İçeriğe atla

Sonraki Jin (1616-1636)


ᠮᠠᠨᠵᡠ
ᡤᡠᡵᡠᠨ
veya ᠠᡳ᠌ᠰᡳᠨ
ᡤᡠᡵᡠᠨ

Jin
1616-1636
Sonraki Jin
Sonraki Jin
TürHan
BaşkentHetu Ala (1616-1622)
Tungking (1622-1625)
Mukden (1625-1636)
Yaygın dil(ler)Mançuca, Moğolca, Çince[1]
HükûmetMonarşi
Han 
• 1616-1626
Nurhaci
• 1626-1636
Hong Taiji
Tarihî dönemMing-Çing geçişi
• Kuruluşu
1616
• Dağılışı
1636
Öncüller
Ardıllar
Curçenler
Ming Hanedanı
Kuzey Yuan Hanedanı
Çing Hanedanı
Günümüzdeki durumu Çin
 Moğolistan
 Rusya
 Kuzey Kore

Sonraki Jin (Çince: 後金國; pinyin: Hòujīnguó; Mançuca: ᠮᠠᠨᠵᡠ
ᡤᡠᡵᡠᠨ
Aisin Guru), Çin'de Mançurya'da bir imparatorluk hanedanı ve Çing Hanedanı'nın öncülüydü. 1616 yılında Jianzhou Curçen şefi Nurhaci tarafından Curçen kabilelerinin yeniden birleşmesi üzerine kurulan, adı 12. ve 13. yüzyıllarda kuzey Çin'i yöneten Wanyan boyu tarafından kurulan daha önceki Jin Hanedanı'ndan türetilmiştir.

1635'te, Ecey Han'ın yönetimindeki Kuzey Yuan Hanedanı, daha sonra Jin'e resmen boyun eğdi. Ertesi yıl, Hong Taiji resmen hanlığı "Büyük Çing" olarak yeniden adlandırdı ve böylece Çing Hanedanı'nın başlangıcını işaret etti. Ming-Çing geçişi sırasında, Çing, Li Zicheng'in Shun Hanedanı'nı ve çeşitli Güney Ming hak sahiplerini ve sadıklarını fethetti ve 1911 Devrimi'ne kadar Tibet, Mançurya, Moğolistan, Sincan ve Tayvan'a kadar uzanan tüm Çin'i kapsayan bir imparatorluğu yönetmeye devam etti.

Kaynakça

  1. ^ "Hong Taiji mediator wood letter card,have three languages of Manchu,Mongolian and Chinese". Chinese Economy (Çince). 18 Şubat 2008. 14 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çin (bölge)</span>

Çin (Geleneksel Çin yazısı: 中國; Basitleştirilmiş Çince:

<span class="mw-page-title-main">Sincan Uygur Özerk Bölgesi</span> Çin Halk Cumhuriyetinde özerk bölge

Sincan veya Şincan Uygur Özerk Bölgesi, Türkiye Türkçesinde yazılmış resmi Çin devlet kaynaklarında Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi veya sadece Xinjiang olarak geçer, Çin'in kuzeybatısında bulunan bir özerk bölge. Güneyde Tibet Özerk Bölgesi, güney doğuda Çinghay ve Gansu eyaletleri, doğuda Moğolistan, kuzeyde Rusya, kuzeybatıda Kazakistan ve batıda Kırgızistan, Tacikistan, Afganistan, Pakistan ve Hindistan kontrolündeki Keşmir bölgesiyle komşudur. 1.664.897,17 km² yüzölçümü ile Çin Halk Cumhuriyeti'nin en geniş idari bölgesidir. Başkenti Urumçi, resmî dilleri Uygurca ve Standart Çincedir.

<span class="mw-page-title-main">Çing Hanedanı</span> Doğu Asyada kurulan Çinin son imparatorluk hanedanı

Çing Hanedanı, 1644-1911 yılları arasında Çin'de hüküm sürmüş hanedandır. Kurucusu, Çin'in kuzeydoğusunda yaşayan Mançuların Aisin Gioro klanıdır; bu nedenle Mançu Hanedanı olarak da adlandırılır. Çin'in son imparatorluk hanedanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mançurya</span> Doğu Asyadaki coğrafi bir bölge

Mançurya, Doğu Asya'da bugünkü Çin'in kuzeydoğu bölgesi ve Rusya'nın Primorski bölgesini kapsayan tarihî bir bölge.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Çin-Japon Savaşı</span>

Birinci Çin-Japon Savaşı, Çin Çing Hanedanı ile Meiji dönemi Japon İmparatorluğu arasında, Kore'nin hakimiyeti üzerine gerçekleşmiştir. Savaşın sonucundaki Japon zaferi, Çing Hanedanı'nın yozlaşıp zayıf düşmesini ve Japonya'nın Meiji Restorasyonu'ndan itibaren batılılaşıp modernleştiğini gösterecekti. Savaşın en önemli sonucu Asya'daki bölgesel hakimiyetin Çin'den Japonya'ya geçmesi ve Çing Hanedanı'nın meşruluğunu kaybetmesidir. Daha sonra bu gelişmeler Çin'de 1911 Devrimi'ne neden olacaktı.

<span class="mw-page-title-main">Kin Hanedanı (1115-1234)</span>

Kin Hanedanı, Curçen Hanedanı olarak da bilinen hanedan, yaklaşık 500 yıl kadar önce Çin Hanedanı'nı kuran Mançuların, ataları olan Curçen'lerin, Vanyan kabilesi tarafından kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Yuan Hanedanı</span>

Kuzey Yuan Hanedanı, Yuan Hanedanı'nın 1368 yılında Çin'den çıkartılarak günümüzdeki Moğolistan ve İç Moğolistan bölgelerine sürülmesi ile kurulan ve 17. yüzyılda Qing Hanedanı'nın kuruluşuna kadar varlığını sürdüren hanedan.

<span class="mw-page-title-main">Çin tarihi</span> ulusal tarih

Çin tarihi, yazılı kaynaklara göre 3500 yıldan fazla geriye uzanmakta olup yazılı Çin tarihi ise MÖ 1500'lerde Shang Hanedanı döneminden başlamaktadır. Çin binlerce yıllık tarihi ile dünyanın en eski medeniyetlerinden biri ve uygarlığın beşiği olarak kabul edilmektedir. Çin uzun tarihi boyunca değişimli olarak birleşik bir devlet olarak veya birçok devlet halinde parçalanmış olarak varlığını sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Hong Taiji</span> Eski Çin imparatoru

Hong Taiji, Çin'in Qing Hanedanı'nın ikinci imparatorudur. Saltanatı 1636'dan 1643 yılına kadar sürmüştür.

İmparator Chongzhen veya asıl adıyla Zhu Youjian (朱由檢), Çin'in Ming Hanedanı'nın 16. ve son imparatorudur. Saltanatı 1627'den 1644 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

Aisin Gioro, Çin'in Mançu Çing Hanedanı'nın imparatorluk hanedanıdır. Aisin Gioro, Çin'i 1644'ten 1912'de cumhuriyetin ilan edildiği Xinhai Devrimi'ne kadar yönetti. Aisin kelimesi, Mançu dilinde altın anlamına gelir ve Gioro ise Aisin Gioro'nun Heilongjiang eyaletinde bulunan atayurdudur. Mançu geleneğinde, aidiyet öncelikle aile veya boy adı ve daha sonra bireysel ailelere aittir.

<span class="mw-page-title-main">Kumul Hanlığı</span>

Kumul Hanlığı, 17. ve 20. yüzyıllar arasında var olan bir Türk hanlığıydı. Hanlık, günümüz Kumul ilini kapsamakta olup Çing Hanedanı ve daha sonra Çin Cumhuriyeti'nin haraçgüzar devletiydi.

Beş Hanedanın Eski Tarihi, Kuzey Çin'in çoğunu kontrol eden Beş Hanedan dönemine odaklanan resmi bir tarih metniydi. Aynı zamanda, dönem boyunca diğer güney devletlerinin bazı tarihlerini de içermektedir. MS 960 yılında kurulan Song Hanedanı'nın ilk yirmi yılında hanedanın resmi bilgini Xue Juzheng tarafından derlenmiştir. Çin tarihi boyunca tanınan Yirmi Dört Tarih kaydından biridir.

Ming Tarihi, Çin'in Ming Hanedanı'nın resmî tarih kitabıdır. Zhang Tingyu'nun baş editör olduğu Çing Hanedanı sarayı tarafından görevlendirilen birkaç memur tarafından yazılmış olup İmparatorluk Çin'in resmi Yirmi Dört Tarih'inin arasında yer almaktadır. Kitap, 332 ciltten oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Ming</span> Nankin rejimi, toprakla geçinmek zorunda kalan ve kırsalı yağmalayan askerlerine ödeme yapacak ve tedarik edecek kaynaklardan yoksundu. Askerlerin davranışları o kadar kötü nam salmıştı ki, bu durumdaki şehirler tarafından girişleri redded

Güney Ming veya resmî adıyla Büyük Ming, Çin'de bir imparatorluk hanedanı ve 1644 Jiashen Olayı'ndan sonra ortaya çıkan Ming Hanedanı'nın bir dizi eski devletinden biriydi. Li Zicheng liderliğindeki Shun kuvvetleri Pekin'i ele geçirdi ve İmparator Chongzhen intihar etti. Ming generali Wu Sangui daha sonra Çin Seddi'nin doğu kesimindeki Shanhai Geçidi'nin kapılarını Shun güçlerini yok etmek için kullanma umuduyla Çing sancaklarına açtı. Ming müdavimleri Nankin'e kaçtılar ve burada Zhu Yousong'u İmparator Hongguang olarak tahta geçirdiler ve Güney Ming'in başlangıcını işaret ettiler. Nankin rejimi, Çing kuvvetlerinin Nankin'i ele geçirdiği ve o zamana kadar Zhu'nun idam edildiği 1645'e kadar sürdü. Daha sonraki figürler, çeşitli güney Çin şehirlerinde hanedanlıklarını ilan etse de Çing onları taklitçi olarak gördü.

<span class="mw-page-title-main">Wu Sangui</span>

Wu Sangui, Çin'de Ming Hanedanı subayı ve kısa süreli Zhou Hanedanı'nın ilk ve tek imparatorudur. Saltanatı, Mart-Ekim 1678 tarihleri arasında ölümüne kadar sürmüştür. Çin'de Ming Hanedanı'nın çöküşüne ve Çing Hanedanı'nın kuruluşunda kilit rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ming-Çing geçişi</span>

Ming-Çing geçişi veya Mançuların Çin'i fethi, 17. yüzyılda Çin'de Mançurya'daki Mançu Aisin Gioro boyu tarafından kurulan Çing Hanedanı ile diğer bölgesel veya geçici güçlerle müttefik olan güney Ming Hanedanı arasında meydana gelen çatışmalardır.

Sekiz Sancak, Çin'de Sonraki Jin ve Çing hanedanları altında tüm Mançu hanelerinin yerleştirildiği idari ve askeri bölümlerdi. Savaşta, Sekiz Sancak ordu olarak işlev gördü, ancak sancak sistemi aynı zamanda tüm Mançu toplumunun temel örgütsel çerçevesiydi. 17. yüzyılın başlarında Nurhaci tarafından oluşturulan sancak orduları, onun parçalanmış Curçen halkını birleştirmesinde ve Çing Hanedanı'nın Ming Hanedanı'nı fethinde araçsal bir rol oynadı.

Çin klasik metinleri, kanonik metinler veya basitçe dianji (典籍), MÖ 221'de Çin Hanedanı'nın imparatorluk birleşmesinden önce ortaya çıkan Çin metinleridir. Özellikle de Neokonfüçyüsçü geleneğin Dört Kitap ve Beş Klasik eserine atıfta bulunur. Bu Çin öncesi metinlerin tümü klasik Çince ile yazılmıştır. Her üç kanon da toplu olarak klasikler olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Jinshi</span>

Jinshi, Çin İmparatorluğu'nda imparatorluk sınavında en yüksek ve son dereceydi. Sınav genellikle imparatorluk başkentinde sarayda düzenlenmekteydi.