İçeriğe atla

Slovakya

Slovenya ile karıştırılmamalıdır.
Slovakya
Slovenská republika (Slovakça)
Slovak Cumhuriyeti
Slovakya haritadaki konumu
Başkent
ve en büyük şehir
Bratislava
48°09′K 17°07′D / 48.150°K 17.117°D / 48.150; 17.117
Resmî dil(ler)Slovakça
DemonimSlovak, Slovakyalı
HükûmetParlamenter cumhuriyet
Peter Pellegrini
• Başbakan
Robert Fico
Tarihçe 
• İlan
1 Ocak 1993
• Tanınma
1993
• Avrupa Birliği'ne giriş
1 Mayıs 2004
Yüzölçümü
• Toplam
49.035 km2 (127.)
• Su (%)
0,08
Nüfus
• 2020 tahminî
5.464.060[1] (119..)
• 2011 sayımı
5.397.036
• Yoğunluk
111/km2 (88.)
GSYİH (SAGP)2021 tahminî
• Toplam
190,277 milyar $[2] (70.)
• Kişi başına
34.815 $[2] (41..)
GSYİH (nominal)2021 tahminî
• Toplam
117,664 milyar $[2] (59.)
• Kişi başına
21.529 $[2] (40.)
Gini (2018)▼ 20.9[3]
düşük · 8.
İGE (2019)artış 0.860[4]
çok yüksek · 39.
Para birimiEuro (€, EUR)
Zaman dilimiUTC+1 (OAS)
• Yaz (YSU)
UTC+2 (OAYS)
Telefon kodu421
İnternet alan adı.sk

Slovakya (Slovakça: Slovensko (dinleⓘ)) ya da resmî adıyla Slovak Cumhuriyeti (Slovakça: Slovenská republika (dinleⓘ)), Orta Avrupa'da bir ülkedir. Eski Çekoslovakya'nın bir parçasıydı. Başkenti ve en büyük şehri Bratislava'dır.

48.845 km² yüz ölçümüne sahip ülkenin Avusturya ile 91, Çekya 215, Macaristan ile 515, Polonya ile 444, Ukrayna ile 90 olmak üzere toplam 1.355 km sınır uzunluğu vardır. Denize kıyısı yoktur.

İklimi ılımandır. Orta kısımlar ve kuzeyde dağlar, güneyde alçak araziler yer alır. En alçak noktası Bodrog Nehri 94 metre rakımlıdır. En yüksek noktası ise Gerlachovsky Stit 2.655 metredir.

Tarihçe

12. yüzyılda inşa edilmiş Spiš Kalesi
Kadife Devrimi (1989)
Ana madde: Slovakya tarihi

Slavlar 5. yüzyılda günümüzdeki Slovakya topraklarına yerleşmişlerdir. 8. yüzyılda bölgede kurulan Nitra Prensliği komşusu olan Moravya'yla birlikte Büyük Moravya İmparatorluğu'nu oluşturdu. 1000 yılından sonra Slovakya'nın büyük bir bölümü Macaristan Krallığı'nın bir parçası haline geldi. Çek toprakları da Almanya tarafından işgal edildi.

1526 yılında Kanuni Sultan Süleyman'ın komutasındaki Osmanlı ordusu'nun Mohaç Muharebesi'ni kazanarak Budin (Budapeşte) kentini ele geçirmesi sonucu Macaristan'ın büyük bir bölümü Osmanlı Devleti'ne katıldı. Macarların geri kalan bölümü Habsburgların himayesi altında Slovakya topraklarında yaşadılar ve Bratislava bu bölgenin başkenti rolünü oynadı. 1663 yılında Fazıl Ahmet Paşa tarafından Osmanlı Devleti topraklarına katılan Slovakya 1685 yılında Avusturyalıların eline geçinceye kadar Uyvar Eyaleti şeklinde varlığını sürdürdü. 1683-1699 yılları arasındaki Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nı kaybeden Osmanlılar, Macaristan ve Slovakya'dan geri çekilmek zorunda kaldılar. Bu tarihten sonra Slovakya'nın önemi azaldı. Ama Slovakya 20. yüzyıla kadar Macaristan'ın bir parçası olarak Avusturya İmparatorluğu'nun içinde yaşadı.

Avusturya-Macaristan İmparatorluğu I. Dünya Savaşı sonunda yıkılınca 1918 yılında Slovakya, Bohemya, Moravya, Silezya ve Karpat Rutenya ile birleşerek Çekoslovakya adında bir ülke haline geldi. II. Dünya Savaşı'nın başlamasından sonra Slovakya Nazi Almanyası'yla anlaşarak Çekoslovakya'dan ayrıldı. Nihayet 9 Mayıs 1945 tarihinde Sovyet ve Amerikan birlikleri ülkeye girerek Alman işgaline son verdiler. Çekoslovakya tekrar birleşti. 1948 yılında yönetim komünistlerin eline geçti. Bu tarihten sonra, 41 yıl boyunca Çekoslovakya Doğu Bloku'nda yer aldı.

5 Ocak 1968 tarihinde iktidara gelen Alexander Dubček siyasi bir liberalleşme dönemi başlattı. Ancak Prag Baharı adı verilen bu dönem aynı yılın 20 Ağustosunda Sovyetler Birliği ve Varşova Paktı müttefiklerinin (Romanya hariç) ülkeyi işgal etmesi ile sona erdi. Kasım 1989'da Çekoslovakya Kadife Devrimi adı verilen kansız bir devrimle kapitalizme geçti. 1 Ocak 1993 tarihinde ülke barışçı bir biçimde Çekya ve Slovakya olmak üzere iki ülkeye ayrıldı. Her iki ülkede geniş çaplı ekonomik reformlar yapıldı. Slovakya 29 Mart 2004 tarihinde NATO'ya, 1 Mayıs 2004 tarihinde ise Avrupa Birliği'ne üye oldu.

Coğrafya

Slovakya'nın en yüksek noktası olan Gerlachovský štít
Ana madde: Slovakya coğrafyası

Slovakya dağlık olmasıyla bilinen bir ülkedir, Karpatlar ülkenin neredeyse yarısını kaplar. Bu sıradağların arasında Tatra Dağları'nın yüksek zirveleri de mevcuttur.[5] Kuzeyde, Polonya sınırı yakınlarında Yüksek Tatralar çok sayıda göl ve vadiye, bunun yanı sıra 2.655 metre ile ülkenin en yüksek noktası olan Gerlachovský štít ile sembolik öneme sahip Kriváň Dağı'na ev sahipliği yapar.

Slovakya'nın en önemli nehirleri Tuna, Váh ve Hron nehirleridir. Tisa Nehri bazı bölgelerde Macaristan sınırını belirler.

Slovakya iklimi ılıman iklimle karasal iklimin arasında bulunur. Yazlar nispeten ılık, kışlar soğuk, bulutlu ve nemli geçer. Ülkede bölgeden bölgeye iklim farklılıkları vardır, bu farklılıklar Bratislava, Košice, Poprad ve Spiš yerleşimlerinde görülebilir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Stock of population in the SR on 30th September 2020". slovak.statistics.sk. 1 Haziran 2020. 28 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ a b c d "World Economic Outlook Database, October 2019". IMF.org. International Monetary Fund. 7 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2020. 
  3. ^ "Gini coefficient of equivalised disposable income - EU-SILC survey". ec.europa.eu. Eurostat. 8 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2020. 
  4. ^ Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene (PDF). United Nations Development Programme. 15 Aralık 2020. ss. 343-346. ISBN 978-92-1-126442-5. 15 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Aralık 2020. 
  5. ^ "Slovakia". The World Factbook. CIA. 2007. 19 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2011. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çekya</span> Orta Avrupada yer alan bir ülke

Çekya, resmî adıyla Çek Cumhuriyeti, Orta Avrupa'da bir ülkedir. Kuzeyinde Polonya, batı ve kuzeybatısında Almanya, güneyinde Avusturya ve doğusunda Slovakya ile komşudur.

<span class="mw-page-title-main">Bratislava</span> Slovakyanın başkenti

Bratislava (Slovakça telaffuz: [ˈbracɪslava]

<span class="mw-page-title-main">Çekoslovakya</span> Orta Avrupada 1918 ile 1992 arasında varlığını sürdürmüş devlet

Çekoslovakya, Orta Avrupa'da 1918 ile 1992 arasında varlığını sürdürmüş ülke. 1 Ocak 1993'te Slovakya ve Çek Cumhuriyeti adlı iki bağımsız devlete bölünmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Levice</span> Slovakyada belediye

Levice,, Slovakya 'ın batısında Nitra bölgesinde yer alan bir şehirdir. Şehir Hron Nehrinin solunda, Tuna Ovası'nın kuzeybatısında, Nitra'nın 40 km güneydoğusunda, başkent Bratislava'nın 110 km doğusunda yer almakta olup, Macaristan sınırına 25 km mesafededir.

Slovakya 1949 yılından beri birçok kez “bölge” anlamına gelen ve kendi dillerinde kraje olarak adlandırılan kısımlara bölünmüştür. Sayıları, sınırları ve fonksiyonları da sürekli olarak değişmiştir. Şu an Slovakya’da Avrupa Birliği’nin belirlemiş olduğu NUTS geocode standardına göre 3. seviye yerel idare birimine tekabül eden sekiz bölge bulunmaktadır. Her kraj okresy adı verilen daha ufak yönetim birimlerinden oluşur. Slovakya’da şu anda 79 okresy bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Nové Zámky</span> Slovakyada belediye

Nové Zámky (Slovakça:

Çek Cumhuriyeti tarihi, bugünkü Çekya topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

Slovakya tarihi, bugünkü Slovakya Cumhuriyeti topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Uyvar (eyalet)</span>

Uyvar Eyaleti veya Uyvar Beylerbeyliği, 1663 yılında IV. Mehmed zamanında kurulan Osmanlı Devleti eyaleti.

<span class="mw-page-title-main">Çekoslovakya'nın dağılması</span>

Çekoslovakya'nın dağılması Çekoslovakya'nın 1 Ocak 1993 tarihinde barışçıl bir şekilde Çekya ve Slovakya adında iki ülkeye ayrılması olayıdır. Bu olay aynı zamanda Kadife Boşanma olarak da bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Uyvar Kalesi</span>

Uyvar Kalesi, Slovakya'nın Nové Zámky kentinde yer alan günümüze kadar ulaşamamış bir kaledir.

<span class="mw-page-title-main">Çekoslovakya'nın İşgali</span>

Çekoslovakya'nın İşgali (1938-1945), Münih Antlaşması sonucu Almanya'nın, Südetler olarak bilinen bölgeyi işgal etmesiyle başlamıştır. 16 Mart 1939'da Alman birlikleri Çekoslovakya'nın geri kalanını da işgal ederek II. Dünya Savaşı'nın sonuna kadar ülkenin varlığına son vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nitra</span> Slovakyada belediye

Nitra, Osmanlı döneminde: Litra, Macarca: Nyitra, Almanca: Neutra, Slovakya 'ın batı bölgesinde, başkent Bratislava' nın yaklaşık 90 km kuzeydoğusunda Nitra bölgesinde bulunan bir şehirdir. Zobor tepesi eteğinde ve Nitra nehri vadisinde, Slovakya' nın en eski şehirlerinden biri olan Nitra ayrıca ülkenin en eski siyasi ve kültürel merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Slovak Cumhuriyeti (1939-1945)</span> Nazi Almanyasının bugünkü Slovakya topraklarının büyük kısmında var olmuş uydu devleti

Slovak Cumhuriyeti (1939-1945) veya Birinci Slovakya Cumhuriyeti veya Birinci Slovak Cumhuriyeti, 14 Mart 1939 ile 4 Nisan 1945 arasında, bugünkü Slovakya topraklarının büyük kısmı üzerinde var olmuş Nazi Almanyası'na bağlı uydu devlet. Devlet Almanların Çekoslovakya'yı işgalinden 1 gün önce Alman provokasyonları ile bağımsızlığını ilan etmiştir. Bu daha önce kendilerine ait bir devletleri olmayan Slovakların tarihinde bir ilkti. Slovak Cumhuriyeti, günümüz Slovakya topraklarının büyük kısmına sahipti ancak 1938'de Çekoslovakya'nın Macaristan'a bıraktığı güney toprakları yoktu. Doğudaki bazı topraklar, kısa süren bir savaş sonucunda Macaristan'a kaybedildi.

<span class="mw-page-title-main">Slovakya'da turizm</span>

Slovakya'da turizm doğal manzaralar, dağlar, mağaralar, Orta Çağ kaleleri ve kasabaları, halk mimarisi, kaplıcalar ve kayak merkezleri sunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tatra Dağları</span>

Tatra Dağları, Slovakya ve Polonya arasında bulunan bir sıradağdır. Dağlar, Karpatlar'daki en yüksek sıradağ olup iki ülke arasında doğal bir sınır oluşturmaktadır. Tatra Dağları, daha güneyde ayrı bir sıradağ olan Aşağı Tatra Dağları'ndan farklıdır.

<span class="mw-page-title-main">Slovakya arması</span>

Slovakya arması, Slovakya'nın resmî devlet armasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Çekoslovak Cumhuriyeti</span>

Birinci Çekoslovak Cumhuriyeti, genellikle halk arasında Birinci Cumhuriyet olarak anılır, 1918'den 1938'e kadar var olan etnik Çekler ve Slovakların oluşan ilk Çekoslovak devletiydi. Ülke genellikle Çek ve Slovakya'nın bir bileşimi olan Çekoslovakya olarak adlandırılıyordu; halefi devletler için yavaş yavaş en yaygın kullanılan isim haline geldi. Devlet, eskiden Avusturya ve Macar topraklarından farklı yönetim sistemlerini miras alan eski Avusturya-Macaristan topraklarından oluşuyordu.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Çekoslovak Cumhuriyeti</span>

İkinci Çekoslovak Cumhuriyeti, 30 Eylül 1938 ile 15 Mart 1939 arasında 169 gün yaşadı. Bohemya, Moravya, Silezya, Karpat Rutenya ve Slovakya'nın özerk bölgelerinden oluşuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Gerlachovský štít</span>

Gerlachovský štít (


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.