İçeriğe atla

Solanum scabrum

Solanum scabrum
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Plantae
Şube:Tracheophyta
Sınıf:Magnoliopsida
Takım:Solanales
Familya:Solanaceae
Cins:Solanum
Tür: S. scabrum
İkili adlandırma
Solanum scabrum

Bahçe Amerikan yabanmersini olarak da bilinen Solanum scabrum,[1] bir yıllık veya çok yıllıktır. Linnaeus tarafından Afrika'ya atfedilse de, türün kökeni belirsizdir, aynı zamanda Kuzey Amerika'da da görülür ve birçok ülkede doğallaşmıştır. Afrika'da yaprak sebze olarak ve meyvelerinin boyası için yetiştirilir.[2]

Tanım

1 m boyunda, tüysüz veya seyrek tüylü, bir yıllık veya kısa ömürlü çok yıllık bir bitkidir. Yapraklar genellikle ovaldir, 7–12 cm uzunluğunda ve 5–8 cm genişliğindedir. Yaprak sapı 1,5–7 cm uzunluğundadır. Çiçeklenme basit veya bazen 9–12 çiçekle dallıdır. Taç yıldız şeklinde beyaz renktedir. Meyveler küreseldir, 10–17 mm çaptadır, mor-siyah renktedir. Tohumlar 1.8-2.2 mm uzunluğunda, soluk veya mor lekelidir.[3]

Gıda

Solanum scabrum, Afrika'da yenilebilir bir yaprak mahsulü olarak yetiştirilmektedir. Solanum nigrum kompleksi içinde yaprak ekimi için en yoğun şekilde yetiştirilen türdür ve bu nedenle çiftçiler tarafından yaprak boyutu ve diğer özellikler için genetik seçilime tabi tutulmuştur.[2] Njama njama, bu yapraklarla yapılan bir Kamerun mutfağı yemeğidir.

Boya

Afrika'da Solanum scabrum tıknaz bir formu, olgun meyveler kullanılarak bir boya ürünü olarak yetiştirilir.[2]

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "BSBI List 2007". Botanical Society of Britain and Ireland. 25 Ocak 2015 tarihinde kaynağından (xls) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2014. 
  2. ^ a b c Manoko,M.L.K.,van den Berg,R.G., Feron,R.M.C.,van der Weerden,G.M., Mariani,C., Genetic diversity of the African hexaploid species Solanum scabrum Mill. and Solanum nigrum L. (Solanaceae), Genetic Resources and Crop Evolution, Volume 55, Number 3, 409-418.
  3. ^ "Factsheet Solanum scabrum, Flora of South Australia". 27 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ihlamur</span> bitki cinsi

Ihlamur (Tilia), Malvaceae (ebegümecigiller) familyasına bağlı, Kuzey Yarımküre'nin ılıman ve yarı tropik bölgelerinde yetişen ağaç cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Dere otu</span> bitki

Dere otu, maydanozgiller (Apiaceae) familyasından anavatanı Asya olan tek yıllık bir bitki türüdür. Bitkinin botanikteki adı ise Anethum Graveolens'tir ve bu cinsteki tek türdür. Anavatanı Avrupa'nın güneyi ve Asya'nın batısıdır. Türkiye'de de yabani olarak bulunduğu gibi, kültür bitkisi olarak bahçelerde de yetiştirilir. Dereotu, yaprakları ve tohumlarının yemeklere tat vermek için ot veya baharat olarak kullanıldığı Avrasya'da yaygın olarak yetiştirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Erguvan</span> Baklagiller familyasından bir bitki türü

Erguvan, baklagiller (Fabaceae) familyasından, 10 metreye kadar boylanabilen, tek gövdeli, yaprak döken, çalı görünümünde bir ağaççıktır.

<span class="mw-page-title-main">Karabiber</span>

Karabiber, çiçekli bitkilerden Piperaceae familyasına ait Piper nigrum bitkisinin meyvelerinin kurutulup, baharat şeklinde kullanılmasıyla elde edilen toz şeklidir. Beyaz biber, yeşil biber gibi çeşitleri de vardır. Kökeni Hindistan olmasına karşılık, tüm sıcak iklimlerde yetiştirilebilir.

Salvia halophila, Salvia cinsine bağlı çok yıllık otsu bir bitki türüdür. İç Anadolu'nun tuzlu bozkırlarında 950-1000 metre yükseklikte yetişir. Türkiye'de Konya ve Niğde illerinde yayılış yapar.

<span class="mw-page-title-main">Leylak</span> bitki cinsi

Leylak, zeytingiller (Oleaceae) familyasından, 20'ye yakın türü bulunan, bahçe ve parkların süslenmesinde çok kullanılan soğuklara oldukça dayanıklı ağaççıkların ortak adı.

<span class="mw-page-title-main">Kiraz eriği</span>

Kiraz eriği, gülgiller (Rosaceae) familyasından Doğu Avrupa, Güneybatı ve Orta Asya'ya özgü bir ağaç türü.

<span class="mw-page-title-main">Susam</span>

Susam ya da Küncü Pedeliaceae familyasına ait, Sesamum cinsinden anavatanı Afrika olan çiçekli bir bitki türüdür. Afrika'da çok sayıda vahşi akrabası vardır ve Hindistan'da ise daha az sayıdadır. Dünya'da tropik bölgelerde yaygın olarak doğallaştırılmış ve tohum kapsüllerinde yetişen yenilebilir tohumları için yetiştirilir. 2018'deki dünya üretim miktarı, Sudan, Myanmar ve Hindistan'ın en büyük üreticiler olduğu 6 milyon ton idi. Susam tohumu bilinen en eski yağlı ürünlerden biridir ve 3000 yıldan uzun bir süre önce evcilleştirilmiştir. "Sesamum"un çoğu vahşi ve Sahra-altı Afrika'ya özgü birçok başka türü vardır. S. indicum, ekilen türü, Hindistan'da doğdu ve diğer mahsullerin başarısız olduğu yerlerde yetişen kuraklık benzeri koşullara toleranslıdır. Susam, en yüksek yağ içerikli tohumlardan biridir. Zengin, cevizimsi tada sahip, dünya çapında mutfaklarda yaygın kullanılan bir malzemedir. Diğer tohumlar ve gıdalar gibi, bazı insanlarda alerjik reaksiyonları tetikleyebilir.

<span class="mw-page-title-main">Güzelavrat otu</span>

Güzelavrat otu, patlıcangiller familyasına ait çok yıllık otsu bir bitkidir. "Atropin" maddesi bu bitkinin halüsinojenik özellikleri olan oldukça zehirli yemişleri boyunca olan yapraklarından elde edilir.

<span class="mw-page-title-main">Köpek üzümü</span>

Solanum nigrum, Solanum cinsine bağlı bir bitki türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Çay (bitki)</span> Çaygiller familyasından bir bitki türü

Çay, çaygiller (Theaceae) familyasından nemli iklimlerde yetişen, yaprak ve tomurcukları içecek maddesi üretmekte kullanılan bir tarım bitkisi. Yeşil çay, siyah çay, fermente çay, beyaz çay, sarı çay, bitki çayı ve oolong farklı oksidasyon seviyelerinden geçirilerek üretilir. Diğer yandan Kukicha çayı yapraklardan ziyade sürgün ve gövdeden elde edilir. Çay bitkisinin bilimsel ismi Camellia sinensistir.

<i>Passiflora ligularis</i> bitki türü

Passiflora ligularis, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin Amerika'ya özgü türü.

<span class="mw-page-title-main">Tatlı patates</span> Yenebilir bitki türü

Tatlı patates, kahkahaçiçeğigiller (Convolvulaceae) familyasından anavatanı Orta Amerika olan, yumruları yenen, nişastalı ve tatlı bitki türüdür. Taze yaprakları ve filizleri de yenilebilir. Büyük, nişastalı, tatlı yumrulu kökleri kök sebze olarak kullanılır.

<i>Solanum dulcamara</i> bitki türü

Solanum dulcamara, Solanum cinsine bağlı bir bitki türüdür.

Mtevandidi, Gürcistan ülkesindeki Guria bölgesinde yetişen, özellikle sofra şarabı üretiminde kullanılan yerli bir kırmızı üzüm çeşidi. Aynı zamanda Akido, Achido, Didd Mtevana, Didmtevana ve Didtevano eşanlamlılarıyla da bilinir. Mtevandidi'nin kökeni hakkında yazılı kaynak bulunmamaktadır. Botanik ve tarımsal özellikler, bu çeşidin Gürcistan'a özgü olduğunu göstermektedir.

<i>Solanum quitoense</i>

Ekvador ve Panama'da naranjilla olarak da bilinen Solanum quitoense Kolombiya'da lulo adıyla anılır. Güney Amerika'da bulunan çok yıllık bir bitkidir (meyve).

<i>Solanum americanum</i>

Solanum americanum, Solanum cinsine bağlı bir bitki türüdür. Doğal yaşam alanları arasında, Amerika, Melanezya, Yeni Gine ve Avustralya'nın tropik ve subtropik bölgeleri vardır.

Tanacetum kotschyi, Asteraceae familyasından bir pire otu türü.

<i>Örümcek çiçeği</i> bitki türü

Cleome hassleriana, örümcek çiçeği veya havai fişek çiçeği olarak bilinir. Cleomaceae familyasından Cleome cinsinin bir türüdür. Güney Amerika'nın güney kısmı, Arjantin, Paraguay, Uruguay ve güneybatı Brezilya'ya özgüdür. Aynı zamanda Güney Asya ve Haor'da dahil olmak üzere Bangladeş'te de yetişir.

<i>Carpobrotus acinaciformis</i>

Carpobrotus acinaciformis, Aizoaceae familyasından Güney Afrika'ya özgü, sukulent yapraklı, çok yıllık bir bitkidir.