İçeriğe atla

Sivil milliyetçilik

Makale serilerinden
brown flag
Gelişim
Temel değerler
Türler
İlişkili kavramlar
Milliyetçilik listesi
Makale serilerinden
Liberalizm
Tarihi
Kavramlar
Türler
Düşünürler
Politikacılar
Organizasyonlar
İlgili konular

Sivil milliyetçilik, demokratik milliyetçilik veya liberal milliyetçilik, özgürlük, hoşgörü, eşitlik, bireysel haklar gibi geleneksel liberal değerlere bağlı olan bir milliyetçilik biçimidir ve etnosentrizme dayanmaz. Sivil milliyetçiler genellikle ulusal kimliğin değerini savunarak, bireylerin anlamlı ve otonom bir yaşam sürdürebilmeleri için onu kısmi bir paylaşılan kimlik yönü olarak (üst kimlik) ihtiyaç duyduklarını ve demokratik siyasetlerin düzgün işleyebilmesi için ulusal kimliğe gereksinim duyduğunu söyler.[1][2][3][4]

Sivil milliyetçilik genellikle etnik milliyetçilikle karşılaştırılır. Tarihsel olarak, vatandaşlık temelli ulusçuluk modern anayasal ve demokratik hükûmet biçimlerinin gelişiminde belirleyici bir faktör olmuşken, etnik milliyetçilik daha çok otoriter yönetim ve hatta diktatörlükle ilişkilendirilmiştir.[5]

"Vatandaşlık temelli ulusçuluk", devlet içinde paylaşılan vatandaşlık etrafında oluşturulan bir siyasi kimliktir. Bu nedenle, "sivil millet" kültürden ziyade siyasi kurumlar ve liberal prensipler tarafından tanımlanır ve vatandaşları bu prensiplere bağlı kalmaya söz verir. Vatandaşlık temelli ulusun üyeliği, kültür veya etnik kökene bakılmaksızın, her vatandaşa vatandaşlıkla açıktır; bu değerleri paylaşanlar ulusun üyeleri olarak kabul edilir.[6] Örneğin, ABD vatandaşıysanız (etnik kökeniniz farklı olsa dahi) Amerikan sayılırsınız.

Teoride, bir sivil millet veya devlet, bir kültürü diğerine tercih etmeyi amaçlamaz. Alman filozof Jürgen Habermas, liberal demokratik bir devlete göçmenlerin ev sahibi kültüre asimile olması gerektiğini, ancak ülkenin anayasal ilkelerini kabul etmelerinin yeterli olduğunu savunmuştur (anayasal vatanseverlik).[6][6]

Tarihçe

Sivil milliyetçilik, rasyonalizm ve liberalizm geleneğinde yer alsa da, bir milliyetçilik biçimi olarak etnik milliyetçilikle karşılaştırılır. Ernest Renan, genellikle ilk dönem sivil milliyetçi olarak kabul edilir.[7] Filozof Hans Kohn, 1944 tarihli "Milliyetçiliğin Fikri: Kökenleri ve Arka Planı Üzerine Bir Çalışma" adlı yayınında sivil milliyetçiliği etnik milliyetçilikten ayıran ilk kişilerden biriydi. Sivil ulusun üyeliği, "Bir Ulus Nedir?" başlıklı Renan'ın klasik tanımında olduğu gibi gönüllü olarak kabul edilir ve ulus, "birlikte yaşama iradesi" ile karakterize edilen bir "günlük referandum" olarak nitelendirilir.[8][9] Sivil milliyetçi idealler, Amerika Birleşik Devletleri ve Fransa gibi ülkelerde demokrasinin gelişimine etki etmiştir (1776 Amerika Bağımsızlık Bildirisi ve 1789 İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi'ne bakınız).

FLNC etrafında örgütlenen Korsika milliyetçi hareketi, "kader topluluğu" olarak adlandırdığı Korsika ulusuna sivil bir tanım sunmaktadır. Bu tanım, Pasquale Paoli ve Aydınlanma düşüncelerinin mirasıyla bağlantılıdır.

İskoç Ulusal Partisi ve Plaid Cymru, kendi uluslarının Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını savunan, bireysel etnik gruplar yerine uluslarının toplumunda yaşayan insanların bağımsızlık ve halk egemenliğini savunan sivil milliyetçi partiler olduklarını ilan etmektedir.[10][11][12][12]

Katalonya Cumhuriyetçi Sol Partisi, sivil bir Katalan bağımsızlıkçılığını desteklemekte ve çeşitlilik içindeki bir toplumda cumhuriyetçilik ve sivil değerlere dayalı bir Katalan Cumhuriyeti savunmaktadır.[13]

Kıbrıslılar Birliği, ideolojisini Kıbrıs milliyetçiliği olarak tanımlamakta, Yunan ve Türk kökenli Kıbrıslıların ortak kimliklerine odaklanan bir sivil milliyetçilik anlayışını benimsemektedir. Bu yaklaşım, her iki toplumun ortak kültürü, mirası, gelenekleri ile ekonomik, siyasi ve sosyal haklarını vurgulamaktadır. Ayrıca Kıbrıs'ın yeniden birleşmesini ve Yunanistan, Türkiye ve Birleşik Krallık gibi ülkelerden gelen dış müdahalelerin sona ermesini desteklemektedir.[14][15]

Avrupa dışında, sivil milliyetçilik terimi Amerika Birleşik Devletleri'ndeki İç Savaş Dönemi'nde Cumhuriyetçi Parti'yi tanımlamak için de kullanılmıştır.[16]

Sivil milliyetçilik, Carl Hilty tarafından ortaya atılan Willensnation adlı İsviçre kavramıyla benzerlik gösterir. Willensnation, "iradeyle oluşan millet" anlamına gelen Almanca bir terimdir ve vatandaşların ortak deneyim ve bağlılığı olarak anlaşılır.[]

2000'li yıllarda Türkiye'nin AB üyelik sürecinde Avrupa Birliği'nin desteği ile aldığı politik reformlar çerçevesinde Türkiyeli üst kimliği gündeme gelmiştir. Ekim 2004'te Başbakanlık desteğiyle yayımlanan Azınlık Hakları ve Kültürel Haklar Çalışma Grubu Raporu'nda anayasada Türk yerine Türkiyeli teriminin kullanılması önerisi Türkiye'de geniş çaplı tartışmalara neden olmuştur.[17][18]

Eleştiriler

Etnik milliyetçilik, sivil milliyetçiliğe yönelik temel eleştirileri yapar ve bu eleştiriye göre sivil milliyetçilik, sadece etnik milliyetçiliğe karşı kullanılmak üzere icat edilmiştir.

Yael Tamir, etnik ve sivil milliyetçilik arasındaki farkların belirsiz olduğunu savunmuştur.[19]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Miller, David. 1995. On Nationality. Oxford University Press. 0-19-828047-5. For criticism, see: Abizadeh, Arash. 2002. "Does Liberal Democracy Presuppose a Cultural Nation? Four Arguments." 7 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. American Political Science Review 96 (3): 495-509; Abizadeh, Arash. 2004. "Liberal Nationalist versus Postnational Social Integration 7 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.." Nations and Nationalism 10(3): 231-250.
  2. ^ Kymlicka, Will. 1995. Multicultural Citizenship. Oxford University Press. 0-19-827949-3. For criticism, see: Patten, Alan. 1999. "The Autonomy Argument for Liberal Nationalism." 8 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Nations and Nationalism. 5(1): 1-17.
  3. ^ Auer, Stefan (2004). Liberal Nationalism in Central Europe. Routledge. s. 5. ISBN 1134378602. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2017. 
  4. ^ Tamir, Yael. 1993. Liberal Nationalism. Princeton University Press. 0-691-07893-9[]; Will Kymlicka. 1995. Multicultural Citizenship. Oxford University Press. 0-19-827949-3[]; David Miller. 1995. On Nationality. 1 Haziran 2000 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Oxford University Press. 0-19-828047-5.
  5. ^ DONALD IPPERCIEL (2007): Constitutional democracy and civic nationalism [1]
  6. ^ a b c ANNA STILZ. "Civic Nationalism and Language Policy". Philosophy & Public Affairs. 37 (3): 257. 
  7. ^ Ernest Renan. "What is a Nation?", 1882; cf. Chaim Gans, The Limits of Nationalism, Cambridge University Press, 2003, p. 11.
  8. ^ Renan, Ernest (11 Mart 1882). "What Is A Nation" (PDF). UCParis. 24 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Kasım 2022. 
  9. ^ Tamir, Yael (Yuli) (11 Mayıs 2019). "Not So Civic: Is There a Difference Between Ethnic and Civic Nationalism?". Annual Review of Political Science (İngilizce). 22 (1): 419-434. doi:10.1146/annurev-polisci-022018-024059 Özgürce erişilebilir. ISSN 1094-2939. 
  10. ^ Michael O'Neill (2004). Devolution and British Politics. Pearson/Longman. ss. 92-. ISBN 978-0-582-47274-7. 
  11. ^ Trevor C. Salmon; Mark F. Imber (6 Haziran 2008). Issues In International Relations. Taylor & Francis. ss. 50-. ISBN 978-0-203-92659-8. 
  12. ^ a b Brubaker, Rogers (2004). Ethnicity Without Groups. Harvard University Press. s. 134. ISBN 0674015398. 
  13. ^ "Els valors republicans com a pilar de la nostra societat" (Katalanca). 9 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2023. 
  14. ^ Colin Hay; Anand Menon (18 Ocak 2007). European Politics. OUP Oxford. s. 125. ISBN 978-0-19-928428-3. 
  15. ^ Aldrich, Alan (17 Ağustos 2018). "Cypriotism in the Twenty-First Century". Bella Caledonia. Scotland. 21 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2018. 
  16. ^ Snay, Mitchell (2007). Fenians, Freedmen, and Southern Whites: Race and Nationality in the Era of Reconstruction. Louisiana State University Press. ISBN 9780807132739. 
  17. ^ "Azınlık Hakları Raporunun Özeti". Bianet. 2004. 26 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  18. ^ Grigoriadis, Ioannis N. (2007). "Türk or Türkiyeli? The Reform of Turkey's Minority Legislation and the Rediscovery of Ottomanism". Middle Eastern Studies. 43 (3): 423-438. ISSN 0026-3206. 26 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2021. 
  19. ^ Tamir, Yael (Yuli) (2019). "Not So Civic: Is There a Difference Between Ethnic and Civic Nationalism?". Annual Review of Political Science (İngilizce). 22 (1): 419-434. doi:10.1146/annurev-polisci-022018-024059 Özgürce erişilebilir. ISSN 1094-2939. 

Dış kaynaklar

  • Tournier-Sol, Karine (2015). "Reworking the Eurosceptic and Conservative Traditions into a Populist Narrative: UKIP's Winning Formula?". Journal of Common Market Studies. 53 (1): 140-56. doi:10.1111/jcms.12208. 

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Vatandaşlık</span> bir kişi ile bir devlet ya da bir devlet birliği arasındaki bağlantıyı belirtir

Vatandaşlık ya da yurttaşlık, genellikle bir ülke olan politik kurumların bir parçası olmak demektir. Anayasal ülkelerde, o ülkede yaşayanların devlet tarafından anayasada vadedilen haklardan yararlanmaları için o ülkeye vatandaşlık bağı ile bağlı olmaları gereklidir. Bu kişilere vatandaş denir. Vatandaşın politik katılım hakkı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Milliyetçilik</span> siyasi akım

Milliyetçilik ya da ulusçuluk, belirli bir milletin çıkarlarını, özellikle egemenliğini ve özyönetimini kazanmayı, daha sonra bunu ilelebet sürdürmeyi amaçlayan ideolojik fikir hareketi. Milliyetçilik, her ulusun kendisini dışarıdan gelecek olan müdahalelerden bağımsız olarak yönetmesi gerektiğini, ulusun bir yönetim için doğal ve ideal bir temel ve tek haklı politik güç kaynağı olduğunu savunmaktadır. Milliyetçilik, 19. yüzyıl başlarından itibaren Avrupa'da, 20. yüzyıldan itibaren ise tüm dünyada egemen politik düşünce tarzı haline gelmiştir. Bu dönemde dünya politik haritası milliyetçilik ilkelerine göre biçimlendirilmiştir. Günümüzde Anglosakson kültürüne bağlı toplumlarda ve Avrupa Birliği düşüncesini savunan çevrelerde olumsuz bir anlam yüklenmiştir.

Ulus ya da Millet çoğunlukla aynı topraklar üzerinde yaşayan, aralarında dil, tarih, ülkü, duygu, gelenek ve görenek birliği olan insanların oluşturduğu topluluk. Milleti etnik gruptan ayıran şey, daha politik olmasıdır. Etnik milliyetçiler milleti etnisite ile aynı anlamda kullanırlarken, sivil milliyetçiler ise milleti anayasal bir şekilde kullanırlar, kültürel milliyetçiler ise milletin tanımını gelenek ve görenekle belirlerler.

<span class="mw-page-title-main">Solculuk</span> toplumsal eşitliği ve eşitlikçiliği destekleyen siyasi ideolojiler, politik duruş

Solculuk, genellikle bir bütün olarak toplumsal hiyerarşiye veya belirli toplumsal hiyerarşilere karşı çıkarak, toplumsal eşitlik ve eşitlikçiliği destekleyen ve bunu sağlamaya çalışan siyasi ideolojiler yelpazesidir. Sol siyaset tipik olarak, taraftarlarının toplumda diğerlerine göre dezavantajlı olarak algıladıkları kişiler için endişe duymanın yanı sıra, uygulandıkları toplumun doğasını değiştiren radikal yollarla azaltılması veya ortadan kaldırılması gereken haksız eşitsizlikler olduğuna dair bir inancı da içerir.

Çinliler ; çoğunlukla soy, etnisite, uyrukluk, vatandaşlık veya diğer bağlılık vasıtasıyla Çin ile ilişkili çeşitli kişiler veya gruplardır.

Etnik milliyetçilik, etno-milliyetçilik ya da mikro milliyetçilik, milliyetin etnisite açısından tanımlandığı bir milliyetçilik biçimidir. Millî kimliği oluşturan, kültür, tarih ve ülkü birliği gibi hakim kültür unsurların oluşturduğu millî şuur yerine; boy, aşiret, kabile, mezhep ve etniklik gibi dar kapsamlı bir şuuru benimseyen etnosentrik milliyetçilik görüşüdür.

<span class="mw-page-title-main">Türk milliyetçiliği</span> Türk halkını ulusal veya etnik tanımlarla yücelten ve teşvik eden bir siyasi ideoloji

Türk milliyetçiliği, ulusal veya etnik tanımlarla Türk milletinin ilerlemesini, gelişmesini amaçlayan siyasi bir görüştür. Türkçülük ile aynı olmayıp, içinde Türkçülük dahil olmak üzere çeşitli Türk milliyetçisi ideolojileri barındırır.

Kültürel milliyetçilik, kendini sosyal bağlarla ve ortak kültürle tarif eden bir milliyetçiliktir, etnik milliyetçilik ile sivil milliyetçilik arasında orta bir konuma sahiptir. Bu nedenle milliyet, ortak ata, ırk veya etnisite kavramlarına değil, kültürel gelenekler ve ortak bir dil tarafından şekillendirilen bir ulusal kimliğe odaklanır.

Sol milliyetçilik, eşitliğe, halk egemenliğine ve self determinasyona dayalı bir milliyetçilik akımıdır. Kökleri Fransız Devrimi'ndeki jakobenizme dayanır. Sol milliyetçilik anti emperyalizmi benimser. Sol milliyetçilik, etnik milliyetçiliği ve faşizmi reddeder; buna rağmen sol milliyetçiliğin bazı minör formları tahammülsüzlük ve ırksal önyargıyı içerisinde barındırır.

Dini milliyetçilik, milliyetçiliğin belli bir dini inanç veya dogma ile olan ilişkisidir. Bu ilişki iki yöne ayrılabilir: din siyaseti ve dinin siyaset üzerindeki etkisi. Paylaşılan bir din, ulus vatandaşları arasında ortak bir bağ olan birlik duygusuna katkıda bulunur. Dinin diğer bir siyasi yanı, paylaşılan etnisite, dil veya kültür gibi ulusal bir kimliğin desteklenmesidir. Dinin siyasette etkisi, dini fikirlerin günümüzde yorumlanmasının siyasi aktivizme ve harekete ilham veren daha ideolojik; Örneğin, daha katı dini bağlılığın sağlanması amacıyla kanunlar çıkarılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan milliyetçiliği</span> Amerikada ortak kimlik anlayışını destekleyen bir çeşit milliyetcilik

Amerikan milliyetçiliği, Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan bir sivil milliyetçilik, kültürel milliyetçilik, ekonomik milliyetçilik veya etnik milliyetçilik biçimidir. Amerikalılar'in bir millet olduğunu ve Amerikalıların kültürel bütünlüğünü desteklediğini iddia eden milliyetçiliktir. Genel anlamda, Amerikalı kültürüne, diline ve tarihine duyulan sevgiden ve ABD ile Amerikalılar halkından kaynaklı gurur duygusundan esinlenen siyasi ve sosyal hareketler ve düşünceler içerir. Amerikan milliyetçileri genellikle kendilerini Britanyalıdan ziyade ağırlıklı olarak Amerikalılar olarak görüyorlar.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna milliyetçiliği</span>

Ukrayna milliyetçiliği, Ukraynalıları tek bir ulus devlet çatısı altında toplamayı amaçlayan bir ideolojidir. Halihazırdaki Ukrayna devletinin çok köklü bir geçmişi olmasa da kimi tarihçiler Kiev Knezliği'ni Ukrayna'nın ilk nüvesi kabul eder. Ukrayna milliyetçiliğinin kökeni ise Bohdan Hmelnitski önderliğinde Polonya-Litvanya Birliği'ne karşı gerçekleşen isyana dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya milliyetçiliği</span>

Avusturya milliyetçiliği, Avusturyalı ulusu, değerleri, kimliği ve kültürü üzerindeki milliyetçilik.

Etnokratik demokrasi, baskın bir etnik egemenliği herkes için demokratik, siyasi ve medeni haklarla birleştiren siyasi bir sistemdir. Hem baskın etnik grup hem de azınlık etnik grupların vatandaşlığı vardır ve siyasi sürece tam anlamıyla katılabilirler. Etnik demokrasi, daha demokratik olması bakımından Etnokrasiden ayrılır. Baskın olmayan gruplara, Etnokrasinin sözde sağladığı haklardan daha fazla siyasi katılım, etki ve statü sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Leh milliyetçiliği</span>

Leh milliyetçiliği veya Polonya milliyetçiliği, Polonyalıların bir ulus olduğunu iddia eden ve Polonyalıların kültürel birliğini destekleyen bir milliyetçilik biçimidir. Norman Davies, Polonya milliyetçiliği bağlamında, milliyetçiliği genel olarak "insanların milliyetlerine ilişkin farkındalıklarını uyandırarak bir ulus yaratmak ve duygularını siyasi eylem için bir araç haline getirmek için bir doktrin" olarak tanımladı.

Milliyetçilik, resmi devlet ideolojisinin bir parçası olarak veya popüler bir devlet dışı hareket olarak kendini gösterebilir ve sivil, etnik, kültürel, dil, dini veya ideolojik çizgilerde ifade edilebilir. Ulusun bu öz tanımları milliyetçilik türlerini sınıflandırmak için kullanılır. Ancak, bu tür kategoriler birbirini dışlamaz ve birçok milliyetçi hareket bu unsurların bir kısmını veya tamamını değişen derecelerde birleştirir.

Devrimci milliyetçilik, yerleşik düzene karşı bir devrimle hedeflerine ulaşmak isteyen birçok farklı milliyetçi siyasal hareket türüne uygulanan geniş bir etikettir. Devrimci milliyetçi olarak tanımlanan kişi ve örgütler arasında Fransız Devrimi içindeki bazı siyasi akımlar, İngiliz tacına karşı silahlı mücadeleye girişen İrlandalı cumhuriyetçiler, 19. yüzyıl Vietnam'ında Fransız egemenliğine karşı Can Vuong hareketi, 20. yüzyıldaki Hindistan bağımsızlık hareketi, bazıları sayılabilir. Meksika Devrimi'ne katılanlar, Benito Mussolini ve İtalyan Faşistleri, Horasan Özerk Hükûmeti, Augusto Cesar Sandino, Bolivya'daki Devrimci Milliyetçi Hareket, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki siyahi milliyetçilik ve bazı Afrika bağımsızlık hareketleri.

Türkiyelilik, Türk vatandaşı bireyleri kapsayan ulusal bir üst kimlik önerisidir. Türkiyeli kullanımı, Türkiye vatandaşı bireyler için kullanılan "Türk" kelimesinin aynı adlı etnik gruba atıfta bulunduğu ve Türkiyeli teriminin bu kelimeye karşı daha kapsayıcı olduğu öne sürülerek savunulmaktadır. Türk yerine Türkiyeli teriminin kullanılması akademi, medya ve politika alanlarında tartışmalı bir konudur.

<span class="mw-page-title-main">Gürcü milliyetçiliği</span>

Gürcü milliyetçiliği, Gürcistan'ın Rus İmparatorluğu'na bağlı olduğu 19. yüzyılın ortalarında gelişmeye başlayan bir milliyetçilik akımıdır. Rus İmparatorluğu ve Sovyetler Birliği dönemlerinde kültür milliyetçiliği formunda olan Gürcü milliyetçiliği, 1980'lerin sonlarında ve Gürcistan'ın bağımsızlığını ilan ettiği dönemde radikal etnik milliyetçiliğe dönüştü. 2000'lerin ortalarında vatandaşlık odaklı bir milliyetçilik formuna evrildi. Bununla birlikte, birçok Gürcü arasında etnik milliyetçiliğin izleri vardır.

Ulusal kimlik veya millî kimlik, bir kişinin bir veya daha fazla devlete veya bir veya daha fazla ulusa ait olma kimliği veya duygusudur. Bu, "kendine özgü gelenekleri, kültürü ve dili ile temsil edilen uyumlu bir bütün halinde ulus" hissidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.