İçeriğe atla

Son Gösteri

Son Gösteri
The Last Picture Show
"Son Gösteri" (The Last Picture Show) filminin sinema afişi.
YönetmenPeter Bogdanovich
YapımcıStephen J. Friedman
SenaristLarry McMurtry
Peter Bogdanovich
Larry McMurtry(Roman)
OyuncularTimothy Bottoms
Jeff Bridges
Cybill Shepherd
Ben Johnson
Görüntü yönetmeniRobert Surtees
KurguDonn Cambern
StüdyoColumbia Pictures Corporation
BBS Productions
DağıtıcıColumbia Pictures Corporation
CinsiSinema filmi
TürüDram,gençlik
RenkSiyah-beyaz
Yapım yılı1971
Çıkış tarih(ler)i3 Ekim 1971 New York
Süre118 dakika (126 dak.Yönetmenin kurgusu)
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri ABD
Dilİngilizce
Bütçe1,3 Milyon $
Devam filmiTexasville (1990)
Diğer adlarıSon Gösteri (Türkiye)
La Dernière Séance (Fransa)
L'Ultimo Spettacolo (İtalya)
La Última Película (İspanya)
Die Letzte Vorstellung (Almanya)

Son Gösteri[1] 1971 ABD yapımı dramatik filmdir. Özgün adı The Last Picture Show dur. Senaryosunu 1966 tarihli aynı adlı kendi romanından Larry McMurtry'nin Peter Bogdanovich'le birlikte yazdığı filmin yönetmeni de sinema eleştirmenliğinden yönetmenliğe geçmiş olan Peter Bogdanovich'tir. Önemli rollerinde Timothy Bottoms, Jeff Bridges, Cybill Shepherd, Ben Johnson, Cloris Leachman, Ellen Burstyn, Eileen Brennan, Clu Gulager, Randy Quaid ve Bill Thurman'ın oynadıkları bu siyah beyaz filmin görüntü yönetmeni Robert Surtees'dir. Film 1950'lerin başında Teksas'ın küçük ve ücra bir kasabasında hızla değişen çağa uyum sağlamaya çalışan bir grup gencin hikâyesini geleneksel bir üslupla anlatırken Hollywood'un klasik filmlerine de bir saygı duruşunda bulunuyor. Film 1972 yılında 8 dalda birden aday olduğu Akademi Ödülleri'nden en iyi yardımcı kadın ve erkek oyuncu ödüllerini aldı.

"Son Gösteri ", 1998 yılında Kongre Kütüphanesi tarafından "kültürel, tarihi ve estetik olarak önemli" filmler arasına seçilerek ABD Ulusal Film Arşivi'nde muhafaza edilmesine karar verilmiştir.[2]

Özet

1951 yılında Teksas'ta "Anarene" isimli küçük ve önemsiz bir kasabada yoksul bir çevreden gelmiş olan lise öğrencileri Sonny (Timothy Bottoms) ve Duane (Jeff Bridges) günlerini okul takımında futbol oynayarak, yaşlı kurt 'Aslan' Sam (Ben Johnson)'in salonunda bilardo oynayarak, kasabanın tek sinemasında film seyrederek ve tabii bir de kızların peşinde koşarak geçirirler. Duane, kasabanın zengini petrolcü Gene Farrow (Robert Glenn) ve Lois Farrow (Ellen Burstyn)'un kızları okulun en popüler kızı Jacy (Cybill Shepherd) ile çıkmaktadır. Sonny ise okulun futbol koçu Popper (Bill Thurman)'un ilgi yoksunu karısı Ruth (Cloris Leachman) ile ilişkiye girer. Bu ölü kasabada gençler için bir gelecek yoktur. Çokları hayatını kazanmak için büyük şehirlere göçmüştür. Gençlikten olgunluğa doğru geçerken gitmekle kalmak arasında kararsız bu iki genç hem dostları hem de akıl hocaları olan 'Aslan' Sam 'den yalnızlık, hayat ve kıskançlık hakkında esaslı dersler alırlar.

Oyuncu kadrosu

  • Timothy Bottoms ... Sonny Crawford
  • Jeff Bridges ... Duane Jackson
  • Cybill Shepherd ... Jacy Farrow
  • Ben Johnson ... Aslan Sam
  • Cloris Leachman ... Ruth Popper
  • Ellen Burstyn ... Lois Farrow
  • Eileen Brennan ... Genevieve
  • Clu Gulager ... Abilene
  • Sam Bottoms ... Billy
  • Sharon Ullrick ... Charlene Duggs
  • Randy Quaid ... Lester Marlow
  • Joe Heathcock ... Şerif
  • Bill Thurman ... Futbol koçu Popper
  • Barc Doyle ... Joe Bob Blanton
  • Jessie Lee Fulton ... Bayan Mosey
  • Gary Brockette ... Bobby Sheen
  • Helena Humann ... Jimmie Sue
  • Loyd Catlett ... Leroy
  • Robert Glenn ... Gene Farrow
  • John Hillerman ... Öğretmen
  • Janice E. O'Malley ... Bayan Clarg
Jeff Bridges ve Cybill Shepherd.

Film hakkında notlar

  • Filmin geçtiği hayali kasaba "Anarene" aslında romanın ve senaryonun yazarı Larry McMurtry'nin memleketi olan Archer City'dir. Filmin tamamı bu kasabada çekilmiştir. Çekimlerin burada yapılması kararı alındıktan sonra yönetmen Peter Bogdanovich filmin kasvetli ruhuna uygun olması için kasabadaki her şeyin donuk ve koyu gri renkte görünmesini istemiş. Bunun için önce binaların ve çevrenin bu renklerde boyanması gündeme gelmiş, ancak Bogdanovich'in yakın dostu yönetmen Orson Welles'in önerisi ile filmi siyah beyaz çekmeye karar vermişler.[3]
  • 2007'de Amerikan Film Enstitüsü bu filmi "Tüm zamanların en iyi filmleri" arasında 95.ci sırada ilan etmiştir.
  • "Son Gösteri" Cybill Shepherd'ın ilk filmidir.
  • Filmin eski kuşaktan oyuncusu Ben Johnson bu filmdeki rolünü arkadaşı John Ford'un ısrarı ile kabul etmişti.
  • ABD doğumlu Peter Bogdanovich (d.1939) Nazi Almanyasından kaçmış piyanist-ressam Sırp bir baba ve zengin Avusturyalı Musevi bir annenin çocuğu idi. Başlangıçta aktör olarak çalışmış bir sinema hastasıydı. Yılda 400 film seyrediyordu. 1950'lerde Fransa'da Cahiers du Cinema dergisinde eleştiri yazıları yazdıktan sonra yönetmenliğe geçen "Yeni Dalga" nın yaratıcıları Jean-Luc Godard, Claude Chabrol ve Eric Rohmer gibi yazar/yönetmenlerden etkilendi. Özellikle de François Truffaut'ya hayrandı. Bogdanovich'in kendisi de benzer şekilde işe Esquire dergisine yazılar yazarak başladı. 1968'de Targets'ı yöneterek sinemaya geçti. Kendi çağdaşı genç yönetmenler arasında Amerikan sinemasının eski ustalarına ve sinema'nın 'Altın Çağı'ına en bağlı yönetmen Bogdanovich'ti. Özellikle de Howard Hawks ve John Ford onun idolleri idi. Zaten "Son Gösteri" hem teknik açıdan hem anlatımı ile Hawks ve Ford filmlerini anımsatır. Hawks ve Ford filmlerindeki kızılderililer, kovboylar ve yerleşimcilerin yerini burada can sıkıntısı çeken karıları ve kızları ile zengin petrolcüler, heyecan arayan liseli gençler almıştır. Filmdeki en güçlü erişkin, John Ford filmlerinin de kadrolu elemanı olan 'Aslan' Sam (Ben Johnson) dir. Kasabanın soylu "Eski Batı" ile olan son bağını temsil eder ve yaşlanıp sağlığını kaybettikçe kasabanın ve çağın yozlaşmasının da bir sembolü olur. Kasabanın acımasızca ve yavaş yavaş çöküşünün bir sembolü de kasabanın sinemasıdır. Sinemanın da sahibi olan Sam'in ölümü ile birlikte artık işlemez hale gelerek son bir kez gösterdiği Howard Hawks filmi Red River'la perdelerini kapatır.
  • 1990 yılında Peter Bogdanovich Texasville adı ile filmin devamını çevirdi. İlk filmin oyuncularından birçoğu renkli olarak çekilen bu filmde de oynadılar. Ancak film ilki kadar başarılı olamadı.

Ödüller

Kazandıkları

Adaylıkları

Filmin Müzikleri

Filmde duyulan müzikler genellikle arka plandaki radyolardan,pikaplardan ve müzik kutularından gelir.Bunlar:

  • "Cold, Cold Heart"

Beste: Hank Williams
Yorumlayan: Tony Bennett

  • "Give Me More, More of Your Kisses"

Beste: Lefty Frizzell, Ray Price, Jim Beck
Yorumlayan: Lefty Frizzell

  • "Wish You Were Here"

Beste: Harold Rome
Yorumlayan: Eddie Fisher

  • "Slow Poke"

Beste: Pee Wee King, Redd Stewart, Chilton Price
Yorumlayan: Pee Wee King

  • "Blue Velvet"

Beste: Bernie Wayne, Lee Morris
Yorumlayan: Tony Bennett

  • "Rose, Rose, I Love You"

Beste: Wilfrid Thomas, Chris Langdon
Yorumlayan: Frankie Laine

  • "You Belong To Me"

Beste: Pee Wee King, Redd Stewart, Chilton Price
Yorumlayan: Jo Stafford

  • "A Fool Such As I"

Beste: Bill Trader
Yorumlayan: Hank Snow

  • "Please, Mr. Sun"

Beste: S. Frank, R. Getzov
Yorumlayan: Johnnie Ray

  • "Solitaire"

Beste: R. Borek, C. Nutter, K. Guion
Yorumlayan: Tony Bennett

Kaynakça

  1. ^ http://www.imdb.com/title/tt0067328/releaseinfo 17 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Türkçe isim için referans
  2. ^ "National Film Registry" (İngilizce). en.wikipedia.org. 13 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2009. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Brokeback Dağı</i> 2005 yılı ABD yapımı film

Brokeback Dağı, yönetmenliğini Ang Lee'nin üstlendiği, başrollerini Heath Ledger ve Jake Gyllenhaal'un paylaştığı 2005 yılı ABD yapımı 134 dakikalık film.

<span class="mw-page-title-main">Renée Zellweger</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Renée Kathleen Zellweger, Amerikalı aktris, yapımcı ve şarkıcı. Zellweger iki Akademi Ödülü, dört Altın Küre Ödülü ve iki BAFTA Ödülü dâhil olmak üzere çok sayıda ödül aldı. Zellweger, 2007 yılında dünyanın en çok kazanan aktrislerinden biridir ve 2009 yılında Hasty Pudding Theatricals tarafından Yılın Kadını seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Cate Blanchett</span> Avustralyalı sinema oyuncusu (d. 1969)

Catherine Élise Blanchett, iki kez Oscar, üç kez BAFTA ve üç kez Altın Küre kazanmış Avustralyalı oyuncu. Elizabeth ve Elizabeth: Altın Çağ filmlerinde canlandırdığı İngiltere kraliçesi I. Elizabeth ve Peter Jackson'ın Yüzüklerin Efendisi üçlemesinde canlandırdığı elf kraliçesi Galadriel rolleriyle bilinir. Ayrıca Katharine Hepburn'ü canlandırdığı Martin Scorsese'nin The Aviator filmiyle En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Akademi Ödülü'nü kazanmıştır. 2007 yılında Jude Quinn'i canlandırdığı I'm Not There filmi ile 64. Venedik Film Festivali'nde Volpi Kupasını almıştır. Bu filmle Yardımcı Kadın Oyuncu dalında Oscar'a aday gösterilen oyuncu karşı cinsi oynayıp Oscar'a aday olmuş 2. oyuncudur. 2013 yılında Woody Allen yapımı Blue Jasmine filminde Jasmine adlı karakteri canlandırarak En İyi Kadın Oyuncu dalında Oscar kazanmıştır. Peter Jackson yönetmenliğinde çekilen The Hobbit: An Unexpected Journey'de yine elf kraliçesi Galadriel'i canlandırmıştır. 77. Venedik Film Festivali'nin jüri başkanlığını da üstlenmiştir.

<i>Batı Yakasının Hikâyesi</i> (film, 1961)

Batı Yakasının Hikâyesi, 1961 yapımı, müzikal ABD filmi.

<i>Alice Artık Burada Oturmuyor</i>

Alice Doesn't Live Here Anymore Akademi Ödüllü 1974 yapımı film. Ellen Burstyn, Billy Green Bush, Harvey Keitel, Diane Ladd, Vic Tayback, Valerie Curtin, Kris Kristofferson ve Jodie Foster filmde yer alırken filmin yönetmenliğini Martin Scorsese, senaryo yazarlığını ise Robert Getchell yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tilda Swinton</span>

Katherine Matilda "Tilda" Swinton, En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Akademi Ödülü ve BAFTA En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü sahibi, 2 kez Altın Küre'ye aday gösterilmiş, İngiliz oyuncu.

<span class="mw-page-title-main">Cybill Shepherd</span> Amerikalı sinema oyuncusu ve şarkıcı

Cybill Lynne Shepherd, Amerikalı oyuncu, şarkıcı ve model.

<i>Aşk Hikâyesi</i> (film, 1970)

Aşk Hikâyesi 1970 ABD yapımı romantik-dramatik filmdir. Özgün adı Love Story olan film Kasım 1971'de Türkiye'de de gösterime girmiştir. Film birçok ülkede olduğu gibi Türkiye'de de gişe rekorları kırmış, haftalarca gösterimde kalmıştır.

<i>Zorba</i> (film) 1964 yapımı bir film

Zorba, 1964 ABD - İngiltere - Yunanistan ortak yapımı dramatik filmdir. Özgün adı Alexis Zorbas olan film İngilizce konuşulan ülkelerde Zorba the Greek (Türkçesi: Yunan Zorba) adı ile gösterilmiştir. Filmin Türkiye'de İki Arkadaş adıyla da gösterildiğine dair kayıtlar bulunmaktadır.

<i>Kabare</i> (film) 1972 ABD yapımı dramatik müzikal film

Kabare 1972 ABD yapımı dramatik müzikal filmdir. Özgün adı Cabaret olan film 16 Mart 1973'te Türkiye'de gösterime girmiştir.

Son Gerçek 1969 ABD yapımı dramatik dönem filmdir. Özgün adı They Shoot Horses, Don't They? olan film 1972 yılında Türkiye'de sinemalarda "Son Gerçek" adıyla gösterime girdikten sonra 1979 yılında TRT Televizyonunda özgün adının çevirisine daha yakın bir Türkçe adla, Atları da Vururlar adı ile de gösterilmişti.

<i>Radyo Günleri</i>

Radyo Günleri 1987 ABD yapımı dramatik komedi filmidir. Özgün adı Radio Days dir.Senaryosunu Woody Allen 'ın yazıp yönettiği filmde baştaSeth Green, Danny Aiello, Mia Farrow, Jeff Daniels olmak üzere çok geniş bir oyuncu kadrosu rol almıştır. Görüntü yönetmenliğini Carlo Di Palma 'nın yaptığı filmin müzikleri Dick Hyman 'a aittir. Film Woody Allen 'ın radyo'nun altın günlerine nostaljik bir bakışı, bir övgüsüdür. Bir deyişle de Woody Allen'ın kendi Amarcord'udur. Film 2 dalda Oscar'a aday gösterilmişti.

<i>İnsanlar Yaşadıkça</i> (film, 1953)

İnsanlar Yaşadıkça, 1953 ABD yapımı dramatik savaş filmidir.

<i>Garsoniyer</i> (film) 1960 yapımı Amerikan filmi

Garsoniyer, 1960 ABD yapımı dramatik komedi filmidir. Özgün adı The Apartment olan film 23 Şubat 1961 tarihinde Türkiye'de sinemalarda gösterime girmiştir.

<i>Manzaralı Oda</i> (film) film

Manzaralı Oda, 1985 İngiltere yapımı dramatik komedi filmidir. Özgün adı A Room with a View olan film 1989 yılının Ocak ayında Türkiye'de de gösterilmiştir.

<i>Ölüm Tarlaları</i> (film)

Ölüm Tarlaları 1984 Birleşik Krallık yapımı politik dramatik filmdir. Özgün adı The Killing Fields'dir. Senaryosunu Bruce Robinson'ın yazdığı filmin yönetmeni Roland Joffé'dir. Filmin önemli rollerinde Sam Waterston, Haing S. Ngor, John Malkovich, Julian Sands ve Craig T.Nelson oynamışlardır. Filmde İç savaş sırasında Kamboçya'lı bir New York Times Gazetesi muhabirinin Amerikalı ve İngiliz meslektaşları ülkelerine döndükten sonra bölgede kalarak haberciliğe devam etmesi, bu sırada Kızıl Kmerlere esir düşmesi, zorlu esaret koşulları altında sergilediği azim ve dayanıklılık sınavı ile özgürlüğüne kavuşma çabaları anlatılmaktadır. Film gerçek olaylara dayanmaktadır. Filmde Sam Waterston'un canlandırdığı New York Times'ın Pulitzer ödüllü muhabiri Sydney Schanberg'in gazetesine yaptığı haberler ve buna dayandırdığı 1980 tarihli anı kitabı "Dith Pran'ın Ölümü ve Hayatı" 'ndan esinlenilerek yapılmıştır. Yapımcılığını David Puttnam'ın üstlendiği filmin müziklerini Mike Oldfield yapmıştır. Film üç Oscar ile ödüllendirilmişti. Ayrıca "en iyi film" ödülü de dahil 8 BAFTA ödülü almıştı.

<i>Kahirenin Mor Gülü</i>

Kahire'nin Mor Gülü 1985 ABD yapımı fantastik komedi filmidir. Özgün adı The Purple Rose of Cairo olan film video salgını sırasında Türkiye'ye geldiği için önce Aralık 1985'te VHS ve Betamax formatlarında dağıtımı yapılmış, daha sonra Kasım 1986'da televizyonda gösterilmiştir.

<i>Kim Korkar Hain Kurttan?</i> (film) Mike Nicholsun filmi (1966)

Kim Korkar Hain Kurttan?, 1966 ABD yapımı dramatik filmdir. Özgün adı Who's Afraid of Virginia Woolf? olan film Türkiye'de ilk kez 30 Ocak 1967'de sinemalarda gösterime girmişti.

Beklenmeyen Misafir 1967 ABD yapımı dramatik güldürü filmdir. Özgün adı Guess Who's Coming to Dinner olan film 21 Ocak 1969 tarihinde Türkiye'de sinemalarda gösterime girmişti. Film sonraki yıllarda TRT Televizyonunda bu kez Bir Akşam Yemeği adıyla gösterilmişti.

<span class="mw-page-title-main">Peter Bogdanovich</span> Amerikalı film yönetmeni (1939 – 2022)

Peter Bogdanovich, Amerikalı film yönetmeni, yapımcı, senarist, eleştirmen, aktör ve tarihçi.