İçeriğe atla

Slovenya coğrafyası

Slovenya, orta ve Güneydoğu Avrupa'nın kesişme noktasında, Alpler'e dokunan ve Adriyatik Denizi'ni çevreleyen bir konumda yer almaktadır. Jülyen Alpleri, Kamnik-Savinja Alpleri ve Karavank silsilesinin yanı sıra Pohorje masifi de dahil olmak üzere Alpler, Avusturya ile olan uzun sınırı boyunca Kuzey Slovenya coğrafyasını oluşturmaktadır. Slovenya'nın Adriyatik kıyı şeridi, İtalya'dan Hırvatistan'a yaklaşık 47 km (29 mil) boyunca uzanır. Sava nehrinin güne kısmı Balkan yarımadasına aittir.

Slovenya haritası

Karst terimi, Güneybatı Slovenya'da yeraltı nehirlerinden ve mağaralardan oluşan, bir kireç taşı bölgesi olan Karst Platosu'ndan gelmektedir.[1]

Doğu ve kuzeydoğudaki Pannonia Havzası'nda, Hırvatistan ve Macaristan sınırlarına doğru yer şekli esasen düzdür. Bununla birlikte, Slovenya arazisinin çoğu dağlıktır ve yüzeyin yaklaşık %90'ı deniz seviyesinden 200 metre daha yüksektir.

Konum

Slovenya, Güneydoğu ve Orta Avrupa'nın birleştiği, Doğu Alplerin Avusturya ile Hırvatistan arasında, Adriyatik Denizi ile buluştuğu yerde konumlanmıştır.

15. doğu meridyeni ülkenin doğu-batı yönünde neredeyse tam ortasından geçer.[2]

Coğrafi koordinatlar

Bled Gölü'nün yukarıdan bir görüntüsü

Slovenya'nın en uç noktalarının koordinatları:

Kuzeyden güneye maksimum mesafe 1°28' veya 163 km (101 mi)'dir. Doğudan batıya maksimum mesafe 3°13' veya 248 km (154 mi)'dir.

Slovenya'nın coğrafi merkezi (GEOSS) 46°07′11.8″K 14°48′55.2″D / 46.119944°K 14.815333°D / 46.119944; 14.815333 koordinatında konumlanmıştır.

Yüzölçümü

Triglav Dağı
  • Toplam: 20.273 km2
  • Kara: 20.151 km2
  • Su: 122 km2

Sınırlar

Slovenya kıyı şeridinin tamamı Trieste Körfezi'nde yer almaktadır. Kıyı şeridindeki kasabalar şunlardır:

Bölgeler

Tarihî bölgeler

Slovenya'nın tarihî bölgeleri
1 Primorska;
Kranjska: 2a
Gorenjska
2b Notranjska, 2c Dolenjska
3 Koroška; 4 Štajerska; 5 Prekmurje

Eski Slovenya'nın dört Habsburg kraliyet topraklarına (Kranjska, Karintiya, Štajerska ve Primorska) ve bunların da alt idari birimlere bölünmesi sonucu ortaya çıkan geleneksel Sloven bölgeleri şunlardır:

  • Gorenjska
  • Štajerska
  • Prekmurje
  • Koroška
  • Notranjska
  • Dolenjska
  • Goriška
  • Sloven İstiryası

Goriška ve Sloven İstiryası genellikle Primorska olarak birlikte kabul edilir. Aşağı Kranjska'nın bir parçası olan Bela krajina, Yukarı ve Aşağı Kranjska ile Štajerska'nın bir parçası olan Orta Sava Vadisi (Zasavje) gibi ayrı bir bölge olarak kabul edilir. Slovenya deniz kıyısında doğal bir ada bulunmasa da yakın zamanda yapay bir ada oluşturulması planlanıyor.

İklim

Slovenya Köppen iklim sınıflandırması haritası

Slovenya'nın çoğunda okyanusal iklim (Cfb) görülürken kıyıya yakın bölgelerde nemli subtropikal iklim (Cfa) hakimdir. Kuzeydeki plato ve dağlarda karasal iklim (Dfb) görülürken en yüksek dağ zirvelerinde ve orman üst sınırında subpolar (Dfc) ve tundra (ET) iklimi görülür. Kıyıdan uzakta yağış fazladır ve yağış miktarı özellikle ilkbaharda daha da artmaktadır. Slovenya Alpleri'nde kış aylarında sık sık kar yağışı görülür.[3]

Arazi

Adriyatik Denizi'ndeki kısa kıyı şeridinde, çok sayıda nehir akan dağ vadiler bulunmaktadır. Slovenya'daki tek doğal ada ülkenin kuzeybatısındaki Bled Gölü'nde yer alan Bled Adası'dır. Bled Gölü ve Bled Adası, Slovenya'nın en popüler turistik yerlerindendir.[4] Ülkenin en alçak noktası 0 metre ile Adriyatik Denizi'ndeki Koper gel-git ölçüm istasyonunda yer alırken[5] en yüksek noktası 2.864 m (9.396 ft) ile Triglav dağında yer almaktadır.

Doğal kaynaklar

Linyit kömürü, kurşun, çinko, inşaat taşı, hidroelektrik ve ormanlar ülkenin başlıca doğal kaynaklarıdır.

Arazi kullanımı

  • Ekilebilir arazi: %8,53
  • Kalıcı mahsuller: %1,43
  • Diğer: %90,04 (2005)
  • Sulanan arazi: 100 km2 (2003)
  • Doğal afetler: hafif seller ve depremler

Çevresel sorunlar

Güncel sorunlar

Sava Nehri evsel ve endüstriyel atıkların artması sonucu kirlenirken kıyı suları ise ağır metaller ve toksik kimyasallarla kirlenmektedir. Hava kirliliği ve bunun sonucu ortaya çıkan asit yağmurlarından Koper yakınlarındaki ormanlık alan olumsuz yönde etkilenmektedir.

Ayrıca bakınız

  • Slovenya'daki dağlar listesi
  • Sloven Rivierası (Slovenska obala)

Kaynakça

  1. ^ "Karst". etymonline.com. 10 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2021. 
  2. ^ Jenko, Marjan (2005). "O pomenu meridiana 15° vzhodno od Greenwicha" [Greenwich Meridyeni'nin Doğusundaki 15. Derecenin Önemi Hakkında] (PDF). Geodetski vestnik (Slovence). 49 (4). ss. 637-638. 14 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Nisan 2021. 
  3. ^ "Slovenia Natural Environment". Geckogo.com. 5 March 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 April 2021. 
  4. ^ "Slovenia to re-direct tourism at country's most popular tourist site". 22 Aralık 2017. 8 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2021. 
  5. ^ "S pomočjo mareografske postaje v Kopru do novega geodetskega izhodišča za Slovenijo" (Slovence). Slovenya Çevre Ajansı. 23 Kasım 2016. 29 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Slovenya</span> Orta Avrupada yer alan bir ülke

Slovenya ya da resmî adıyla Slovenya Cumhuriyeti, Orta Avrupa'nın güneyinde yer alan bir ülkedir. Batısında İtalya, güneybatısında Adriyatik Denizi, güney ve doğusunda Hırvatistan, kuzeydoğusunda Macaristan ve kuzeyinde Avusturya bulunur. Slovenya çoğunlukla dağlık ve ormanlıktır, 20.271 kilometre kare alanı kaplar ve yaklaşık 2,1 milyon nüfusa sahiptir. Slovenler ülke nüfusunun %80'inden fazlasını oluşturmaktadır. Güney Slav dillerinden olan Slovence resmi dildir. Slovenya'nın başkenti ve en büyük şehri olan Ljubljana, coğrafi olarak ülkenin merkezine yakın bir konumdadır.

<span class="mw-page-title-main">Karadeniz Bölgesi</span> Türkiyenin Karadeniz kıyısındaki coğrafi bölgesi

Karadeniz Bölgesi, ismini Karadeniz'den alan, Sakarya Ovası'nın doğusundan Gürcistan sınırına kadar uzanan Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Gürcistan, Doğu Anadolu Bölgesi, İç Anadolu Bölgesi, Marmara Bölgesi ve adını aldığı deniz ile komşudur. Türkiye'deki bölgeler arasında büyüklük bakımından üçüncü sırada yer almaktadır, ayrıca doğu batı genişliği ve yerel saat farkı en fazla olan bölgedir. Karadeniz Bölgesi'nin en büyük ve gelişmiş şehirleri sırasıyla 1.371.274 nüfusuyla Samsun, ardından Trabzon ve Ordu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Alpler</span> Orta Avrupada yer alan bir sıradağ

Alpler, Orta Avrupa'da yer alan büyük dağ silsilesi. İsviçre, Kuzey İtalya ve Fransa'nın pek çok bölümünde görülür. Avusturya'nın hemen hemen hepsini kaplar ve Almanya'nın güneyinde önemli yer tutar. Coğrafi olarak 44°-48° kuzey enlemleri ve 5°-18° doğu boylamları arasında bulunur. Ekvator'dan ve Kuzey kutbundan hemen hemen aynı uzaklığa sahiptir. 207.000 km² bir alanı kaplar.

<span class="mw-page-title-main">Adriyatik Denizi</span> deniz

Adriyatik Denizi, Akdeniz'in bir parçası olan ve İtalya Yarımadası ile Balkan Yarımadası arasında kalan uzun bir körfezdir. Adriyatik, Akdeniz'in en kuzeydeki koludur ve Otranto Boğazı'ndan kuzeybatıya ve Po Ovası'na kadar uzanır. İtalya, Arnavutluk, Hırvatistan, Bosna-Hersek, Slovenya ve Karadağ'ın denize kıyısı bulunmaktadır. Adriyatik, çoğu doğu kıyısının Hırvat kesiminde yer alan 1.300'den fazla adaya sahiptir. Kuzeyi en sığ, güneyi en derin olmak üzere üç havzaya ayrılmıştır ve maksimum 1.233 metre (4.045 ft) derinliğindedir. Bir su altı sırtı olan Otranto Sill, Adriyatik ve İyonya Denizleri arasındaki sınırda yer almaktadır. Hakim akıntılar Otranto Boğazı'ndan saat yönünün tersine doğu kıyısı boyunca ve batı kıyısı (İtalya) boyunca tekrar boğaza akar. Adriyatik'teki gelgit hareketleri azdır, ancak zaman zaman daha büyük genliklerin meydana geldiği bilinmektedir. Adriyatik'in tuzluluk oranı Akdeniz'dekinden daha düşüktür çünkü Adriyatik, Akdeniz'e akan tatlı suyun üçte birini bir seyreltme havzası görevi görerek toplar. Yüzey suyu sıcaklıkları genellikle yazın 30 °C (86 °F) ile kışın 12 °C (54 °F) arasında değişir ve Adriyatik Havzası'nın iklimini önemli ölçüde yumuşatır.

<span class="mw-page-title-main">Sava</span> Avrupada çay

Sava Nehri, Avrupa'da bir akarsudur. Tuna Nehri'nin sağ kollarından biridir. Sırbistan'ın başkenti Belgrad'da Tuna Nehri ile buluşur. Uzunluğu yaklaşık 990 kilometre olup havzası 95.719 km²'dir. Akarken, Slovenya, Hırvatistan, Bosna-Hersek ve Sırbistan olmak üzere toplam dört ülkenin sınırlarından geçer.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti</span> 1945-1992 yıllarında Balkanlarda bulunan sosyalist federal cumhuriyet

Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti, Balkanlar'da II. Dünya Savaşı'ndan sonra kurulan ve 1992 yılına kadar hüküm süren sosyalist federal cumhuriyet. Devletin bulunduğu alanda bugün Bosna-Hersek, Sırbistan, Hırvatistan, Kuzey Makedonya, Karadağ, Slovenya ve Kosova bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa coğrafyası</span> Avrupanın fiziksel kara kütlesinin tanımı

Avrupa geleneksel olarak Dünya'daki 7 kıtadan biri olarak düşünülmektedir. Oysa Avrupa ve Asya coğrafi açıdan birbirleriyle bağlantılı kıtalardır ve bazen Avrasya adı altında anılırlar. Avrupa'nın geleneksel tanımına göre Ural Dağları Avrupa'nın doğudaki sınırını oluştururlar. Güneydoğu'daki sınırını Ural Nehri oluşturur. Sınır Hazar denizi, Kafkas Dağlarının zirveleri boyunca devam eder, Karadeniz, İstanbul Boğazı, Marmara Denizi ve Çanakkale Boğazı'yla belirlenir. Akdeniz Avrupa'nın güney sınırını, Atlas Okyanusu ise batı sınırını belirler. İzlanda Avrupa'dan çok Kuzey Amerika'ya yakın olmakla birlikte Avrupa'nın bir parçası olarak sayılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Almanya coğrafyası</span>

Bu madde Almanya coğrafyasını anlatmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Trieste Körfezi</span>

Trieste Körfezi, Adriyatik Denizi'nde, Akdeniz'in en kuzeyinde yer alan sığ körfez. Venedik Körfezi'nin bir parçası olan koy İtalya, Slovenya ve Hırvatistan tarafından paylaşılmaktadır. Körfezin güney ucu Adriyatik Denizi'nin en büyük yarımadası olan İstirya Yarımadası'na bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pag (ada)</span>

Pag, Adriyatik Denizi'nde, Hırvatistan'a bağlı olan bir adadır. Yüzölçümü 305 km2, uzunluğu 60 km, genişliği ise 2–10 km'dir. En yüksek noktası 348 m yüksekliğindeki Sveti Vid'dir. Nüfusu 2001 yılı itibarı ile 7.969 olup nüfus yoğunluğu kilometrekare başına 26,13 kişidir. 302,47 kilometrelik kıyı şeridiyle en uzun kıyı şeridine sahip olan Hırvat adasıdır, ayrıca en büyük beşinci Hırvat adasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Molfetta</span> İtalyanın Apulia bölgesinde, Bari iline bağlı ilçe (komün)

Molfetta, Güney İtalya'da Puglia Bölgesi'nde, Bari iline bağlı ve Bari şehrinin merkezinin 25 km batı-kuzey-batısından bulunan bir kent ve bir komün. Şehrin çok iyi restore edilmiş bir tarihsel merkezi bulunmaktadır. Şehir de yaşayanların, Molfetta lehçesi denilebilecek, özel bir İtalyanca lehçesi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan coğrafyası</span>

Hırvatistan coğrafyası, Hırvatistan doğuda Sırbistan, güneydoğuda Bosna-Hersek, kuzeybatıda Slovenya, kuzeydoğuda Macaristan ve güneyde Karadağ ve Adriyatik Denizi ile çevrili olan Hırvatistan Orta ve Balkanlar'ın kesişim bölgesinde bulunur. 42°-47° kuzey paralelleri ile 13°-20° doğu meridyenleri arasında bulunan ülkenin en güneyde kalan bölümü Bosna-Hersek'in Neum kentinin araya girmesi nedeniyle ülkenin geri kalanıyla kara bağlantısına sahip değildir.

<span class="mw-page-title-main">Slovenya Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Slovenya Sosyalist Cumhuriyeti Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’ni oluşturmuş olan anayasal-federal cumhuriyettir.

<span class="mw-page-title-main">Balkanlar coğrafyası</span>

Balkanlar coğrafyası, Balkan bölgesinin çeşitlilik oluşturan coğrafi yapısıdır. Bu yapı içinde deniz etkisindeki alanlar, dağlık bölgeler, koruma alanları, düzlükler yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Slovenya'da turizm</span>

Slovenya, turistlere çok çeşitli manzaralar sunuyor: kuzeybatıda Julian Alpleri, güneybatıda Akdeniz, Kuzeydoğuda Pannonian ve güneydoğuda Dinar Alpleri]]'dir. Eski dört Habsburg bölgesini temel alan Slovenya'nın geleneksel bölgelerine kabaca karşılık gelirler. Her biri kendi doğal, coğrafi, mimari ve kültürel özelliklerini sunar. Slovenya'da dağlar, çayırlar, göller, mağaralar ve deniz vardır, burası onu Avrupa'da çekici bir yer haline getirir.

<span class="mw-page-title-main">Pullu Tabiat Parkı</span>

Pullu Tabiat Parkı Mersin ilinin Anamur ilçesinde bulunan bir tabiat parkıdır. Mersin'i batıya bağlayan D.400 devlet kara yolu genellikle Akdeniz kıyı şeridine paraleldir. 36°5′15″K 32°54′38″D koordinatlarındaki Pullu tabiat parkı kıyı şeridi ile kara yolu arasında ve Anamur'un 7 kilometre doğusundadır. Mersin'e olan uzaklığı 207 kilometre kadardır. Genişliği 10.3 hektar olan park 1980 yılında piknik alanı, 2011 yılında da tabiat parkı ilan edilmiştir. Günü birlik piknik alanı olarak 1500 kişiye hizmet veren parkta 180 kişiye hizmet veren geceleme tesisleri ve 30 karavanlık park yeri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Koper Şehir Belediyesi</span> Slovenyada belediye

Koper Şehir Belediyesi Slovenya'nın on bir şehir belediyesinden biridir. Slovenya'nın güneybatısındaki Adriyatik Denizi kıyı şeridinde yer alır ve 1994 yılında kurulmuştur. Belediyenin yönetim merkezi Koper şehridir. Belediye, 1995 yılından beri Kıyı-Karst İstatistik Bölgesi'ne dahildir. Slovence ile birlikte İtalyanca da konuşulmaktadır. 2020 yılı itibarıyla nüfusu 52.630'dir.

<span class="mw-page-title-main">Primorska</span>

Primorska Slovenya'nın beş tarihî bölgesinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ coğrafyası</span>

Karadağ güneybatı Balkanlar'da küçük, dağlık bir ülkedir. Karadağ, Hırvatistan, Bosna Hersek, Sırbistan, Arnavutluk, Kosova ve Adriyatik Denizi ile sınır komşusudur. 13.812 km 2 alanı ile küçük bir ülke olarak görülmesine rağmen arazi konfigürasyonu açısından çeşitlilik arz etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Dalmaçya Hinterland</span>

Dalmaçya hinterlandı, Hırvatistan'ın tarihi Dalmaçya bölgesinin güney hinterlandıdır. Zagora adı, "tepelerin arkası" anlamına gelir ve Dalmaçya'nın açık deniz kısmına ve tepelerin kıyıya paralel uzandığı ahenkli bir kıyı şeridinin varlığına atıfta bulunur.