Linux ; Linux çekirdeğine dayalı, açık kaynak kodlu, Unix benzeri bir işletim sistemi ailesidir. GNU Genel Kamu Lisansı versiyon 2 ile sunulan ve Linux Vakfı çatısı altında geliştirilen bir özgür yazılım projesidir. Linux ismi ilk geliştiricisi olan Linus Torvalds tarafından 1991 yılında verilmiştir. Günümüzde süper bilgisayarlarda, akıllı cihazların ve internet altyapısında kullanılan cihazların işletim sistemlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlardan en popüler olanı Google tarafından geliştirilen Android işletim sistemidir.
İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.
GNU; çekirdeği, sistem araçlarını, açıcılarını, kütüphanelerini ve son kullanıcı yazılımlarını içeren, GNU Tasarısı kapsamında geliştirilen bir işletim sistemidir. İsminin açılımı "GNU's Not Unix" dir. Bu ismi almasındaki sebep de tasarımının Unix'e benzerken kendisinin özgür yazılım olması ve herhangi bir UNIX kodunu içermemesidir.
Debian, 1993 yılında başlatılmış, Dünya'nın çeşitli bölgelerindeki gönüllüler tarafından hazırlanan; GNU/Hurd, GNU/Linux gibi farklı çekirdek seçeneklerine dayalı tamamen özgür bir Linux dağıtımıdır. En yaygın GNU/Linux dağıtımlarından biri konumundaki Debian, aynı zamanda Elive, Knoppix, Linux Mint, Mepis, Pardus, Parsix, Ubuntu, Peppermint OS ve Xandros gibi birçok GNU/Linux dağıtımına da kaynak teşkil etmekte ve Google başta olmak üzere iyi tanınan birçok Web sitesinde de tercih edilmektedir. Debian, farklı işletim sistemi çekirdekleriyle birlikte AMD64, ARM, DEC Alpha, i386, IA-64, PowerPC, SPARC, MIPS, HPPA, S390 gibi çok sayıda donanım platformunda da çalışabilmektedir. Desteklediği donanım ve çekirdek zenginliğinin yanı sıra Debian'ı diğer dağıtımlara nispetle özgün kılan en önemli husus, dağıtım kapsamındaki yazılımların bütünüyle özgür lisans şartlarına sahip olması, yazılım özgürlüğünü denetlemek ve sürekli kılmaya yönelik bir Debian Sosyal Sözleşmesi'nin bulunmasıdır.
Linux dağıtımı ; Linux çekirdeği, GNU araçları ve bir masaüstü ortamının bir araya gelmesiyle, bu birlikteliği sürdürülebilir şekilde yönetecek bir yapılandırma araçları seti, yazılım güncelleme araçları vb. ile oluşturularak tam teşekküllü bir işletim sistemi haline gelen uygulamalar bütününü ifade eder.
Gentoo, kaynak kod temelli bir Linux dağıtımıdır. Kaynak kod tabanlı kurulumunun zorluğu sebebiyle, diğer Linux dağıtımları kadar popüler olamasa da; kaynak kurulumlu dağıtımlar arasında en popüleridir. Özelleşmiş Linux dağıtımları hazırlanırken temel olarak kullanılmaya uygundur. Gentoo, adını bir çeşit penguen olan Gentoo Pengueni'nden almıştır.
Scientific Linux, Fermilab laboratuvarları tarafından, bilimsel ve akademik ortamlarda kullanılmak üzere geliştirilen bir Linux dağıtımıdır. 6 numaralı sürümüne kadar geliştirilmesi Fermilab ve CERN tarafından ortaklaşa yürütülmüştür.
Fedora Linux, açık kaynak kodlu ve özgür bir Linux dağıtımı. Dünya çapında bir özgür yazılım topluluğu olan Fedora Projesi tarafından geliştirilmekte ve yönetilmekte, Red Hat tarafından desteklenmektedir.
Slax, Linux işletim sistemi barındıran küçük bir çalışan işletim sistemidir. Herhangi bir kuruluma ihtiyaç duymadan CD veya USB bellek üzerinden direkt olarak çalışır. Slax, Slackware Linux dağıtımı tabanlı bir işletim sistemidir.
Linux Mint, Ubuntu ve Debian temel alınarak geliştirilen, masaüstü kullanıcılarına yönelik bir Linux dağıtımıdır. Linux Mint, "güçlü ve kullanımı kolay, hem de modern, şık bir işletim sistemi" olmayı hedeflemektedir.
Enlightenment, basit, hızlı, sade ve kullanışlı bir masaüstü ortamı yaratmak için başlatılan bir projedir. EFL adı verilen pek çok parçadan oluşmuş bir grup kütüphane üzerine inşa edilmiştir.
Linux çekirdeği, Unix benzeri açık kaynak bir monolitik işletim sistemi çekirdeğidir. Linux işletim sistemleri ailesi bu çekirdek üzerine inşa edilmiştir. Kişisel bilgisayarlar ve sunucular gibi genellikle Linux dağıtımı kullanan geleneksel bilgisayar sistemleri; router, kablosuz erişim noktaları, set üstü kutuları, smart TV'ler gibi gömülü sistemler bu çekirdeği kullanır. Android işletim sistemine sahip olan tablet bilgisayarlar, akıllı telefonlar ve akıllı saatler de ayrıca bu çekirdeğin sağladığı hizmetlerden yararlanmaktadır. Kasım 2017 itibarıyla Dünya'nın en güçlü 500 süper bilgisayarı, Linux tabanlı işletim sistemi kullanmaktadır.
ALT Linux, RPM Paket Yöneticisi (RPM) tabanlı ve Linux çekirdeği ve Sisyphus paket deposu üzerine inşa edilmiş bir dizi Rus işletim sistemidir. ALT Linux, ALT Linux Team geliştiriciler topluluğu ve ALT Linux Ltd. tarafından ortaklaşa geliştirilmiştir.
LXDE, Unix benzeri işletim sistemleri için geliştirilen özgür ve açık kaynak kodlu bir masaüstü ortamıdır.
Trisquel, Özgür Yazılım Vakfı’nın %100 özgür GNU/Linux dağıtımları listesinde yer alan, Ubuntu tabanlı bir GNU/Linux dağıtımı. Geniş bir yelpazedeki kullanıcılara hitap ediyor; ev kullanıcılarını, eğitim kurumlarını, şirketleri, eski/güçsüz bilgisayarları hedefleyen dört farklı sürüm sunuyor.
KDE Plasma 5, Unix benzeri işletim sistemlerinde çalışmak üzere KDE Plasma 4 masaüstü ortamının halefi olarak 15 Temmuz 2014 tarihinde yayınlanan masaüstü ortamıdır.
Ubuntu Kylin, Ubuntu işletim sisteminin Çin için geliştirilmiş sürümüdür.
Familiar Linux, iPAQ makineleri ve diğer kişisel dijital asistanlar için bir Linux dağıtımıdır. OPIE veya GPE Palmtop Ortamını grafiksel kullanıcı arabirimi olarak kullanabilir. Bu makinelerde Windows CE'nin yerini aldı. Familiar Linux pek çok uygulama içeren eksiksiz bir işletim sistemiydi.
SUSE Linux Enterprise Server (SLES), SUSE tarafından geliştirilen GNU/Linux dağıtımıdır. Sunucular, ana bilgisayarlar ve iş istasyonları için tasarlanmıştır, ancak deneme amaçlı masaüstü bilgisayarlara da kurmak mümkündür. Başlıca sürümler 3-4 yıl arayla yayımlanırken, küçük sürümler yaklaşık 12 ayda bir çıkar. SUSE Linux Enterprise Server da dahil olmak üzere SUSE Linux Enterprise ürünleri, içerilen bileşenlerin yalnızca olgun, kararlı sürümleriyle sistemin yayımlanması amacıyla diğer SUSE ürünleri için bir test ortamı yaratan topluluk dağıtımı OpenSUSE'den yararlanır.
SparkyLinux, masaüstü odaklı geliştirilmiş, Debian tabanlı bir işletim sistemidir. Önceden yüklenmiş çeşitli masaüstü ortamı seçeneklerinden birini seçmek mümkündür. Tüm uygulamaların en güncel sürümünü temin edebilmek için SparkyLinux her sene 3-4 kez yayımlanır.
