmelliğinden dolayı" PAN Parks sertifikası aldı.[3]

Kaynakça

  1. ^ Soomaa Rahvuspark in Estonia 10 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Protected Planet
  2. ^ Kaldur, Marko (2016). Avasta Soomaa. Tänapäev. 
  3. ^ "PAN parks | Soomaa.com". 5 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

Vikigezgin'de Soomaa Millî Parkı ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Boz kaz</span> Kuş Türü

Boz kaz ya da Yaban kazı, ördekgiller (Anatidae) familyasına ait bir kuş türüdür. Büyük bir kuş olan bu kuş türü ortalama 3.3 kilograma ve 75–90 cm boyuna ulaşabilir. Geniş bir coğrafyaya yayılmış bir kuş türüdür. Avrupa ve Asya'daki menzilinin kuzeyinden gelen kuşlar, kışı daha sıcak yerlerde geçirmek için güneye göç eder. Evcil kazın atası olan kaz türünün evcilleştirilmesi MÖ 1360 gibi erken bir tarihe dayanır. Cins adı Latince "kaz" anlamına gelen anser'den gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Soğuksu Millî Parkı</span> Milli Park (02.0003)

Soğuksu Millî Parkı, Ankara'nın Kızılcahamam ilçesinde yer alan ve 19 Şubat 1959'da kurulan bir millî parktır. Ankara şehir merkezine 80 kilometre uzaklıktadır. Parkın volkanik bölge olmasından dolayı, çevresindeki sıcak ve soğuk su kaynakları kaplıca olarak değerlendirilmektedir. Parkın yüksekliği 1.030-1.800 m (3.380-5.910 ft) arasında değişmektedir. Arhut Tepesi 1.789 m (5.869 ft) ve Tolubelen Tepesi 1.776 m (5.827 ft) ile parkın en yüksek zirveleridir.

<span class="mw-page-title-main">Yellowstone Millî Parkı</span> ABDnin Wyoming, Montana ve Idaho eyaletlerinde bulunan dünyanın ilk milli parkı

Yellowstone Ulusal Parkı, ABD'nin Idaho, Montana ve Wyoming eyaletlerinde yer alan millî parkı. 1 Mart 1872'de Devlet Başkanı Ulysses S. Grant'ın imzasıyla ABD'nin ve dünyanın ilk ulusal parkı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Küre Dağları Millî Parkı</span>

Küre Dağları Millî Parkı, Karadeniz Bölgesi'nin batısında Küre Dağları üzerinde yer alan millî parktır. Park Kastamonu ve Bartın il sınırları içerisinde kalmaktadır. İdarî olarak millî park çevresindeki ilçe merkezleri ise Azdavay, Pınarbaşı, Ulus, Kurucaşile, Amasra ve Cide'dir. Küre Dağları Millî Parkı, yakın çevresini oluşturan tampon bölgelerle birlikte 103575 hektarlık bir alanı kaplamaktadır. Millî parkın kendisi ise 34018 hektar büyüklüğünde ve Batı Karadeniz Karst Kuşağı içinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bataklık</span> odunsu bitki türlerinden ziyade otsu bitki türlerinin yaygın olarak yaşadığı sulak alan

Bataklık, yer altı sularının çok yüksek olduğu, çoğu zaman yüzeye çıktığı, toprağı aşırı ıslak olduğu, su göllenmelerinin görüldüğü yerlerdir. Bataklıklar çevrelerine göre alçakta, çanak-çukur şeklinde yerlerdir. Donmuş sahaların yüzeyinde yazın çözülmeye bağlı bataklık oluşabilir. Kurak alanlarda tuzlu bataklıklar oluşabilir.

<span class="mw-page-title-main">Dilek Yarımadası-Büyük Menderes Deltası Millî Parkı</span> Türkiyede bir milli park

Dilek Yarımadası - Büyük Menderes Deltası Millî Parkı, Aydın il sınırları içinde Dilek Dağı'nın Ege Denizi'ne uzandığı son noktada yer alan millî parktır. 27.675 hektarlık bir alana sahiptir. Bu alanın 10.985 hektarı 19.05.1966 yılında Millî Park ilan edilen Dilek Yarımadasına, 16.690 hektarı 1994 yılında Millî Park ilan edilen Büyük Menderes Deltasına aittir.

<span class="mw-page-title-main">Ånderdalen Millî Parkı</span> Norveçte ada

Ånderdalen Ulusal Parkı, Norveç’te 1970 yılında kurulmuş olan bir ulusal park. Parkın 125 kilometrekarelik kısmı, Troms şehrine bağlı; Torsken ve Tranøy belediyeleri sınırları içerisinde yer alır. Park, 6 Şubat 1970 senesinde kraliyet kararıyla kuruldu ve 2004 yılında genişletildi.

<span class="mw-page-title-main">Great Sand Dunes Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi</span>

Great Sand Dunes Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi Amerika Birleşik Devletleri Colorado eyaletinde, Alamosa küçük şehri yakınlarında bulunan,343 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır. Bu ulusal park 343 km² alan ile 2004'te kurulmakta iken Ulusal Park arazisi 17.906 hektar olarak tespit edilmiş ve buna 16.870 hektar arazi eklenmiş ve bu iki tip arazi "Koruma Bölgesi" olarak nietlendirilip özel statülü olduğu kabul edilmiştir.

Kızılırmak Deltası, diğer adıyla Bafra Ovası, Kızılırmak'ın Karadeniz'e döküldüğü yerde, taşıdığı alüvyonlarla oluşturduğu, delta ovası ve sulak alanlar kompleksidir. Samsun ilinde Ondokuzmayıs, Bafra ve Alaçam ilçeleri sınırlarındadır. 56.000 hektarlık alanıyla Türkiye'nin en büyük deltalarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Kaçkar Dağları Millî Parkı</span>

Kaçkar Dağları Millî Parkı büyük bölümü Rizenin Çamlıhemşin ilçesinde, bir bölümü Erzurum ve Artvin illerine uzanan millî park. 51.550 hektarlık mili park Fırtına Deresi ile Hemşin Deresi arasında yer alan Kaçkar Dağları üzerinde kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İğneada Longoz Ormanları Millî Parkı</span> Milli Park

İğneada Longoz Ormanları Millî Parkı, Marmara bölgesi, Kırklareli ili, Demirköy ilçesinde, 3.155 ha alanda, 2007 yılında kurulan millî park.

<span class="mw-page-title-main">Nera Vadisi-Beușnița Millî Parkı</span>

Nera Gorge-Beușnița Millî Parkı, Romanya'da Caraş-Severin ilinde bulunan korunan bir alandır.

<span class="mw-page-title-main">Braslau Gölleri</span>

Braslau Gölleri, Belarus'taki dört milli parktan biridir. Milli park Eylül 1995'te kuruldu. Çok sayıda göl ve geniş bir çam ormanı alanına sahip eşsiz bir ekosistemdir. Toplam alanı yaklaşık 700 kilometrekare (270 sq mi) olan parm içinde yaklaşık 30 göl bulunmaktadır. En büyük üç göl Dryvyaty, Snudy ve Strusta'dır.

<span class="mw-page-title-main">Pripyatsky Millî Parkı</span>

Pripyatsky Millî Parkı ya da Pripyat Milli Parkı Gomel Bölgesi, Belarus'ta yer alan bir doğa koruma alanıdır.1996 yılında adını aldığı Pripyat Nehri çevresindeki doğal alanların korunması için kurulmuştur. Parkın büyük bir bölümünde çim bataklıkları bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Euxine-Kolşik yaprak döken ormanlar</span>

Euxine-Kolşik yaprak döken ormanlar, Karadeniz'in güney kıyısında yer alan ılıman geniş yapraklı ve karma ormanlar ekolojik bölgesidir. Ekolojik bölge, batıda Bulgaristan'ın güneydoğu köşesinden Türkiye'nin kuzey kıyısına, doğuda Karadeniz'in doğu ucunu saran Gürcistan'a kadar uzanan ince kıyı şeridi boyunca uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Oka Tabiatı Koruma Alanı</span>

Oka Tabiatı Koruma Alanı, Meschera ovalarında, Oka Nehri'nin taşkın yatağında ve Pra Nehri'nde bulunan bir Rus 'zapovednik'idir. Geniş ova nehirleri ve ormanlık turbalıklarla koruma alanı, su kuşları ve balıkçıllar için önemli bir alandır. Koruma alanı, bizon ve turna yetiştirme merkezlerine ev sahipliği yapmaktadır. Ryazan şehrinin yaklaşık 60 km kuzeydoğusunda, Spassky Bölgesi, Ryazan Oblastı'nda yer almaktadır. 1994 yılında, "Pra ve Oka Nehirlerinin taşkın ovaları", uluslararası öneme sahip bir Ramsar sulak alanı ilan edildi. 1978'de UNESCO İnsan ve Biyosfer Programı (MAB) koruma alanı olarak belirlendi. Resmi olarak 1935'te kuruldu ve 55.722 hektar (215,14 sq mi) alan kaplamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Matsalu Millî Parkı</span>

Matsalu Ulusal Parkı, Estonya'nın Lääne ilçesinde bulunan bir doğa koruma alanı ve milli parktır. Matsalu'da Ulusal Parkı 4.861 kilometrekare (1.877 sq mi) bir alana yayılmıştır ve Matsalu körfezi, Kasari Nehri deltası, Matsalu köyü ve çevresini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Lahemaa Millî Parkı</span>

Lahemaa Millî Parkı, Estonya'nın kuzeyinde, başkent Tallinn'in 70 kilometre doğusunda bir millî parktır. Finlandiya Körfezi parkın kuzeyinde, Tallinn-Narva karayolu (E20) parkın güneyde yer almaktadır. Alanı 747 km2'dir. Sovyetler Birliği'nin milli parkı olarak belirlenen ilk alandı. Estonya'nın en büyük millî parkı ve Avrupa'nın en büyük milli parklarından biridir. Amacı, Kuzey Estonya manzaralarının, ekosistemlerinin, biyolojik çeşitliliğinin ve ulusal mirasının korunması, araştırılması ve tanıtılmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Alutaguse Millî Parkı</span>

Alutaguse Milli Parkı Doğu Estonya'da bulunan bir milli parktır. Park 2018 yılında kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Retezat Millî Parkı</span>

Retezat Milli Parkı, Romanya'nın Hunedoara ilindeki Retezat Dağları'nda bulunan bir koruma alanıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.