İçeriğe atla

Slesa

Koordinatlar: 41°44′51″K 43°12′23″D / 41.74750°K 43.20639°D / 41.74750; 43.20639
Slesa
სლესა
Slesa'nın kalıntıları
Harita
Temel bilgiler
KonumAhıska Belediyesi,
Samtshe-Cavaheti, Gürcistan
Koordinatlar41°44′51″K 43°12′23″D / 41.74750°K 43.20639°D / 41.74750; 43.20639
Mimari
Mimari türKale

Slesa Kalesi (Gürcüce: სლესის ციხე), Güney Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesindeki Ahıska Belediyesinde konumlanmış bir Orta Çağ kalesidir. Tarihi bilinmeyen kale kompleksi, günümüzde harabe durumda olan bir kale ve stratejik olarak iki bitişik tepenin arasında yer alan, daha iyi korunmuş bir kuleden oluşmaktadır. Borcomi vadisi boyunca uzanan kale kompleksi, Gürcistan'ın kalbini güneyden korumaktadır. Kale, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.[1]

Tarihi

Kalenin tarihi bilinmemektedir. Kalenin mimari özellikleri ve ateşli silahlar için yapılan süslemelerden yoksun olması, Slesa'nın Orta Çağ'da inşa edilmiş olabileceğini düşündürmektedir.[2] Samtshe'nin soylu ailelerini listeleyen 1516 tarihli Gürcüce bir belge, "Slesari" kelimesinin "Slesa'nın" anlamına geldiğinden bahsetmektedir. Slesa, Bumbulidze ailenin mirasını Avalişvililerle paylaşmıştır: mezarlıklar, manastırlar ve kale kiliseleri.[3] O dönem 16 hanenin yaşadığı Slesa köyünün varlığı ilk olarak, 1598 tarihli bir Osmanlı nüfus sayımıyla belgelenmiştir. Bölgenin Osmanlı tarafından fethedilmesi, Samtshe'nin yerel nüfusunun sürgün edilmesine veya asimile olmasına neden oldu. 19. yüzyılda, köy terk edilmiştir.[2]

Planı

Slesa kalesi, ana S8 Borcomi-Ahaltsihe yolunun yakınlarındaki Kura (Mtkvari)'nin sol kıyısında, Kvabishevi ve Atskuri köylerinin arasındaki kayalık tepede yer almaktadır. Nehir vadisine bakan ve Borcomi dar geçidinin güney girişini koruyan stratejik bir tünekte konumlanmıştır.[2][4]

Kale ağır hasar görmüştür: üst duvarları yıkılmış, pencere ve kapıların açıklıkları kullanılamaz hale gelmiş ve iç yapılar harabe durumundadır. Bina, güney-kuzey ekseninde uzatılmış, güneybatı ucu yuvarlatılmış, düzensiz ve dikdörtgen bir plana kurulmuştur. Güneydeki değişken yükseklikte ve sekiz metreye ulaşabilen perde duvarlar, çıkıntılı yarım daire biçimli payandalarla desteklenmiştir. Avlu üç platformdan oluşmaktadır: alt kısımdaki platform çeşitli küçük yapıların kalıntılarını, ortadaki platform küçük ve yıkık bir salon kilisesine, üst platform ise neredeyse tamamen perde duvarı ile kaplanmış ve köşeleri yuvarlatılmış yüksek bir kulenin altında yer almaktadır.[4]

Kale duvarları, harçla birbirine bağlanmış düzenli taş bloklardan oluşmaktadır. Duvarların kalınlığı yaklaşık 150 santimetredir. Alt platformun güneyinde, yatay molozlardan inşa edilmiş, yarım daire biçimli arka duvarı olan dört katlı bağımsız bir kule vardır. Kale ve kule arasında uzanan yamacın doğusunda, 130 metre kalınlığında bir savunma duvarı bulunmaktadır.[4] 2019 itibarıyla, kalenin bulunduğu bölge arkeolojik olarak incelenmemiştir.[2]

Kaynakça

  1. ^ "List of Immovable Cultural Monuments" (PDF) (Gürcüce). National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia. 12 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Temmuz 2019. 
  2. ^ a b c d Gamkrelidze, Gela; Mindorashvili, Davit; Bragvadze, Zurab; Kvatsadze, Marine, (Ed.) (2013). "Slesa [სლესა]". ქართლის ცხოვრების ტოპოარქეოლოგიური ლექსიკონი [Topoarchaeological dictionary of Kartlis tskhovreba (The history of Georgia)] (PDF) (Gürcüce). Tiflis: Georgian National Museum. s. 483. ISBN 978-9941-15-896-4. 29 Eylül 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2019. 
  3. ^ "Historical Materials from Southern Georgia" (Gürcüce). TITUS Text Database. 17 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2019. 
  4. ^ a b c "სლესის ციხე" [Slesa fortress]. კულტურული მემკვიდრეობის გის პორტალი [GIS portal of cultural heritage] (Gürcüce). 29 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Samtshe-Cavaheti</span>

Samtshe-Cavaheti, Gürcistan’ın güneybatısında idari bir bölgedir ve bu bölgenin yönetsel merkezi Ahıska kentidir. Kuzeyinde Guria ve İmereti, kuzeydoğu ve doğusunda Şida Kartli ve Kvemo Kartli idari bir bölgeleri, güneyinde Ermenistan ve Türkiye, batısında Acara Özerk Cumhuriyeti yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Okros Kalesi</span>

Okros Kalesi Gürcistan'ın güneyindeki Samtshe-Cavaheti bölgesine bağlı Adigeni Belediyesi'ne bağlı Bolacuri köyünün kuzeyinde, Şoka köyünün yakınlarında yer alan bir Orta Çağ kalesidir. Tarihi Kvabliani vadisinde, erişilemez bir kayalık dağın üzerinde yer almaktadır. Kale, 16. yüzyılda yaşanan Gürcü-Osmanlı çatışmalarında belirgin bir şekilde kullanılmıştır. Osmanlılar, ele geçirdikten sonra Gürcüce adını çevirerek kaleyi Altunkala olarak adlandırmıştır. 2007'de, Okros Kalesi, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültürel Anıtlar listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Atskuri Kalesi</span>

Atskuri Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesindeki Borcomi kentine 30 km mesafede, Atskuri köyü yakınlarında, Mtkvari (Kura) Nehri'nin sağ kıyısında konumlanmış bir Orta Çağ kalesidir.

<span class="mw-page-title-main">Atskuri Kilisesi</span>

Atskuri Meryem'in Ölümü Kilisesi Güney Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesindeki Ahaltsihe Belediyesi'nden yer alan Atskuri köyünde konumlanmış harabe durumdaki bir Orta Çağ katedralidir. Aslen 10 ve 11. yüzyıllarda inşa edilmiş olan kilise, 1283'teki depremle yıkıldıktan kısa bir süre sonra yeniden inşa edilmiştir. Katedral, doğusunda üç çıkıntılı apsisi bulunan haçlı bir kubbe kiliseydi. Katedral, zamanında Gürcistan'daki en büyük katedrallerden biriydi, ancak kiliseden geriye günümüzde sadece yıkık duvarlar kalmıştır. 2016 yılında kiliseyi tamamen yenileme projesi başlatılmıştır. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Avranlo Kalesi</span>

Avranlo Kalesi Güney Gürcistan'ın Kvemo Kartli bölgesindeki Tsalka Belediyesinde yer alan megalit bir yapıdır. Avranlo köyünün 0.5 km kuzeybatısında konumlanan kale, Taş yapı tekniği kullanılarak inşa edilen bir kiklop duvar örgüsüdür. Deniz seviyesinden 1640 metre yükseklikte bulunan kale, Ktsia nehrinin sol kıyısında kalmaktadır. MÖ 1. binyılın son çeyreğine tarihlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Şaori Kalesi</span> Gürcistanda bir kale

Şaori Kalesi Güney Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesindeki Ahalkalaki Belediyesinde yer alan bir Tunç Çağı megalit yapısıdır. Kale, taş yapı tekniği kullanılarak inşa edilen bir kiklop duvar örgüsüdür. Sıradışı bir plana ve dairesel boşluklu eşkenar dörtgen şekle sahip olan yapı, denizden 2752 metre yükseklikteki Şaori dağının tepesinde konumlanmıştır. Küçük Kafkasya dağlarında yer alan kale, Paravani Gölünün kuzeybatısındadır. Kale, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mdzovreti Kalesi</span>

Mdzovreti Kalesi Gürcistan'ın Şida Kartli bölgesindeki Dzama Nehri vadisinde yer alan bir kaledir. Kareli ilinin Ortubani köyünde konumlanmıştır. Kale, Dzama nehrinin sağ kıyısındadır. Kompleks, kilise, çan kulesi, kale, çeşitli evler ve tarımsal yerlerden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kvabishevi Kilisesi</span>

Kvabishevi Meryem'in Ölümü Kilisesi, ayrıca bilinen adıyla Mariamtsminda Güney Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesindeki Borcomi Belediyesine bağlı Kvabishevi köyünün 2 km kuzeybatısında konumlanmış bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks kilisesidir. Üç nefli bazilika, 8. veya 9. yüzyılda kayalık yüksek bir dağın yamacında, derin nehir kanyonuna dik bakacak şekilde inşa edilmiştir. Kilise, Şota adındaki genç bir soylunun 12 ve 13. yüzyıllardan kalma fresk portreleri ile ünlüdür. Bu kişinin o dönemin popüler çağdaş şairi Şota Rustaveli olduğu düşünülmektedir. Kvabishevi kilisesi, Gürcistan Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültürel Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Abuli Kalesi</span>

Abuli Kalesi Güney Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesindeki Ahalkalaki Belediyesinde yer alan bir Tunç Çağı megalit yapıdır. Kale, taş yapı tekniği kullanılarak inşa edilen bir kiklop duvar örgüsüdür. Patara Abuli dağının güney yamaçlarında konumlanan kalenin deniz seviyesinden yüksekliği 2670 metredir. Küçük Kafkasya dağlarında yer alan kale, Paravani Gölünün güneydoğusundadır. Kale, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Amilahvari Kalesi</span>

Amilahvari Kalesi Gürcistan'ın Şida Kartli bölgesindeki Kaspi şehrinin Kvemo Çala köyünde yer alan bir mimari anıttır.

<span class="mw-page-title-main">Şvilo Kalesi</span>

Şvilo Hisarı, ayrıca bilinen adıyla Şvilo Kalesi, Gürcistan'ın Şida Kartli bölgesindeki Kaspi belediyesinde yer alan bir Orta Çağ kalesidir. Kale, 14. yüzyılda inşa edilmiştir.

Drisi Cavahant Kalesi ayrıca bilinen adıyla Cavahant Kalesi, Gürcistan'ın Kaspi belediyesindeki Çkopiani köyünün 400 metre batısında yer alan bir kaledir. Kale, Tedzami Nehrinin solundaki bir kayanın üzerinde konumlanmıştır. Kompleks, kale, duvar, kilise, kule ve saraydan oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Zemo Nikozi Başmelek Kilisesi</span>

Zemo Nikozi Başmelek Kilisesi, Doğu Gürcistan'ın Şida Kartli bölgesindeki Gori Belediyesinde konumlanmış bir 10. yüzyıl Gürcü Ortodoks kilisesidir. Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bebris Kalesi</span> Gürcistanın Kartli bölgesindeki Mtsheta şehrinde konumlanmış bir Erken Orta Çağ kalesi

Bebris Kalesi ayrıca bilinen adıyla Natsicvari Kalesi (ნაციხვარი), Gürcistan'ın Kartli bölgesindeki Mtsheta şehrinde konumlanmış bir Erken Orta Çağ kalesidir. Kale, Aragvi Nehri'nin sağ kıyısında, Mtsheta şehrinin ise kuzeyinde konumlanmıştır. Antik çağlarda kaleye ″Belti″ denmekteydi. Bagratlı Vahuşti, kaleden ″Beltistsihe″ olarak bahsetmektedir. 2004 yılında Bebris Kalesi, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Boçorma Kalesi</span>

Boçorma Kalesi, Doğu Gürcistan'ın Kaheti bölgesindeki Tianeti belediyesinde yer alan bir Orta Çağ mimari kompleksidir. İori Nehrinin yanında ve yüksek bir dağın üzerinde konumlanmış olan kompleks, 10. yüzyıla tarihlenmiş bir kale, kubbeli bir onikigen kilise, başka bir küçük salon kilisesi ve diğer ek yapılardan oluşmaktadır. Kompleksin içindeki tüm yapılar yarı harabedir veya önemli derecede hasar görmüştür. Kompleksteki yapıların hepsi, Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Çeremi Tarihi Sit Alanı</span>

Çeremi Tarihi Sit Alanı Doğu Gürcistan'ın Kaheti bölgesindeki Gurcaani belediyesinde konumlanmış Çeremi köyünde yer alan bir tarihi ve arkeolojik sit alanıdır. Kompleks, kilisenin kalıntıları, savunma duvarı olan bir kale ve bir mezarlıktan oluşmaktadır. Bu kalıntıların bir kısmı, Erken Orta Çağ Gürcü kroniklerinde bahsedilen, yok olmuş Çeremi kentidir ve Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ksani Kalesi</span>

Ksani Kalesi, ayrıca bilinen adıyla Mtkvari Kalesi, Doğu Gürcistan'daki Mtsheta Belediyesinde konumlanmış bir kaledir. Stratejik olarak Ksani ve Mtkvari (Kura) nehirlerinin kesiştiği yere bakan bir tepede konumlanmış olan kale, tarihi Muhrani bölgesinde yer almaktadır. 1512'de Muhrani Prensi I. Bagrat tarafından yaptırılmış, 1746'da ise Bagrat'ın soyundan gelenler tarafından yeniden inşa ettirilmiştir. Kale, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Zanavi Kalesi</span> Gürcistanda bir kale

Zanavi Kalesi, Güney Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesindeki Adigeni belediyesinde beş kilometre uzaklıkta konumlanmış, küçük Didi Zanavi köyünde yer alan bir kaledir. Yapı, bir Orta Çağ kalesidir. Kale, 2007 yılında Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Zeda Tmogvi</span>

Zeda Tmogvi Güney Gürcistan'ın tarihi Cavaheti bölgesindeki bir Orta Çağ Hristiyan kilisesidir. Mevcut yapı, IV. Bagrat döneminde (1027-1072) daha önceki bir kilisenin yerine yapılmış üç nefli bir bazilikadır. Kilisenin dış cephelerinde, zamanın tarihi insanlarından bahseden birkaç modern Gürcüce yazıt vardır. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir. 2007 itibarıyla da içinde bulunduğu bölge UNESCO geçici listesi'ne dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mtsvane Manastırı</span> Güney Gürcistanın Samtshe-Cavaheti bölgesindeki Borcomi vadisinde konumlanmış bir Orta Çağ Hristiyan manastırı

Çitahevi Aziz Yorgi Kilisesi Güney Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesindeki Borcomi vadisinde konumlanmış bir Orta Çağ Hristiyan manastırıdır. Manastır yaygın olarak, "Yeşil Manastır" anlamına gelen Mtsvane Manastırı adıyla da bilinmektedir. İki yüzyıldan fazla süredir terk edilmiş durumda olan manastır, 2003 yılında tekrar Hristiyan kullanımına açılmıştır. Manastır, popüler bir turizm ve hac bölgesidir. Manastır kilisesi ve çan kulesi, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.