İçeriğe atla

Sistersiyenler

Sistersiyenler
Ordo Cisterciensis
KısaltmaOCist or SOCist
SloganCistercium mater nostra
Kuruluş1098 (925 yıl önce) (1098)
Kuruluş yeriCîteaux Manastırı
TürManastır düzeni
MerkezPiazza del Tempio di Diana, 14
Roma, Italy
Abbot GeneralMauro Giorgio Giuseppe Lepori
Resmî siteocist.org

Sistersiyen tarikatı (Order of Cistercian) Hristiyanlığın Katolik koluna bağlı kendilerini Dünya işlerinden uzaklaştırmış keşiş ve rahibelerden oluşan bir tarikattır.

Kuruluş ve tarihi

Sistersiyen kelimesinin kökeni Fransızca olup Latince Cistercium'dan gelmektedir. Cistercium, Fransa'da Dijon şehri yakınlarında bulunan Citeaux köyünün Latince adıdır. 1098 yılında Molesme manastırından Aziz Benedikt'in yolunda giden bir grup keşiş tarafından Citeaux manastırı bu köyde kurulmuştur. 1110'da 30 yoldaşı ile birlikte bu manastıra katılan Bernard de Clairvaux, bu tarikatın hızla yayılmasına yardım etti.[1]

Sistersiyenler, hayatlarını Aziz Benedikt zamanındaki gibi sürdürmeye özen gösterirlerdi. Benediktinlerin zaman içinde geçirdikleri gelişmeleri reddedip Aziz Benedikt zamanındaki manastır hayatını birebir yaşıyorlardı. Özellikle vücut işçiliği ve tarlada çalışma, Sistersiyenleri diğer Benediktinlerden ayıran özelliklerdir.[2]

12 yüzyıl sonlarına doğru Sistersiyenler Fransa, İngiltere, İskoçya, İrlanda, İspanya, Portekiz, İtalya ve Doğu Avrupa'ya yayılmışlardı.[1]

istersiyenler, 18. yüzyılda İngiltere ve Fransa'da yaşanan protestan reformlardan etkilenmişse de 19. yüzyılda tekrar öze dönüş hareketleri görülmüştür. 1891 yılında Trappistler adı verilen (Ordo Cisterciensium Strictioris Observantiae – OCSO) ve Sistersiyen geleneğini sıkı bir şekilde sürdüren bir kol ortaya çıkmış ve çeşitli manastırlar kurulmuştur.[3]

Kıyafet, hayatı tarzı ve faaliyet

1114 yılında kurulmuş Pontigny manastırı

Sistersiyenler, yaptıkları işte mükemmeliyeti hedefledikleri için özellikle tarımsal üretim alanında pek çok yeni teknikler geliştirmişlerdir. Manastır kurdukları uzak bölgelerdeki halk, onların geliştirdikleri teknikleri öğrenerek ilerlemiştir. Bu özellikleri ile Avrupa'daki endüstri devriminin mimarları olarak kabul edilirler.

Sainte-Marie de Rieunette manastırından bir Sistersiyen rahibesi
Vietnamlı Sistersiyen keşişleri

Bernardinler veya üzerlerine giydikleri beyaz cübbeden dolayı Beyaz Keşişler olarak da adlandırılır. Sistersiyenlerin hayatı el işçiliği ve kendine yetme üzerine yoğunlaşmıştır. Her türlü dünyevî eşyadan ve maldan soyutlanmış olup mal ve para sahibi olamazlar, üzerilerindeki elbise dahî onlara ait değildir. İnzivaya çekildikleri manastırda vakitlerini dua, ibadet ve tefekkürle geçirirler. Bunun dışında manastır içinde dış dünyaya bağlı olmadan kendi kendilerine yetecek bir hayat kurarlar. Özellikle tarım faaliyetlerinde peynir ve bira yapımında meşhur olmuşlardır. Sistersiyenler, bu faaliyetleri bir ibadet olarak görüp mükemmeliyeti ararlar. Kendilerine yetecek kadar üretim yaparlar. Şayet üretim fazla olmuşsa bunu ihtiyacı olanlara dağıtarak veya gıda maddelerini satıp geliri manastırın bakımı ve çeşitli sosyal yardım projelerine aktarırlar.

Günümüzde Sistersiyen geleneğini devam ettiren manastırlar bulunmakta olup dünya çapında ürettikleri yüksek kaliteli ürünlerle tanınmaktadırlar. Özellikle ürettikleri peynir ve bira çok uzman tarafından en üst sıralarda görülmektedir. Sistersiyenler, bu ürünleri üretirken yüzyıllar boyu geliştirdikleri teknikleri hâlâ uygulamaktadırlar. Bugün dahî aynı üretim kuralları geçerli olup endüstrileşmemiştir. Çünkü kitle üretimi veya ticarî kazanç, hiçbir zaman Sistersiyen hayatının bir hedefi olmamıştır. Onlar, çalışmayı ve üretmeyi Tanrı'ya ulaşılacak bir yol olarak görmektedirler. Dünyaca ünlü Chimay, Westmalle gibi biralar, halen Sistersiyen keşişleri tarafından manastırlarda üretilmektedir.

Sistersiyen Azizler Listesi[4]

Erkek alt-grubu

  • Bernard
  • Saint-Thierryli Guillaume
  • İgnyli Guerric
  • Rievaulxlu Aelred
  • Molesneli Robert
  • Idesbald
  • Poppo
  • Perseigneli Adem
  • İstefanos Harding
  • Lilleli Alain
  • Lausannneli Amedee
  • Fordlu Baudoin
  • Esterbach Cesaire
  • Sallaylı İstefanos
  • III. Eugenus
  • Marsilyalı foulques
  • Auxerreli Geoffroy
  • Gerard de Fontaine
  • Hollandlı Gibert
  • İsaac stella
  • Guy de Cherlieu
  • Ogier de Locedio

Kadın alt-grubu

Kaynakça

  1. ^ a b New Catholic encyclopedia. L. J. Lekai. 2nd ed (İngilizce). Catholic University of America. Detroit: Thomson/Gale. 2003. s. 746. ISBN 0-7876-4004-2. OCLC 50723247. 18 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022. 
  2. ^ New Catholic encyclopedia. s. 748. 18 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022. 
  3. ^ New Catholic encyclopedia. s. 747. 18 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nursialı Benediktus</span> İtalyada yaşamış hem ortodoks hem katolik mezhebine göre aziz kabul edilen bir din adamı

Nursialı Benediktus, İtalya'da yaşamış, Ortodoks ve Katolik Kiliselerince aziz kabul edilen bir din adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Clairvauxlu Bernard</span>

Bernard de Clairvaux, Fransız bir Keşiş ve Mistik.

Beato Angelico ya da Fra Angelico, asıl adı Giovanni da Fiesole, erken rönesans dönemi İtalyan ressam.

<span class="mw-page-title-main">Alahan Manastırı</span>

Alahan Manastırı, Mersin ili Mut ilçesi civarında büyük bir kilise örenidir.

<span class="mw-page-title-main">I. Gregorius</span> 64. Katolik Kilisesi papası (540-604; pd. 590-603)

Papa I. Gregorius, daha çok Büyük Gregorius olarak bilinir. 3 Eylül 590'dan 604'te ölümüne kadar papalık yapmıştır. Yazdığı dinsel eserlerle ünlü bir Hristiyan din adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Trappistler</span> Romalı bir katolik tarikat

Trappistler, Hristiyanlığın Katolik mezhebinden Sistersiyen tarikatının bir koludur. Trappistler, 18. yüzyıl sonlarındaki dînî reform hareketlerinden etkilenen Sistersiyen tarikatı içinde günlük yaşamlarında Aziz Benedikt'in koyduğu prensipleri birebir ve katı bir şekilde uygulayan bir grup olarak 19. yüzyıl başında ortaya çıkmıştır. Sistersiyenler gibi Trappist'in adı verilen kadın kolları da vardır.

<span class="mw-page-title-main">Maurus</span>

Maurus, Nursialı Benedikt'in ilk öğrencisidir. Büyük Gregorius'un naklettiğine göre asil bir Romalı aile tarafından manastır hayatında yetiştirilmek üzere küçük yaşta manastıra verilmiştir. Maurus örnek bir Benediktin keşişi olarak Gregorius yazdığı biyografide Maurus'a dair 4 hikâyeye yer vermiştir. Bunlardan en meşhuru Maurus'un kendisi ile aynı zamanlarda manastıra verilen Placidus'u kurtarma hikâyesidir. Bu hikâye Orta Çağ ve Rönesans tablolarında sıkça resmedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kapusenler</span> Tarikat Kolu

Kapusenler, Hristiyanlıkta Katolik Kilisesi'ne bağlı Fransisken tarikatının 1528'de kurulmuş bir koludur.

<span class="mw-page-title-main">Dominikan Tarikatı</span>

Dominikan tarikatı, Aziz Dominik tarafından kurulmuş ve Papa III. Honorius tarafından 22 Aralık 1216'da onaylanmış bir Katolik tarikatıdır.

<span class="mw-page-title-main">Orval Manastırı</span>

Orval Manastırı, Belçika'nın Gaume bölgesinde 1132 yılında kurulmuş Sistersiyenlere ait bir manastırdır. Lüksemburg eyaletinde Villers-devant-Orval köyünde bulunur. Tarihi, ruhani yaşantısı ve burada üretilen Trapist birası ve peyniri ile ünlüdür. Trapist ismini kullanmaya yetkili 6 manastırdan biridir.

Şartrö Tarikatı veya Aziz Bruno Tarikatı, Hristiyanlığın Katolik mezhebine bağlı bir tarikatıdır.

<span class="mw-page-title-main">Benedikten Tarikatı</span> Katolik Hıristiyanlığa bağlı bir tarikat.

Benedikten Tarikatı (Latince: Ordo Sancti Benedicti) Aziz Benediktus'un Düzeni'ni takip eden Hristiyanlığın Katolik mezhebine bağlı bir manastır tarikatıdır. Tarikat içindeki her bir manastır bağımsızdır ancak Benedikten Konfederasyonu altında amaçları doğrultusunda ortak hareket ederler.

<span class="mw-page-title-main">Trappist bira</span>

Trappist bira, Trappist manastırlarına bağlı bira fabrikaları tarafından üretilen bira çeşididir. Günümüzde Belçika'da altı, Hollanda'da iki; Avusturya, İtalya ve ABD'de birer tane olmak üzere toplam 11 Trappist manastırı vardır. Trappist manastırlarına bağlı üretimevleri tarafından üretilen bu biralar, "Gerçek Trappist Ürünü" anlamına gelen Authentic Trappist Product mottosuyla satılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Frer</span>

Frer, bir erkek kardeş ve on ikinci veya on üçüncü yüzyılda kurulan dindar tarikatlardan birinin üyesi. Bu terim, yalancıların, daha eski manastır tarikatlarının istikrar yeminleriyle resmîleştirilen tek bir manastıra bağlılığından, üst düzey bir generalin yetkisi altında uygulanan gezgin havarisel karakterini ayırt eder. Rahiplerin en önemli toplulukları Dominikliler, Fransiskenler, Augustinianlar ve Karmelitlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Çöl Babaları</span>

Çöl Babaları 3.yy’dan itibaren Mısır’ın Scates çölünde hayatlarının büyük bir kısmını yaşayan keşiş ve rahiplerdi.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Dominik</span>

Dominik Nuñez de Guzman,, Kastilya’lı bir Katolik rahip ve Dominiken Tarikatı’nın kurucusuydu. 13 Temmuz 1234’de Papa IX. Gregorius tarafından kanonlaştırıldı. Yortusu önceden 4 Ağustos’ta kutlanıyordu, daha sonra 6 Ağustos’ta; şimdi ise, İkinci Vatikan Konsili’nden beri, 8 Ağustos’ta kutlanıyor.

<span class="mw-page-title-main">Saint-Thierryli Guillaume</span>

Saint-Thierryli Guillaume daha sonra Sistersiyenlere katılmış Benediktin bir keşiş ve Hristiyan mistizminin bir teorisyeni.

<span class="mw-page-title-main">Yuhanna Kassian</span>

Yuhanna Kassian, Hristiyan bir keşiş ve mistik bir yazar. Ortodoks ve Katolik kiliseleri tarafından Kilise Babası ve Aziz olarak kabul edilir. Yortusu Katolik Kilisesi tarafından her 23 Şubat kutlanır. Ortodoks Kilisesi’nde ise Şubat’ın 28’i veya 29’unda kutlanır.

<span class="mw-page-title-main">Ora et labora</span> Latince deyim

Ora et labora ifadesi, genellikle Aziz Benedikt Kuralıyla ilişkilendirilen Katolik manastır çalışma ve dua etme uygulamasına atıfta bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Clairvauxlı Bernard</span> Fransız başkeşiş

[[Dosya:San Bernardo, de Juan Correa de Vivar .jpg|küçükresim|San Bernardo, Juan Correa de Vivar, {{awrap|İspanyolca: Museo del Prado]]Clairvauxlu Bernard, O. Cist., Aziz Bernard olarak saygı duyulan bir başrahip, mistik, Tapınak Şövalyeleri'nin kurucularından ve yeni ortaya çıkan Sistersiyen aracılığıyla Benediktin Tarikatı'nın yeniden biçimlendirilmesinde önemli bir oynamış dini bir liderdi.