Soğuksu, Sürmene
| Soğuksu | |
|---|---|
 Mahallenin haritadaki yeri | |
 Trabzon ilinin Türkiye'deki konumu | |
  Soğuksu Soğuksu'nun Trabzon'daki konumu | |
Koordinatlar: 40°54′28″N 40°08′04″E / 40.9078°K 40.1344°D | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Trabzon |
| İlçe | Sürmene |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[1] İhtiyar heyeti[1] |
| Nüfus (2021)[2] | 2.350 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 462 |
| İl plaka kodu | 61 |
| Posta kodu | 61600 |
Soğuksu, Trabzon ilinin Sürmene ilçesine bağlı bir mahalledir.
Tarihi
Eski adı Gölansa olan yerleşimden, 1530 yılı Osmanlı tahririnde yerleşim Sürmene'nin köyleri arasında bahsedilmezken [3] 1834/35 yılı Sürmene Nüfus Defteri'nde Gölansa adıyla Sürmene'nin bir köyü olarak bahsedilmiştir.[4]
19. yüzyılda yerleşim, Müslüman (Gölansa-i İslam) ve Hristiyan (Gölonsa-i Rumi) halkın yaşadığı iki mahalleden oluşmaktadır. Tuzcuoğlu İsyanları sırasında Zeytinli (Halanik) çarşısının yıkılmasında sonra Sürmene çarşısı Humurgan’a taşınmış, 1876 yılında da Humurgan, Zarha ve Gölansa mahalleleri de birleştirilerek merkezi Humurgan’da olmak üzere Sürmene belediyesi teşkil edilmiştir.[5] 20. yüzyıl başlarına kadar hükûmet binaları Konakönü'nde yer almakla birlikte o dönemde yoğun görülen sıtma tehlikesi nedeniyle hükûmet binaları yaz aylarında Gölansa'da hizmet vermekteydi.[6] 15 Aralık 1917 tarihinde imzalanan Erzincan Mütarekesi sonrasında yapılan barış uyarınca Ruslar geri çekilirken buradaki Hristiyan nüfusun bir kısmı onlarla birlikte giderken kalan çok az sayıdaki Hristiyan'da 1923’de kabul edilen Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesi uyarınca yerleşimden ayrılmıştır.
Gölansa'da 20. yüzyıl ortalarına kadar bıçak ve kama yapılan atölyeler yoğun olarak görülmekle birlikte 1952 yılında kama yapımının tehlikeli bulunarak yasaklanmasından sonra[7] bu mesleği yapanlar oldukça azalmıştır.
Coğrafya
Mahalle genel olarak yüksek ve engebeli bir tepelik arazi üzerine kuruludur. Mahallenin kuzeyinde Trabzon-Rize yolu ve Karadeniz, doğusundan Balıklı mahallesi, güneyinde Orta mahalle bulunmaktadır. Ayrıca kayıkların barınabileceği Sürmene Limanı olarak bilinen küçük bir liman bulunmaktadır.
Nüfus
| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | ||
|---|---|---|
| 2021 | 2.350[2] | |
| 2020 | 2.381[2] | |
| 2019 | 2.260[2] | |
| 2018 | 2.083[2] | |
| 2017 | 2.204[2] | |
| 2016 | 2.229[2] | |
| 2015 | 2.224[2] | |
| 2014 | 2.281[2] | |
| 2013 | 2.266[2] | |
| 2012 | 2.224[2] | |
| 2011 | 2.241[2] | |
| 2010 | 2.109[2] | |
| 2009 | 1.992[2] | |
| 2008 | 1.885[2] | |
| 2007 | 1.908[2] | |
Kaynakça
- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Trabzon Sürmene Soğuksu Mahallesi Nüfusu". 13 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2022.
- ^ "387 Numaralı Muhâsebe-i Vilâyet-i Karaman ve Rûm Defteri (937/1530) II" (PDF). T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı Yayın Nu: 36. www.devletarsivleri.gov.tr/. 1997. ss. 158-162. 5 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Aralık 2022.
- ^ Alikılıç, Dündar (2013). Kaza-i Sürmene Tabi’i Liva-i Trabzon Sürmene Nüfus Defteri 1834. İstanbul: Alioğlu Yayınevi. s. 8. ISBN 978-605-4088-16-4.
- ^ İpek, Nedim (2022). "Trabzon Rumları". Karadeniz İncelemeleri Dergisi. 16 (32). DergiPark. ss. 410-411. 6 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2022.
- ^ "Sürmene". 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2022.
- ^ "Trabzon Halk Kültürü". 9 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2022.
