İçeriğe atla

Sokaktaki Adam

Sokaktaki Adam Attilâ İlhan'ın yayınladığı ilk romanıdır. Eserin yayın tarihi 1953'tür. Roman, Attilâ İlhan'ın Zenciler Birbirine Benzemez ve Kurtlar Sofrası eserleriyle birlikte bir üçlemeyi oluşturur. Roman, Attilâ İlhan'ın eski eşi Biket İlhan tarafından 1995 yılında filme çekilmiştir.

Attilâ İlhan romanın 1953 yılındaki ilk basımında önsöze şunları yazmıştır:

"... Sokaktaki Adam'da hareket öğesini, psikolojik öğeyi, romantik öğeyi tıpkı senaryoda olduğu gibi dengeli olarak kullanmaya çalıştım ve gerekli gördüğüm yerlerde hareketi planlara ayırdım, hatta decoupage yaptım. Bence yirminci yüzyılın romancısı, okuyucusunun bir sinema seyircisi olduğunu bir an bile aklından çıkarmamalıdır. Bu yönden baktınız mı sokaktaki adam cinematografique bir romandır. İçleme iyice sindirilmiş, söylev ya da monolog olarak değil, hareket ve eylem olarak deyimlenmiştir."

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Orhan Kemal</span> Türk romancı ve oyun yazarı

Mehmet Raşit Öğütçü, yazar olarak Orhan Kemal, aydınlık gerçekçi Türk roman ve oyun yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Attilâ İlhan</span> Türk şair, yazar ve düşünür (1925–2005)

Attilâ İlhan, tam adıyla Attilâ Hamdi İlhan, Türk şair, romancı, düşünür, deneme yazarı, gazeteci, senarist ve eleştirmen. Entelektüel çalışmalarıyla Türk edebiyat ve düşünce dünyasına önemli katkıları olmuştur.

<i>Bela Çiçeği</i>

Bela Çiçeği Attilâ İlhan'ın ilk baskısı 1962 yılında yapılmış olan şiir kitabı. Kitapta kendi hayatı, dostları, sevgilileri, sokaklar, meydanlar ve toplumsal olaylara bakarak yazdığı şiirler bulunmaktadır.

Ulusalcılık, Kemalist ve milliyetçi bir ideolojidir. Ulusalcılık sözcüğü aynı zamanda Atatürk milliyetçiliğinin bir diğer ismi olarak da kullanılmıştır. Günümüz siyasetinde ortak bir tanımı olmayıp, çoğunlukla sol pozisyonda yer alan milliyetçi görüşe sahip Kemalistleri tanımlamakta kullanılmıştır. Türk Dil Kurumu tarafından ise "ulusalcılık" ve "milliyetçilik" sözcükleri eş anlamlı olarak tanımlanmıştır.

Varlık, 15 Temmuz 1933'te Yaşar Nabi Nayır tarafından yayımlanmaya başlanan aylık sanat ve edebiyat dergisidir.

<i>Ağrıdağı Efsanesi</i> Türkçe roman

Ağrıdağı Efsanesi Yaşar Kemal'in destansı romanlarındandır. İlk basımı 1970'te Cem Yayınevi tarafından yapılmıştır. Roman, bir film ve bir opera eserine ilham kaynağı olmuştur.

Biket İlhan, Türk sinema yapımcısı, yönetmen, yapımcı.

Aynanın İçindekiler Attilâ İlhan'ın Türkiye tarihinin 1909-1960 arası dönemini anlattığı roman serisidir. Yazar, yedi romandan oluşan bu seride Türkiye'nin Osmanlı'dan Cumhuriyet sonrasına uzanan toplumsal meselelerine ayna tutmuş, "ulusal bileşim" olarak adlandırdığı ulusalcı düşüncelerini siyasi, ekonomik, kültürel temsillerle kurguya taşımıştır. Romanlarda diyalektik bir yaklaşım sergileyen yazar, keskin bir toplumcu gerçekçi çizgi izlemiştir. Romanlar 1973-2006 arası yayınlanmış olsa da, yazar kendisi serinin belirli bir kronolojik zorunluluğu olmadığını belirtmiştir. Nitekim hem romanlar arasındaki hem de romanların kendi içlerindeki tarihsel geçişler ve karakterler dolayısıyla kurulan bağlar, hangi kitaptan başlanırsa başlansın seriyi anlamlı kılmaktadır.

<i>Bıçağın Ucu</i>

Bıçağın Ucu, Attilâ İlhan'ın Aynanın İçindekiler serisinin ilk yayınlanan romanıdır. 1973 yılında yayınlanan eser, serinin yapısından dolayı sadece basım tarihinin kronolojisinde ilk sıradadır. Serinin diğer romanlarında olduğu gibi okunma sırası olarak bir önceliği yoktur. Roman 1960 dönemi Türkiye'sindeki asker, aydın, burjuva gruplarının portresini çizmektedir. Öncelikli olarak Suat ve Halim karakterleriyle bağlantılı olarak gelişen hikâye 27 Mayıs Darbesi ile sona erer.

<i>Sırtlan Payı</i> Attilâ İlhanın Aynanın İçindekiler serisinin yayınlanan ikinci romanı

Sırtlan Payı Attilâ İlhan'ın Aynanın İçindekiler serisinin yayınlanan ikinci romanıdır. 1974 yılında yayınlanan eser, serinin yapısından dolayı sadece basım tarihinin kronolojisinde ikinci sıradadır. Serinin diğer romanlarında olduğu gibi okunma sırası olarak bir önceliği yoktur. Romanın başkahramanı Miralay Ferid 1919'da Kuvâ-yi Milliye hareketine katılmış bir subaydır. Hikâye ülkenin 1960'taki durumundan hoşnut olmayan Ferid'in tarihsel ve politik süreci sorgulaması üzerine kurulmuştur ve 27 Mayıs Darbesini takiben Ferid'in ölümüyle sona erer.

<i>Gazi Paşa</i>

Gâzi Paşa Attilâ İlhan'ın Aynanın İçindekiler serisinin yayımlanan son romanıdır. Yazarın ölümünden sonra yayımlanmıştır. 2006 yılında yayımlanan eser, serinin yapısından dolayı sadece basım tarihinin kronolojisinde son sıradadır. Serinin diğer romanlarında olduğu gibi okunma sırası olarak bir önceliği yoktur. Roman 1921 - 1922 dönemi Türk Kurtuluş Savaşı'nı anlatır. Romanın baş kişisi Mustafa Kemal Paşa'dır. Ayrıca Nâzım Hikmet ve Vâlâ Nureddin gibi edebi figürler de karakter olarak kullanılmıştır.

<i>Tedirgin</i>

Tedirgin Nisan 1993'te yayımlanan Ahmet Kaya albümüdür. Sanatçının bu albümündeki eserler oldukça duygu yüklüdür. Ali Çınar'ın sözünü yazdığı eserler albümün öne çıkan parçalarındandır. Albüm 90'lı yılların yükselen pop müzik ortamından hareketle hazırlanmıştır. Ancak diğer eserlerine göre daha düşük bir şekilde 170.000 civarı satış rakamına ulaşabilmiştir.

Türk edebiyatında LGBT temaları, Türk edebiyatı içinde eser veren kişilerin, eşcinsellik ya da LGBT temaları tamamen ya da kısmi olarak ele almasıdır. Kemal Tahir, Attilâ İlhan, Demir Özlü, Ferit Edgü, Selim İleri, Bilge Karasu, Adalet Ağaoğlu, Leyla Erbil, Kamuran Şipal, Fazıl Hüsnü Dağlarca gibi yazarlar eserlerinde bu temaya yer veren bazı yazarlardır. Kimi az kimi çok, kimi belli belirsiz ve kimi de açık bir biçimde, eşcinselliğe değindiler.

Türk sinemasında, LGBT temaları, ilk kez 1962 yılından çekilen Ver Elini İstanbul ile başlamakta ve bu filmde, ilk defa iki kadının öpüşmesi yer almaktadır. 1960'lı yıllarda Yeşilçam sinemasında LGBT bireylerin içine dahil olunduğu on dokuz film vardır ve bunlardan on altısı lezbiyenlik, ikisi erkek eşcinselliği, biri ise trans bireyleri konu almıştır. Erkek eşcinselliği ise lezbiyen ilişkiyen ilişkilerin anlatılmasından yirmi dört yıl sonra gerçekleşmiştir ve bu döneme kadar yan karakterlerde genellikle bir güldürü unsuru olarak efemine erkeklere yer verilmiştir. 1970'ler itibaren trans bireyler filmlerde cinsel kimlikleri gizlenerek yer almıştır.

Necati Tosuner, Türk roman ve öykü yazarı.

<i>Kurtlar Sofrası</i> (roman) roman

Kurtlar Sofrası, Attilâ İlhan'ın 1963-1964 yıllarda yayımladığı iki ciltlik roman.

Yaraya Tuz Basmak Attilâ İlhan'ın 1978 yılında yayınlanan romanıdır. Romana konu olan, Kore Savaşı'na gönüllü katılıp orada gazi olan, ardından 27 Mayıs 1960 darbesinde etkin rol oynayan bir subayın yaşamı çevresinde o dönemki Türkiye'dir. Attilâ İlhan, Kurtlar Sofrası romanında anlattığı Gazeteci Ümid'i bu romanında daha detaylı olarak tanıtır.

Dersaadet'te Sabah Ezanları, 1981 yılında Türk edebiyatının en önemli ve ünlü yazarlarından Attilâ İlhan'ın, Milli Mücadele yıllarını anlattığı bir tarihi romandır. Attilâ İlhan'ın yazdığı "Aynanın İçindekiler" roman serisinin, Bıçağın Ucu, Sırtlan Payı ve Yaraya Tuz Basmak romanlarından sonra yayımladığı dördüncü romanıdır.

Hikmet Hükümenoğlu roman ve öykü yazarı.

İlhami Bekir Tez, Türk şair, romancı.