İçeriğe atla

Somali devlet başkanları listesi

Bu liste Somali devlet başkanlarının bir listesidir. Cumhurbaşkanlığı makamının 1960 yılında kurulmasından bu yana 9 resmi cumhurbaşkanı olmuştur. Cumhurbaşkanı, Somali'nin devlet başkanı ve Somali Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanıdır. Şu anki makam sahibi, 2022 cumhurbaşkanlığı seçimini kazanan Hasan Şeyh Mahmud'dur. Daha önce 2022 cumhurbaşkanlığı seçimini kazanan ve 2012-2017 yılları arasında görev yapan Mahmud, bu görevi birkaç kez üstlenen ilk kişidir.

Liste

Fotoğraf Ad
(Doğum-Ölüm)
Seçim Görev başlangıcı Görev sonu Siyasi parti
Somali Cumhuriyeti (1960-1969) •
Aden Adde
(1908-2007)
1960 1 Temmuz 1960 10 Haziran 1967 Somali Gençlik Birliği
Abdiraşid Şermarke
(1919-1969)
1967 10 Haziran 1967 15 Ekim 1969 † Somali Gençlik Birliği
Şeyh Muhtar Muhammed Hüseyin
(1912-2012)
Vekaleten
15 Ekim 1969 21 Ekim 1969
(görevden alındı)
Somali Gençlik Birliği
Somali Demokratik Cumhuriyeti (1969-1991) •
Siad Barre[a]
(1910-1995)
1980[b]
1986
21 Ekim 1969 26 Ocak 1991
(görevden alındı)
Somali Devrimci Sosyalist Partisi
Somali Geçici Hükûmeti (1991-1997) •
Ali Mehdi Muhammed[c]
(1939-2021)
1991 27 Ocak 1991 3 Ocak 1997 Birleşik Somali Kongresi
Boş (3 Ocak 1997-27 Ağustos 2000)[d]
Somali Ulusal Geçiş Hükûmeti (2000-2004) •
Abdikasım Salad Hasan
(1941-)
2000 27 Ağustos 2000 14 Ekim 2004 Bağımsız
Somali Federal Geçiş Hükûmeti (2004-2012) •
Abdullahi Yusuf Ahmed
(1934-2012)
2004 14 Ekim 2004 29 Aralık 2008
(istifa etti)
Bağımsız
Adan Madobe
(1957-)
Vekaleten
29 Aralık 2008 31 Ocak 2009 Rahanveyn Direniş Ordusu
Şerif Şeyh Ahmed
(1964-)
2009 31 Ocak 2009 20 Ağustos 2012 Somali Yeniden Kurtuluş İttifakı
Somali Federal Cumhuriyeti (2012-günümüz) •
Musa Hasan Şeyh Sayid Abdülle[e]
(1940-)
Vekaleten
20 Ağustos 2012 28 Ağustos 2012 Bağımsız
Muhammed Osman Cavari
(1945-)
Vekaleten
28 Ağustos 2012 16 Eylül 2012 Bağımsız
Hasan Şeyh Mahmud
(1955-)
201216 Eylül 2012 16 Şubat 2017 Barış ve Kalkınma Partisi
Muhammed Abdullah Muhammed
(1962-)
2017 16 Şubat 2017 23 Mayıs 2022 Tayo
Hasan Şeyh Mahmud
(1955-)
2022 23 Mayıs 2022 görevdeBarış ve Kalkınma Partisi

Notlar

  1. ^ Yüksek Devrim Konseyi Başkanı olarak da adlandırıldı
  2. ^ 1979 parlamento seçimlerinin ardından Halk Meclisi 26 Ocak 1980'de Barre'yi cumhurbaşkanı seçti.[1]
  3. ^ Ali Mehdi Muhammed, 1991 Cibuti Konferansı'nın ardından Kasım 1991'den 1995'e kadar uluslararası toplumda cumhurbaşkanı olarak tanınmıştır: "15-21 Temmuz 1991 tarihleri arasında düzenlenen İkinci Cibuti Konferansı'nda (Aidid ilkini boykot etmişti) Ali Mehdi iki yıllık bir süre için Somali'nin geçici cumhurbaşkanı seçildi[...] Cibuti Konferansı tarafından Ali Mehdi'ye verilen meşruiyet nedeniyle, hükûmeti Cibuti, Mısır, İtalya ve Suudi Arabistan dahil olmak üzere birçok ülke tarafından tanındı"[2]
  4. ^ 1990'ların ikinci yarısında, farklı hizip liderleri başkanlık için mücadele etti ve hiçbiri uluslararası tanınırlık kazanamadı. General Muhammed Farrah Aidid 15 Haziran 1995'ten 1 Ağustos 1996'daki ölümüne kadar cumhurbaşkanı olduğunu iddia etmiş, onu 2 Ağustos 1996'dan 20 Mart 1998'e kadar oğlu Hüseyin Farrah Aidid takip etmiştir.
  5. ^ Musa Hasan Abdülle, 20 Ağustos 2012'den 28 Ağustos 2012'ye kadar, yeni meclis başkanı ve cumhurbaşkanı seçimleri yaklaşırken meclis başkanı ve dolayısıyla cumhurbaşkanı vekili olarak görev yapmıştır. Geçici anayasanın 95. maddesine göre: "Somali Federal Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı makamının boşalması halinde, Federal Parlamento Halk Meclisi başkanı, en fazla otuz (30) gün içinde yeni bir Federal Cumhuriyet cumhurbaşkanı seçilinceye kadar Federal Cumhuriyet'in cumhurbaşkanı olarak görev yapar."[3]

Kaynakça

  1. ^ "SOMALIA 1979" (PDF). 4 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2023. 
  2. ^ Fricska, Szilard Paul (1994). Harbinger of a new world order?: humanitarian intervention in Somalia (Tez). University of British Columbia. 22 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2023. 
  3. ^ "The Federal Republic of Somalia Provisional Constitution" (PDF). web.archive.org. 24 Ocak 2013. 24 Ocak 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2023. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Somaliland</span> Somaliden tek taraflı bağımsızlık ilan eden ancak bağımsızlığı hiçbir ülke tarafından tanınmayan ülke

Somaliland, resmî olarak Somaliland Cumhuriyeti, Afrika Boynuzu'nda tanınmayan fiili bir egemen devlettir. Kuzeybatıda Cibuti, güneyde ve batıda Etiyopya ve doğuda Somali ile sınır komşusudur. İddia edilen bölgesi, 2021 itibarıyla yaklaşık 5,7 milyon sakinle 176.120 kilometrekarelik bir alana sahiptir. Başkent ve en büyük şehir Hargeisa'dır. Somaliland hükûmeti, kısa bir süre bağımsız olan Somaliland Devleti olarak 1960'tan 1991'e kadar Somali Vesayet Bölgesi ile birleşerek Somali Cumhuriyeti'ni oluşturan İngiliz Somaliland'ın halefi devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye cumhurbaşkanı</span> Türkiye Cumhuriyetinin devlet ve hükûmet başkanı

Türkiye Cumhuriyeti cumhurbaşkanı, Türkiye Cumhuriyeti'nin devlet ve hükûmet başkanıdır. Türkiye Büyük Millet Meclisi adına Türk Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanlığını, Türkiye Cumhuriyeti'ni ve Türk milletinin birliğini temsil eder. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın uygulanmasını ve devlet kurumlarının uyum içinde çalışmasını temin eder. Cumhurbaşkanının görev ve yetkileri, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 104. maddesinde düzenlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hassan Gouled Aptidon</span> Cibutili siyasetçi (1916-2006)

Hassan Gouled Aptidon, Cibutili siyasetçi. Aptidon, Afrika ülkesi Cibuti'nin 1977 yılında bağımsızlığını kazanması neticesinde ülkenin ilk devlet başkanı olarak 1977 ile 1999 yılları arasında bu makamda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Almanya cumhurbaşkanı</span> Almanyanın devlet başkanı

Almanya cumhurbaşkanı ya da resmî adıyla Almanya Federal Cumhuriyeti federal cumhurbaşkanı, Almanya Federal Cumhuriyeti devletinin başıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Mahmud Silanyo</span>

Ahmed Muhammed Mahmud Silanyo, Somalili siyasetçi. Silanyo, Afrika kıtasında 1991 yılında tek taraflı bağımsızlığını ilan ederek kurulan ancak bu bağımsızlığı uluslararası alanda kabul görülmeyerek halen Somali'nin bir bölgesi olarak değerlendirilen Somaliland'da 2010 ile 2017 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Şeyh Mahmud</span> Somali devlet başkanı (2012-2017;2022-günümüz)

Hasan Şeyh Mahmud, 2012 ile 2017 yılları arasında Somali cumhurbaşkanı ve Barış ve Kalkınma Partisi lideri. Somali'de 20 yıl sonra yapılan cumhurbaşkanlığı seçimi sonucunda 10 Eylül 2012'de cumhurbaşkanlığına seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Ömer Abdiraşid Ali Şarmarke</span> Somali başbakanı (hd: 2009-2010, 2014-2017)

Ömer Abdiraşid Ali Şarmarke, Somalili bir diplomat ve politikacı. 2009 yılından 2010 yılına kadar Somali Başbakanı oldu. Daha sonra kısa bir süre, 2014 yılında Amerika Birleşik Devletleri'ne Somali'nin Büyükelçisi olarak görev yaptı. Aralık 2014 yılında, Somali Başbakanı olarak tekrar göreve atandı.

<span class="mw-page-title-main">Tunus cumhurbaşkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Tunus cumhurbaşkanı, Tunus'un devlet başkanıdır ve doğrudan halk tarafından beş yıllık bir dönem için seçilir. Makam sahibi, başbakanla birlikte Tunus hükümetinin yürütme organına liderlik eder ve Tunus Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Somali-Türkiye ilişkileri</span> ikili ilişkiler

Somali-Türkiye ilişkileri, Somali ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya cumhurbaşkanı</span> Kuzey Makedonyanın devlet başkanı

Kuzey Makedonya Cumhuriyeti cumhurbaşkanı, Kuzey Makedonya Cumhuriyeti'nin devlet başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Abdullah Muhammed</span> 9. Somali Cumhurbaşkanı

Muhammed Abdullah Muhammed "Fermacu"(Somalice: Maxamed Cabdulaahi Maxamed Farmaajo, Arapça: محمد عبد الله محمد), Somalili siyasetçi. Muhammed, Afrika ülkesi Somali'de 8 Şubat 2017 - 16 Mayıs 2022 tarihleri arası devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Ali Recai</span> 2. İran cumhurbaşkanı

Muhammed Ali Recai, İran'ın eski cumhurbaşkanı ve başbakanı. 30 Ağustos 1981'de başbakan Muhammed Cevad Bahonar ile birlikte düzenlenen bir bombalı saldırıda öldü.

<span class="mw-page-title-main">Mir Hüseyin Musevi</span> İranlı siyasetçi ve sanatçı

Mir Hüseyin Musevi Hamene 1981-1989 yılları arasında İran'ın yetmiş dokuzuncu ve son Başbakanı olarak görev yapan İranlı bir reformist politikacı, sanatçı ve mimar. 2009 başkanlık seçimlerinde reformist bir adaydı ve nihayetinde seçim sonrası çıkan huzursuzluklarda muhalefet lideriydi. Musevi, İran Bilim Akademisi başkanlığını 2009'da muhafazakâr otoriteler tarafından kaldırılıncaya kadar sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye cumhurbaşkanı yardımcısı</span> Türkiyede bir resmî makam

Türkiye cumhurbaşkanı yardımcısı, Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanından sonra devlet protokolünde 2. sırada yer alan makamdır. Cumhurbaşkanlığı Kabinesi üyesidir. Makam, 16 Nisan 2017'de gerçekleştirilen anayasa değişikliği referandumu ile oluşturuldu ve 2018'deki cumhurbaşkanlığı seçiminden sonra yeni cumhurbaşkanının 9 Temmuz 2018'de göreve başlamasıyla yürürlüğe girdi.

<span class="mw-page-title-main">Mehdi Muhammed Culid</span>

Mehdi Muhammed Culid, Somalili siyasetçi. Culid, Afrika ülkesi Somali'de 25 Temmuz 2020 - 23 Eylül 2020 tarihleri arası geçici olarak başbakanlık makamında bulunmuş siyasetçidir.

Azerbaycan Cumhurbaşkanının hastalık ve yurt dışına çıkma gibi sebeplerle geçici olarak görevinden ayrılması hallerinde, birinci Cumhurbaşkanı yardımcısı Cumhurbaşkanına vekâlet eder ve Cumhurbaşkanına ait yetkileri kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Jubaland</span>

Jubaland, Juba Vadisi veya Azania, Güney Somali'de bir Federal Üye Devlettir. Doğu sınırı, Jubba Nehri'nin 40–60 km doğusunda, Gedo'dan Hint Okyanusu'na kadar uzanırken, batı tarafı, sömürge döneminde Jubaland'dan oyulmuş olan Kenya'daki Kuzey Doğu Eyaletini çevreliyor.

<span class="mw-page-title-main">Ali Mahdi Muhammad</span> Somalili Girişimci ve Politikacı

Ali Mehdi Muhammed Somalili bir girişimci ve politikacıydı. 26 Ocak 1991'den 3 Ocak 1997'ye kadar Somali Devlet Başkanı olarak görev yaptı. Aralık 1997'deki Kahire Antlaşması Ali Mehdi'yi bir kez daha cumhurbaşkanlığına taşıdı. Bu mevkiyi 2000 yılında Abdiqasim Salatası Hassan'a devretti.

<span class="mw-page-title-main">Tunus başbakanı</span> Tunusun hükûmet başkanı

Tunus başbakanı Tunus hükümetinin yürütme organının başıdır. Başbakan, cumhurbaşkanı ile birlikte yürütme organını yönetir ve başbakanın kabinesi ile birlikte Halk Temsilcileri Meclisine, başbakanın siyasi partisine ve nihayetinde yürütme ve yasamanın politikaları ve eylemleri için seçmenlere karşı sorumludur.

<span class="mw-page-title-main">Abdul Zamad Ali Şire</span> Puntland eski Başkan Yardımcısı

Abdisamad Ali Shire veya Abdul Zamad Ali Şire Puntland'ın eski Başkan Yardımcısıydı. 8 Ocak 2009'dan 8 Ocak 2014'e kadar Somali ordusunda da görev yapmıştır.