İçeriğe atla

Son Patron

Son Patron
The Last Tycoon
"Son Patron" (The Last Tycoon) filminin sinema afişi
YönetmenElia Kazan
YapımcıSam Spiegel
SenaristHarold Pinter
F. Scott Fitzgerald (roman)
OyuncularRobert De Niro
Tony Curtis
Robert Mitchum
Jeanne Moreau
Jack Nicholson
Donald Pleasence
Ray Milland
MüzikMaurice Jarre
Görüntü yönetmeniVictor J. Kemper
KurguRichard Marks
StüdyoAcademy Pictures Corporation
Paramount Pictures
DağıtıcıParamount Pictures
CinsiSinema filmi
TürüDram, aşk
RenkRenkli (Technicolor)
Siyah Beyaz Bölümleri var
Yapım yılı1976
Çıkış tarih(ler)i15 Kasım 1976, New York, ABD
Süre123 dakika
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri ABD
Dilİngilizce
Diğer adlarıSon Patron (Türkiye)
Le dernier nabab (Fransa)
Gli ultimi fuochi (İtalya)
El último magnate (İspanya)
Der letzte Tycoon (Almanya)

Son Patron 1976 ABD yapımı dramatik dönem filmidir. Özgün adı The Last Tycoon dur. Türkçe basılı bazı kaynaklarda filmin adı Son Büyük Patron ve Son Büyük Adam olarak da geçmektedir.

Actors Studio'nun da kurucusu olan İstanbul doğumlu, Rum asıllı Amerikalı yönetmen Elia Kazan'ın yönettiği filmin uyarlama senaryosunu Nobel Edebiyat Ödülü sahibi İngiliz yazar Harold Pinter yazmıştır. Pinter senaryoyu F. Scott Fitzgerald'ın hayattayken bitiremediği ve ölümünden bir yıl sonra, 1941'de yayımlanan aynı adlı son romanından uyarlamıştır. Film Oscar Ödüllü yönetmen Elia Kazan'ın da son filmidir.[1]

Paramount Pictures adına filmin yapımcılığını, On the Waterfront (Rıhtımlar Üzerinde) filminde de yine Kazan'la beraber çalışmış olan Sam Spiegel yapmıştır. Özgün müziğini Maurice Jarre'ın bestelediği "The Last Tycoon"'un ünlülerden oluşan çok geniş bir oyuncu kadrosu vardır. Filmde rol alan başlıca oyuncular şunlardır: Robert De Niro, Tony Curtis, Robert Mitchum, Jeanne Moreau, Jack Nicholson, Donald Pleasence, Ray Milland, Dana Andrews, Peter Strauss, Morgan Farley, John Carradine, Seymour Cassel, Anjelica Huston ve Theresa Russell. Film aynı zamanda Robert De Niro ve Jack Nicholson'ı bir araya getiren tek filmdir.[2]

Dünyada daha çok Muhteşem Gatsby adlı eseri ile tanınan (o da birkaç kez sinemaya aktarılmıştı) F. Scott Fitzgerald'ın The Last Tycoon veya diğer adıyla The Love of the Last Tycoon adlı romanı Türkiye'de Tomris Uyar'ın Türkçesiyle Son Düş adıyla İletişim Yayınları'ndan çıkmıştı. Fitzgerald 1940 yılında ölünce üzerinde çalıştığı bu romanı yarım kalmıştı. 1941 yılında dağınık notlarını bir araya getiren yayımcısı romanı yazarın ölümünden sonra yayımlayabilmişti.[3]

1930'ların Hollywood'unu anlatan bu film Elia Kazan'ın sinema endüstrisine bir selâm duruşudur. Filmde hem Fitzgerald'ın hem de Kazan'ın çok yakından tanıdığı sinema dünyasının acımasız iç yüzü ortaya serilmektedir. Filmde Robert De Niro'nun canlandırdığı Monroe Stahr karakteri, gerçek hayatta MGM'in ünlü genç yapımcısı olan Irving Thalberg'den alınmıştır. 1936'da daha 37 yaşındayken ölen Hollywood'un 'harika çocuğu' Thalberg, sinemada sanatı ticari kazançtan daha önde tutmasıyla tanınıyordu ve türünün son örneklerinden biriydi.[4]

"The Last Tycoon" ünlülerden oluşan inanılmaz geniş kadrosuna rağmen tam bir fiyasko oldu, hem eleştirmenler nezdinde hem de gişede büyük bir başarısızlığa uğradı. Buna rağmen film 1977 yılında "en iyi sanat yönetimi" dalında Oscar'a aday gösterilmiş, başrol oyuncusu Robert De Niro ise İspanya'nın Barselona kentinde yapılan yarışmada Sant Jordi ödülüne layık görülmüştü.[5]

Oyuncu kadrosu

Aktör/Aktris Rolü
Robert De NiroMonroe Stahr
Tony CurtisRodriguez
Robert MitchumPat Brady
Jeanne MoreauDidi
Jack NicholsonBrimmer
Donald PleasenceBoxley
Ray MillandFleishacker
Dana AndrewsRed Ridingwood
Peter StraussWylie
Morgan FarleyMarcus
John CarradineTur Rehberi
Seymour CasselFok Eğitimcisi
Anjelica HustonEdna
Theresa RussellCecilia Brady
Ingrid BoultingKathleen Moore
Tige AndrewsPopolos
Jeff CoreyDoktor
Diane ShaletStahr'ın Sekreteri
Bonnie BartlettBrady'nin Sekreteri
Sharon MastersBrady'nin Sekreteri
Eric ChristmasNorman
Leslie CurtisMrs. Rodriguez
Lloyd KinoButler
Brendan BurnsKurgu Asistanı
Carrie MillerLokantadaki Kadın
Peggy FeuryKuaför
Betsy Jones-MorelandYazar
Patricia SingerPlajdaki Kız

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2009. 
  2. ^ http://www.allmovie.com/work/the-last-tycoon-28397/review []
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2009. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2009. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2009. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Marlon Brando</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1924 – 2004)

Marlon Brando, 20. yüzyılın en etkili aktörlerinden biri olarak kabul edilen, altmış yıla yayılan kariyeri boyunca iki Akademi Ödülü, iki Altın Küre Ödülü, bir Cannes Film Festivali Ödülü ve üç İngiliz Akademisi Film Ödülü dahil olmak üzere sayısız ödül aldı.

<span class="mw-page-title-main">F. Scott Fitzgerald</span> Amerikalı yazar (1896 – 1940)

Francis Scott Key Fitzgerald İrlanda asıllı Amerikalı romancı, deneme yazarı, senarist ve kısa öykü yazarı. Kendisinin popüler hale getirdiği Caz Çağı'nın ihtişamını ve aşırılığını anlatan romanlarıyla tanındı.

<span class="mw-page-title-main">Jack Nicholson</span> Amerikalı film yönetmeni ve sinema oyuncusu

John Joseph Nicholson, kariyeri 50 yıldan fazla süren Amerikalı bir aktör ve film yapımcısıdır. Romantik başroller, anti-kahramanlar, kötü adamlar ve çizgi roman karakterleri de dahil olmak üzere çok çeşitli başrol ve yardımcı roller oynamıştır. Bununla birlikte toplumsal yapıya isyan eden "dışlanmış, alaycı serseri" rolleri ile hatırlanır. Üç Akademi Ödülü de dahil olmak üzere çok sayıda ödülün sahibidir.

<i>Baba II</i> Francis Ford Coppolanın 1974 tarihli filmi

Baba II, ilk filmin yapımından iki sene sonra çekilen film. Mario Puzo ve Francis Ford Coppola'nın ortak yazdığı senaryoyla kurgulanmıştır. 6 Oscar Ödülü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Akademi Ödülleri</span> filmler kapsamında her yıl düzenlenen ödül töreni

Akademi Ödülleri veya popüler adıyla Oscar ödülleri, film endüstrisindeki sanatsal ve teknik başarılara verilen ödüllerdir. Ödüller, Kaliforniya merkezli Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi tarafından yılda bir kez verilir. Akademi üyelerinin oylarıyla verilen ödüller, sinema dünyasında uluslararası bir başarı göstergesi olarak kabul edilir. Ödül kazananlara verilen heykelciğin resmi adı "Akademi Liyakat Ödülü" olmasına rağmen heykelcik çoğu zaman "Oscar" lakabıyla anılır. Heykelcik, art deco üslubunda tasvir edilmiş bir şövalyedir.

<i>Köstebek</i> (film, 2006)

Köstebek (İngilizce özgün adı: The Departed), yönetmenliğini Martin Scorsese'nin yaptığı, 2006 yılı yapımı Amerikan filmi. Çin yapımı film Infernal Affairs'in (Kirli İşler) yeni versiyonu niteliği taşıyan filmin senaristi William Monahan'dır. Kurgusunu Thelma Schoonmaker'ın yaptığı filmin müziğinde Oscar'lı müzisyen (Yüzüklerin Efendisi: Yüzük Kardeşliği) Howard Shore var. Polis, mafya mücadelesi ve içlerinde yer alan iki muhbirin yaşadığı dramı konu alan filmin başlıca rollerini; Leonardo DiCaprio, Jack Nicholson, Matt Damon, Alec Baldwin, Mark Wahlberg, Vera Farmiga paylaşır. Altın küre ödüllerine, en iyi filmde (Drama) olmak üzere altı dalda aday olup Scorsese'ye en iyi yönetmen ödülünü getiren köstebek, 79 Akademi Ödüllerinde de beş dalda aday olmuş, En İyi Film ve En İyi Yönetmen kategorileri dahil 4 dalda ödül almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Elia Kazan</span> Amerikalı film yönetmeni (1909 – 2003)

Elia Kazan doğum adıyla Elias Kazancıoğlu, Yunan asıllı Amerikalı yönetmen ve yazar. Özellikle Tennessee Williams ve Arthur Miller'ın oyunlarını sahneleyerek tiyatroda büyük başarı kazanmış, etkileyici filmleriyle sinema sanatının ustaları arasına girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Benicio del Toro</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Benicio Monserrate Rafael del Toro Sánchez, Porto Riko doğumlu Akademi Ödüllü oyuncu, yönetmen, senarist ve yapımcı. Porto Rikolu avukat bir ailede doğan Benicio del Toro, 9 yaşında annesini kaybetti. 80'lerde TV dizisinde rol almaya başladı. "License To Kill" rolü ile daha da ünlendi. "Traffic" filmiyle Akademi Ödülü aldı.

<span class="mw-page-title-main">Robert Wise</span> Amerikalı film yapımcısı ve yönetmeni; kurgucu (1914 – 2005)

Robert Earl Wise Oscar ödüllü Amerikalı yönetmen ve yapımcı.

<i>Rio Macerası</i>

Rio Macerası 1964 Fransa - İtalya ortak yapımı bir macera filmidir. Özgün adı L'Homme de Rio olan film İngilizce konuşulan ülkelerde That Man from Rio adıyla gösterime girmiştir. "Rio Macerası", Türkiye'de ilk kez 1965 yılında İstanbul Beyoğlunda Yeni Ar ve Şan sinemalarında gösterime girmişti.

<span class="mw-page-title-main">Faye Dunaway</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Dorothy Faye Dunaway, Akademi Ödülü sahibi Amerikalı oyuncudur. 1965 yılından beri sinemada faal olan sanatçı aynı zamanda bazı filmlere yönetmen, yapımcı ve senarist olarak da imza atmıştı. Oscar, BAFTA, Altın Küre ve Emmy ödülleri dahil tam 17 ödül kazanan oyuncu 25 ayrı ödüle de aday gösterilmişti.

<span class="mw-page-title-main">Jeanne Moreau</span> Fransız oyuncu (1928-2017)

Jeanne Moreau, ünlü Fransız oyuncu. Bafta ödüllü olan Moreau, yönetmenlik ve senaryo yazarlığı da yaptı.

<i>Muhbir</i> (film, 1935) 1935 filmi

Muhbir 1935 ABD yapımı politik dramatik filmdir. Özgün adı The Informer dır.

<i>Son Düş</i> (roman) F. Scott Fitzgeraldın yazdığı bitmemiş romanı

Son Düş Amerikalı yazar F. Scott Fitzgerald'ın yazdığı bitmemiş romanıdır. Özgün adı The Last Tycoon olan roman yazarın ölümünden bir yıl sonra 1941'de yayımcısı tarafından dağınık notları bir araya getirilerek yayımlanmıştır. Romanın özgün adlarından biri de The Love of The Last Tycoon'dur.

<span class="mw-page-title-main">Charles Durning</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1923 – 2012)

Charles Durning, Amerikalı sinema, sahne ve televizyon oyuncusudur. Eski profesyonel boksör, Purple Heart madalyalı eski asker ve dans eğitmeni.

<span class="mw-page-title-main">Jack Palance</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1919 – 2006)

Jack Palance, Ukrayna asıllı Amerikalı oyuncu. Birçok sinema filmi olmasına rağmen Palance'ı TV dizilerinden, özellikle de City Slickers filmlerinden Yardımcı Erkek oyuncu ödülünü almıştır ama vaktinin çoğunu TV çalışmalarında kaybetmiştir.

71. Akademi Ödülleri töreni 21 Mart 1999 yılında Los Angeles'ta yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">Irving Thalberg</span> Amerikalı film yapımcısı (1899 – 1936)

Irving Grant Thalberg, sinema filmlerinin ilk yıllarında etkin olmuş Amerikalı film yapımcısıdır. Gençliği, doğru aktörleri seçmesi, en iyi personeli toplaması ve çok karlı filmler yapma konusundaki olağanüstü yeteneği için kendisine "Harika Çocuk" denmiştir. Grand Hotel, China Seas, Camille, Mutiny on the Bounty ve The Good Earth önemli filmlerinden bazılarıdır.

46. Akademi Ödülleri, 2 Nisan 1974 Salı günü Los Angeles, California'daki Dorothy Chandler Pavilion'da sahiplerine verildi. Törene Burt Reynolds, Diana Ross, John Huston ve David Niven başkanlık etti.