Slavofilizm

Slavofilizm (Rusça: славянофильство), 19. yüzyılda ortaya çıkan ve Rus İmparatorluğu'nun erken tarihinden türetilen değerler ve kurumlara dayanarak geliştirilmesini isteyen entelektüel bir hareketti.^[1] Zapadiknik akımına karşı bir tepki olarak gelişmiştir.^[2]

Slavofilizm Rus entelektüel merkezlerde Rus halkının doğasında var olan özgün değerleri formüle etmeye çalışan bir girişim olarak başlamıştır. Slavofilizm dalı 1825’de başarısız olan Aralıkçılar isyanının ardından gericilerin güç kazanmasıyla Rus felsefi hayatında güç kazanmaya başladı. Çaadeyev’in 1836’da kaleme aldığı “Felsefi mektuplar” ile Rusya’nın özel Ortodoks kültürü yüzünden batı gibi bir gelişme sürecinden geçemeyeceğini ve Rusya’nın gelişimi için Katolik Avrupa’dan farklı bir yol izlemesi gerektiğini ortaya atar. Bu topluluğun altına geçtiği ana tema olacaktır ve ileriki yazarlar Ortodoksluk ile Rusluk arasında gördükleri bağın daha ve daha da derin olduğunu tartışacaklardır. Felsefenin temeli batıdaki idealist ve romantiklerinden etkilenerek oluşmuş olsa bile özellikle. Aleksey Homyakov slavofil akımın öncülerindendir. Rus sosyo-kültürel dinamiklerini ve dünyadaki yerini ortaya çıkarmaya çalışmıştır. Ama Bizans ve Rus ortodoksluğunu birbirlerinden ayırıp, Rus ortodoksluğunda “Kurnazlık, kültlük, skolastizm ve kasvetin” olmadığını ve Rus ortodoksluğunun Bizans ortodoksluğuna göre daha “canlı ve toplumsal” bir kurum olduğu ve Batılı entellere karşı antipatisi ile slavofilizm’i daha milliyetçi ve Muhafazakâr bir yöne kaydırmaya başlamıştır. Homyakov önceki düşünürlere göre Rus ve Batı kültürleri arasındaki farkların üzerine daha çok gitmiştir. Özellikle Ortodoks ve Katolik/Protestanlık karşıtlığına değinmiştir. Slavofilizm Slav Ortodoksluğunun halkçı ve kardeşlik üzerine kurulduğunu teorize ederek panslavist düşüncenin de babası olmuştur. Aleksey Homyakov’un ardından en önemli slavofilist düşünür İvan Kirievski’dir. İvan Batı ve Slav dünyasının kültürel farklarından doğan entelektüel gelişimin tarihine odaklanmıştır. Batı’nın kendi benliği koruyabildiğini ama Rusya’nın Batılı olma hedefinde kendi milli benliğini tahrip ettiğini ve bunun Halk ve yönetici/entel sınıf arasında bir kopukluğa yol açtığını düşünmüştür. Sekülerleşme ile ise Batının kendi benliğini kaybettiğini ama Batılılaşma çabaları yüzünden her geçen gün Rusya’nın Batı’nın asil koruyucusu olduğunu düşünür.^[3]

• Aleksey Khomyakov^[4]
• Ivan Kireevsky (1806-1856)^[4]
• Konstantin Aksakov (1817-1860)^[4]

• Panslavizm
• Avrasyacılık
• Ruslaştırma