İçeriğe atla

Sokullu Mehmet Paşa Camii (Büyükçekmece)

Koordinatlar: 41°01′20″K 28°34′34″D / 41.02222°K 28.57611°D / 41.02222; 28.57611
Sokullu Mehmet Paşa Cami (Büyükçekmece)
Harita
Temel bilgiler
KonumTürkiye İstanbul Büyükçekmece
Koordinatlar41°01′20″K 28°34′34″D / 41.02222°K 28.57611°D / 41.02222; 28.57611
İnançİslam
Mimari
Mimar(lar)Mimar Sinan
Tamamlanma1567 (456 yıl önce) (1567)
Özellikler
Minare sayısı1

Sokullu Mehmet Paşa Cami ya da bilinen diğer ismiyle Köprübaşı Camii, İstanbul'da bulunan 16. yüzyıldan kalma bir Osmanlı camisinin kalıntısıdır.[1]

Tarihçe ve özellikleri

Kalıntı, şu anda İstanbul'un bir ilçesi olan Büyükçekmece'de bulunmaktadır. İnşa edildiği dönemde ise mevcut konumu kırsal bir kesimdi. Osmanlı İmparatorluğu'nun tanınan mimarlarından Mimar Sinan (c. 1488 / 1490-1588) tarafından tasarlanmış ve 1567 yılında Sadrazam Sokollu Mehmed Paşa (1565-1579 yılları arasında) için yaptırılmıştır.[1] Mimar Sinan tarafından İstanbul'da yapılan ve aynı ada sahip olan üç camiden biridir.

Camiden günümüze sadece minare, bir geçit ve alçak bir duvar kalmıştır. Yekpare taştan oyularak yapılan minare, 'monolitik' olması nedeniyle oldukça sıra dışıdır. Bu nedenle minare Türkiye'de eşsizdir ve bir benzeri Mısır'da vardır. Caminin karşısında Kurşunlu Han, yanı başında ise Kanuni Sultan Süleyman Çeşmesi yer alır. Her üçü de Kanuni Sultan Süleyman Köprüsü'nün başındaki turistik alanda bulunur.

"Sokollu Mescidi" olarak da bilinir.

Kaynakça

  1. ^ a b "Sokullu Mehmet Paşa Mosque" (İngilizce). Büyükçekmece Belediyesi. 23 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2018. 
Wikimedia Commons'ta Sokullu Mehmet Paşa Camii (Büyükçekmece) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mimar Sinan</span> 16. yüzyıl Osmanlı başmimarı ve inşaat mühendisi

Mimar Sinan veya Koca Mi'mâr Sinân Ağa, Osmanlı İmparatorluğu'nun 16. yüzyılda görevli başmimarı ve inşaat mühendisidir. Kariyerinde önemli eserler veren ve Kanuni Sultan Süleyman, II. Selim ve III. Murad dönemlerinde başmimar olarak görev yapan Mimar Sinan, yapıtlarıyla geçmişte ve günümüzde dünyaca tanınmıştır. Başyapıtı, "ustalık eserim" olarak tanımladığı, Edirne'deki Selimiye Camii'dir.

<span class="mw-page-title-main">Sokollu Mehmed Paşa</span> 36. Osmanlı sadrazamı

Sokollu veya Sokullu Mehmed Paşa, I. Süleyman döneminde Osmanlı donanmasının Kaptan-ı Deryalığı ve yine I. Süleyman, II. Selim ve III. Murad dönemlerinde 14 yıl Osmanlı Devleti'nin sadrazamlığını yapmış Osmanlı devlet adamıdır. I. Süleyman'ın son sadrazamı olmuştur. Hem Osmanlı İmparatorluğu'nun zirvede bulunduğu dönemi simgelemesi itibarıyla hem de icraatları, projeleri ve kişiliği sayesinde en önemli Osmanlı sadrazamlarından biri kabul edilir. II. Selim'in damadı ve Esmehan Sultan'ın eşidir.

<span class="mw-page-title-main">II. Selim</span> 11. Osmanlı padişahı (1566–1574)

II. Selim, Sarı Selim veya Sarhoş Selim, 11. Osmanlı padişahı ve 90. İslâm halîfesidir. Kânûnî Sultan Süleyman ve Hürrem Sultan’ın oğludur. Kardeşi Bayezid’e karşı Konya’da yapılan ve tarihte Konya Şehzâdeler Muharebesi olarak yer edinen savaşı kazanarak, babasının desteğini aldı. Babasının ölümü üzerine, hayattaki tek oğlu olarak 24 Eylül 1566 tarihinde on birinci padişah olarak tahta geçti. Padişahlığı sırasındaki ilk sefer batı yönlü yapıldı. Ülke sınırları Orta Avrupa’ya kadar genişledi. Kıbrıs, Tunus, Yemen ve Fas kayıtsız şartsız teslim olanlar arasındaydı. Ülkesinin denizlerde de egemenliğini genişleterek, deniz egemenliğine önem verdi.

<span class="mw-page-title-main">Minare</span>

Minare, İslam dininin ibadet yeri olan camilerde namaza çağrıyı bildirmek ve sala okumak için inşa edilmiş ana yapıdan yüksek tasarlanan yapılardır. Namaza çağrının o mahaldeki herkesin işitebileceği yüksek bir yerden okunması, ibadethanelerde minare inşasının esasını teşkil etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Şehzade Camii</span> İstanbulda bulunan tarihî eser

Şehzade Camii, İstanbul'un Fatih ilçesinde yer alan ve Mimar Sinan tarafından yapılan cami, I. Süleyman tarafından Saruhan Sancak Beyi iken 1543'te 22 yaşında ölen oğlu Mehmed adına yaptırılmıştır. Camiyi 1543-1548 yılları arasında Mimar Sinan'a yaptırttı. Mimar Sinan'ın "çıraklık eserimdir" dediği camidir.

Esmehan Sultan, II. Selim'in Nurbanu Sultan'dan doğma kızlarıdır. Veziriazam Sokullu Mehmed Paşa'nın eşidir ve III. Murad'ın kız kardeşidir. İsmi bazı kaynaklarda İsmihan Sultan olarak da geçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Süleymaniye Camii</span> İstanbulda bulunan bir cami

Süleymaniye Camii, Kanuni Sultan Süleyman adına 1551-1557 yılları arasında İstanbul'da Mimar Sinan tarafından inşa edilen camidir.

<span class="mw-page-title-main">Rüstem Paşa Camii</span> İstanbulda bir cami

Rüstem Paşa Camii, İstanbul, Fatih ilçesi, Tahtakale semtinde Hasırcılar Çarşısı içinde yer alan cami.

Haseki Sultan Camii, İstanbul'un Fatih ilçesinde Haseki ile Cerrahpaşa semtleri arasında Avratpazarı'nda bulunan, Kanuni Sultan Süleyman'ın eşi Hürrem Sultan adına yaptırdığı camidir. 1538-1539 arasında tamamlanmıştır. Mimarı Mimar Sinan'dır. Cami ve külliyesi, Mimar Sinan'ın mimarbaşı sıfatıyla gerçekleştirdiği ilk eseridir.

<span class="mw-page-title-main">Kanunî Sultan Süleyman Köprüsü</span> tarihi yapı

Kanuni Sultan Süleyman Köprüsü, İstanbul ilinin Büyükçekmece ilçesinde bulunan, Büyükçekmece ile Mimarsinan Mahallesi arasında yer alan tarihi köprü.

<span class="mw-page-title-main">Sinan Paşa</span> Osmanlı amirali

Sinan Paşa veya Sinanüddin Yusuf Paşa, I. Süleyman döneminde, 1550-1553 yılları arasında Osmanlı Donanması'nın kaptan-ı deryasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Lala Mustafa Paşa</span> 38. Osmanlı sadrazamı

Lala Mustafa Paşa, III. Murad saltanatında 28 Nisan 1580 ile 7 Ağustos 1580 tarihleri arasında üç ay dokuz gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kanuni Sultan Süleyman Çeşmesi</span> büyükçekmecenin içerisinde kültür parkta yer almaktadır bu çeşme

Kanuni Sultan Süleyman Çeşmesi, İstanbul ilinin Büyükçekmece ilçesinde bulunan tarihi çeşme. Çeşme klasik üslupla üç kanatlı taştan yapılmıştır. Kanuni Sultan Süleyman, 1566 yılında, Zigetvar Seferi'ne çıkarken Kurşunlu Han ve Kanuni Sultan Süleyman Köprüsü ile birlikte Mimar Sinan tarafından inşa edilmiştir. Halen içme ve kullanma suyu açısından faal durumdadır. Çeşmenin yanıbaşında Sokullu Mehmet Paşa Camii yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Sokollu Mehmed Paşa Külliyesi</span>

Sokollu Mehmet Paşa Külliyesi, Mimar Sinan'ın İstanbul Kadırga'da Şehit Mehmet Paşa yokuşunda bulunan ve cami ile külliyeden oluşan bir eseri. Sinan'ın en güzel eserlerinden biri sayılır. Üç padişaha sadrazamlık yapan Sokollu Mehmet Paşa adına 1571'de karısı tarafından yaptırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sokollu Mehmet Paşa Camii (Azapkapı)</span>

Sokollu Mehmet Paşa Camii, İstanbul'da Atatürk Köprüsü'nün Galata ayağının dibinde, Azapkapı semtinde yer alan camidir. Mimar Sinan tarafından 1578'de Sokollu Mehmet Paşa adına yapılmıştır. Selimiye Camii stilinde yapılmış olan caminin altı mahzendir. Denize yakın camiler içinde sağlam temellidir. Giriş kapısı köprü tarafında olup caddeden gelinen bir patikadan dönülerek girilir.

<span class="mw-page-title-main">Zal Mahmud Paşa Camii</span> Mimar Sinanın yaptığı cami, medrese, türbe, çeşmeden meydana gelen bir külliye

Zal Mahmud Paşa Camii İstanbul'un Eyüpsultan ilçesinde Kanuni Sultan Süleyman'ın veziri Zal Mahmut'un Mimar Sinan'a yaptırdığı cami, medrese, türbe, çeşmeden meydana gelen bir külliyedir.

<span class="mw-page-title-main">Ferruh Kethüda Camii</span> İstanbulda cami

Ferruh Kethüda Camii; İstanbul ili, Fatih ilçesi, Ayvansaray mahallesi, Mahkemealtı Caddesi üzerinde yer alır. Kanuni Sultan Süleyman'ın sadrazamı Semiz Ali Paşa'nın kethüdası yani kahyası olan Ferruh Ağa tarafından 1562-63 tarihinde inşa ettirilmiştir. Mezarı caminin ön tarafındaki hazire içinde bulunmaktadır. Mimar Sinan'ın eseri olan cami, Osmanlı döneminde Halvetiyye tarikatının Sünbüliye koluna ait bir tekke olarak da kullanıldığı için Balat Tekkesi adıyla da ünlenmiştir. Tekkeye ait diğer bölümler zaman içinde yıkılıp ortadan kalkmıştır. Külliyeden günümüze sadece cami ve çeşme kalabilmiştir. Dikdörtgen planlı olarak, kesme taştan inşa edilen caminin mihrabı baştan başa Tekfur Sarayı imalatı olan değerli çinilerle kaplıdır. Duvarlarındaki diğer Tekfur çinileri 1940'lı yıllarda çalınmış ve tahrip edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sokullu Mehmet Paşa Darülkurrası</span>

Sokollu Mehmet Paşa Darülkurrası, 1579 yılında Sokollu Mehmet Paşa'nın isteği üzerine Mimar Sinan tarafından Eyüpsultan'da inşa edilen darülkurra. Dârülkurrâ, sahanlıklı, sivri kemerli, baklava başlıklı, ikisi gömme dört sütundan meydana gelen kubbeli bir giriş revakı ile tromplu bir kubbeyle örtülü, kare planlı tek bir mekândan ibarettir. Giriş kapısının üstünde yer alan iki satırlık kitâbeden 987’de (1579) İsmihan Sultan adına yaptırıldığı anlaşılmaktadır. Bu tarih aynı zamanda Sokullu Mehmed Paşa’nın öldürüldüğü yıldır. Ulaşım için Eyüp Sultan Camii'nin avlusundan geçilen yapının mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğündedir. Günümüzde Eyüp Sultan İlim Kültür ve Hizmet Vakfı'na tahsis edilmiştir. 1961-1962 yılları arasında restorasyonu yapılan darülkurra hâlâ iyi durumdadır. "Yer, mekân, ev" gibi anlamlara gelen "dar" ile "okuyan" anlamındaki "kari" kelimesinin çoğulu olan "kurra" kelimelerinden meydana gelen "Dâru'l-Kurra", Kur'an'ın öğretildiği, bir bölümünün veya tamamının ezberletildiği ve kıraat vecihlerinin talim ettirildiği mektepler için kullanılmıştır. Cami, mescit gibi yerlerin hemen yanında bulunurlar. Bazı Müslüman devletlerde bu müesseselere "Dâru'l-Kur'an" ve "Dâru'l-Huffaz" gibi isimler de verilmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.