İçeriğe atla

Sofia Yablonska

Sofia Jablonska-Uden (15 Mayıs 1907 - 4 Şubat 1971) Ukraynalı-Fransız seyahat yazarı, fotoğrafçı ve mimardı.[1][2]

Habsburg Galiçya'da doğdu, ancak seyahat halinde yaşadı; Önce Galiçya'da, ardından Birinci Dünya Savaşı ve Rus İç Savaşı sırasında Rusya'da ikamet etti ve ardından 1920'lerin sonunda Paris'e göç etti. Yablonska, Paris'te gazeteci oldu ve dünyayı dolaşmaya başladı; daha sonra bu deneyimleri üç kitap yazmak için kullandı. Jablonska 1950'de eşi ve üç çocuğuyla (Fransa'nın gelecekteki senatörü Jacques Oudin dahil) Noirmoutier'e emekli oldu ve mimar oldu.

Erken dönem

Sofia Yablonska, 15 Mayıs 1907'de Lemburg (günümüz adıyla Lviv) yakınlarındaki Habsburg Galiçya Krallığı ve Lodomeria'da Germaniv'de (şimdiki adı Tarasivka [uk]) doğdu.[3] Babası bir Rus, Ukrayna Yunan Katolik klisesinin rahibi ve doktor olan Ivan Yablonski idi ve annesi de rahip bir aileden geliyordu.[4]

Büyük İnziva sırasında, Rus İmparatorluk Ordusu'nun 1915'te Galiçya'dan çekilmesi sırasında Ivan, aileyi güney Rusya'daki Taganrog'a götürdü.[4] 1921'de[3] Jablonskalar, önce Kozyova'da ve ardından Yalinkova'da [uk] ikamet ederek Galiçya'ya döndü. Ekonomik sıkıntı, ailenin Yalinkova'da bölünmesini gerektirdi. Sofya ve erkek kardeşi Yaroslav, başlangıçta Buchach yakınlarındaki Yazlovets'te akrabalarıyla yaşadılar, ancak daha sonra Ternopil'e taşındı. Orada, Sofya spor salonuna gitti ve dikiş, defter tutma ve oyunculuk eğitimi aldı. 1927'de 20 yaşında sinema okuluna gitmek ve oyuncu olmak için Paris'e göç etti.[4] Yablonska ilk önce bir pencere temizleyicisi olarak iş buldu, ancak sonunda bir Pathé filminde küçük bir rol aldı.[4] Ayrıca model olarak çalıştı.[5]

Gazeteci kariyeri ve seyahatleri

Yablonska, Paris'te yaşarken Paris sanat ortamında arkadaş oldu. Bunların arasında oryantalist ve Ukraynalı bir göçmen olan Stepan Levynsky de vardı.[3][4] Levynsky, Yablonska'yı bir fotoğraf muhabiri olmaya ve dünyayı dolaşmaya ikna etti.[6] Kariyeri onu Fas, Çin, Sri Lanka, Laos, Kamboçya, Java, Bali, Tahiti, Avustralya, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'ya götürecekti.[7] 1930'larda Women's Fate [uk] (Ukraynaca: Жіноча доля) ve New Home [uk] (Ukraynaca: Нова хата) gibi Galiçya dergilerinde seyahatleriyle ilgili hikâyeler yayınladı.[3][8] Yablonska'nın çalışmaları ve seyahatleri, onu ilk kadın belgesel görüntü yönetmenlerinden biri yaptı.[4] Çalışmalarının yinelenen teması, Avrupa sömürgeciliğinin yerel kültür üzerindeki olumsuz etkileri ve Batı Avrupalılarla yaşadığı zorluklardı.[8][9]

Ukraynalı yayınevi Pyramid [uk], Jablonska'nın üç seyahat dergisini 2015 yılında yeniden yayınladı.[4]

Fas

Yablonska, 1929'un başlarında Fas'a gitti ve üç ayını ülkede geçirdi.[10] Daha sonra, 1932'de Shevchenko Scientific Society tarafından yayınlanan Charm of Morocco (Char Marokko; Ukraynaca: Чар Марокко) yazmak için oradaki deneyimlerini kullandı.[5][8] Kitap, Yablonska'nın geleneksel Fas kültürü ile karşılaşmalarının bir derlemesidir, günlük gibi yapılandırılmış ve 12 fotoğrafla resmedilmiştir.[5] 1973 yılında Marta Kalytovska [uk] tarafından Fransızcaya çevrildi.[3] Charm of Morocco'nun Almanca baskısı 2020'de yayınlandı.[5]

Çin

Yablonska, ayrılışıyla aynı yıl Fas'tan Fransa'ya döndü.[10] Societe Indochine Films et Cinema ile belgeseller yapmak ve Levynsky'den ilham alarak iş buldu ve Çin'e gitmeye karar verdi. Orada film çekerken, 1933'te evlendiği Fransız büyükelçisi Jean Oudin ile tanıştı. Çiftin Çin'de ve Fransız Çinhindi'nde üç çocuğu oldu ve 1946'ya kadar her iki ülkede de ikamet etti. Yablonska, Çin'de günlük sokak trafiğini kaydetmek için gitmiş gözükse de aslında yoldan geçen Çinli insanları Ukrayna kültürüne tanıttı.[4] Fas Cazibesi'nde olduğu gibi, Yablonska da 1936'da basılan Pirinç ve Afyon (narkotik) Ülkesinden bir kitap yazdı.[8] Bunu 1939'da Far Horizons izledi.[4]

Fransa'ya dönüş

Yablonska ve ailesi 1946'da Paris'e döndü. 1950'de mimar olarak çalıştığı[3] ve Jean'in 1955'te öldüğü Noirmoutier[4] adasına taşındılar.

Yablonska, 4 Şubat 1971'de Paris'e giderken son eseri İki Ağırlık İki Ölçü'nün el yazması ile trafik kazasında öldü. Sofia ve Jean, Vernouillet, Yvelines'de yan yana gömüldü, ancak 1973'te Noirmoutier'de yeniden yayımlandı.

Eserlerin listesi

Kitapları

Gezi yazarlığı

  • Le Charm of Morocco (Char Morocco; Ukraynaca: Чар Мароко; The Charm of Morocco; Der Charme von Marokko. Travelogue)
    • Ukraine: Lviv: Shevchenko Scientific Society, Lviv, 1932 OCLC 81406147
    • France: Paris [s.n.] 1973 Paris Impr. P.I.U.F. (in French) OCLC 461501331
    • Ukraine: Rodovid 2018 (in Ukrainian) ISBN 978-617-7482-27-6
    • Germany: KUPIDO Literaturverlag 2020 (in German) ISBN 978-3966750103;
  • Au pays du riz et de l'opium (Pirinç ve afyon diyarından; Pirinç ve Afyon Ülkesinden):
  • İki Ağırlık, İki Ölçü (Dvi vahy - dvi miry; Дві ваги - dvije міри; Deux poids - deux mesures: contes et essais):
    • France: Paris 1972 (in Ukrainian) OCLC 8970309
    • Fransa: Paris 1972 (Fransızca);
  • L’année ensorcelée: Nouvelle (Büyülenen yıl: Yeni)
    • Fance: Paris [La Guérinière] [M. Kalytovska] 1972 Paris Impr. P.I.U.F. (in French);
  • Les horizons lointains (Daleki obriï: podoroz︠h︡ni narysy; Daleki gorryzonty; Distant Horizons):
  • Mon enfance en Ukraine: Souvenirs sur mon père (Kniga pro bat:':ka z mogo ditinstva; [Benim] Babam Hakkında Kitap: Çocukluğumdan):
    • France: 1977,
    • France: Paris: Nouvelles éditions latines, 1981 (in French) ISBN 2-7233-0114-1 / ISBN 9782723301145:
    • France: Edmonton Paris Slovo [1978] Paris Impr. PIUF (in Ukrainian) OCLC 461588983
    • Листи з Парижа. Листи з Китаю: Подорожні нариси, новели, оповідання, есеї, інтерв’ю (Lysty z Paryza. Lysty z Kytaju. Podorozni narysy, nowely, opowidannia, іnterwju)
    • Чар Марока. З країни рижу та опію. Далекі обрії (3 in 1 volume)
      • Ukraine: Piramida 2015 (in Ukrainian) ISBN 978-966-441-381-4;

Fotoğrafçılık

  • Téoura: Sophie Jablonska (Intro: Oksana Zabozhko)

Kaynakça

  1. ^ "Presentation dedicated to Sophia Yablonska at Salon du Livre". ui.org.ua. 2 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021. 
  2. ^ "4 Ukrainian women in "World history of women-photographers"". odessa-journal.com (İngilizce). 20 Kasım 2020. 20 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021. 
  3. ^ a b c d e f "Yablonska, Sofiia". www.encyclopediaofukraine.com. 27 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021. 
  4. ^ a b c d e f g h i j "Їй належав увесь світ: Далекі обрії Софії Яблонської". tyzhden.ua (İngilizce). 9 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021. 
  5. ^ a b c d "Sofia Yablonska: "Der Charme von Marokko" - Faszination des Unbekannten". Deutschlandfunk Kultur (Almanca). 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021. 
  6. ^ Iakovlenko, Kateryna. "Why There Are Great Women Artists in Ukrainian Art?". Why There Are Great Women Artists in Ukrainian Art? (İngilizce). 18 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021. 
  7. ^ Haleta, Olena (1 Mart 2020). "Instead of a Novel: Sophia Yablonska's Travelogues in the History of Modern Ukrainian Literature". Aspasia (İngilizce). 14 (1): 78-103. doi:10.3167/asp.2020.140107. ISSN 1933-2890. 15 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021. 
  8. ^ a b c d "Софія Яблонська: кругосвітня подорож української репортерки". BBC News Україна (Ukraynaca). 17 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021. 
  9. ^ Vlakh, Myroslava (9 Mart 2020). "ГЕООБРАЗНИЙ СВІТ МАНДРІВНОЇ ЛІТЕРАТУРИ СОФІЇ ЯБЛОНСЬКОЇ: СУЧАСНА ВІЗІЯ". Вісник Львівського університету. Серія географічна (Ukraynaca). 0 (53): 70-84. doi:10.30970/vgg.2019.53.10657. ISSN 2415-7201. 22 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021. 
  10. ^ a b "Galicia's Adventurous and Free-Spirited Sofia Jablonska". lvivtoday.com.ua. 18 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Odessa</span> Ukraynanın güneybatısında yer alan Odesa Oblastının yönetim merkezi olan şehir

Odessa, Ukrayna'da Karadeniz kıyısında, Dniestr ve Dinyeper sığlıkları arasında bulunan kent. 1.015.826 nüf. (2021). "Karadeniz'in İncisi" olarak anılan şehir, 19. yüzyılda Rus İmparatorluğu'nda Moskova, Sankt Peterburg ve Varşova'den sonraki en büyük şehriydi. Ukrayna'nın güneybatısında bulunan ve Odessa Oblastı'nın yönetim merkezi ve önemli bir turizm, liman ve ulaşım merkezi olan şehir, ülkenin 3. en kalabalık şehridir. Zaman zaman "Karadeniz'in incisi", şehirde doğan Yahudi komedyenler yüzünden "Mizah başkenti" veya "Güney Palmira" olarak da adlandırılır. Kültür ve bilim merkezi Odessa, aynı zamanda Slav'dan çok Akdeniz tarzındaki mimarisiyle ülkenin en büyük sayfiye merkezlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir Bağımsızlık Savaşı</span>

Cezayir Bağımsızlık Savaşı, Cezayirli Müslüman Araplar ile Avrupalı Cezayirlilerin arasındaki sürtüşmenin, 130 yıllık koloni yönetimine karşı bir isyana dönüşmesiyle başladı. Demokratik Özgürlüklerin Zaferi Hareketi (MTLD) adını alan Cezayir Halk Partisi 1950'de Fransız yönetimine karşı eylemlere başladı. 1952'de önemsiz bir suçtan yargılanan Ferhat Abbas'ın davası yönetimi hedef alan bir propaganda aracına dönüştü. MTLD ve Cezayir Ulema Cemiyeti yöneticileri de Arap devletlerinden destek sağlama çabalarını yoğunlaştırdı.

<span class="mw-page-title-main">Tancrède Dumas</span> Fransız fotoğrafçı (1830-1905)

Tancrède Dumas, bugünkü Kıbrıs, Türkiye, Suriye, Lübnan, Ürdün, Rodos ve Mısır'da geniş bir şekilde gezdiği inanılan ve Yakın Doğu bölgesinde faaliyet göstermiş olan Fransa doğumlu fotoğrafçı ve bankacı.

Marie-France Garaud, Fransız siyasetçi.

Ukrayna alfabesi Ukrayna'nın resmî dili olan Ukraynacayı yazmak için kullanılan alfabedir. Kiril alfabesi'nin ulusal varyasyonlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Fas Fransız Protektorası</span>

Fas Fransız Protektorası, 1912 Fes Antlaşması ile kurulan ve 2 Mart 1956 tarihinde Fas'ın bağımsızlığını ilan etmesine kadar süren Fransa'nın bir himaye yönetimidir. Himaye bugünkü Fas topraklarının büyük çoğunluğu olan Taza Koridoru ile Draa Nehri arasındaki kısmından oluşmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Polonya-Ukrayna Savaşı</span>

Polonya-Ukrayna Savaşı 1918 ve 1919 yıllarında, Avusturya-Macaristan'ın dağılmasından sonra İkinci Polonya Cumhuriyeti ve Batı Ukrayna Halk Cumhuriyeti'nin Doğu Galiçya üzerindeki kontrolü için çıkan bir çatışmaydı. Doğu Galiçya, Avrupa'da en büyük petrol rezervine sahipti.

Tüm Ukraynalılar Birliği "Anavatan" veya Batkivşina, Yuliya Timoşenko önderliğinde Ukrayna'da bir siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Volodimir Zelenski</span> 6. Ukrayna devlet başkanı

Volodimir Oleksandroviç Zelenski, 2019'dan beri Ukrayna'nın altıncı ve şu anki devlet başkanı olarak görev yapan Ukraynalı politikacı, komedyen ve aktör.

<span class="mw-page-title-main">Batı Ukrayna Halk Cumhuriyeti</span>

Batı Ukrayna Halk Cumhuriyeti Kasım 1918'den Temmuz 1919'a kadar doğu Galiçya'da bulunan kısa ömürlü bir cumhuriyetti. Lviv, Przemyśl, Ternopil, Kolomyia, Boryslav ve Stanislaviv şehirlerini içeriyordu ve Bukovina ve Karpat Ruthenia'nın bazı kısımlarını talep etti. Siyasi olarak, Ukrayna Ulusal Demokrat Partisi, değişen derecelerde Yunan Katolik, liberal ve sosyalist ideolojinin rehberliğinde yasama meclisine egemen oldu. Temsil edilen diğer partiler arasında Ukrayna Radikal Partisi ve Hristiyan Sosyal Partisi de vardı. Batı Ukrayna Halk Cumhuriyeti arması masmavi, bir aslan yaygın veya. Bayrağın renkleri mavi ve sarı idi.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Ukrayna ilişkileri</span> ikili ilişkiler

Rusya-Ukrayna ilişkileri, Rusya Federasyonu ile Ukrayna arasındaki ilişkileri ifade etmektedir. Şu anda iki ülke, Rusya'nın Kırım'ı Ukrayna'dan ilhak etmesinden sonra 2014 yılında başlayan Rus-Ukrayna Savaşı'nı sürdürüyor. Rusya Federasyonu ile Ukrayna arasındaki modern ikili ilişki, resmi olarak I. Dünya Savaşı sırasında eski Rusya İmparatorluğu'nun siyasi reform sürecinden geçmesiyle başladı. 1920'de, Ukrayna'nın Rus ve Polonya Kızıl Ordusu tarafından işgali ile iki ülke arasındaki ikili ilişkiler değişti. 1990'larda, hem Sovyet Rusya'nın hem de Sovyet Ukrayna'nın resmi olarak kurucu cumhuriyetleri olduğu Sovyetler Birliği'nin dağılmasının hemen ardından ikili ilişkiler yeniden canlandı. Savaş Devam Etmektedir Şu Anda Savaşta Hareketlilik Yoktur

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna'da Vladimir Lenin anıtlarının tahribatı</span> Vikimedya liste maddesi

Ukrayna'da Vladimir Lenin anıtlarının tahribatı Sovyetler Birliği'nin dağılması sırasında başladı. Yevromaydan sırasında yaygın bir fenomen hâline geldi ve Ukraynalılar tarafından Leninopad olarak anılmaya başlandı.

<span class="mw-page-title-main">İvan Franko</span>

Ivan Yakoviç Franko Ukraynalı bir şair, yazar, sosyal ve edebiyat eleştirmeni, gazeteci, tercüman, ekonomist, politik aktivist, felsefe doktoru, etnograf ve Ukrayna dilinde ilk polisiye romanları ve modern şiirin yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Ukrayna Taarruzu</span> Rusyanın Ukraynada 2022 askeri taarruzu

Güney Ukrayna Taarruzu, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında devam eden bir taaruzdur. Rusya Silahlı Kuvvetlerinin, Rus işgali altındaki Kırım'daki üslerinden, Güney Ukrayna'daki Herson Oblastı, Mikolayiv Oblastı ve Zaporijya Oblastı'na yönelik saldırısıdır. 24 Şubat'ta Rus kuvvetleri Ukrayna Silahlı Kuvvetleri ile çatışmaya girdi.

<span class="mw-page-title-main">Kiev Taarruzu (2022)</span> Rusya’nın, Ukrayna’nın başkentine yaptığı işgal olayı

Kiev Taarruzu, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinda bir askerî sahaydı. 24 Şubat 2022'de Kiev ve çevresindeki bölgelerin kontrolü için Rusya-Ukrayna ve Belarus-Ukrayna sınırı boyunca Rusya'nın saldırılarını içeriyordu. Kiev çevresindeki Rus operasyonlarında, komşu Jıtomır Oblastı'nın bazı kısımları da işgal edildi. Kiev, Ukrayna'nın başkentidir ve Ukrayna Hükûmeti ve askeri komuta karargahına ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çernihiv Kuşatması</span> 2022de Rusyanın Ukraynayı işgalinde muharebe

Çernihiv Kuşatması, Ukrayna'nın Çernihiv şehrinde bir kuşatmaydı. 24 Şubat 2022'de, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında Kuzeydoğu Ukrayna Taarruzu'nun bir parçası olarak başladı. 4 Nisan 2022'de Ukrayna makamları, Rus ordusunun Çernihiv Oblastı'ndan ayrıldığını belirtti.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna Söylem Tiyatrosu</span>

Ukrayinska Besida Tiyatrosu - 1864'ten 1924'e kadar faaliyette olan ilk Ukrayna profesyonel tiyatrosuydu. İlk performansı Lviv'deki Ukrayna Ulusal Evi binasında gerçekleşti. Tiyatro, Lviv'deki Ruska Besida Derneği tarafından sübvanse edildi ve zaman zaman Galiçya Diyeti kurumu tarafından desteklendi.

Maria Zinovievna Hrebinetska Ukraynalı ve Ukraynalı-Amerikalı bir tiyatro oyuncusu ve şarkıcısıydı (soprano). Lviv'deki Mykola Sadovsky Tiyatrosu, Odesa Opera Binası ve Ruska Besida Tiyatrosu'ndaki performanslarıyla tanınır.

Ukrayna Halk Militsiyası veya Ukrayna Ulusal Militsiyası, Ukraynalı Milliyetçiler Örgütü (OUN) tarafından işgal altındaki Polonya'nın Genel Hükümet bölgesinde ve daha sonra II. Dünya Savaşı sırasında Reichskommissariat Ukrayna'da oluşturulan paramiliter bir oluşumdu. 1941'de Sovyetler Birliği'nin işgali olan Barbarossa Harekatı sırasında kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Irina Farion</span>

Irina Dmitrivna Farion, Ukraynalı akademisyen, siyasetçi ve dilbilimci.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.