İçeriğe atla

Soğuğa dayanıklılık haritası

Derece cinsinden soğuğa dayanıklılık bölgeleri

Meteorolojiler tarafından uzun yıllar boyunca toplanan en düşük sıcaklık değerlerinin ortalaması kullanılarak hazırlanan Soğuğa Dayanıklılık Haritası bölgelerde yaşanan ortalama kışlara ilişkin bilgi verir.

Bu konuda çeşitli farklı sistenler öngörülmüştür bu sistemlerden en bilineni ABD Tarım Bakanlığı (United States Department of Agriculture-USDA) USDA Soğuğa Dayanıklılık Endeksidir.Bu sistemde farklı 12 sıcaklık aralığı için, renklerle bölgelerin durumu haritada gösterilir. Renklerdeki açıklık koyuluk o bölgedeki göreceli daha sıcak ve daha soğuk alanları gösterir.İlk olarak 1965 yılında ABD'de hazırlanan bu harita daha sonra diğer ülkeler tarafından da aynı aralık değerleri kullanılarak hazırlanmıştır.Bahçe düzenlemeleri için bu harita kullanılarak bölgeye uygun bitki seçimi yapılabilir.

Uluslararası standart haline gelmiş olan bitkinin dayanabildiği soğukluk değeri internet sitelerinde, kataloglarda ve kitaplardaki bitki tanıtımlarında sıklıkla verilmektedir -İngilizcede "zone" olarak geçer-.

Yalnız bitki seçiminde bu değerin yanı sıra bitki dayanıklılığını etkileyen, bitkiler için yaşamsal öneme sahip gün ışığı, sıcaklık, toprak yapısı, yağış miktarı gibi diğer koşullar da mutlaka göz önüne alınmalıdır. Zira enlem durumu kadar, nemlilik,kar örtüsünün fazlalığı veya azlığı,yeryüzü şekilleri, bulunulan yerde deniz veya göllerin varlığı şehrin veya bölgenin USDA değerlerini değiştirimektedir.

USDA Dayanıklılık Alanları

BölgeAlt SınırÜst Sınır
0a< −53.9 °C (−65 °F)
b−53.9 °C (−65 °F)−51.1 °C (−60 °F)
1a−51.1 °C (−60 °F)−48.3 °C (−55 °F)
b−48.3 °C (−55 °F)−45.6 °C (−50 °F)
2a−45.6 °C (−50 °F)−42.8 °C (−45 °F)
b−42.8 °C (−45 °F)−40 °C (−40 °F)
3a−40 °C (−40 °F)−37.2 °C (−35 °F)
b−37.2 °C (−35 °F)−34.4 °C (−30 °F)
4a−34.4 °C (−30 °F)−31.7 °C (−25 °F)
b−31.7 °C (−25 °F)−28.9 °C (−20 °F)
5a−28.9 °C (−20 °F)−26.1 °C (−15 °F)
b−26.1 °C (−15 °F)−23.3 °C (−10 °F)
6a−23.3 °C (−10 °F)−20.6 °C (−5 °F)
b−20.6 °C (−5 °F)−17.8 °C (0 °F)
7a−17.8 °C (0 °F)−15 °C (5 °F)
b−15 °C (5 °F)−12.2 °C (10 °F)
8a−12.2 °C (10 °F)−9.4 °C (15 °F)
b−9.4 °C (15 °F)−6.7 °C (20 °F)
9a−6.7 °C (20 °F)−3.9 °C (25 °F)
b−3.9 °C (25 °F)−1.1 °C (30 °F)
10a−1.1 °C (30 °F)+1.7 °C (35 °F)
b+1.7 °C (35 °F)+4.4 °C (40 °F)
11a+4.4 °C (40 °F)+7.2 °C (45 °F)
b+7.2 °C (45 °F)+10 °C (50 °F)
12a+10 °C (50 °F)+12.8 °C (55 °F)
b> +12.8 °C (55 °F)

Çeşitli Avrupa Ülkelerinin Soğuğa Dayanıklılık Endeksleri (USDA)

Avrupa Şehirleri

Bir kısım Avrupa Ülkelerinin Soğuğa Dayanıklılık Endeksleri (Meteorolojik Verilere Göre Düzenlenmiştir) [1]3 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. [2]15 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.:

Şehir Bölge Şehir Bölge
Amsterdam, Hollanda8Antwerp, Belçika8
Belfast, Kuzey İrlanda9Berlin, Almanya6b
Bratislava, Slovakya5-6Bükreş, Romanya6a
Cardiff, Galler9Katanya, İtalya10
Kopenhag, Danimarka7aCork, İrlanda9b
Dublin, İrlanda9Düsseldorf, Almanya7b
Edinburg, İskoçya8Gdańsk, Polonya7
Glasgow, İskoçya9aHamburg, Almanya7
Helsinki, Finlandiya5bİstanbul, Türkiye8b
Kaliningrad, Rusya6Kiev, Ukrayna5
Krakov, Polonya6Lizbon, Portekiz10a
Ljubljana, Slovenya7Londra, İngiltere9a
Madrid, İspanya8-9Málaga, İspanya10b
Marsilya, Fransa9Milano, İtalya7-8
Minsk, Beyaz Rusya4-5Moskova, Rusya4
Münih, Almanya6Murmansk, Rusya5
Lefkoşa, Kıbrıs10bOslo, Norveç6
Simferopol, Ukrayna7bMayorka, İspanya10
Paris, Fransa8aPerm, Rusya3
Prag, Çek Cumhuriyeti6-7Reykjavík, İzlanda7
Riga, Letonya5Roma, İtalya9b
Rovaniemi, Finlandiya4Saint Petersburg, Rusya5a
Saraybosna, Bosna-Hersek7Santander, İspanya10a
Simrishamn, İsveç8aSoçi, Rusya9
Sofya, Bulgaristan6Stockholm, İsveç6a
Strasbourg, Fransa7Tallinn, Estonya5
Tuapse, Rusya8Tórshavn, Faroe Adaları7-8
Tromsø, Norveç7Trondheim, Norveç6
Umeå, İsveç5Viyana6
Vilnius, Litvanya5Vorkuta, Rusya2
Varşova, Polonya6Zürih, İsviçre7

Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü (DMİ) Tarafından Hazırlanan Türkiye Soğuğa Dayanıklılık Haritası

Türkiye'de İl Merkezlerinin Soğuğa Dayanıklılık Haritası

Şehir Bölge Şehir Bölge
Ağrı4aArdahan, Erzurum4b
Kars, Muş5aBayburt, Kayseri, Sivas6a
Gümüşhane, Erzincan, Karaman6bAfyon, Aksaray, Bitlis7a
Bolu, Çorum, Eskişehir7aHakkâri, Iğdır, Kırşehir7a
Konya, Nevşehir, Niğde7aTunceli, Van, Yozgat7a
Ankara, Çankırı, Elazığ7bKastamonu, Kırıkkale, Kütahya7b
Tokat7bAmasya, Batman, Bilecik8a
Burdur, Diyarbakır, Edirne8aDüzce, Isparta, Karabük8a
Kırklareli, Malatya, Uşak8aİstanbul8b
Artvin, Balıkesir, Bartın8bBursa, Gaziantep, Mardin8b
Siirt, Şırnak, Tekirdağ8bAdıyaman, Çanakkale, Denizli9a
Kocaeli, Kilis, Manisa9aKahramanmaraş, Muğla, Osmaniye9a
Sakarya, Şanlıurfa, Yalova9aAdana, Aydın, Giresun9b
Hatay, İzmir, Ordu9bRize, Samsun, Sinop9b
Trabzon, Zonguldak9bAntalya, Mersin10a
  • Kuşaklar, alt ve üst değerler USDA Dayanıklılık Alanlarında (USDA Hardiness Zone) kullanılan değerlerdir.
  • Yıllık en düşük sıcaklık ölçümlerinin (1975-2006) Uzun yıllar ortalamalarını gösterir.
  • Sadece il merkezleri için olup, ilçelerde bölge değerleri farklılık gösterebilir. Örneğin, Muğla ilindeki Marmaris ilçesi'nin USDA değeri, daha yüksek rakımda bulunan Muğla il merkezinden daha yüksektir (9b gibi). Buna karşın, daha yüksek rakımda bulunan Antalya ilindeki Elmalı ilçesi'nin USDA değeri, deniz seviyesinde bulunan Antalya il merkezinden daha düşüktür. Lütfen bunun için yukarıdaki Türkiye soğuğa dayanıklılık haritasına bakın.
  • İstanbul'un çeşitli kaynaklarda USDA değeri "8b" olarak gösterilirken Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü ve bazı yabancı kaynaklarda Avrupa Yakası'nın güneyi "9a", Anadolu Yakası'nın güneyi "9b" Karadeniz'e doğru kuzey kesimleri, yüksek bölgeleri ile Trakya'ya bakan Çatalca gibi ilçeleri "8b" şehrin genel USDA değeri "9a" olarak gösterilmektedir. Bu değer farklılıklarına şehrin geniş ve engebeli bir alana yayılması sebep olmaktadır.

AHS Sıcaklık Değerleri

Amerikan Bahçivanlık Derneği (American Horticultural Society) tarafından USDA Modeline karşı ileri sürülmüş alternatif bir modeldir. Bu modelde 30 derece santigratı (86 °F) aşan günler veya bu değere ulaşan günler hesap edilmekte buna göre bitki yetiştirilebilecek alanlar belirtilmektedir.[3]26 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..

ABD için AHS sıcaklık haritası için dipnota bakın. [4]12 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..

BölgeBaşlayarakDereceye kadar
1< 1
217
3814
41530
53145
64660
76190
891120
9121150
10151180
11181210
12>210

AHS Sıcaklık Değerlerine Göre Avrupa Şehirleri

Şehir Bölge Şehir Bölge
Amsterdam, Hollanda2Antwerp, Belçika2
Belfast, Kuzey İrlanda1Berlin, Almanya3
Bratislava, Slovakya4Bükreş, Romanya6
Cardiff, Galler1Katanya, İtalya8
Kopenhag, Danimarka2Cork, İrlanda1
Derry, Kuzey İrlanda1Dublin, İrlanda1
Düsseldorf, Almanya3Edinburg, İskoçya1
Gdańsk, Polonya2Galway, İrlanda1
Glasgow, İskoçya1Hamburg, Almanya2
Helsinki,Finlandiya2İstanbul, Türkiye4
Kaliningrad, Rusya2Kiev, Ukrayna4
Kraków, Polonya4Lizbon, Portekiz7
Ljubljana, Slovenya6Londra, İngiltere2
Madrid, İspanya7Málaga, İspanya7
Marsilya, Fransa7Milano, İtalya6
Minsk, Beyaz Rusya3Moskova, Rusya2
Münih, Almanya3Murmansk, Rusya1
Lefkoşa, Kıbrıs9Oslo, Norveç1
Oulu, Finlandiya1Mayorka, İspanya8
Paris, Fransa3Perm, Rusya3
Prag, Çek Cumhuriyeti3Reykjavik, İzlanda1
Riga, Litvanya2Roma, İtalya7
Rovaniemi, Finlandiya1Sankt-Peterburg, Rusya2
Saraybosna, Bosna-Hersek5Santander, İspanya3
Simrishamn, İsveç1Soçi, Rusya6
Sofya, Bulgaristan6Stockholm, İsveç2
Strazburg, Fransa4Tallinn, Estonya2
Tuapse, Rusya7Tórshavn, Faroe Adaları1
Tromso, Norveç1Trondheim, Norveç1
Umea, İsveç1Viyana, Avusturya4
Vilnius, Litvanya2Vorkuta, Rusya1
Varşova, Polonya3Zürih, İsviçre4

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çöl</span> Çok az yağışın gerçekleştiği arazi alanı

Çöl, Yerküre'de yer alan ana biyom tiplerinden birisidir. Çöl, yıllık 250 mm'den az yağış alan bölgeler için kullanılan bir terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Batı Azerbaycan (eyalet)</span> İranda bir eyalet.

Batı Azerbaycan, İran'ın 31 eyaletinden birisidir. Ülkenin kuzeybatısında bulunan eyaletin batısında Türkiye ve Irak, kuzeyinde Nahçıvan, doğusunda Doğu Azerbaycan ve Zencan ile güneyinde Kürdistan eyaletleri bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Kriyojenik</span>

Kriyojeni, fizikte çok düşük sıcaklıklarda yapılan üretim ve işlemler için kullanılan terimdir.Kriyojenist ise bu düşük sıcaklıklarda bu işlemleri yapan kişiye denir. Kriyojenist Celcius ve Fahrenheit'ın yerine mutlak değerler içeren Kelvin ve rankin skalalarını baz alır. Kriyojeni terimi çoğu zaman kurgu veya popüler kültürde yanlış olarak kullanılır. Bu bilim dalı birkaç terim içerir. Örneğin kriyobiyoloji, düşük sıcaklıkların organizmalara etkisini inceleyen bir biyoloji dalıdır. Kriyoameliyat, -196 santigrat dereceye kadar düşük sıcaklıklarda yapılan kanser hücreleri yok etme ameliyatlarına denir. Kriyoni, insan ve hayvan parçalarını gelecekte tekrar canlandırabilecek olan kriyomuhafazanın gelişmekte olan tıbbi teknoloji dalıdır. Sahadaki araştırmacılar kriyobiyoloji, kriyojeni, akışbilimi'nin de içinde bulunduğu birçok bilimin sonuçlarını uygulamaya koymaya çalışıyorlar. Kriyoelektronik, düşük sıcaklıklardaki süperiletkenliği inceleyen bilim dalıdır. Kriyotronik, kriyoelektroniğin pratik uygulamasıdır. Kriyoetik, kriyoniklerin etiksel içeriklerini inceleyen daldır. Kimin vücudunu dondurup öldürücü koşullardan kurtulmak ve gelecekte tedavi edilebilip önlenebilecek şeyler için vücudunu dondurmak istediğine odaklanır.

<span class="mw-page-title-main">Antifriz</span>

Antifriz veya dondurmaz, 0 derece ve altında radyatör suyuna katılarak suyun donmasını önleyen kimyasal maddedir. Antifriz daha çok otomobil motorlarında kullanılır. Bir dialkol türü olan etilen glikol (etandiol) ve propilen glikol (propandiol) iyi birer antifrizdir. Yaygın antifrizler, sıvının kaynama noktasını arttırır ve daha yüksek soğutma suyu sıcaklığına izin verir.

<span class="mw-page-title-main">İklim</span> Belirli bir bölgedeki hava koşullarının uzun dönemler boyunca istatistikleri

İklim, bir yerde uzun bir süre boyunca gözlemlenen sıcaklık, nem, hava basıncı, rüzgâr, yağış, yağış şekli gibi meteorolojik olayların ortalamasına verilen addır. Hava durumundan farklı olarak iklim, bir yerin meteorolojik olaylarını uzun süreler içinde gözlemler. Bir yerin iklimi o yerin enlemine, yükseltisine, yer şekillerine, kalıcı kar durumuna ve denizlere olan uzaklığına bağlıdır. İklimi inceleyen bilim dalına klimatoloji adı verilir. İklim türleri, sıcaklık ve yağış rejimi gibi durumlara bakılarak sınıflandırılabilir. Ancak günümüzde en çok kullanılan sınıflandırma sistemi, aslen Wladimir Köppen tarafından geliştirilmiş olan Köppen iklim sınıflandırmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kış</span>

Kış, Dünya'nın kutup bölgeleri ile Ilıman kuşak bölgelerinde yılın en soğuk mevsimidir. Çoğunlukla tropikal kuşakta oluşmaz. Her yıl, sonbahardan sonra ve ilkbahardan önce gelir. Kış, Dünya'nın eksen eğikliği sebebiyle her bir yarım küresinin Güneş'ten uzaklaşması sayesinde oluşur. Çeşitli kültürler, farklı tarihleri kışın başlangıcı olarak tanımlar ve bazıları hava durumuna dayalı bir tanım kullanırlar. Kuzey yarımkürede kışken, Güney yarımkürede yazdır ya da tam tersidir. Çoğu bölgede, kış dondurucu soğuklar ve karla ilişkilendirilir. Kış gündönümü anı, Güneş'in Kuzey veya Güney Kutbu'na göre yüksekliğinin en negatif değerinde olduğu andır. Bu durumun görüldüğü gün, en kısa gündüzü ve en uzun gecesi olan gündür ve kış gündönümünden sonraki günlerde, geceler kısalır ve gündüzler uzar. Kutup bölgelerinin dışındaki en erken gün batımı ve en geç gün doğumu tarihleri, kış gündönümü tarihinden farklıdır ve bunlar, yıl boyunca Dünya'nın eliptik yörüngesinin neden olduğu, güneş günündeki değişiklik nedeniyle enlemlere bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Groningen</span>

Groningen, Hollanda'nın kuzeyindeki Groningen ilinde yer alan kent.

<span class="mw-page-title-main">Plazma</span> gaz haldeki maddelerin manyetik kutuplaştırmaya bağlı doğrusal noktalarda oluşan fiziksel ve kimyasal reaksiyonun kontrollü etkileşim süreci

Plazma, gaz hâldeki maddelerin manyetik kutuplaştırmaya bağlı doğrusal noktalarda oluşan fiziksel ve kimyasal tepkimenin kontrollü etkileşim sürecine verilen genel ad. Daha kolay bir tanımla; atomun elektronlardan arınmış hâlidir.

<span class="mw-page-title-main">Pampa</span>

Pampa, Güney Amerika'nın güneydoğusundaki Río de la Plata'nın ağzındaki otluk steplere verilen addır. Batıda Andlar ile, doğuda ise Atlantik ile sınırlıdır. Kuzeyde Gran Chaco'nun dikenli çalı savanalarıyla birleşir. Bu terimin kullanımı, Avustralya'nın Outback, Güney Afrika'nın High Veld ve Yeni Zelanda'nın High Country terimleriyle, farklı da olsa karşılaştırılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Manhattan</span> New York şehrinin bir bölgesi

Manhattan, Brooklyn, Queens, Bronx ve Staten Island ile birlikte New York şehrini oluşturan 5 ana bölgeden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Absisik asit</span>

Fizyologlar tohum ve tomurcuk dormansisinin bazı inhibitör bileşikler tarafından meydana getirildiğini ileri sürmüşler ve bu bileşiklerin izolasyon çalışmaları sonucunda bunlardan birisinin absisik asit olduğu tespit etmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Termokupl</span>

Isıl çift, "termoelektrik termometre" veya termokupl isimli cihazın elektrik bağlantısı yapan iki farklı elektrik iletkeni vardır. Termokupl Seebeck etkisi sonucunda sıcaklığa bağlı olarak voltaj üretir ve bu voltaj sıcaklık ölçmek için kullanılır. Termokupllar sıcaklık sensörleri olarak kullanılır.

Kutup iklimi, Dünya'nın sürekli olarak karlar ve buzlarla kaplı olan kutup bölgelerinde görülen iklim tipidir. Kuzey Kutbu çevresinde, Grönland Adası'nın iç kısımlarında ve Antarktika'da etkilidir.

<span class="mw-page-title-main">Firdevs, Güney Horasan</span>

Firdevs (Farsça:فردوس,Ferdows), İran 'ın Güney Horasan Eyaleti'nde şehir.

<i>Stenocereus gummosus</i>

Stenocereus gummosus, Seri yerlilerince meyveleri 'ekşi pitaya' diye adlandırılan Stenocereus cinsinden bir kaktüs türüdür. Anavatanı Kaliforniya'nın güneyi, Meksika'nın Kuzeyi, Baja yarımadası ve Sonora çölüdür. 1 ila 3 metre boylanabilir, beyaz çiçeklidir ancak pembe veya mora yakın çiçeklere sahip olan çeşitleride vardır. 4 cm'lik gri veya kırmızı gri çiçek saplarının üstünde açan çiçekler 8 cm çapa kadar ulaşabilir. Temmuz-Eylül arası açan çiçekleri geceleri ve her bir çiçeği sadece 1 gece için açar. Meyve vermesi için çift olarak bu türün yetişmesi gerekmekle, güveler v.s kelebek türleri ile tozlaşmayı sağlamaktadır. Çiçeklerinin ardından verdiği meyve dikenli olup,6 ila 8 cm çapındadır. Ekşi ancak ferahlatıcı bir tadı vardır. Bölgedeki yerlilerce epey tercih edilen bir meyvedir.

<span class="mw-page-title-main">Heike Kamerlingh Onnes</span> Hollandalı fizikçi

Heike Kamerlingh Onnes, Nobel ödüllü Hollandalı fizikçi. Soğutma teknikleri ve malzemelerin yaklaşık mutlak sıfıra kadar soğutulduğunda nasıl davrandığı konularında araştırmalar yapmıştır. Onu Süperiletkenlik olgusunu araştırmaya sevk eden en önemli olay 1908 yılında 0,9 K'de helyumu sıvılaştırmayı başarmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hortikültür</span>

Hortikültür, bahçecilik, bahçıvanlık ve çiçekçiliği içine alan, besin ve görünüş için veya boş zaman aktivitesi olarak bitki yetiştirme bilimi veya sanatı olarak tanımlanır. Meyve, kuruyemiş, sebze, süs bitkisi ve çiçeklerin yetiştiriciliği, işlenmesi ve satışını kapsar. Ayrıca bitki koruma, peyzaj restorasyonu, toprak yönetimi, peyzaj ve bahçe tasarımı ve ağaç yetiştiriciliğini de içerir. Tarımın aksine, bahçıvanlık ve bahçecilik (hortikültür) büyük ölçekli mahsul üretimini veya hayvancılığı içermez.

<span class="mw-page-title-main">Parlama noktası</span> uçucu bir maddenin, bir tutuşturma kaynağı verildiğinde, madde buharının tutuşacağı en düşük sıcaklıktır

Uçucu bir maddenin parlama noktası, bir tutuşturma kaynağı verildiğinde, madde buharının tutuşacağı en düşük sıcaklıktır.

<i>Cyclamen coum</i>

Cyclamen coum, çuhaçiçeğigiller familyasından çok yıllık bir bitki türüdür. 5 ila 8 cm uzunluğa erişebilen bitkinin, yuvarlağımsı kalp şeklinde yaprakları ve pembe kabuk şeklinde çiçekleri vardır. Bahçecilikte yer örtücü süs bitkisi olarak yetiştirilen Cyclamen coum, kışın ve Mart ayında çiçeklendiği için değerlidir.

<span class="mw-page-title-main">Arabis caucasica</span>

Kafkas kazteresi veya bilimsel adıyla Arabis caucasica, turpgiller familyasından çok yıllık bir bitki türüdür.