Sokak tiyatrosu - Turkipedia

Sokak tiyatrosu, seyirlik oyunların sergilendiği bir açık hava tiyatro türüdür.

Alışılagelmiş "tiyatro" kavramından farklı olarak belirli bir yere (mekan) bağlı kalmaksızın, seçilen herhangi bir yerde halka açık oyunlar oynayan tiyatro çeşidi olan sokak tiyatrosu, genellikle kısa yoldan ifade tarzını seçerek ileti gönderen genç topluluklar tarafından benimsenmiştir. Politik içerikli olanları, keskin bir dil kullandığından "gerilla tiyatrosu" şeklinde anılan sokak tiyatroları, parklar, bahçeler, yarı - işlek sokaklar, alanlar vb. yerlerde, 10 - 20 dakikalık oyunlar sergiler.

Türkiye'de çok eski ve köklü bir geçmişi olmayan sokak tiyatrolarının kökeni hristiyanlık propagandası yapmak amacıyla tekerlekli sahnelerde sokakları gezen gösterilerin yapıldığı Orta Çağ dinsel tiyatrosuna dayanır. Doğaçlama tekniği de sokak tiyatrosu kavramı içinde sıkça uygulanmaktadır.

En belirgin haliyle İtalya'da "İtalyan Halk Tiyatrosu" şekliyle görülmüş olup, sokaklarda oynanan ve kalıplaşmış tipleriyle birçok tiyatro akımını son derece etkilemiş tiyatro türü olan Sokak tiyatrosu, rönesans İtalya'sında saray tiyatrosuna karşı halkın tiyatrosu olarak ortaya çıkmıştır. Genelde kullanılan bazı motif ve esprilerin hangi sırayla yapılacağı önceden belirlenir ve sahneye çıkıp aradaki geçişler doğaçlama yoluyla doldurulurdu. Karakterlerin hemen tanınması için her karakterin bir kendine has bir özelliği olan maskesi bulunurdu. Espriler genellikle çok basitti ve fiziksel birçok espri vardı. Dolayısıyla İtalyan Halk Tiyatrosu'nda oyuncular atletik açıdan çok kabiliyetli olmalıydı. Moliere de Commedia dell'Arte adıyla bilinen İtalyan sokak tiyatrosundan yararlandığını açıklamıştır. Bir anlamda dönemsel olarak "commedia dell arte"'nin "Ortaoyunu"'na benzediği söylenebilir.

Türkiye'de Kocaeli Fuarı ve İzmit Büyük Şehir Belediyesi Şehir Tiyatrosu’nun ortaklaşa düzenlediği "Sokak Tiyatrosu Festivali", İzmir Yenikapı Tiyatrosu'nun Uluslararası Ankara Tiyatro Festivali'nde sergilediği oyunlar ve İzmir Konak Belediyesi'nin düzenlediği Mehmet Ulusoy Sokakta Tiyatro Şenliği örnekleri görülebilir.

Dış bağlantılar

Uluslararası Ankara Tiyatro Festivali'nde Sokak Tiyatrosu^[]

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

Fuat Başar Sabuncu, Türk oyun ve senaryo yazarı, tiyatro ve sinema yönetmeni, çevirmen, sahne tasarımcısı, oyuncu.

<span class="mw-page-title-main">Muhsin Ertuğrul</span> Türk oyuncu, yönetmen ve yapımcı (1892–1979)

Muhsin Ertuğrul, Türk tiyatro sanatçısı, yönetmen, oyuncu ve yapımcı.

<span class="mw-page-title-main">Dario Fo</span>

Dario Fo, İtalyan oyun yazarı, tiyatro yönetmeni ve oyuncu. 1997 yılında Nobel Edebiyat Ödülü kazanmıştır.

Commedia dell'arte, İtalya'da doğan, 16-18. yüzyıllar arasında Avrupa'da popüler hâle gelen, profesyonel tiyatronun ilk örneklerinden biridir. 16. yüzyıl İtalya'sında ortaya çıkan komedya, maskeli karakterleriyle öne çıkan bir tiyatro formudur. Kadın oyuncular komedya ile sahneye çıkmaya başlamıştır. Komedyada taslak metinlere veya senaryolara dayanan doğaçlama performanslar sergilenebilir.

Tiyatro, bir sahnede, seyirciler önünde oyuncuların sergilemesi amacıyla hazırlanmış gösterilerdir. Farklı bir şekilde duyguların ve olayların hareket (jest) ve konuşmalarla anlatılmasıdır. Genel olarak temsil edilen eser anlamında da kullanılır. Tiyatro eseri, olayları oluş yoluyla gösterir. Bu yönüyle konuşma ve eyleme dayanan bir gösteri sanatı olarak da tanımlanabilir. Yaygın bir deyişle tiyatro; insanı, insana, insanla, insanca anlatma sanatı olarak Shakespeare'in sözüyle de ifade edilir.

Slapstick komedi, sanatçıların abartılı ve genellikle dikkatsizce veya mantıksızca hareketler yaptığı bir tür komedi. Adını İtalyan commedia dell'Arte'de kullanılan "şakşak" aletinden alır. İki paralel parçadan oluşan bu alet birine vurulduğunda can yakmaz ancak yüksek bir şaklama sesi çıkartır. Slapstick komedide muz kabuğuna basıp düşmek, omuzda taşınan merdivenle insanlara yanlışlıkla vurmak, birine yumruk atmak isterken yanlışlıkla bir başkasına vurmak gibi fiziksel komedi unsurlarına sıklıkla başvurulur.

Türk tiyatrosu, Türkiye'de kırsal kesimlerdeki köy tiyatrosu ile kentlerdeki halk tiyatrosunu içeren geleneksel Türk tiyatrosu ve 19. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı Devleti'ndeki Batılılaşma hareketi ile ortaya çıkan batılı tarzdaki Türk tiyatrosunu ifade eder.

Ulvi Uraz, Türk tiyatro, sinema oyuncusu ve yönetmenidir. Kurduğu topluluklarda Türk tiyatrosunun birçok tanınmış oyuncusunu yetiştirmiştir.

Kamran Usluer, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Lefkoşa</span> Lefkoşanın KKTC denetimindeki kuzey bölgesi

Kuzey Lefkoşa, Lefkoşa şehrinin Kuzey Kıbrıs kısmında kalan ve ülkeye başkentlik yapan bölümüdür. Lefkoşa Türk Belediyesi tarafından yönetilen şehrin belediye başkanı Mehmet Harmancı'dır. Ayrıca Lefkoşa ilçesinin şehir merkezi konumundadır.

Vecdi Sayar, Türk eleştirmen, yazar, yönetmen.

<span class="mw-page-title-main">Özlem Türay</span> Türk oyuncu

Nimet Özlem Türay, Türk oyuncu.

Bir Anarşistin Kaza Sonucu Ölümü, Nobel ödüllü İtalyan yazar Dario Fo tarafından yazılmış iki perdelik tiyatro oyunu.

Comédie-Italienne veya Théatre-Italien, Paris'teki İtalyan commedia dell'arte topluluklarına verilen ad. 1680'den sonra Comédie-Française'den ayırt edilebilmeleri için bu isimle anılmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Tiyatro Buluşması</span>

Türkiye Tiyatro Buluşması, Türkiye Tiyatrolar Birliği ve İzmir Güzelbahçe Belediyesi işbirliği ile düzenlenen bir tiyatro etkinliğidir.

Hasan Erkek Türk oyun yazarı ve yazardır.

Turgay Nar, Türk oyun yazarı, şair ve dramaturgdur.

Osmanlı'da sahne sanatları, Osmanlı Devleti bünyesindeki tiyatro, sinema, müzik, dans, opera, gölge oyunu gibi sahnede icra edilen sanat türlerinin genel adıdır. 18. yüzyıla kadar kukla, meddahlık, Karagöz ve Hacivat ve ortaoyunu gibi geleneksel Türk tiyatrosu olarak adlandırılan sahne sanatları egemendir. 18. yüzyılda başlayan batılılaşma çabaları ile çağdaş anlamdaki tiyatro, opera ve daha sonra sinema sergilenmeye başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kazım Sinan Demirer</span>

Kazım Sinan Demirer, Türk tiyatro, dizi ve sinema sanatçısıdır.

Colombina Commedia dell'Arte'ın tip karakterlerinden biridir. Arleken'in metresi, kurnaz köle tipini oynayan bir komedi hizmetçisi ve Pierrot'un karısıdır. Rudlin ve Crick Commedia dell'Arte: A Handbook for Troupes'da İtalyanca Colombina yazımını kullanır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.