Microsoft Windows, kullanıcıya grafik arabirimler ve görsel iletilerle yaklaşarak yazılımları çalıştırmak, komut vermek gibi klavyeden yazma zorunluluğunu ortadan kaldıran, Microsoft'un geliştirdiği dünyanın en popüler işletim sistemi ailesidir. İlk Windows, 20 Kasım 1985 tarihinde satışa sunulmuştur.
İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.
Sunucu, bilişim alanında "istemci" denilen diğer program ve cihazlara çeşitli işlevler sunan bilgisayar donanımları veya yazılımlarıdır. Bu mimariye istemci-sunucu modeli denir. Sunucular, istemciler arasında veri veya kaynak paylaşımı, bir istemci için hesaplama yapma gibi çeşitli işlevleri yerine getirebilirler. Bu işlevlere genellikle "servis" veya "hizmet" denir. Tek bir sunucu çok sayıda istemciye hizmet verebilir, tek bir istemci de çok sayıda sunucudan hizmet alabilir. İstemci ve sunucu aynı cihaz üzerinde çalışabileceği gibi, istemci ağ üzerinden farklı bir cihazdaki sunucuya da bağlanabilir. Tipik sunucular arasında veritabanı sunucuları, dosya sunucuları, e-posta sunucuları, yazdırma sunucuları, web sunucuları, oyun sunucuları ve uygulama sunucuları sayılabilir.
Windows Vista, kişisel bilgisayarlar için geliştirilen Microsoft Windows işletim sistemleri ailesinin sürüm olarak altıncı üyesidir. 22 Temmuz 2005'te gerçek adı duyurulmadan önce Longhorn kod adıyla tanınıyordu. Windows Vista, 30 Ocak 2007'de dünya çapında piyasaya sürülmüştür. Microsoft Türkiye, 24 Ocak 2007 tarihindeki tanıtımıyla Vista'nın resmî lansmanını yapan ilk Microsoft şubesi olmuştur. Windows Vista eski sürümle oranla birçok yeni özellik ve değişikliğe sahiptir. Bu değişim geliştirilmiş grafiksel kullanıcı arayüzü, görsel stil, yeniden tasarlanmış arama fonksiyonları, multimedya araçları, yeniden tasarlanmış ağ iletişimi, görüntü ve yazıcı gibi çeşitli fonksiyonları kapsamaktadır.
Windows XP, Microsoft tarafından geliştirilen Windows NT işletim sistemi ailesinin önemli bir sürümüdür. Hem profesyonel kullanıcılar için geliştirilen Windows 2000'in, hem de genel kullanıcılar için geliştirilen Windows Me'nin doğrudan ardılıydı. 25 Ekim 2001'de başlayan perakende satışlarla 24 Ağustos 2001'de üretime sunuldu.
Xerox, ABD kökenli, Norwalk, Connecticut merkezli uluslararası bir teknoloji şirketi olarak faaliyet gösterir. 1906 yılında Joseph C. Wilson ve Chester Carlson tarafından kuruldu. Ürünlerinde daha çok fotokopi, tarayıcı ve yazıcılar donanım olarak ön plana çıkmakla birlikte bu ortamlarda çalışan özel yazılımlar da üretmektedir. En son ürettiği yazılım ise basılı kâğıt yüzeyinden kelime arayabilme üzerinedir. Büyük bir gelişmiş şirket olarak, sürekli olarak Fortune 500 şirketleri listesinde yer almaktadır.
Windows 7, Microsoft tarafından geliştirilen Windows NT işletim sisteminin önemli bir sürümüdür. 22 Temmuz 2009'da RTM olarak piyasaya sunuldu ve 22 Ekim 2009'da genel kullanıma sunuldu. Windows 7'den yaklaşık 3 yıl önce piyasaya sürülen Windows Vista'nın halefidir. Ev ve iş masaüstü bilgisayarları, dizüstü bilgisayarlar, tablet bilgisayarlar ve HTPC bilgisayarlar da dahil olmak üzere; kişisel bilgisayarlarda kullanılan bir işletim sistemidir. Yerini, Kasım 2012'de Windows 8 almıştır. 9 Nisan 2013'e kadar Windows 7 RTM; güvenlik güncellemeleri, yazılım güncellemeleri, sürücü güncellemeleri ve teknik destek gibi içerikler sağlıyordu. Ancak artık kullanıcıların destek ve güncellemeleri alabilmesi için Service Pack 1'i yüklemeleri gerekiyor. Windows 7'nin sunucu muadili Windows Server 2008 R2, Windows 7'yle aynı zamanda piyasaya sürüldü. Windows'un bu işletim sistemini temel alan son sürümü, 1 Temmuz 2011'de yayınlanan Windows Embedded POSReady 7'dir. 12 Ocak 2016'da Microsoft, Windows 7'de Internet Explorer 11'den eski olan tüm Internet Explorer sürümlerinin desteğini sonlandırdı. Temel desteği 13 Ocak 2015'te sona eren işletim sistemi, 5 yıl daha güvenlik güncellemeleri almaya devam etti. Genişletilmiş destek ise 14 Ocak 2020'de sona erdi. Bundan sonra işletim sistemi çoğu kullanıcı için daha fazla destek veya güvenlik güncelleştirmesi almayı bıraktı. Buna rağmen, son Windows 7 çeşidi olan Windows Embedded POSReady 7, Ekim 2021'e kadar güvenlik güncellemeleri almaya devam etti. 15 Ocak 2020'den beri, Mayıs 2019'da yayımlanan KB4499164'ten daha yeni Windows 7 sürümlerinde Windows Update'i engelleyen tüm bilgisayarlar, bir yükseltme uyarı bildirimi görüntülüyor.
Model-View-Controller (MVC), yazılım mühendisliğinde kullanılan bir "mimari desen" veya bir "tasarım deseni"dir. Kullanıcıya yüklü miktarda verinin sunulduğu karmaşık uygulamalarda veri ve gösterimin soyutlanması esasına dayanır. Böylece veriler ve kullanıcı arayüzü, birbirini etkilemeden İngilizce: controller adı verilen ara bileşenle veri gösterimi ve kullanıcı etkileşiminden veri erişimi ve iş mantığını çıkarma suretiyle çözümlenmektedir.
Xerox Alto, Grafiksel kullanıcı arayüzü (GUI) kullanan ilk bilgisayar. 1973 yılında Xerox Palo Alto Araştırma Merkezi'nde geliştirilmiştir. Ancak, bu bilgisayar ticari değildir. Yaklaşık 2000 adet üretilip Xerox ve çeşitli üniversitelerde kullanılmıştır. Xerox 1981'de Star adında 16000$'lık bir kişisel iş istasyonu ile bu projeyi piyasaya sürdü. Xerox Star ve Apple Lisa gibi erken örnekler özellikle çok yüksek fiyatlarından dolayı çok az sattılar.
Windows Güncelleştirmesi, Microsoft'un, Windows işletim sistemlerinde kullandığı internet üzerinden yapılan bir güncelleştirme biçimidir. Bu sayede işletim sistemi veya herhangi bir program Windows Update sitesinden, kullanıcıların isteği doğrultusunda inen güncelleştirme dosyaları sayesinde güncellenir. Güncelleştirmelerin çoğu güvenlik içindir ve indirilmesi tavsiye edilir. Güncelleştirmeler bilgisayar kapanırken yüklenir ve bilgisayar, güncelleştirmeler yüklendikten sonra kapatılır. Şu anda sadece Windows 10 ve Windows 11 için güncelleştirme desteği vardır. Ayrıca güncellemeler Service Pack (SP) adı verilen paketlerde toplanırlar. Windows NT 4.0 için SP1, SP2, SP3, SP4, SP5 ve SP6, Windows 2000 için SP1, SP2, SP3 ve SP4, Windows XP için SP1, SP2 ve SP3, Windows Vista için ise SP1 ve SP2, Windows 7 için ise sadece SP1 paketi bulunmaktadır.
Dosya Gezgini Microsoft Windows işletim sistemlerinde, Windows 95'ten beri çalışan bir dosya yöneticisidir. Dosya sistemlerine erişim için grafiksel bir kullanıcı arayüzünün yanı sıra görev çubuğu ve masaüstü gibi kullanıcı arayüzü öğeleri de sağlar. Uygulamanın paket ismi "explorer.exe" olarak belirlenmiştir.
Windows 8, Microsoft tarafından üretilen ve Windows NT işletim sistemleri ailesinin bir parçası olarak yayımlanan bir işletim sistemidir. Ürün 1 Ağustos 2012'de üretime ve genellikle aynı yılın 26 Ekim'inde perakende satışa sunuldu. Windows 8, Kasım 2012'de Windows 7'nin yerini aldı.
Windows 9x, MS-DOS çekirdeği üzerinde yükselen Windows işletim sistemi grubudur. Microsoft, Windows 9x ile büyük bir başarı yakalamıştır. Windows 9x'in sürümleri şunlardır: Windows 95, Windows 98, Windows Millennium Edition'dur.
Windows 10, Microsoft tarafından geliştirilen, Windows NT ailesinden bir işletim sistemidir. Windows 8.1'in devamı olarak 15 Temmuz 2015'te üretime sunuldu ve genel olarak 29 Temmuz 2015'te piyasaya sürüldü. Windows 10, MSDN ve Technet aracılığıyla indirilebildi ve Windows 8.1 ve Windows 7 kullanıcıları için ücretsiz yükseltme teklifi olarak sunuldu. Windows 10, Windows Insider'lar tarafından kullanılabilen Windows 10 test yapılarına ek olarak, kullanıcılara hiçbir ek ücret ödemeden mevcut olan yeni kararlı yapıları sürekli olarak alır. Kurumsal ortamlardaki aygıtlar bu güncelleştirmeleri daha yavaş alabilir veya on yıllık uzatılmış destek ömrü boyunca yalnızca güvenlik düzeltme ekleri gibi kritik güncelleştirmeleri alan LTSC sürümleri kullanabilir.
System 2, System 3, System 4 ve System 5 işletim sistemleri de bu maddeye dahildir.
Charles Patrick "Chuck" Thacker, Amerikalı öncü bilgisayar tasarımcısı.
Bilgisayarda pencere, bir grafiksel kontrol bileşenidir. Programa ait grafiksel kullanıcı arayüzünü içeren ve bir pencere dekorasyonuyla çerçevelenen görsel bir alandan oluşur. Genellikle diğer pencereler ile üst üste gelebilen, dikdörtgen şekline sahiptir. Çıktıyı göstermek için bir veya daha fazla işleme giriş izni verebilir.
Bağlam menüsü ya da pop-up menü, grafiksel kullanıcı arayüzünde bulunan, fare ile sağ tıklama işlemiyle kullanıcı etkileşimi üzerine ortaya çıkan bir menü. Bağlam menüleri, menünün ait olduğu işletim sisteminin veya uygulamanın geçerli durumunda veya bağlamında kullanılabilecek sınırlı sayıda seçenekleri sunar. Genellikle mevcut seçenekler, seçilen nesneyle alakalı eylemlerden oluşur. Bağlam menüsü bir grafiksel kontrol bileşenidir.
Uzak Masaüstü Hizmetleri (RDS) ya da Terminal Hizmetleri Windows Server 2008 ve önceki sürümlerinde, kullanıcının bir uzak bilgisayar veya sanal makinenin bir bilgisayar ağı bağlantısı üzerinden kontrolünü ele geçirmesine olanak sağlayan Microsoft Windows bileşenlerinden biridir. Uzak masaüstü yazılımıdır. RDS, Microsoft'un Windows istemci yazılımı ve RDS çalıştıran bilgisayarın tüm masaüstünün Uzak Masaüstü Protokolü'nü (RDP) destekleyen bir uzak sanal makinesine erişebildiği ince istemci uygulamasıdır. RDS ile, yalnızca yazılım kullanıcı arayüzleri istemci sistemine aktarılır. İstemci sistemindeki tüm girdiler, yazılımın gerçekleştirildiği sunucuya iletilir. Bu, Microsoft App-V gibi, bilgisayar programlarının istemciye istek üzerine aktarıldığı ve istemci makinede yürütüldüğü uygulama akış sistemlerinden farklıdır.
Adele Goldberg, Amerikalı bilgisayar bilimcisi. 1970'lerde Xerox Palo Alto Araştırma Merkezi'nde geliştirdiği Smalltalk-80 programlama dili ve nesne yönelimli programlamaya yaptığı katkılarla tanınmıştır.
