Kalecik Karası; Ankara'nın Kalecik ilçesi sınırları içerisinde yetişen ve kırmızı şarap üretiminde kullanılan bir üzüm çeşididir. Ankara haricinde Denizli, Yozgat ve Nevşehir bölgelerinde de üretimi yapılmasına karşın; Kızılırmak'ın boydan boya geçerek yarattığı mikroklima ve deniz fosili bakımından zengin topraklar sayesinde en çok verim alınan yer Kalecik'tir.
Üzüm, yaprak döken odunsu asmaların vitis cinsinden çiçekli bitki meyvesinin adıdır.
Bağ, sofralık üzüm, kuru üzüm,alkolsüz üzüm suyu ve şarapçılık için üzerinde salkımlar halinde üzüm toplanan üzüm bitkisi asmanın yetiştirildiği yerdir. Bağ üretimi, bilimi, uygulaması ve çalışmasına bağcılık denir. Üzüm bağları, şarabın kendisine pay çıkarılabilecek bağın özel coğrafi ve jeolojik özelliklerine atıfta bulunan ve Türkçeye "yer duygusu" gibi tercüme edilebilecek Fransızca terroir kelimesiyle nitelenir.
Papazkarası, Marmara ve İç Anadolu bölgelerinde yetişen mavi-siyah renkli bir üzüm çeşididir. Hem kırmızı şarap üretiminde hem de sofralık üzüm olarak kullanılır. Üretilen şarabın alkol oranı %11-13, asidite miktarı ise 5-7 gram/litre civarındadır. Üzümün orijini Kırklareli ve Edirne bölgesidir. 30 Aralık 1947 tarihli TBMM Oturumunda Kırklareli Milletvekili Dr. Fuad Umay Balkan Harbinden önce bölgenin 60.000 dönümlük bir bağ alanına sahip olduğunu ifade etmiştir. Savaşlar sonrası Papazkarası dikim alanları azalmıştır. Üzümün şarabı alev kırmızısı rengindedir. Rayihası ise baharatlar yönünden çok zengindir. Tanen yapısı oldukça yumuşaktır. Burgonya şaraplarını andırmaktadır. Kırmızısı yanında, pembe ve beyaz şarapları da yapılmaktadır.
Misket üzüm familyası, yüzyıllardır dünyada şarap üretimi, kuru üzüm ve sofralık üzüm olarak tüketilen Vitis vinifera türüne ait 200'den fazla üzüm çeşidini içerir. Renkleri, Muscat Ottonel gibi beyazdan, Moscato Giallo gibi sarıya, Moscato rosa del Trentino gibi pembeye ve siyaha yakın olan Hamburg Misketi 'ne kadar değişir. Misket üzümleri ve şarapları neredeyse her zaman belirgin tatlı çiçek aromalıdır. Misket üzüm çeşidinin çokluğu ve sayısı belki de en eski evcilleştirilmiş üzüm çeşidi olduğunu akla getirir. Vitis vinifera üzüm çeşidindeki çoğu familyanın Misket çeşidinden geldiğine dair teoriler vardır.
Yaygın üzüm asması olan Vitis vinifera Akdeniz bölgesi, Orta Avrupa ve güneybatı Asya'da Fas ve Portekiz'den kuzey Almanya'ya ve doğudan kuzey İran'a kadar uzanan bir Vitis türüdür. Şu anda 5.000 ile 10.000 arasında Vitis vinifera üzüm çeşidi vardır ancak sadece birkaçının şarap ve sofralık üzüm üretimi için ticari önemi vardır.
Sultaniye "beyaz", oval çekirdeksiz üzüm çeşididir aynı zamanda sultanina, Thompson çekirdeksiz, Lady de Coverly (İngiltere) ve oval meyveli Kishmish ) olarak adlandırılır. Bu çeşit İzmir çevresinde yoğun olarak yetiştirildiği için Türkiye'de İzmir üzümü olarak da bilinir. Daha sonra Osmanlı İmparatorluğu'nun bir parçası olan 'dan kaynaklandığı varsayılmaktadır. Bazı ülkelerde özellikle İngiliz Milletler Topluluğu ülkelerinde ondan veya iri çekirdeksiz üzümlerden yapılan kuru üzümlere verilen addır; bu tür çekirdeksiz kuru üzümlere genellikle sadece sultan veya sultaniye denir. Bunlar tipik olarak Zante kuş üzümü'nden daha büyüktür ve Thompson çeşidi birçok çekirdekli kuru üzümden daha küçüktür. ABD ve Kanada'da "kuru üzüm" adı tüm kuru üzümlere denir bu nedenle Avustralya, Yeni Zelanda ve Birleşik Krallık'ta "sultana kepeği" olarak bilinen kahvaltılık gevrekler Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'da kuru üzüm kepeği olarak adlandırılır.
Bu üzüm çeşitleri listesi şarap ve sofralık üzüm olarak taze veya kurutulmuş yenen kültür üzümlerini kapsar.
Zinfandel ya da Primitivo, şarap yapımında kullanılan kırmızı bir üzüm çeşididir. Vitis vinifera türü içerisinde yer alan Zinfandel'in, DNA analizleri neticesinde genetik olarak Hırvat üzümleri Crljenak kaštelanski ve Tribidrag ile Puglia, İtalya'da yetiştirilen Primitivo ile eşdeğer olduğu belirlenmiştir. Avrupa Birliği, Ocak 1999'da Zinfandel'i Primitivo'nun eş anlamlısı olarak tanımlarken ticari anlaşmazlıklar nedeniyle bu süreç Amerika Birleşik Devletleri'nde daha ağır işlemektedir.
Cinsaut veya Cinsault Languedoc-Roussillon ve eski Fransız kolonileri arasında Cezayir, Lübnan ve Fasta ısı toleransı ve verimi yüzünden önemli bir kırmızı şaraplık üzümdür. Yumuşaklık ve buket eklemek için genellikle Grenache ve Carignan gibi üzümlerle harmanlanır.
Vitis International Variety Catalogue ya da kısaca VIVC, çeşitli asma türleri ve çeşitleri / çeşitleri olan Vitis cinsinin bir veritabanıdır. VIVC, Almanya'nın Siebeldingen belediyesinde Geilweilerhof Üzüm Yetiştiriciliği Enstitüsü tarafından yönetilmektedir. Katalog dünya çapındaki çeşitli bağcılık enstitülerinde bulunan asma koleksiyonlarından bilgiler içermektedir. 2021 itibarıyla, veritabanında, 45 ülkedeki 130 enstitüden yaklaşık 23000 çeşit bir araya getirilmiştir.
Vitis amurensis, Amur üzümü, Asya kıtasına özgü bir üzüm türüdür. Üzümün adını Rusya ve Çin ‘deki Amur vadisinden almıştır.
Concord üzümü, sofralık üzüm, şaraplık üzüm ve meyve suyu olarak kullanılan üzüm türü Vitis labrusca içerisinde bulunan bir çeşittir. Genellikle jöle, üzüm suyu, üzümlü turtalar, üzüm aromalı alkolsüz içecekler ve şeker yapmak için kullanılır. Bazen şarap yapmak için, özellikle kutsal koşer şarabı yapmak için de kullanılır. Bir Concord üzümünün kabuğu tipik olarak koyu mavi veya mordur.
Livanura, Gürcistan'ın Acara bölgesinde yetişen sofralık üzüm cinsidir. Adını Artvin bölgesinin eski adı olan Livana’dan alır. Livanura, "Beyaz Livanura" ve "Siyah Livanura" olmak üzere iki ayrı asma cinsi kabul edilmektedir. Her iki üzüm cinsi de Gürcü asma cinsleri arasında sofralık üzüm kategorisinde yer almaktadır.
Artvin'de bağcılık, dünyanın en eski bağcılık geçmişine sahip Gürcistan'ın tarihsel bölgeleri olan Lazeti, Klarceti ve Şavşeti bölgelerindeki geleneğe dayanmaktadır. Nitekim geleneksel Gürcü şarap küpleri olan Kvevri (ქვევრი) kalıntıları Şavşat ilçesinin Otluca, Ardanuç ilçesinin Güleş, Artvin'in merkez ilçesinde Bağcılar gibi yerlerde ortaya çıkarılmıştır. Öte yandan Gürcistan'ın Acara ve Guria bölgeleri ile Artvin'de benzer asma cinslerinin varlığı da bunu işaret etmektedir. Bu asma cinslerinin bazılarının adları, bugünkü Artvin bölgesindeki yer adlarıyla ilişkilidir. Livanura, Klarculi, Şavşuri, Orcohuli, Hopaturi gibi üzüm türleri bunların başında gelir. Klarceti-Şavşeti bölgelerinden Gürcistan'a götürülen asma cinslerine, götüldüğü yerlere atfen Livanura, Klarculi, Şavşuri gibi adlar sonradan verilmiş olup özgün adları bilinmemektedir. Bunların dışında, Gürcistan'ın genelinde yaygın olan şaraplık üzüm Saperavi, Artvin ilinin Berta vadisinde, "Gverda (Güverda) Bağları" olarak bilinen bağlarda yetiştirilmektedir.
Vitis mustangensis, çoğunlukla mustang üzümü olarak bilinir, Güney eyaletleri'ne özgü bir üzüm türüdür. Bulunduğu yerler Mississippi, Alabama, Louisiana, Teksas ve Oklahoma bölgelerini kapsar.
Vitis riparia Michx, nehir üzümü veya don üzümü ile ortak isimlerin Kuzey Amerika'ya özgü bir asmadır. Tırmanıcı bir asma olarak, Québec'ten Teksas'a ve doğu Montana'dan Nova Scotia'ya kadar orta ve doğu Kanada ile Amerika Birleşik Devletleri'nin orta ve kuzeydoğu kısımlarında yaygın bir şekilde dağılmıştır. Kuzeybatı ABD'de izole popülasyon raporları vardır ancak bunlar muhtemelen doğallaştırılmıştır. Uzun ömürlüdür ve en uzun ağaçlardan yukarı gölgeliğe kadar ulaşabilir.
Koshu, Japonya'nın Yamanashi eyaletindeki Fuji Dağı eteklerinde yer alan Koshu Vadisi'nde yetiştirilen Vitis vinifera türü pembe kabuklu ve beyaz şarap yapılan bir üzüm çeşididir. Japonya'nın bilinen önemli yerel üzüm çeşitlerinden birisidir. Uzun zamandır Avrupa kökenli olduğu düşünülse de, artık Avrupa'daki Vitis vinifera ile bir veya daha fazla Doğu Asya Vitis türünün muhtemelen doğal olarak oluşan bir melezi olduğu bilinmektedir. Analizler, dayanıklılığını açıklamaya yardımcı olan, yabani Çin üzümlerinden elde edilen bazı DNA'ları da içerdiğini gösteriyor. “Koshu” hem Yamanashi'nin eski adı hem de Koshu üzümlerinin çoğunun yetiştirildiği vadideki ana şehrin bugünkü adıdır.
Üzüm suyu, üzümlerin ezilerek sıvı hale getirilmesiyle elde edilen meyve suyudur. Şarap endüstrisinde, yüzde 7-23 oranında posa, kabuk, sap ve tohum içeren üzüm suyuna genellikle şıra denir. Üzüm suyundaki şekerler, tatlandırıcı olarak kullanılmasına ve fermente edilerek şarap, brendi veya sirke haline getirilmesine izin verir.
Margaz, Antalya'nın Kaş ilçesine ait, beyaz ve pembe renklerde olabilen, endemik bir sofralık üzüm (asma) çeşididir. Salkım şekli konik, tane şekli söbüdür (eliptik). Geç hasada uygun olup, genellikle ağustos ve eylül aylarında hasadı yapılmaktadır. Ortalama salkım ağırlığı 500-600 gram olup 1 kilograma kadar çıkabilmektedir. Şeker oranı yüksek ve dalda bekleme süresi uzundur. Bu sebeple kasım, aralık aylarına kadar hasadı yapılagelmektedir. Tekirdağ Bağcılık Araştırma İstasyonu'na göre kökeni, Kaş ilçesinin Gömbe mahallesidir.
