İçeriğe atla

Sivas Vilayeti

ولايت سيواس‎
Vilâyet-i Sivas
Osmanlı İmparatorluğu Vilayeti
←
1867–1922 →
Sivas Vilayeti harita üzerinde
Sivas Vilayeti harita üzerinde
Sivas Vilayeti (1900)
MerkezSivas
Tarih
 - Kuruluş 1867
 - Kaldırılış 1922
Nüfus
 - Müslüman, 1914[1]939.735 
 - Yunan, 1914[1]75.324 
 - Ermeni, 1914[1]147.099 

Sivas Vilayeti, 1867-1922 yılları arası varlığını sürdürmüş olan Osmanlı Devleti vilayetidir.

Tarihi

Rum Eyaleti 1867 yılında kabul edilen Teşkil-i Vilâyet Nizamnâmesi ile kaldırılmış yerine Sivas Vilayeti kurulmuştur. Vilayete bağlı birimler; Sivas Sancağı, Amasya Sancağı, Karahisar-ı Şarki Sancağı ve 1880'den itibaren Tokat Sancağı'dır. 1867-1869 yıllarında Canik Sancağı da Sivas Vilayeti'ne bağlanmıştı.[2][3]

Sancakları

Osmanlı alfabesiyle yazılmış Sivas Vilayetin 1907 haritası

1909'da Sivas'ın sancakları, kazaları ve nahiyeleri:

SİVAS VİLAYETİ
Sivas Sancağı
KazaNahiye
Sivas
Aziziye
Bünyan-ı Hamid
  • Bünyan-ı Hamid Merkez
  • Akkışla
  • Elbaşı
  • Sarıoğlan
Darende
Divriği
Gürün
Hafik
Kangal
Koçgiri
Tonus
Yıldızeli
Amasya Sancağı
KazaNahiye
Amasya
Gümüşhacıköy
Havza
Ladik
Mecitözü
Merzifon
Vezirköprü
  • Vezirköprü Merkez
  • Göl
Karahisar-ı Şarki Sancağı
KazaNahiye
Karahisar-ı Şarki–
Alucra
  • Zil (Merkez)
  • Mindeval
Koyulhisar
  • Mişaz (Merkez)
  • Sisorta
Mesudiye
Suşehri
Tokat Sancağı [4]
KazaNahiye
Tokat
Erbaa
Niksar
Reşadiye
Zile

Nüfusu

Nüfus
Sivas
YılNüfus+/-
1864571.800-
1884877.80053,52%
1890996.10013,48%
18911.086.5009,08%
19001.057.500-2,67%
19101.197.60013,25%
19201.199.5000,16%
Y & G
Sivas Vilayeti 1914 nüfusu[5]
KazaMüslümanRumErmeniKatolik ErmeniProtestanÇingeneToplam
Sivas54.81972823.8121.830434-81.623
Tonus40.86820712.969141584-54.562
Hafik40.0762111.376---51.473
Darende26.518-2.798658-29.380
Divriği30.630-8.354---38.984
Aziziye50.34481.038460-51.454
Kangal29.212-3.111-932-32.323
Koçgiri47.2031125.980-76-59.371
Gürün15.640-7.788414703-24.545
Yıldızeli39.2395691.379-1.393-41.187
Sivas Sancağı374.5491.64578.6052.3954.240-458.902
Amasya53.1232.6799.59812126021765.998
Havza17.4757.869335---25.679
Vezirköprü41.8534.7551.032732028248.250
Gümüşhacıköy24.9573.6603.549-173-32.339
Merzifon25.3701.0678.1604061.16070736.873
Ladik15.8814.920343---21.124
Amasya Sancağı178.65924.95023.0175341.9131.206230.263
Tokat90.1253.99712.046764115370107.756
Erbaa50.8957.9223.274-43016562.690
Zile69.3281542.833-8826872.671
Niksar22.8434.8153.183--2430.865
Reşadiye25.660811----26.471
Tokat Sancağı258.85117.69921.336764633827300.453
Karahisarişarki26.3796.3838.477-1733041.586
Alucra30.73769230---31.459
Mesudiye26.5105.264664---32.438
Suşehri22.8712.04011.240-97-36.248
Koyulhisar21.19985837---22.094
Karahisarişarki Sancağı127.69615.23720.448-114330173.825
Sivas Vilayeti939.73559.324143.4063.6934.5752.3631.153.443

Görev Yapmış Valiler

1848 ile 1878 arasında görev yapmış Sivas valileri:[6]

İsimUnvanTarihAtandığı Makam
Mehmed Abbas Hilmi PaşaMîr-i Mîrân1848-Eylül 1849Mutasarrıf
Münib Mehmed PaşaMîr-i MîrânEylül 1849-Mayıs 1851Mutasarrıf
Nasuhzade Mehmed Hamdi PaşaVezirMayıs 1851-Eylül 1853Vali
Palaslı İsmail PaşaVezirEylül 1853- Mayıs 1854Vali
Feyzullah Zaim PaşaVezirMayıs 1854- Nisan 1856Vali
Boşnakzade Mehmed Reşid PaşaVezirNisan 1856- Mayıs 1859Vali
Mehmed Hayreddin PaşaVezirMayıs 1859- Mayıs 1861Vali
Hazinedarzade Ahmed PaşaMîr-i MîrânMayıs 1861- Aralık 1861-
Mehmed Zeki PaşaMîr-i MîrânAralık 1861- Şubat 1863Mutasarrıf
Bostancıbaşızade Mehmed Reşid PaşaVezirŞubat 1863- Eylül 1864Mutasarrıf
Tacirli Ahmed PaşaMîr-i MîrânEylül 1864- Ocak 1866Mutasarrıf
Ali Rıza Mehmed PaşaVezirOcak 1866- Haziran 1867Mutasarrıf
Ahmed İzzet PaşaVezirHaziran 1867- Kasım 1871Vali
Mehmed Halet PaşaVezirKasım 1871- Mayıs 1872Vali
Esad Ahmed PaşaMüşîrMayıs 1872- Ağustos 1872Vali
Mehmed Hurşid PaşaVezirAğustos 1872- Mart 1873Vali
Mehmed Takiyeddin PaşaVezirNisan 1873- Ekim 1874Vali
Ahmed İzzet Paşa
(İkinci Kez)		VezirMart 1874- Şubat 1878Vali
Mustafa SüreyyaVezirŞubat 1878- Temmuz 1879Vali

Kaynakça

  1. ^ a b c "1914 Census Statistics" (PDF). Turkish General Staff. ss. 605-606. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2011. 
  2. ^ Baykara, Tuncer (1988). Anadolu'nun Tarihi Coğrafyasına Giriş I: Anadolu'nun İdari Taksimatı. Ankara: Türk kültürünü Araştırma Enstitüsü. s. 117. ISBN 9754560072. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2017. 
  4. ^ http://eskiweb.cumhuriyet.edu.tr/edergi/makale/637.pdf[]
  5. ^ Karpat, Kemal (1985). Ottoman Population, 1830-1914: Demographic and Social Characteristics. University of Wisconsin Press. ss. 178-179. ISBN 9780299091606. 14 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2013. 
  6. ^ Arslanbüken, Kamer (2019). SİVAS VALİLERİ (1848-1878) (PDF) (Yüksek Lisans Tezi). SİVAS CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı. 22 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Nisan 2023. 

Şablon:Osmanlı Imparatorluğu'nun Yönetim Birimleri

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Vilayet</span> Osmanlı Devletinin son dönemlerindeki birinci derece mülki yönetim birimi

Vilâyet, 1864 yılında Teşkil-i Vilayet Nizamnamesi ile tanımlanan birinci dereceden bir yönetim birimidir. 19 ve 20. yüzyıllarda önce Osmanlı Devleti, ardından 1960'a kadar Türkiye Cumhuriyeti'nde, bir valinin yönetimi altındaki birimdir. Bugün Türkiye'de vilayet, il anlamında kullanılır.

Saruhan Sancağı, Manisa merkezli Osmanlı sancağının adıdır.Osmanlı'da veliaht şehzadeler burada görev yapardı. Aydın ve İzmir merkezli Aydın Eyaleti'nin bir sancağı idi. Manisa ve çevresi tarihi devirlerde; Hititler, Akalar, Frigler, Lidyalılar, Persler, Makedonyalılar, Bergamalılar, Romalılar ve Bizanslılar tarafından yönetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Adana Vilayeti</span>

Adana Vilayeti, Osmanlı Devleti vilayetidir. 1869 yılında kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Vilayeti</span> Osmanlı vilayeti

Ankara Vilayeti, Osmanlı Devletinin bir vilayetidir.

<span class="mw-page-title-main">Halep Vilayeti</span> Osmanlı İmparatorluğunun birinci düzey idari bölümü

Halep Vilayeti, 1867 yılında kurulmuş Osmanlı Devleti vilayeti. Vilayet merkezi Halep'tir. Halep Vilayeti 1864 yılında kabul edilen Teşkil-i Vilâyet Nizamnâmesi ile kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Trablusgarp Vilayeti</span>

Trablusgarp Vilayeti, 1864 yılında gerçekleşen yönetim reformu sonucu Trablusgarp Eyaleti yerine kurulan Osmanlı vilayetidir.

<span class="mw-page-title-main">Diyarbekir Vilayeti</span> Osmanlı İmparatorluğunun birinci düzey idari bölümü

Diyarbekir Vilayeti, 1867 yılında kurulan Osmanlı Devleti vilayeti. Vilayetin merkezi Diyarbekirdir.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir-i Bahr-i Sefid Vilayeti</span>

Cezayir-i Bahr-i Sefid Vilayeti, 1864 yılında kurulan Osmanlı Devleti vilayeti.

<span class="mw-page-title-main">Mısır Hidivliği</span>

Mısır Hidivliği, 1867 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nun Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa torunu tarafından kurularak 1914 yılına kadar Mısır ve Sudan'ın büyük bir bölümünün yönetimini elinde tutan, iç işlerinde serbest dış işlerinde Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı Türk özerk devlettir. Mısır Hidivliği, kurulduğu 1867'ten 1914 yılına kadar Kavalalı Mehmed Ali Paşa'nın soyundan gelen Kavalalılar Hanedanı tarafından yönetilmiştir. Devamında 1953 senesine kadar Mısırı Kavalalılar İngilizlerin himayesinde kontrol ettiler.

<span class="mw-page-title-main">Lazistan Sancağı</span>

Lazistan Sancağı, Osmanlı Devleti'nde önce Trabzon Eyaletine, sonra Trabzon Vilayeti'ne bağlı idari birimlerden biridir. 1920 yılında ise bağımsız hale getirilmiştir. Sancağın idari merkezi önce Batum, 1878 yılında Batum Rusya'ya geçtikten sonra Rize kenti idi.

<span class="mw-page-title-main">Hüdâvendigâr Vilayeti</span>

Hüdavendigâr Vilâyeti ya da Bursa Vilayeti, 1867 yılında kurulan Osmanlı vilâyeti.

<span class="mw-page-title-main">Erzurum Vilayeti</span>

Erzurum Vilayeti, bir Osmanlı vilayetidir.

<span class="mw-page-title-main">Van Vilayeti</span>

Van Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu'nun 1875 yılında kurulan vilayeti. 20. yüzyılın başlarında 400.000 kadar nüfusu olan vilayetin yüzölçümü yaklaşık 39.000 km2 idi.

<span class="mw-page-title-main">Biga Sancağı</span>

Biga Sancağı veya Kale-i Sultaniye, Osmanlı İmparatorluğu Sancağı. 1888 yılında Karesi Vilayetinden ayrılarak bağımsız Biga Sancağı adıyla İstanbul'a bağlanmıştır. Kazâları, Kale-i Sultaniye, Ezine, Ayvacık, Bayramiç, Biga, Lapseki idi. Şimdiki Çanakkale ilinin Anadolu'da olan topraklarını kapsıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Edirne (eyalet)</span> Osmanlı İmparatorluğunun eyaletlerindan biri

Edirne Eyaleti veya Çirmen Eyaleti, Osmanlı İmparatorluğu'nun eyaletlerindan biriydi. 1826 yılında Rumeli ve Silistre eyaletlerinden alınan topraklar ile kurulmuş olup 1865'teki idari reformdan sonra vilayet haline gelen ilk Osmanlı vilayetlerinden biri oldu ve 1867'de Edirne Vilayeti olarak yeniden düzenlendi. Eyaletin merkezi Edirne idi taşınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aristidi Yorgancıoğlu</span> siyasetçi

Aristidi Yorgancıoğlu veya Aristidi Paşa, Osmanlı Rum idareci ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Teke Sancağı</span>

Teke Sancağı ya da Teke İli, günümüzde Türkiye'nin Antalya şehrinin merkeziyle birlikte; Finike, Kaş, Kalkan, Gömbe, Elmalı, Kızılkaya, Kocaaliler ve Afyonkarahisar'ın bir kısmını içine alan bir Osmanlı sancağıydı. II. Murad zamanında Osmanlıların kontrolüne giren sancağın kuzeyinde Hamîd Sancağı, kuzey doğusunda Karaman, doğusunda Alanya ve batısında Menteşe Sancağı bulunuyordu.

Mehmed Hurşid Paşa (1813-1882), Osmanlı devlet adamıdır.

Bostancıbaşızade/Öküz Mehmed Reşid Paşa (?-1876), 19. yüzyılda çeşitli Osmanlı vilayetlerinde valilik yapmış olan bir devlet adamı.

Nasuhzade/Çengelköylü Mehmed Hamdi Paşa (?-1866), 19. yüzyılda çeşitli Osmanlı vilayetlerinde valilik yapmış olan bir devlet adamı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.