İçeriğe atla

Slovenya vatandaşlık yasası

Slovenya Vatandaşlık Yasası
Slovenya Parlamentosu
Tam ad
  • Hırvat vatandaşlığına ilişkin kanun
Gündeme alanSlovenya Parlamentosu
İmzalayanSlovenya hükûmeti
Durum: Yürürlükte

Slovenya vatandaşlık yasası, öncelikle jus sanguinis ilkelerine dayanmaktadır. Çünkü Sloven bir ebeveynden gelme, Sloven vatandaşlığının kazanılması için birincil temeldir. Ancak Slovenya'da yabancı ebeveynlerden doğan çocuklar doğumla Sloven vatandaşlığı kazanmasalar da Sloven ebeveynlerin çocuğunun vatandaşlık kazanıp kazanmayacağını belirlemek için doğum yeri önemlidir.

Slovenya, 25 Haziran 1991'de Yugoslavya'dan bağımsızlığını ilan etti ve bazı eski Yugoslav vatandaşlarının Slovenya vatandaşlığı kazanması için geçiş hükümleri getirildi.

Slovenya'da çifte vatandaşlığa izin verilmektedir. Bu izin vatandaşlığa kabul yoluyla Sloven vatandaşlığı edinenleri kapsamaz ve bu kişilerin önceki vatandaşlıklarından feragat etmesi istenir.

Bağımsızlığa ilişkin geçiş hükümleri - 25 Haziran 1991

1991'deki bağımsızlıktan önce, Slovenler Yugoslavya vatandaşıydı. Bununla birlikte, Yugoslavya içinde bir dahili "Slovenya Cumhuriyeti vatandaşlığı" vardı ve bağımsızlıkta bu dahili "Slovenya vatandaşlığına" sahip herhangi bir Yugoslav vatandaşı otomatik olarak bir Sloven vatandaşı oldu.

Diğer bazı eski Yugoslav vatandaşlarının geçiş hükümleri kapsamında Sloven vatandaşlığı almalarına izin verildi:

  • 23 Aralık 1990 tarihinde Slovenya'da ikamet eden ve Slovenya Vatandaşlık Yasasının yürürlüğe girmesine kadar Slovenya'da ikamet eden başka bir cumhuriyetle bağlantılı bir Yugoslav vatandaşı. Kişinin 18 yaşından küçük çocukları ile birlikte Sloven vatandaşlığı almasına izin verilir.
  • 18 ila 23 yaşları arasında, Slovenya'da doğmuş, ebeveynleri başlangıçta Yugoslavya'da iç Sloven vatandaşlığına sahip olan ancak başka bir Yugoslav cumhuriyetinin vatandaşlığına geçen bir kişi.

Doğum ve evlat edinme yoluyla vatandaşlık

Ebeveynlerden biri Slovenya vatandaşı ise, Slovenya'da doğan bir çocuk Sloven vatandaşıdır.

Çocuğun Slovenya dışında bir yerde doğmuşsa aşağıdaki durumlarda çocuk otomatik olarak Sloven vatandaşı olacaktır:

  • her iki ebeveyn de Sloven vatandaşıdır ise veya
  • ebeveynlerden biri Sloven ve diğeri vatansız ise veya
  • çocuğun başka bir vatandaşlığı yok ise

Slovenya dışında doğan ve otomatik olarak Sloven olmayan Sloven bir ebeveyni olan kişi, aşağıdaki yollarla Sloven vatandaşlığı alabilir:

  • 36 yaşından önce herhangi bir zamanda Sloven vatandaşlığı için başvurusu yaparsa veya
  • 18 yaşından önce Slovenya'da süresiz ikamet izni alırsa

Sloven vatandaşları tarafından evlat edinilen çocuklara Sloven vatandaşlığı verilebilir.

Vatandaşlığa kabul yoluyla vatandaşlık

Bir kişi, aşağıdaki koşulları yerine getirdikten sonra vatandaşlığa kabul yoluyla Sloven vatandaşlığı alabilir:

  • başvurudan önce, sürekli ikamet izniyle 5 yıl olmak üzere, toplam 10 yıl Slovenya'da ikamet etmişse
  • yabancı vatandaşlıktan vazgeçmişse (veya otomatik olarak kaybedileceğini kanıtlarsa)
  • yeteri düzeyde Slovence biliyorsa
  • iyi karakterliyse
  • 18 yaşını doldurmuşsa
  • devlet yardımlarına bağımlı olmayacak şekilde Slovenya'da hayatını idame ettirebiliyorsa

Vatandaşlığa kabul şartlarında istisnalar

  • Geçmişte Slovenya'dan göç edenler (ve doğrudan soydan dördüncü nesle kadar Sloven soyundan gelenler), Slovenya'da bir yıl ikamet ettikten sonra vatandaşlığa kabul edilebilir.[1] Bu istisna kapsamında yabancı vatandaşlıktan feragat gerekli değildir.
  • Bir Sloven vatandaşıyla en az üç yıldır evli olan bir kişi, Slovenya'da bir yıl ikamet ettikten sonra vatandaşlığa kabul edilebilir.
  • Yabancı vatandaşlıktan çıkma şartı özel başvuru üzerine kaldırılabilir.
  • Slovenya'nın ulusal çıkarlarına dayalı olarak vatandaşlığa kabul şartlarından genel bir feragat yapılabilir.
  • İkinci nesle kadar doğrudan soydan gelen "Sloven kökenli" bir kişi veya eski bir Sloven vatandaşı, herhangi bir ikamet şartı olmaksızın vatandaşlığa alınabilir. Slovenya vatandaşlığı başvurusu yurtdışından bir Slovenya diplomatik misyonuna yapılabilir. Bu durumda, başvuranın Slovenya Cumhuriyeti ile aktif bağlarını, yani birkaç yıl boyunca Sloven derneklerine, Slovence eğitim veren okullara, gurbetçi veya ulusal azınlık kuruluşlarına aktif katılımını kanıtlaması gerekmektedir. Slovenya Cumhuriyeti ile aktif bağlarının varlığını somut olarak değerlendirmeye yetkili merci olan Slovenya Cumhuriyeti Yurtdışındaki Slovenler için Hükûmet Dairesi, başvuranın Sloven asıllı olduğunu ispat ettiği durumlarda olumlu görüş vermektedir.[1]

18 yaşının altındaki Sloven çocuklar, eğer Slovenya'da ikamet ediyorlarsa, normalde ebeveynleriyle birlikte vatandaşlığa alınabilirler. 14 yaş ve üzerindekiler normal şartlarda kendi rızaları ile vatandaşlık alabilmektedirler.

Vatandaşlıktan çıkarılma

Vatandaşlıktan istemsiz olarak çıkarılma

İstemsiz olarak vatandaşlıktan çıkarılma, Yugoslavya çöktüğünde bazı hayati kayıtların kişilerden temizlendiği bir 'kimlik silme' döneminde Slovenya'da meydana geldi.[2] Sloven vatandaşlığından istemsiz olarak yoksun bırakılma ancak Sloven vatandaşı, ikinci bir vatandaşlığa sahip olduğunda veya kişi "Slovenya Cumhuriyeti'nin uluslararası ve diğer çıkarlarına aykırı faaliyetlere" karıştığında gerçekleşebilir. Bunlar genel olarak şu şekilde tanımlanır:

  • kişi, Slovenya Cumhuriyeti anayasal düzenini ortadan kaldırmaya yönelik faaliyetlerde bulunan herhangi bir örgütün üyesi ise veya
  • kişi yabancı bir istihbarat servisinin üyesi ise ve bu itibarla Slovenya Cumhuriyeti'nin çıkarlarını tehlikeye atıyorsa veya yabancı bir devletin herhangi bir devlet kurumu veya teşkilatı altında hizmet vererek bu çıkarlara zarar veriyorsa,
  • kişi re'sen kovuşturulan suçların ve kamu düzenine karşı işlenen suçların faili ise,
  • kişi, anayasa ve kanunla öngörülen Slovenya Cumhuriyeti vatandaşlığı görevlerini yerine getirmeyi reddederse

Gönüllü olarak vatandaşlıktan çıkma

Başka bir vatandaşlığa sahip olan Sloven vatandaşları, Slovenya dışında ikamet etmeleri halinde normal şartlarda Sloven vatandaşlığından vazgeçebilirler.

Çifte vatandaşlık

Çifte vatandaşlık sınırlıdır ancak Slovenya'da yasak değildir. Vatandaşlığa kabul yoluyla Sloven olan kişilerin, Sloven vatandaşlığını kazanmaları üzerine eski vatandaşlıklarından vazgeçmeleri gerekebilir. Birden çok vatandaşlığa sahip olan doğuştan Slovenler, belirli durumlarda yasal olarak vatandaşlıklarından mahrum bırakılabilecekleri koşullara tabi olabilirler.

Avrupa Birliği vatandaşlığı

Slovenya Avrupa Birliği'nin bir parçasını oluşturduğundan, Sloven vatandaşları da Avrupa Birliği hukuku uyarınca Avrupa Birliği vatandaşlarıdır ve bu nedenle serbest dolaşım haklarından yararlanır ve Avrupa Parlamentosu seçimlerinde oy kullanma hakkına sahiptir.[3] Sloven büyükelçiliğinin bulunmadığı AB üyesi olmayan bir ülkedeyken Sloven vatandaşları, o ülkede bulunan diğer herhangi bir AB ülkesinin büyükelçiliğinden konsolosluk koruması alma hakkına sahiptir.[4] Slovenya vatandaşları, AB Antlaşması'nın 21. maddesinde tanınan serbest dolaşım ve ikamet hakkı sonucunda AB içindeki herhangi bir ülkede yaşayabilir ve çalışabilir.[5]

Slovenya vatandaşlarının seyahat özgürlüğü

Sloven vatandaşların tabi olduğu vize uygulamaları

Sloven vatandaşları için vize gereklilikleri, diğer devletlerin yetkilileri tarafından Slovenya vatandaşlarına getirilen idari giriş kısıtlamalarıdır. 2019'da Sloven vatandaşları 180 ülke ve bölgeye vizesiz veya varışta vize erişimine sahipti ve Henley vize kısıtlamaları indeksine göre Sloven pasaportu dünyada seyahat özgürlüğü açısından 11. sırada yer aldı.

2017 yılında Slovenya vatandaşlığı, Milliyet Kalitesi İndeksi'nde (QNI) on yedinci sırada yer aldı. Bu indeks, pasaport gücü de dahil olmak üzere birtakım dış faktörlere odaklanan Vize Kısıtlamaları Endeksi'nden farklıdır. QNI, seyahat özgürlüğüne ek olarak barış ve istikrar, ekonomik güç ve insani gelişme gibi iç faktörleri de dikkate almaktadır.[6]

Kaynakça

  1. ^ a b "Citizenship". Portal GOV.SI (İngilizce). 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023. 
  2. ^ Hervey, Ginger (28 Mart 2017). "Justice evades Slovenia's 'erased' citizens". POLITICO. 29 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023. 
  3. ^ "Croatia". European Union. 5 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023. 
  4. ^ Article 20(2)(c) of the Treaty on the Functioning of the European Union.
  5. ^ "Treaty on the Function of the European Union (consolidated version)" (PDF). Eur-lex.europa.eu. 29 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023. 
  6. ^ "The 41 nationalities with the best quality of life". www.businessinsider.de. 6 Şubat 2016. 9 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Slovenya</span> Orta Avrupada yer alan bir ülke

Slovenya ya da resmî adıyla Slovenya Cumhuriyeti, Orta Avrupa'nın güneyinde yer alan bir ülkedir. Batısında İtalya, güneybatısında Adriyatik Denizi, güney ve doğusunda Hırvatistan, kuzeydoğusunda Macaristan ve kuzeyinde Avusturya bulunur. Slovenya çoğunlukla dağlık ve ormanlıktır, 20.271 kilometre kare alanı kaplar ve yaklaşık 2,1 milyon nüfusa sahiptir. Slovenler ülke nüfusunun %80'inden fazlasını oluşturmaktadır. Güney Slav dillerinden olan Slovence resmi dildir. Slovenya'nın başkenti ve en büyük şehri olan Ljubljana, coğrafi olarak ülkenin merkezine yakın bir konumdadır.

Türkiye'de Mavi Kart, doğumla Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olup ancak çıkma izni alarak Türk vatandaşlığından ayrılan kişilere ve üçüncü dereceye kadar olan altsoylarına verilen resmi bir kimlik belgesidir. Kimlik gösterilmesi gereken durumlarda nüfus cüzdanı yerine geçer. Mavi Kart sahibi kişiler bazı istisnalar dışında Türk vatandaşlarına tanınan bütün haklardan yararlanabilirler. Mavi Kart sahipleri resmiyette yabancı olarak işlem görmez.

<span class="mw-page-title-main">Alman pasaportu</span> Almanya vatandaşlarına uluslararası seyahatler için verilen resmî belge

Alman Pasaportu, Almanya vatandaşlarına uluslararası seyahatler için verilen resmî belgedir. Bir Alman pasaportu, Alman kimlik kartının yanında, Alman yetkilileri tarafından da rutin olarak Alman vatandaşlarının kimliğinin kanıtı olarak kabul edeceği diğer tek resmi olarak tanınan bir belgedir. Pasaport, kimlik ve Alman uyruklu karinesinin delili olarak hizmetinin yanında, yurt dışında Alman konsolosluk görevlileri yapacakları yardımların güvence sürecini kolaylaştırır. Pasaport Almanya için benzersiz bir sert kapaklı da olsa, standart düzeni ile diğer AB pasaportları ile bordo tasarımı paylaşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hırvat pasaportu</span>

Hırvat pasaportu Hırvatistan vatandaşlarına uluslararası seyahat edebilmeleri amacıyla verilmektedir. Pasaport, Hırvat vatandaşlığının ve kimliğinin kanıtı olarak kabul edilir. Pasaport işlemleriyle ülke içerisinde İçişleri Bakanlığı, ülke dışında Hırvat büyükelçilikleri ve konsoloslukları ilgilenir. Hırvat pasaportları beş veya on yıl süreyle geçerli olup, uzatılamazlar. Süresi biten pasaportun yerine yeni bir pasaport alınmalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya pasaportu</span>

Makedon pasaportu veya Kuzey Makedonya pasaportu uluslararası seyahat amacıyla Kuzey Makedonya vatandaşlarına verilir. Dağıtım sorumluluğu İçişleri Bakanlığı'na aittir. Pasaportun geçerliliği 10 yaşından küçük kişiler için 5 yıldır. Çocukların yaşları 4 ise ve pasaportunun geçerliliği iki yıl ile sınırlıdır. Makedon pasaportu Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) tavsiye ettiği standartlar ile uyumludur. Son Makedon pasaportu bir biyometrik pasaportdur. Makedonca'nın yanı sıra tercihe göre Arnavutça, Türkçe ve Boşnakça gibi resmi tanınan azınlık dilleri de pasaportta yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan pasaportu</span>

Sırp pasaportu her yaşta Sırp vatandaşlarına Sırbistan tarafından yayınlanan uluslararası seyahat belgesidir.

<span class="mw-page-title-main">Moldova pasaportu</span>

Moldova pasaportu Uluslararası seyahat amacıyla Moldova vatandaşlarına verilen belgedir. Pasaport Devlet Kuruluş ve Bilgi Kaynakları Merkezi "Registru" tarafından ve yurt dışında Moldova dış temsilcilikleri tarafından verilir. Pasaportun geçerlilik süresi 7 yıldır. 7 yaş altındaki çocuklar için pasaport geçerlilik 4 yıldır. 1 Ocak 2006'dan beri Moldova vatandaşları aynı anda iki pasaport alma olasılığı için yerel pasaport dairesine ibraz edilmiş yazılı bir talep yapmalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çek pasaportu</span>

Çek pasaportu herhangi bir yaşta olan Çek vatandaşlarına ve Çekya tarafından verilen uluslararası seyahat belgesidir. Çek Ulusal kimlik kartı ile birlikte pasaport Avrupa Birliği ve Avrupa Serbest Ticaret Birliği ülkelerinin herhangi birine seyahat ve ikamet hakları sağlar. Pasaportun veri sayfası, Çekçe, İngilizce ve Fransızca basılmış, kalan sayfaları tüm resmi AB dilleri ile Rusçadır.

Lüksemburg pasaportu Uluslararası seyahat için Lüksemburg vatandaşlarına verilir. Avrupa Birliği içinde seyahat için Lüksemburg vatandaşlarının kimlik kartıda yeterlidir. 31 Temmuz 2006 itibaren, Lüksemburg biyometrik pasaporta geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Vatikan pasaportu</span>

Vatikan pasaportu Uluslararası seyahat için Vatikan vatandaşlarına verilir. Vatikan tarafından verilen pasaportlar sadece diplomatik pasaport ve hizmet pasaportudur. Vatikan Pasaportu bizzat Papa tarafından verilir. Bu pasaport geçicidir. Vatikan istediği zaman tek taraflı olarak iptal edebilir. Vatikan pasaportunu almak için kişinin Katolik Kilisesi'ne kayıtlı dindar bir Katolik olması gerekmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Slovenya Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Slovenya Sosyalist Cumhuriyeti Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’ni oluşturmuş olan anayasal-federal cumhuriyettir.

<span class="mw-page-title-main">İrlanda'nın vize politikası</span> İrlandaya giriş için gerekli izinlere ilişkin vize rejimi

Vizeden muaf ülkelerden birinden gelinmediği sürece İrlanda ziyaretçileri, İrlanda'nın diplomatik temsciliklerinden vize almaları gerekmektedir.

Portekiz vatandaşlık yasası; Portekizli bir ebeveynden doğma, Portekiz'de oturma izniyle vatandaşlığa kabul veya Portekiz vatandaşıyla evlilik yoluyla edinilen, Portekiz vatandaşlığına erişimi düzenleyen yasal kurallar dizisidir.

Kıbrıs Milliyet Yasaları 1967 yılına dayanıyor. Esas olarak jus sanguinise dayanır.

Malta vatandaşlık kanunu, 1 Ağustos 1989'dan önce Jus soli ilkesini temel alıyor olduysa da, esasen Jus sanguinis ilkelerine dayanır.

Yunanistan milliyet yasası jus sanguinis ilkesine dayanmaktadır. Yunan vatandaşlığı, kan bağıyla veya vatandaşlık yoluyla edinilebilir. Yunan yasaları çifte vatandaşlığa izin vermektedir. Bir Yunan vatandaşı aynı zamanda Avrupa Birliği vatandaşıdır ve bu nedenle diğer AB vatandaşları ile aynı haklara sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Çok vatandaşlık</span> aynı kişi tarafından birden fazla ülkenin eşzamanlı vatandaşlığa sahip olunma durumu

Çok vatandaşlık, çift vatandaşlık, çoklu vatandaşlık veya çifte vatandaşlık, bir kişinin eşzamanlı olarak bu ülkelerin yasalarına göre birden fazla ülkenin vatandaşı olarak kabul edildiği vatandaşlık statüsüdür. Kavramsal olarak vatandaşlık, ülkenin iç siyasi yaşamına odaklanır ve milliyet, uluslararası bir meseledir. Bir kişinin milliyetini veya vatandaşlık statüsünü belirleyen uluslararası bir sözleşme yoktur. Bu kavram, yalnızca birbiriyle farklılık gösterebilen ve çatışabilen ulusal yasalar tarafından tanımlanmıştır. Çok vatandaşlık, farklı ülkelerin vatandaşlık için farklı ve mutlaka birbirini dışlamayan kriterler kullanmasıyla ortaya çıkar. Halk dilinde, insanlar birden fazla vatandaşlığa sahip olabilirler, ancak teknik olarak her ulus, belirli bir kişinin kendi vatandaşı olarak kabul edildiğini iddia eder.

<span class="mw-page-title-main">Suriye vatandaşlık yasası</span> Suriye vatandaşlığının tarihi ve düzenlemeleri

Suriye vatandaşlık yasası, Suriye vatandaşlığının kazanılması, iletilmesi ve kaybedilmesine ilişkin yasadır. Suriye vatandaşlığı, Suriye Arap Cumhuriyeti vatandaşı olma durumudur ve doğum veya vatandaşlığa kabul yoluyla elde edilebilir. Suriye Vatandaşlık Yasası 1969 yılında 276 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile çıkarılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan vatandaşlık yasası</span>

Hırvatistan vatandaşlık yasası 26 Haziran 1991'de kabul edilmiş, 8 Mayıs 1992, 28 Ekim 2011 ve 1 Ocak 2020'de değişikliklere uğramış ve 1993'te Anayasa Mahkemesi tarafından yorumlanmıştır. Bu yasa Hırvatistan Anayasasına dayanmaktadır. Esas olarak jus sanguinis ilkesine dayanır.

Arjantin vatandaşlık kanunu, kişinin Arjantin vatandaşlığını nasıl edindiğini veya almaya uygun olduğunu düzenler. Uluslararası hukukta kullanıldığı şekliyle vatandaşlık, bir kişinin ulusal kimlik ve bir ulusa resmi üyelik elde etmesini sağlayan yasal yöntemleri tanımlar. Vatandaşlık, üyelik kazanıldıktan sonra bir ulus ile bir vatandaş arasındaki ilişkiyi ifade eder. Arjantin, doğuştan vatandaşlığın kazanılması için Jus soli ve Jus sanguinis'i kabul eden ikili bir sistemi tanıyor ve yabancı kişilerin vatandaşlığa geçmesine izin veriyor.