İçeriğe atla

Soga no Umako

Soga no Umako
蘇我 馬子
DoğumMS 551
Ölüm19 Haziran 626
MeslekDevlet adamı

Soga no Umako (Japonca蘇我 馬子; MS 551-19 Haziran 626), Japonya'da Asuka döneminde yaşamış Soga boyu üyesi bir devlet adamı. Soga no Iname'nin oğluydu.

Umako, İmparator Bidatsu ve İmparator Suiko'nun saltanatları sırasında Prens Shōtoku ile siyasi reformlar gerçekleştirdi[1] ve kızlarını imparatorluk ailesinin üyeleriyle evlendirerek Soga boyunun hükūmetteki kalesini kurdu.

Soga no Umako'nun mezarı olduğu düşünülen Ishibutai Kofun

6. yüzyılın sonlarında, Soga no Umako, Japonya'da Budizm'i tanıtmak için büyük çaba sarf etti ve kabul edilmesinde etkili oldu. Soga boyu, o dönem Çin ve Kore'den göçmenleri istihdam etti ve ileri teknoloji ve diğer bilgileri elde etmek için çalıştı. MS 587'de Umako, Shigisan Muharebesi'nde Mononobe no Moriya'yı yenerek Soga hakimiyetini sağladı. 15 Ocak 593'te, Buda Sakyamuni'nin kalıntıları, Nihonshoki'nin Suiko bölümüne göre Umako'nun inşasını emrettiği bir tapınak olan Asuka-dera'daki (o zamanlar Hōkō-ji) bir pagoda sütununun altındaki temel taşının içine yerleştirildi.[2]

Ishibutai Kofun'un Soga no Umako'nun mezarı olduğuna inanılmaktadır.[3]

Kaynakça

  1. ^ Mulhern, Chieko Irie (1991). Heroic with grace: legendary women of Japan. Armonk, N.Y: M.E. Sharpe. s. 40. ISBN 0-87332-552-4. 
  2. ^ Aston, W. G. (2008). Nihongi: Chronicles of Japan from the Earliest Times. New York: Cosimo, Inc. ISBN 978-1-60520-146-7. 
  3. ^ "Ishibutai kofun". Asukanet.gr.jp. 4 Mart 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

551 (DLI) pazar günü başlayan bir yıldır.

<span class="mw-page-title-main">Heian Dönemi</span>

Heian dönemi Japonya tarihinde MS 794-1185 yıllarını kapsayan dönemdir. Heian dönemi klasik Japon tarihinin son bölümüdür ve adını başkenti bugünkü Kyoto olan Heian-kyō'dan almaktadır. Konfüçyüsçülük ve diğer Çin etkileri doruk noktasındayken Japon tarihinde yerini almış bir dönemdir. Heian Dönem'inde sanata, özellikle de şiir ve edebiyata önem verilmiştir. Heian (平安) kelimesi Japonca "barış" veya "sükûnet" anlamına gelmektedir.

Kojiki veya Furukotofumi (古事記) Antik Japonya'nın tarihine dair yazılmış ve bugüne ulaşmış en eski eserdir. Şintoizm'in mukaddes metinlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Japonya tarihi</span> Japonya tarihi

Japonya tarihi antik zamanların şehir devletlerinin modern Japon ulus devletine ulaşacak şekilde coğrafi ve sosyal tarihini anlatmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Prens Shōtoku</span>

Prens Shōtoku, Asuka Dönemi Japonya İmparatorluk Ailesi üyesi ve devlet adamı. Öldükten sonra verilen adı Prens Umaya'dır. İmparator Yōmei'nin (用明天皇) ikinci oğludur. Annesi ise İmparator Kinmei'nin (欽明天皇) üçüncü kızı Prenses Anahobe no Hashihito'dur (穴穂部間人皇女). İmparatoriçe Suiko'nun (推古天皇) döneminde diğer bir devlet adamı olan Soga no Umako (蘇我馬子) ile işbirliği kurarak siyasette yer almış ve uluslararası gerginliklerin arasında Çin'in Sui Hanedanı gibi merkezlere diplomatik heyetler göndererek Asya kıtasının ileri kültür ve uygulamalarını Japonya'ya getirmiştir. On İki Rütbeli Sistem ile On Yedi Maddeli Anayasa gibi icraatlarıyla imparator odaklı baskıcı bir merkezi devlet yönetim şeklinin kuruluşunu planlamasına ilaveten, Budizm’e derinden inanmış ve Japonya’da önem kazanması için çaba sarf etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Japonya imparatoru</span> Japonyanın devlet başkanı

Japonya imparatoru, Japonya İmparatorluk Ailesi'nin başı ve Japonya'nın sembolik hükümdarıdır. İmparator, Japonya Anayasası'na göre "ülkenin ve halkın birliğinin sembolü" olup aynı zamanda tarihsel olarak Şinto dininin de en yüksek otoritesidir.

<span class="mw-page-title-main">Suiko (imparatoriçe)</span> Hükümdar

İmparatoriçe Suiko, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 33. hükümdarıdır. Saltanatı MS 592'ten 628 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Yamato (vilayet)</span>

Yamato vilayeti veya Washū (和州), Japonya'nın tarihi vilayetlerinden biri idi. Vilayet Honshū adasında Kinai bölgesinde yer almaktaydı ve sınırları günümüz Nara prefektörlüğünü kapsamaktaydı. Adını geç Kofun dönemi ile Asuka dönemini (538-710) kapsayan Yamato döneminden almıştır.

Taihō Kanunu, Japonya'da MS 703 yılında Asuka dönemi sonunda yürürlüğe giren yönetim düzenlemesidir. Kanun Prens Osakabe, Fujiwara no Fuhito ve Awata no Mahito'nun talimatları doğrultusunda derlenmiştir Hazırlanması İmparator Mommu'nun isteği ile başlanmıştır ve ülkede birçok diğer gelişmeler gibi büyük ölçüde Çin'in Tang Hanedanı hükûmet sisteminden uyarlanmıştır.

Taika Reformları, Japonya'da MS 645 yılında İmparator Kōtoku'nun hazırladığı bir dizi ilkelerdir. Reformlar Prens Shōtoku'nun ölümünden ve Soga boyunun yenilmesinden kısa bir sonra yazılmıştır.Reform ilk olarak Çin'den Konfüçyüs fikirleri ve felsefelerine dayalı bir toprak reformu olarak başlasa da reformların gerçek amacı devleti merkezileştirmek ve imparatorluk makamının gücünü geliştirmek idi. Elçileri ve öğrenciler Çin yazı sistemi, edebiyat, din ve mimarisinin incelenmesi amacıyla Çin'e gönderildi. 7. yüzyılda Prens Shötoku Sui Çini'nden esinlenerek merkezi bir yönetim biçimi kurdu. 640 yılında İmparator Kötoku Taika Reformları adı verilen bir dizi yenilik yaptı. Devlet Çin modeline uygun olarak yeniden yapılandırıldı. Sarayın gücünü pekiştiren merkezi bir yönetim teşkilatı kuruldu. 8. yüzyılın başlarından inşa edilen yeni başkent Nara büyük ölçüde Tang başkenti Çang'an model alınarak tasarlanmıştı. Çin'in kültürel etkisi her düzeyde hissedilebiliyordu. Japonlar Çincenin bir formunu resmi dil olarak benimsediler.

<span class="mw-page-title-main">Asuka Dönemi</span> Japonya tarihinde MS 538-710 yıllarını kapsayan dönem

Asuka dönemi, Japonya tarihinde MS 538-710 yıllarını kapsayan dönemdir. Adını Nara'nın 25 km güneyinde yer alan Asuka bölgesinden almakta olup Kofun dönemi ile birlikte Yamato dönemini oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Kofun Dönemi</span>

Kofun dönemi, Japonya tarihinde MS 250-538 yıllarını kapsayan dönemdir. Kofun dönemi Japonya'nın yazılı tarihindeki ilk dönemi olup adını kofun adı verilen mezar höyüklerinden almaktadır. Bu dönemde Japonya Çin'den büyük oranda etkilenmiştir. Kendisinden sonraki Asuka dönemi ile birlikte Yamato dönemini oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Kofun</span>

Kofun, Japonya'da MS 3. yüzyıl başlarında ve erken 7. yüzyıl arasında inşa edilen megalitik mezarlardır. Terim 3. ve 6. yüzyılın ortalarında Kofun döneminin adının kaynağıdır. Birçok kofun ayırt edici anahtar deliği şeklinde höyüklere sahiptir. Mozu-Furuichi kofungunu UNESCO Dünya Mirası listesine alınması için önerilmiş olup Ishibutai kofunu ise Geçici Liste'de yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yamato Dönemi</span>

Yamato dönemi, Japonya tarihinde MS 250-710 yılları arasında imparatorluk sarayının yönetildiği Yamato vilayetinden almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Nintoku (imparator)</span> Japonyanın geleneksel veraset düzenine göre 16. imparatoru

İmparator Nintoku, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 16. imparatorudur. İmparatorun yaşamı ve saltanatı hakkında fazla bilgi bulunmamasına karşın saltanatının MS 313'ten 399 yılında ölümüne kadar sürdüğü düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Tenji (imparator)</span>

İmparator Tenji, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 38. imparatorudur. Saltanatı MS 661'den 672 yılına kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Gangō-ji</span> Japonyanın Nara kentinde bulunan bir Budist tapınağı

Gangō-ji, Japonya'nın Nara kentinde bulunan bir Budist tapınağıdır. Tapınak, Nanto'nun Yedi Büyük Tapınağı'ndan biri olup başlangıçta Soga no Umako tarafından Asuka'da kurulmuş ve daha sonra MS 718'de Heijō-kyō'ya taşındı. Tapınak, Antik Nara'nın Tarihî Anıtları adı altında UNESCO Dünya Mirası listesine dahildir.

<span class="mw-page-title-main">Asuka-kyō</span>

Asuka-kyō, MS 538-710 yıllarında Japonya'nın başkentiydi. Yamato vilayetinde günümüz Asuka köyü yakınlarında yer almaktaydı.

Fujiwara no Kamatari, Asuka döneminde yaşamış Japon devlet adamı ve aristokrat. Nara ve Heian dönemlerinde Japonya'nın en güçlü aristokrat ailesi olan Fujiwara boyunun kurucusudur. Fujiwara no Kamatari, Mononobe boyuyla birlikte Şintoizm'in bir destekçisiydi ve Budizm'in yayılmasına karşı savaştı. Asuka döneminde Budizmin savunucusu olan Soga boyu, Kamatari'yi ve Mononobe boyunu mağlup etti ve Budizm, imparatorluk sarayının baskın dini hale geldi. Kamatari, daha sonra İmparator Tenji olan Prens Naka no Ōe ile birlikte, merkezi hükûmeti merkezileştiren ve güçlendiren MS 645 Taika Reformları'nı başlattı. Ölümünden hemen önce İmparator Tenji'den Fujiwara soyadını ve Taishōkan rütbesini aldı ve böylece Fujiwara boyunu kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Japonya'nın başkenti</span>

Japonya'nın başkenti Tokyo'dur. Tarih boyunca ulusal başkent Tokyo dışında başka yerlerde de olmuştur.