İçeriğe atla

Slovenya'da İslam

Slovenya'daki Müslümanlar etnik olarak çoğunlukla Boşnaklar ve etnik Müslümanlardan oluşur.[1] 2014 yılında Slovenya'da toplam nüfusun yaklaşık yüzde 2,4'ünü oluşturan 48.266 Müslüman vardı.[2][3] Orta Asya'dan da birkaç Müslüman göçmen işçi vardır, ancak bunlar Slovenya vatandaşı olmadıkları için nüfus sayımına dahil edilmemektedirler.

Demografik bilgiler

2002'de Slovenya'daki Müslümanların etnik kökenine göre demografisi [4]

Etnik köken Müslümanlar Yüzde
Slovenya kökenli Boşnaklar 19.923 % 41,95
Etnik Müslümanlar 9.328 % 19.64
Bosnalılar 5.724 % 12.05
Arnavutlar 5,237 % 11.03
Sloven Müslümanlar 2.804 % 5,90
Çingenler 868 % 1,83
Karadağlılar 634 % 1,33
Makedonyalılar 507 % 1.07
Yugoslavlar 55 % 0.12
Sırplar 53 % 0.11
Hırvatlar 30 % 0,06
Macarlar 8 % 0,02
Cevap vermek istenmedi 817 % 1.72
Etnik olarak beyan edilmemiş 721 % 1.52
Diğerleri 445 % 0,94
Bilinmeyen 308 % 0.65
Bölgesel olarak beyan edilenler 15 % 0,03
Toplam47.488100%

Slovenya'daki İslam için dini yapılar

Log pod Mangartom'daki eski bir Avusturya-Macaristan Camii, I.Dünya Savaşı'ndan sonra yıkıldı

Şu anda Slovenya'nın en kuzeybatısındaki bir köy olan Log pod Mangartom'daki Log pod Mangartom Camii en çok bilinen dini yapıdır. I. Dünya Savaşı sırasında 4 numaralı Bosna-Hersek Piyade Alayı tarafından inşa edilmiştir ve muhtemelen savaştan kısa bir süre sonra yıkılmıştır.[5] 2013 yılında Ljubljana'da 2016'da tamamlanması planlanan bir cami yapımına başlandı.

Ljubljana Camii

Eylül 2013'te, cami inşası için dilekçe verildikten 44 yıl sonra, caminin % 70'inin Katar tarafından finanse edilmesi için temel atıldı. Caminin, 2016 yılında tamamlanması bekleniyor. Temel atmaya Başbakan Alenka Bratušek katılarak binanın "her türlü dini hoşgörüsüzlüğe karşı sembolik bir zafer" olacağını ve Avrupa'nın İslam olmadan kültürel açıdan zengin olmayacağını söyledi. Açılışa Ljubljana Belediye Başkanı Zoran Jankoviç ve Katar'dan isimsiz bir hükûmet bakanı da dahil olmak üzere yaklaşık 10.000 kişi katıldı. Slovenya'nın en yüksek İslami otoritesi olan Müftü Nedzad Grabus, "Ljubljana'da daha iyi bilinen ve daha çoğulcu bir şehir haline gelecek olan bu yurttaşlık projesini başlatmaktan mutluluk duyuyoruz" dedi.[6] Törene Bosna Hersek Cumhurbaşkanlığı Boşnak üyesi Bakir İzzetbegović de katıldı. Diğer önemli katılımcılar eski Slovenya Cumhurbaşkanı Danilo Türk ve Bosna Hersek İslam Cemaati Müftüsü Hüseyin Kavazoviç idi.[7] Proje idari engellerle karşılaşmıştı ve çoğunluğu Katolik olan bir ülkede siyasi bir riskti. Ayrıca 2004 yılında 12.000 imzayla bu konuda olası bir referandum ile karşı karşıya kaldı, ancak Slovenya Anayasa Mahkemesi dilekçeyi din özgürlüğü gerekçesiyle reddetti. Ayrıca ülkeyi etkileyen mali kriz nedeniyle de tartışmalıydı. Törende, başörtülü kadınlara da nadiren rastlandı.[8]

Kaynakça

  1. ^ Górak-Sosnowska, Katarzyna, (Ed.) (2011). "The Muslim Other in Slovenia. Intersection of a Religious and Ethnic Minority". Muslims in Poland and Eastern Europe: Widening the European Discourse on Islam. University of Warsaw Press. s. 307–326. ISBN 9788390322957. 
  2. ^ "Muslim Population by Country: S - T". Ministry of Hajj Kingdom of Saudi Arabia. 11 Ocak 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2014. 
  3. ^ "Predsednik Mešihata – Mufti Nedžad Grabus" [The President of Meshihat – Mufti Nedžad Grabus] (Slovence). 12 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2015. 
  4. ^ "Population by religion and ethnic affiliation, Slovenia, 2002 Census". Statistical Office of the Republic of Slovenia. 26 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2015. 
  5. ^ Džamija [The Mosque] (PDF) (Slovence). 2011. 5 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Aralık 2020. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2020. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2020. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Slovenya</span> Orta Avrupada yer alan bir ülke

Slovenya ya da resmî adıyla Slovenya Cumhuriyeti, Orta Avrupa'nın güneyinde yer alan bir ülkedir. Batısında İtalya, güneybatısında Adriyatik Denizi, güney ve doğusunda Hırvatistan, kuzeydoğusunda Macaristan ve kuzeyinde Avusturya bulunur. Slovenya çoğunlukla dağlık ve ormanlıktır, 20.271 kilometre kare alanı kaplar ve yaklaşık 2,1 milyon nüfusa sahiptir. Slovenler ülke nüfusunun %80'inden fazlasını oluşturmaktadır. Güney Slav dillerinden olan Slovence resmi dildir. Slovenya'nın başkenti ve en büyük şehri olan Ljubljana, coğrafi olarak ülkenin merkezine yakın bir konumdadır.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek</span> Balkanlarda bir ülke

Bosna-Hersek, kısa haliyle B&H, resmî adıyla Bosna ve Hersek, Balkanlar'da 51.197 km² yüz ölçümlü bir ülke. Kuzey, batı ve güneyden Hırvatistan; doğudan Sırbistan ve güneydoğusunda Karadağ ile çevrili olup Adriyatik Denizi'ne Neum şehrinin olduğu yerde yalnızca 20 km'lik limansız bir kıyısı bulunmaktadır. Ülkenin coğrafyası merkez ve güneyde dağlık, kuzeybatıda tepelik, kuzeydoğuda düzlük bir karakter sergiler. Başkent ve en büyük şehir olan Saraybosna, birçok yüksek dağla çevrelenmiştir. Ülkenin çoğunluğunu kaplayan Bosna bölgesinde karasal iklim görülür, bu bölgede yazları sıcak, kışları kar yağışlı ve soğuktur. Ülkenin güney kıyılarındaki daha küçük Hersek bölgesinde ise tipik Akdeniz iklimi görülür. Bosna-Hersek doğal kaynaklar açısından da zengin bir görünüm arz eder.

<span class="mw-page-title-main">Aliya İzzetbegoviç</span> Bosna-Hersekin ilk cumhurbaşkanı

Aliya İzzetbegoviç, 1992'de yeni bağımsızlığını kazanan Bosna-Hersek cumhurbaşkanlığı konseyinin ilk başkanı olan Boşnak siyasetçi, avukat, İslam filozofu ve yazardı. 1996 yılına kadar bu görevi yürüttükten sonra 2000 yılına kadar görev yapan Bosna Hersek Cumhurbaşkanlığı üyesi oldu.

<span class="mw-page-title-main">Bosna Savaşı</span> Bosna Hersekte 3 yıl sürmüş askeri bir çatışma

Bosna Savaşı, 1992 ile 1995 yılları arasında Bosna-Hersek'te meydana gelen uluslararası bir silahlı çatışmaydı. Savaşın, genellikle daha önceki bir dizi şiddet olayını takiben 6 Nisan 1992'de başladığı kabul edilir. Savaş, 14 Aralık 1995'te Dayton Anlaşması'nın imzalanmasıyla sona erdi. Ana savaşan taraflar, sırasıyla Hırvatistan ve Sırbistan tarafından yönetilen ve sağlanan proto-devletler olan Bosna-Hersek Cumhuriyeti, Hersek-Bosna Hırvat Cumhuriyeti ve Sırp Cumhuriyeti güçleriydi.

<span class="mw-page-title-main">Boşnaklar</span> Güney Slav halkı

Boşnaklar, Güney Slav halkı. Çoğunluğu Bosna-Hersek ile Sırbistan'da yaşar. Ayrıca Hırvatistan, Karadağ, Slovenya, Kosova, Kuzey Makedonya ve Türkiye’de mühim sayıda Boşnak yaşamaktadır. Türkiye'de 500.000 Boşnak bulunmaktadır. Boşnaklar eski dönemlerde "Bosnjanin" olarak adlandırılırlardı, Orta Çağ Bosna devletinin sakinleri anlamına gelmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Bosna Soykırımı</span> Soykırım

Bosna Soykırımı ya da Boşnak Soykırımı, 1992-1995 yılları arasında Bosna Savaşı sırasında özellikle Sırplar tarafından Boşnaklara karşı Bosna-Hersek Cumhuriyeti topraklarında yapılmış bir soykırımdır. Terim, hukuksal bir kavram olarak daha çok Srebrenitsa ve Jepa katliamları için kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek tarihi</span> Bosna-Hersek ülkesinin tarihi

Bosna-Hersek tarihi Bosna-Hersek'in tarih öncesi zamanlardan günümüze uzanan tarihini kapsar.

Slovenya tarihi bugünkü Slovenya Cumhuriyeti topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya'da İslam</span>

Avusturya'da İslâm, 2021 nüfus sayımına göre nüfûsun % 8,3'sinin bağlı olduğu bir azınlık dînidir. Çoğu Müslüman, Avusturya'ya 1960'tan sonra göçmen işçi olarak Türkiye, Bosna-Hersek ve Sırbistan'dan gelmiştir. Ayrıca Arap ve Pâkistan kökenliler de vardır.

<span class="mw-page-title-main">Prijedor</span> Bosna-Hersekte şehir

Pridor Bosna-Hersek'in Kuzeybatısı'nda yer alan ve yaklaşık toplam nüfusu 110.000 olan bir şehirdir. Prijedor, Bosna-Hersek'e bağlı Sırp Cumhuriyeti'nde ve Bosanska Krajina Bölgesi'nde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya'da İslam</span>

Kuzey Makedonya'da İslam, ülkede Hristiyanlık'tan sonra en çok takipçisi olan dindir. 2002 yılında yapılan nüfus sayımına göre 2.022.547 vatandaştan 674.015'i Müslümandır. Bu oran toplam nüfusun %33,33'ünü teşkil etmektedir. Bu oranlara göre Kuzey Makedonya; Türkiye, Kosova, Arnavutluk ve Bosna Hersek ardından en fazla Müslüman vatandaşı barındıran 5. Avrupa ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Demokratik Eylem Partisi (Bosna-Hersek)</span> Aliya İzzetbegoviç tarafından kurulmuş siyasi parti

Demokratik Eylem Partisi, Bosna-Hersek'te muhafazakâr ve Boşnak bir siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Bosna Hersek İslam Birliği</span>

Bosna Hersek İslam Birliği Bosna-Hersek'teki Müslümanların dini bir kuruluşudur. Ayrıca Balkanlar'daki, özellikle Sırbistan, Hırvatistan, Slovenya, Karadağ, Macaristan ve Boşnak diasporasındaki Müslümanların en yüksek temsilci organı olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek'te İslam</span>

İslam, Bosna-Hersek'teki en yaygın dindir. Osmanlı İmparatorluğu'nun Bosna-Hersek fetihleri sonucu 15. ve 16. yüzyıllarda yerel nüfus İslam ile tanıştı. Müslümanlar, Bosna-Hersek'teki en büyük dini topluluktur (%51), diğer iki büyük grup, hepsi Bosnalı Sırplar olarak tanımlanan Doğu Ortodoks Hristiyanları (%31) ve neredeyse tamamı Bosnalı Hırvatlar olarak tanımlanan Katolikler'dir (%15).

Müslümanlar ya da Müslimani, Yugoslavya'da devleti oluşturan altı halktan biri olarak sınıflandırılmış bir etnik gruptur. Bu terim 1971'de Yugoslavya vatandaşı Slav Müslümanlar için resmi bir tanımı olarak kabul edildi, bu nedenle başta Bosna Hersek’in modern Boşnakları olmak üzere, Goralılar ve Torbeşler gibi farklı etnik kökenlere sahip Güney Slav kökenli İslami halkları tek bir topluluk olarak bir araya getirdi. Bu tanım, Arnavutlar, Türkler ve Romanlar gibi Slav olmayan Müslümanları içermiyordu.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan'da İslam</span>

Beş yüzyıl süren Osmanlı yönetimi sırasında İslam Sırbistan'a yayılmıştır. Sırbistan'daki Müslümanlar çoğunlukla Boşnaklar, Arnavutlar, Romanlar, etnik Müslümanlar, Goralılar ve Sırplar gibi grupların üyelerinden oluşmaktadır.

Karadağ'da İslam Hristiyanlıktan sonra ülkedeki en büyük ikinci dindir. 2011 nüfus sayımına göre, Karadağ'daki 118.477 Müslüman toplam nüfusun %20'sini oluşturmaktadır. Karadağlı Müslümanlar çoğunlukla Sünni mezhebe mensuptur. Pew Araştırma Merkezi'nin tahminine göre 2020 itibarıyla Müslümanların nüfusu 130.000'dir.

İskoçya'da İslam, İskoçya'daki İslam inancının tüm yönlerini içerir. İskoçya'da olduğu bilinen ilk Müslüman, 1858'den 1859'a kadar Edinburgh Üniversitesi'nde okuyan bir tıp öğrencisiydi. İskoçya'daki Müslümanların çoğu, 20. yüzyılın son on yıllarında göç etmiş ailelerin üyeleridir. 2022 nüfus sayımında, Müslümanlar İskoçya nüfusunun 2,2 sini (119,872) oluşturuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Slovenya Ulusal Meclisi</span>

Slovenya Ulusal Meclis Slovenya'nın genel temsilci organıdır. Slovenya Anayasası'na ve Slovenya Anayasa Mahkemesine göre, Slovenya Cumhuriyeti'nin yasama organı olan belirgin şekilde eksik iki meclisli Slovenya Parlamentosu'nun büyük bir parçasıdır. Dört yıllık bir dönem için seçilen 90 üyesi vardır. 88 üye parti listelerinden orantılı temsil sistemi kullanılarak seçiliyor ve kalan ikisi borda kuralı kullanılarak etnik gruplarla ilgili konularda mutlak veto hakkı olan Macarca ve İtalyanca konuşan etnik azınlıklar tarafından seçiliyor.

Boşnaklar, Slovenya'daki etnik gruplardan biri. 2002 yılında yapılmış nüfus sayımına göre, Slovenya'daki Boşnakların toplam sayısı 21.542; yani Boşnaklar, toplam Slovenya nüfusunun %1,6'sını oluşturur ve Sırplar ile Hırvatlardan sonra Slovenya'daki en büyük üçüncü etnik azınlık grubunu teşkil ederler.