İçeriğe atla

Somme Muharebesi

Somme Çarpışması
I. Dünya Savaşı Batı Cephesi
Tarih1 Temmuz 1916 - 18 Kasım 1916
Bölge
Sonuç Almanya, Avusturya, Fransa, Rusya 1 milyondan fazla kayıp verdiler. Galiçya'da İttifak Devletleri ağır yenilgiler aldı. Dolayısıyla, Fransa Cephesi rahatladı. Durum, İttifak Devletlerinin aleyhine döndü.
Taraflar
Fransa Fransa
Birleşik Krallık Britanya İmparatorluğu
   Avustralya Avustralya
   Kanada Kanada
   Yeni Zelanda Yeni Zelanda
   Newfoundland Dominyonu Newfoundland
    Güney Afrika Cumhuriyeti Güney Afrika Birliği
Alman İmparatorluğu Alman İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Birleşik Krallık Douglas Haig
Fransa Ferdinand Foch
Alman İmparatorluğu Max von Gallwitz
Alman İmparatorluğu Fritz von Below
Alman İmparatorluğu Paul von Hindenburg
Güçler
13 Britanyalı ve 11 Fransız tümeni (ilk)
51 Britanyalı ve 48 Fransız tümeni (son)
10½ tümen (ilk)
50 tümen (son)
Kayıplar
620,000 ölü, yaralı, kayıp, veya esir alınmış,
100 tank kaybı,
782 RFC kayıp uçak[1]
450,000 ölü, yaralı, kayıp veya esir alınmış[2]

Somme Muharebesi ya da Somme Meydan Muharebesi, 1916 yılındaki Fransa'da gerçekleşen 1 milyondan fazla zayiat ile I. Dünya Savaşı'nın en büyük çarpışmalarından biri. İngilizler tarafından ilk defa tankın kullanıldığı savaştır.

Doğu ve Batı Cephesi

1915 tarihinde İttifak Devletleri'nin büyük bir zafer kazandığı Doğu Cephesi'nde; 1916 yılında durum İtilaf Devletleri'nin lehine değişti.

Alman Generali Von Hindenburg, 1915 yılında Tannenberg'te Rus ordusunu imha etti. Ayrıca, 40.000 esir almıştı. Ancak, Rusya 10 milyon talimli Rus askerini, Galiçya Cephesi'ne sevk etti. Bu nedenle, Avusturya Cephesi yarıldı. Bu nedenle, Alman İmparatorluğu Batı Cephesi'nden Doğu Cephesi'ne sevk etmek zorunda kaldı. Dolayısıyla, Almanya'nın Batı Cephesi'nin zayıflamasına ve Fransa'nın Verdün şehrini ele geçirememesine neden oldu. Almanların amacı; Verdün'ü alıp, İngiltere-Fransa arasındaki Manş Denizi'ne kadar ilerlemekti. Böylece, iki devletin birbiri aralarındaki yardımlaşmayı engellemek istiyorlardı.

Haziran 1916 tarihinde Rus orduları, Galiçya'ya büyük bir taarruz harekâtı ettiler. Bu nedenle, 200 bin Avusturya askerini esir aldılar. Doğu Cephesi'ni de savunmak zorunda kalan Almanya Batı Cephesi'ni zayıf bıraktı. Verdün şehrinin alınması haline, Fransa yenilebilirdi. Bu nedenle, Verdün şehrini kahramanca ve azimle savundular. Galiçya Saldırısı nedeniyle Fransa cephesi rahatladı. Verdün'deki savaşta Alman İmparatorluğu ve Fransa, 500 binden fazla kayıp verdiler. Doğu Cephesi'ndeki kayıplar da üstüne eklenirse, Rus İmparatorluğu, Fransa, Avusturya Macaristan İmparatorluğu ve Alman İmparatorluğu 1 milyondan fazla kayıp verdiler.

Nazi Almanyası Führer'i Adolf Hitler de bu savaşta onbaşı olarak yer almış ve bacağından yaralanmıştır.

Kaynakça

  1. ^ The Battle of the Somme 3 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., historylearningsite.co.uk
  2. ^ Prior & Wilson p. 128

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Dünya Savaşı</span> Avrupada başlayan küresel savaş (1914–1918)

I. Dünya Savaşı, 28 Temmuz 1914 tarihinde başlayıp 11 Kasım 1918 tarihinde sona eren Avrupa merkezli küresel bir savaştır. II. Dünya Savaşı'na (1939-1945) kadar Dünya Savaşı veya Büyük Savaş olarak adlandırılmıştır. Savaşın taraflarından biri olan Osmanlı İmparatorluğu'nda "Genel Savaş" anlamında Harb-i Umumi, halk arasında ise Seferberlik olarak adlandırılmıştır. 1917'de Amerika Birleşik Devletleri'nin savaşa katılmasına kadar bu savaş ABD basınında Avrupa Savaşı olarak anılmıştır. Savaşan taraflar, çoğunlukla Avrupa, Kafkasya, Amerika, Orta Doğu ve Afrika ile Asya'nın bazı bölgelerinde çatıştılar.

<span class="mw-page-title-main">93 Harbi</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Rus İmparatorluğu arasında 1877-1878 yılları arasında yapılmış savaş

93 Harbi ya da 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı, Osmanlı padişahı II. Abdülhamit ve Rus çarı II. Aleksandr döneminde yapılmış olan bir Osmanlı-Rus Savaşı'dır. Rumi takvime göre 1293 yılına denk geldiğinden Osmanlı tarihinde 93 Harbi olarak bilinir. Hem Osmanlı Devleti'nin batı sınırındaki Tuna (Balkan) Cephesi'nde, hem de doğu sınırındaki Kafkas Cephesi'nde savaşılmıştır. Savaşa hazırlıksız yakalanan Osmanlı Devleti, çok ağır bir yenilgi almıştır. Savaşın başlıca sebepleri; Osmanlı Devleti'nde yaşanan azınlık isyanları, Rusya ve Batı Avrupa ülkelerinde, Osmanlı Devleti'nde yaşayan Hristiyanların insan haklarının çiğnendiği konusunda oluşan tek taraflı kamuoyu, Rusya'nın Balkanlardaki genişleme siyaseti, Romanya ve Bulgaristan'ın bağımsızlık istekleri ve Panslavizm akımıdır. Avrupa'nın büyük güçleri savaşı önlemek için İstanbul'da Tersane Konferansı'nı toplamışlar, ancak Osmanlı Devleti'ne yaptıkları taleplerin reddedilmesi üzerine savaş patlak vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Galiçya (Doğu Avrupa)</span>

Galiçya, 1945 yılında yapılan sınır değişikliği sonucu Polonya ve Ukrayna Cumhuriyetleri sınırları içinde kalan tarihi bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı cepheleri</span> 29 Ekim 1914 ve 30 Ekim 1918 tarihleri arasında Osmanlı İmparatorluğunun savaştığı cepheler

Osmanlı cepheleri, Osmanlı İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı'nda çarpıştığı cephelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Kafkasya Cephesi</span> Osmanlı Cephesi

Kafkasya Cephesi, I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı İmparatorluğu'nun 2. ve 3. orduları ile Rus İmparatorluğu Kafkas Ordusu'nun karşı karşıya geldikleri cephe. Kafkasya Cephesi, savaş sırasında Doğu Anadolu Bölgesi içlerine kadar genişlemiş, Trabzon, Bitlis, Muş ve Van şehirlerine kadar yayılmıştır. Kara harbi, Karadeniz Bölgesinde bulunan Osmanlı İmparatorluğu deniz gücü ve Rus donanması tarafından desteklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">I. Dünya Savaşı Batı Cephesi</span>

Batı Cephesi, Almanya'nın batısında kalan Avrupa topraklarında, esas olarak Belçika, Hollanda ve Fransa'yı içine alan cephedir.

<span class="mw-page-title-main">Napolyon Savaşları</span> Savaş dönemi

Napolyon Savaşları, Fransız Devrim Savaşları'nın ardından Napolyon önderliğindeki Fransa ile Avrupa'nın diğer güçlü devletlerinin oluşturduğu koalisyon arasında gerçekleşen savaş dönemi. Başlangıç tarihinin hangi yıl olduğuna dair tarihçiler ve araştırmacılar arasında fikir birliği yoktur. 1800-1815 yılları arasında, yaklaşık 15 yıl sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Alman İmparatorluğu</span> 1871den 1918e dek Almanya

Alman İmparatorluğu ya da İkinci Reich, 18 Ocak 1871'de Prusya ve diğer Küçük Alman Devletlerinin özellikle Otto von Bismarck'ın katkılarıyla, birleşmesiyle oluşan birleşik Alman devletidir. İlk imparatoru I. Wilhelm'in taç giymesiyle imparatorluk resmen kuruldu. Yeni İmparatorluğu Habsburg Hanedanı yerine Hohenzollern Hanedanı yönetti, başkent Berlin yapıldı. Yeni İmparatorluk, Avusturya'yı toprakları dışında bıraktı. 1884'ten itibaren Almanya, Avrupa dışında sömürgeler kurmaya başladı. Hızlı büyüyen ekonomisiyle, dünyanın en büyük ekonomilerinden biri oldu, ordusu ve donanmasıyla Büyük Britanya'ya kafa tutar hale geldi.

Afrika Cephesi, I. Dünya Savaşı sırasındaki Afrika'ya dağılmış Alman sömürgeleri ile İtilaf Devletleri arasındaki savaşları kapsar. Savaşlar, Afrika'nın genelini etkilemekten çok, sadece Alman sömürgeleri etrafında gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">I. Dünya Savaşı'nda Asya ve Pasifik cepheleri</span>

Asya ve Pasifik Cephesi, I. Dünya Savaşı'nın kansız geçen bir cephesiydi. Cephedeki tek gerçek askerî harekât, Japonların Tsingtao saldırısıdır. Bunun yanında, bugünkü Papua Yeni Gine'deki Bita Paka ve Toma'da da küçük çaplı çatışmalar yaşanmıştır. Pasifik'teki diğer Alman bölgelerinde herhangi bir hareket gözlenmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Galiçya Muharebesi</span>

Galiçya Muharebesi veya Lemberg Muharebesi I. Dünya Savaşı'nın başlarında Rusya ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu arasında meydana gelen çatışma. Avusturya-Macaristan ordularının kesin yenilgisiyle sonuçlanan muharebenin ardından Ruslar Lemberg'i ele geçirmiş ve Doğu Galiçya'nın denetimini sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Douglas Haig</span>

Douglas Haig, 1. Kont Haig,, I. Dünya Savaşı sırasında uzun süre Fransa'daki Britanyalı kuvvetlerinin başkomutanlığını yürüten Britanyalı mareşal. Daha çok Alman öldürmek biçiminde özetlenen yıpratma stratejisi sonucunda 1916-1917 yıllarında hem çok sayıda Britanyalı askerinin ölmesi, hem de kısa vadede önemli kazançlar sağlanamaması yoğun eleştirilere uğramasına neden olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Tannenberg Muharebesi (1914)</span> Birinci Dünya Savaşı muharebelerinden biri

Tannenberg Muharebesi, Almanya'nın I. Dünya Savaşı'ndaki en kesin zaferidir. 23–30 Ağustos 1914 tarihindeki muharebe Rus istilasını daha başında durdurmuştur ve Alman ordusunun doğu cephesindeki askerlerini muzaffer bir şekilde batı cephesine kaydırabilmesine imkân sağladı. Geç kalan "Schlieffen Planı"nın başarılı olan bir kısmı olarak neredeyse Almanya'ya zafer getirdi.

<span class="mw-page-title-main">August von Mackensen</span>

Anton Ludwig August von Mackensen, Alman mareşal. Generaloberst Eberhard von Mackensen'in babasıdır. I. Dünya Savaşı sırasında başarılarından dolayı Alman İmparatorluğu'nun en önde gelen askeri liderlerinden biri hâline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Üçüncü Koalisyon</span>

Üçüncü Koalisyon veya Üçüncü Koalisyon Savaşı, 1803-1806 yılları arasında, Büyük Britanya - Kutsal Roma-Cermen İmparatorluğu - Rus İmparatorluğu Koalisyonu ile Fransa Cumhuriyeti arasında gerçekleşmiş muharebeler dizisidir. Bu koalisyon savaşında, Napolyon'un asıl amacı, Büyük Britanya'nı işgal edip, savaşı kökten bitirmekti. Trafalgar Muharebesi'nde yenilmesi üzerine, bu planı suya düştü. Bunun yerine, Rusya hariç tüm Kıta Avrupası'nı işgal etmeye başladı.

<span class="mw-page-title-main">Brusilov Taarruzu</span>

Brusilov Taarruzu I. Dünya Savaşı sırasında Çarlık Rusyası Ordusu tarafından 4 Haziran - 20 Eylül 1916 tarihleri arasında Doğu Cephesinde gerçekleştirilen saldırıdır. Dünya askerî tarihindeki en kanlı çarpışmalardan olan taarruz Avusturya-Macaristan İmparatorluğu birliklerini çöküşün eşiğine getirmiştir. Güneybatı Cephesi komutanı Orgeneral Aleksey Brusilov tarafından planlanan ve komuta edilen saldırı başarılı olsa da tüm cephe genelinde diğer komutanlardan beklenen koordineli saldırılar gerçekleşmeyince Çarlık Ordularında da oldukça yüksek asker kayıpları yaşanmıştır. Taarruzun başlamasıyla birlikte Romanya Krallığı, İtilaf Devletleri saflarında savaşa katılma kararı almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kovel Muharebesi</span>

Kovel Muharebesi I. Dünya Savaşı sırasında 28 Temmuz - 8 Ağustos 1916 tarihleri arasında gerçekleşmiştir. Ukrayna'nın kuzeybatısındaki Volyn Oblastı'nda bulunan Kovel'in güneyinde Alexander von Linsingen tarafından gerçekleştirilen bir Avusturya karşı saldırısıyla başlamıştır. Linsingen, Aleksei Alekseevich Brusilov komutasındaki Rus taarruzunu durdurmayı amaçlıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Dobruca Harekâtı</span>

Dobruca Harekâtı, I. Dünya Savaşı'nın Romanya Harekâtı sırasında gerçekleşen büyük bir operasyondu. 2 Eylül ile 25 Ekim 1916 tarihleri arasında, çoğunluğu Bulgar Üçüncü Ordusu'ndan oluşan ortak bir Bulgar-Alman-Osmanlı kuvveti ile bir Rumen-Rus kuvveti arasında gerçekleşti. Savaş, 1916'nın sonlarına doğru Rumen Harekatı'nın bir parçasıydı. İttifak Devletleri'nin zaferiyle sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Gorlice-Tarnów Taarruzu</span>

I. Dünya Savaşı sırasında ki Gorlice-Tarnów saldırısı başlangıçta Doğu Cephesi'nde güneydeki Avusturya-Macaristanlılar üzerindeki Rus baskısını hafifletmek için küçük bir Alman saldırısı olarak tasarlanmıştı, ancak İttifak Devletleri'nin 1915'teki başlıca saldırı çabasıyla sonuçlandı ve Rus hatlarının tamamen çökmesine, Rusya'nın içlerine doğru geri çekilmelerine neden oldu. Devam eden eylem dizisi, 1915'teki sefer sezonunun çoğunu kapladı ve Mayıs başında başladı; ancak kötü hava koşulları nedeniyle Ekim ayında sona erdi. Mackensen, bir atılım sağlamayı, daha sonra Rusların Dukla Geçidi'nden ve Vistül'ün kuzeyindeki mevzilerinden geri çekilmesine yol açacak bir operasyonun ilk aşaması olarak görüyordu.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Brusilov Taarruzu</span>

İkinci Brusilov taarruzu, Birinci Dünya Savaşı sırasında Doğu Cephesinde Temmuz-Ağustos 1916'da gerçekleşti. Mayıs-Haziran 1916'daki Birinci Brusilov taarruzu sonucunda Rus İmparatorluk ordusu Avusturya-Macaristan birliklerini yenilgiye uğratmış ve çok sayıda esir ele geçirmişti. Ancak bir yandan da Alman ordusu destek de oluyordu. Temmuz 1916'da Avusturya-Macaristan birlikleri Paul von Hindenburg ve Erich Ludendorff'un komutası altına verildi ve Hindenburg, Doğu Cephesi'nin başkomutanı oldu. Avusturya-Macaristan cephesinin en zayıf yerleri Alman tümenleri tarafından takviye edildi ve en önemlisi, Rus Güneybatı Cephesi'nin yaklaşan ana taarruzu yönünde (Kovel'de) savunma esas olarak Alman birlikleri tarafından işgal edildi. Temmuz-Ağustos aylarındaki taarruz, Brusilov'un muazzam güç ve kaynak kullanmasına rağmen başarısızlıkla sonuçlandı. Rus ordusu Kovel'in doğusundaki Alman mevzilerine saldırdı ama sonuç alamadı. Rus Ordusu'nun Temmuz-Ağustos 1916'da Güneybatı Cephesi'nde verdiği muazzam kayıplar, Doğu Cephesi'nde tüm savaş boyunca verilen en yüksek rakamlar olup, Alman Ordusu'nun saldırıları altında 1915'teki Büyük Çekilme sırasında verilen Rus kayıpları şunlardı: